به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانه‌های آزاد، روزنامه‌ها و مطبوعات در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی به‌شمار می‌آید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را به‌صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «سیستان و بلوچستان در وضعیت کرامت» نوشت: مردمی اما غیرپوپولیستی، نخبه‌گرایانه اما بدون وعده‌های شعاری، با تصویری حقیقی از وحدت؛ اینها ویژگی‌های اولین سفر استانی رئیس‌جمهور پزشکیان به مقصد سیستان و بلوچستان است، سفری که هم در فرم و هم محتوا با تجربه‌های گذشته کاملاً متفاوت بود. از صبح پنجشنبه گذشته تا پاسی از شب، دیدارها و برنامه‌های رئیس‌جمهور در زاهدان یک معنی داشت؛ تلاش برای زدودن چهره محرومیت و راهگشایی برای توسعه سیستان و بلوچستان. پزشکیان بارها تأکید کرد که این راه رسیدن به این اهداف، باید از درون خود استان بجوشد و تهران نقش راهبر حمایتگر و هماهنگ‌کننده داشته باشد. یک دلیل اینکه در دولت چهاردهم برای نخستین بار یک استاندار بلوچ و اهل سنت برای سیستان و بلوچستان برگزیده شد، همین بود. علاوه بر این تغییر محتوا، به لحاظ فرم هم در این سفر از استقبال‌های مردمی خبری نبود. پزشکیان تأکید کرد که برای حفظ کرامت مردم این رسم را تعطیل کرده است. او حتی به دوران مسئولیت خود اشاره کرد که وقتی رئیس دانشگاه بود، ناچار بود بر اساس پروتکل‌ها در مراسم استقبال حاضر شود، آن هم در شرایطی که کرامت مدیران حفظ نمی‌شد. با این توصیف رئیس‌جمهور، می‌توان وضعیت کرامت را در مراسم استقبال حدس زد. این تصمیم پزشکیان در حالی است که در سیره امام علی (ع) آمده است در یک سفر، وقتی دهقانان منطقه انبار از اسب‌ها پیاده شدند تا پیشاپیش مرکب امام (ع) بدوند، امام (ع) دهقانان را از این کار نهی کردند و علت آن را در مشقت افتادن دهقانان و نداشتن فایده‌ای برای حاکمان دانستند.
اما در بررسی اینکه این سفر چه پیامدهای توسعه‌ای برای استان دارد و چه مشکلاتی را از زندگی مردم رفع خواهد کرد، نیازمند گذشت زمان و عملی شدن آنهاست. اما تا اینجا مهم‌ترین رهاورد سفر، وحدتی است که ظهور یافت. حضور مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت مسجد مکی زاهدان در دیدار نخبگان استان با رئیس‌جمهور و نیز حضور وی در ملاقات بزرگان طوایف با پزشکیان، اتفاق مبارکی بود که پس از چند سال روی داد.
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «به اقدامات خصمانه غرب پاداش دادید قطعنامه تحویل گرفتیم!» نوشت: شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واپسین ساعات روز پنجشنبه، یکم آذرماه ۱۴۰۳، با صدور قطعنامه‌ای ضدایرانی که پیش‌نویس آن را تروئیکای اروپایی به همراه آمریکا پیش‌تر آماده کرده بودند، مسیر همکاری‌های میان آژانس و ایران و همچنین چشم‌انداز مذاکرات و رایزنی‌ها بر سر برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را وارد مرحله جدیدی کردند.
دولت‌های غربی شورای حکام در حالی با صدور این قطعنامه، حرکت به سمت فعال‌سازی مکانیزم ماشه را آغاز کرده‌اند، که دولت چهاردهم در طی ماه‌های اخیر با عقب‌نشینی در برابر فشارها و ادعاهای بی‌پایه اروپایی‌ها، آنان را در ادامه این سیاست تحریک کردند.
در همین زمینه کمالوندی از قبول پیشنهاد گروسی برای توقف ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در سفر اخیر خود به ایران خبر داد و در این زمینه عنوان داشت: مدیرکل آژانس پیشنهاد دادند که موقتاً ذخایر ۶۰ درصد بالا برده نشود تا فضایی برای تعامل ایجاد شود البته این مسئله به شکلی نبود که غنی‌سازی در سطوح مختلف از جمله ۶۰ درصد متوقف شود. موضوعی که ما آن را با شرط و شروطی پذیرفتیم.
این موضوع نشانگر این است که گرچه ایران پیشنهاد گروسی را با حسن نیت پذیرفت ولی دبیرکل آژانس در برابر این حسن نیت، همت و تلاش لازم را برای پاسخ مثبت به این رویکرد تعاملی ایران و متوقف‌سازی فشار طرفین غربی در شورای حکام مصروف نداشت.
در مهم‌ترین بند قطعنامه شامگاه پنجشنبه، تروئیکای اروپایی و آمریکا علاوه بر تکرار خواسته‌های فراپادمانی پیشین، از مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواسته‌اند تا یک ارزیابی جامع و به‌روز در مورد ادعای حضور یا استفاده احتمالی از مواد هسته‌ای اعلام نشده در ارتباط با مسائل باقی‌مانده و همچنین گزارش کامل درباره همکاری ایران با آژانس، برای بررسی در نشست اسفندماه ۱۴۰۳ شورای حکام یا حداکثر تا بهار ۱۴۰۴ تهیه کند. این اقدام را می‌توان اولین گام غربی‌ها برای فعال‌سازی مکانیزم ماشه ارزیابی کرد.
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «عراقچی: دیگر ضرورتی برای مذاکره با ۱+۵ نمی‌بینم» نوشت: شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پنج‌شنبه‌شب سرانجام قطعنامه پیشنهادی سه دولت اروپایی و آمریکا را علیه ایران تصویب کرد، یک قطعنامه غیراجماعی که به‌رغم سفر ۱۰ روز قبل‌تر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس به ایران و این واقعیت صادر شد که تهران