به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، در عصری که فناوری بر هر جنبه از زندگی بشر تأثیر میگذارد، مفهوم شهروند دیجیتال یکی از ارکان اساسی برای مسئولان و برنامهریزان شهری است. مفهوم شهروند دیجیتال فراتر از سواد دیجیتال صرف است و به تعهد به پرورش رفتارهای اخلاقی، ترویج امنیت آنلاین و ایجاد تعاملات مسئولانه در فضای دیجیتال اشاره دارد. این مسئولیت همچنین بر عهده ارائهدهندگان راهحلهای آموزشی است که به شکلگیری اصولی میپردازد و نسل آینده نوآوران و پیشگامان دیجیتال را هدایت میکند.
شهروند دیجیتال چیست؟
بسیاری از مردم با انتقال بخش زیادی از زندگی به فضای آنلاین، به یک میزان در اماکن فیزیکی و فضای دیجیتال وقت میگذرانند. اصول شهروندی دیجیتال به شناسایی این تغییر و تدوین مجموعهای از ایدهها، اصول و بهترین شیوهها میپردازد که به افراد کمک میکند تا در تعاملات آنلاین خود رفتار مناسبی داشته باشند. شهروندی دیجیتال بهدنبال شکلدهی به ارزشهایی است که تعاملات آنلاین را هدایت میکند تا محیط آنلاین ایمن، فراگیر و مؤثر در تسهیل ارتباطات دیجیتال جامعه باشد.
مؤلفههای کلیدی شهروند دیجیتال
شهروندی دیجیتال شامل پنج مؤلفه کلیدی است که هر یک از آنها ملاحظات و بهترین شیوههای خاص خود را دارند و ارائهدهندگان فناوری باید تأثیر محصولات و خدمات خود را بر این ارکان اصلی در هنگام طراحی راهحلهای خود در نظر بگیرند.
سواد دیجیتال: به توسعه مهارتها و دانش مورد نیاز برای استفاده مؤثر و مسئولانه از فناوری اشاره دارد. بخشی از تعهد جامعه به فناوری باید افزایش سواد دیجیتال در میان افرادی باشد که به آنها خدمت میکنند.
آداب دیجیتال: به رفتار محترمانه در تعاملات آنلاین اشاره دارد، مشابه هنجارهای اجتماعی که در دنیای فیزیکی برقرار است. آداب دیجیتال قوی تنها از طریق آموزش، نظارت و تعیین پیامدهای مناسب برای نقض قوانین و دستورالعملها بهدست میآید.
حقوق و مسئولیتهای دیجیتال: حقوق و مسئولیتهای مربوط به کاربران در یک پلتفرم دیجیتال که میتواند شامل حقوق مالکیت معنوی، حریم خصوصی و آزادی بیان باشد. ارائهدهندگان فناوری باید بهطور مستقیم درباره نحوه حفاظت از این حقوق و اطمینان از نقض نشدن آنها توسط کاربران شفاف باشند.
ایمنی و امنیت دیجیتال: به پروتکلهای امنیت سایبری اشاره دارد که باید برای اطمینان از افشا نشدن اطلاعات شخصی کاربران و سرقت آنها توسط طرفهای خارجی وجود داشته باشد.
سلامت و رفاه دیجیتال: به سلامت جسمی و روانی کاربران در ارتباط با محصولات و خدمات دیجیتال مربوط میشود. با توجه به اینکه افراد زمان بیشتری را به تماشای صفحهنمایشها سپری میکنند و سبک زندگی کمتحرکتری دارند، این موضوع بهطور فزایندهای اهمیت پیدا میکند. ارائهدهندگان فناوری باید به این موضوع توجه داشته باشند و تلاش کنند تا تعادل بین ایجاد تجربه کاربری جذاب و جلوگیری از تسلط بر زمان یا توجه کاربران را برقرار کنند.
اهمیت آموزش در شهروندی دیجیتال
اهمیت اصول شهروندی دیجیتال در سیستم آموزشی امروزی غیرقابلانکار است. دانشآموزان عصر حاضر وارد دنیای کاملاً دیجیتال میشوند که در آن بیشتر تعاملات در فضاهای آنلاین است، بنابراین پرداختن به ایجاد هنجارها و دستورالعملهای جدیدی که ارتباطات انسانی را در این دنیای جدید هدایت میکند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ادامه به بعضی از مهارتهای کلیدی اشاره میشود که باید توسط دانشآموزان توسعه پیدا کند.
حجم اطلاعات آنلاین بهقدری زیاد است که تشخیص اعتبار و دقت آنها را دشوار میکند. دانشآموزان باید تفکر انتقادی را در سطح کلان توسعه دهند و سپس استراتژیهای دیجیتال خاصی را یاد بگیرند که به آنها کمک کند اطلاعات آنلاین را بر اساس شایستگی آنها ارزیابی کنند و تصمیم بگیرند که چگونه از آن اطلاعات در زمینههای مناسب استفاده کنند.
دانشآموزان باید درباره ردپای دیجیتال خود و تأثیرات مطالب اشتراکی آنها بر شهرتشان در حال و آینده آگاه شوند. مسئولان باید بهطور واضح و مستقیم درباره چگونگی تأثیر رفتار آنلاین دانشآموزان بر زندگی آنها صحبت کنند تا آنها عواقب تصمیمات خود را درک کنند.
هنگامی که دانشآموزان از آموزش سنتی خارج میشوند و وارد دنیای کار میشوند، با چشماندازهای دیجیتال، ابزارها و هنجارهایی روبهرو میشوند که در آنها غرق خواهند شد، بنابراین مؤسسات آموزشی و ارائهدهندگان فناوری باید کاربران خود را برای این واقعیت آماده کنند و ابزارها و روشهای فکری موردنیاز برای موفقیت در مشاغل را به آنها ارائه دهند.
دانشآموزان باید آگاه باشند که فناوری همیشه در حال تغییر است و بهدست آوردن شهروندی دیجیتال یک رویداد یکباره نیست، بلکه تعهدی به یادگیری مداوم درباره پیشرفتها و بهروزرسانی مهارتها برای مفید ماندن در دنیایی است که همیشه در حال تغییر است. این نگرش به آموزش مادامالعمر ممکن است مهمترین موضوعی باشد که باید در یک کودک نهادینه شود تا بهترین شانس را برای یک زندگی طولانی آسوده و خوشبخت داشته باشد. اگر سیستمهای آموزشی بتوانند به دانشآموزان این مهارتها و نگرشها را یاد بدهند، آنها را برای زندگی آماده میکنند تا بتوانند هر مسیری را با اطمینان انتخاب کنند و مطمئن باشند که دانش لازم برای موفقیت را در اختیار دارند.
ابتکارات شهروندی دیجیتال
مفهوم شهروندی دیجیتال در شهرها و کشورهای مختلف بهسرعت در حال گسترش است که ناشی از نیاز به ارتقای حقوق شهروندان و دسترسی به خدمات دیجیتال است. بسیاری از مدارس در سراسر جهان برنامههای آموزشی را برای آموزش مهارتهای شهروندی دیجیتال به دانشآموزان خود پیادهسازی کردهاند. این برنامهها شامل کارگاههای آموزشی، جلسات آموزشی و معرفی منابع آنلاین برای ارتقای سواد دیجیتال و آداب آنلاین است.
بعضی از پلتفرمهای آموزشی آنلاین، دورههای خاصی را برای آموزش اصول شهروندی دیجیتال به کاربران خود ارائه میدهند، این دورهها شامل موضوعاتی همچون امنیت آنلاین، رفتار مسئولانه و مدیریت شهرت دیجیتال است. بعضی از سازمانها و نهادها کمپینهای اجتماعی را برای ترویج آداب و اصول شهروندی دیجیتال راهاندازی کردهاند که شامل استفاده از رسانههای اجتماعی برای افزایش آگاهی و تشویق به رفتارهای مثبت در فضای آنلاین هستند.
همکاریهای بینالمللی در بعضی کشورها بهمنظور بهبود شهروندی دیجیتال و تبادل بهترین شیوهها در این زمینه وجود دارد. این همکاریها شامل تبادل منابع، تجربیات و استراتژیها برای ارتقای سواد دیجیتال در سطح جهانی است.
کشورهای ترویجدهنده شهروند دیجیتال
شهرها و کشورها در سطح جهانی بهطور فزایندهای به سمت پذیرش و ترویج مفهوم شهروندی دیجیتال پیش میروند. این روند شامل بهبود دسترسی به فناوری، حفاظت از حقوق شهروندان آنلاین و ایجاد محیطهای دیجیتال فراگیر است. برای مثال ائتلاف شهرها برای حقوق دیجیتال در نوامبر ۲۰۱۸ توسط شهرهای آمستردام، بارسلونا و نیویورک راهاندازی شد و در حال حاضر شامل بیش از ۶۰ شهر در سطح جهانی است. تمرکز این ائتلاف بر ترویج حقوق دیجیتال، اطمینان از وجود محیطهای دیجیتال عادلانه و فراگیر و تقویت دموکراسی مشارکتی از طریق اقدامات محلی است.
مرکز دولت دیجیتال در ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ پس از انجام نظرسنجیهای دیجیتال از ۵۶ شهر بهدلیل تلاشهایشان در بهبود خدمات دیجیتال تقدیر کرد. از جمله برندگان برجسته لسآنجلس بود که افزایش قابلتوجهی در خدمات آنلاین بهویژه در دوران پاندمی کرونا داشت و بیش از ۱۳۰ برنامه برای ارائه خدمات دولتی بدون تماس ارائه کرده بود. شهر اسکاتزدیل در ایالت آریزونا نیز یکی از برندگان این نظرسنجی بود که بر نوآوری از طریق هوش مصنوعی و اینترنت اشیا برای بهبود مشارکت و خدمات شهروندان تأکید داشت. تامارک در ایالت فلوریدا نیز بهدلیل توسعه یک شبکه فیبر نوری قوی برای بهبود اتصال و ایجاد پارکهای هوشمند مورد تقدیر قرار گرفت.
کشورهای مختلف اروپایی همچون دانمارک، هلند و سوئد با تمرکز بر سواد دیجیتال به سطوح بالایی از اعتماد به اهمیت فناوریهای دیجیتال برای زندگی روزمره آینده دست پیدا کردهاند و نشان دادهاند که تا ۸۰ درصد از ساکنان دارای مهارتهای دیجیتال پایه هستند.
در کشورهای آفریقایی نیز شهروندی دیجیتال در حال تحول است، چراکه شهروندان برای بهره بردن از حقوق خود از فناوری استفاده میکنند و دولتها را در این زمینه پاسخگو میکند. ابتکارات در کشورهای مختلف آفریقا استفاده از ابزارهای دیجیتال برای فعالیتهای مدنی و مشارکت سیاسی را نشان میدهد.
تلاشها برای شهروندی دیجیتال محدود به مناطق خاصی نیست، بلکه یک حرکت جهانی است که شامل شهرهایی از قارههای مختلف است که برای به اشتراک گذاشتن بهترین شیوهها و توسعه چارچوبهایی همکاری میکنند که حقوق شهروندان را در فضای دیجیتال ترویج میکند.
بهترین شهرها برای شهروندی دیجیتال
مفهوم شهروندی دیجیتال به استفاده از فناوری برای بهبود کیفیت زندگی ساکنان، ارتقای خدمات دولتی و تقویت مشارکت جامعه اشاره دارد. در ادامه به بعضی از بهترین شهرها اشاره میشود که بهدلیل ابتکارات جامع شهروندی دیجیتال در سطح جهانی شناخته شدهاند.
لسآنجلس، ایالات متحده آمریکا
لسآنجلس پس از پاندمی کرونا بهطور قابلتوجهی خدمات آنلاین خود را افزایش داده و بر تعاملات بدون حضور تمرکز کرده است. این شهر بیش از ۱۳۰ برنامه را در بخشهای مختلف مدرنسازی کرده است تا خدمات را تسهیل و دسترسی ساکنان را بهبود ببخشد.
اسکاتزدیل، آریزونا، ایالات متحده آمریکا
اسکاتزدیل از فناوریهای نوظهور همچون هوش مصنوعی و اینترنت اشیا برای تحول در خدمات شهری استفاده کرده است. ابتکارات دیجیتال این شهر بر ایجاد تجربه شخصیسازی شده برای ساکنان و تسهیل دسترسی آسان به اطلاعات و خدمات اساسی متمرکز است.
کپنهاگ، دانمارک
کپنهاگ به رویکرد نوآورانه خود در زندگی شهری شهرت دارد و بهعنوان یک آزمایشگاه برای فرایندهای هوشمند عمل میکند که به پایداری و زندگیپذیری کمک میکند. آزمایشگاه راهحلهای کپنهاگ بر نظارت بر کیفیت هوا و مدیریت مصرف انرژی تمرکز دارد و به بهبود محیط شهری سالم کمک میکند.
لندن، بریتانیا
لندن بهطور پیوسته بهعنوان یک شهر هوشمند پیشرو شناخته میشود که از دادهها و فناوری بهطور گستردهای استفاده میکند. ابتکاراتی همچون پایگاه داده توسعه لندن به شهروندان امکان دسترسی به اطلاعات زمانواقعی در مورد مجوزهای ساختوساز را میدهد، در حالی که برنامههایی برای بهبود مهارتهای دیجیتال به مشارکت جامعه در فضای دیجیتال کمک میکند.
نیویورک، ایالات متحده آمریکا
نیویورک بهدلیل پیشرفتهای فناوری هوشمند خود در جهان شناخته شده است، از جمله شبکه لینکانوایسی که دسترسی به وایفای رایگان را در سراسر شهر فراهم میکند. این شهر همچنین سیستمهای مدیریت ترافیک را پیادهسازی کرده است که از تجزیه و تحلیل دادهها برای بهبود زمانهای رفتوآمد استفاده میکند.
دبی، امارات متحده عربی
برنامه تحول دیجیتال بلندپروازانه دبی هدف دارد تا تمام خدمات دولتی را در مدت هفت سال بهطور کامل دیجیتال کند. این شهر از هوش مصنوعی برای بهبود ارائه خدمات استفاده میکند و برنامههایی را معرفی کرده است که دسترسی به خدمات مختلف شهری را تسهیل میکند.
لیسبون، پرتغال
لیسبون بهدلیل جو دوستانه، فرهنگ زنده و هزینههای زندگی بهنسبت پایینتر در مقایسه با دیگر پایتختهای اروپایی، بهطور مکرر در میان بهترین شهرها برای عشایر دیجیتال قرار میگیرد. این شهر منابع و جوامع مختلفی را برای کارمندان از راه دور ارائه میدهد.
تفلیس، گرجستان
تفلیس بهدلیل هزینههای زندگی مقرونبهصرفه و محیط کسبوکار دوستانه بهعنوان یک مقصد محبوب برای عشایر دیجیتال معرفی شده است. این شهر ویزای عشایر دیجیتال را ارائه میدهد و بهطور فعال خود را بهعنوان یک مرکز برای کارمندان از راه دور معرفی میکند.
نظر شما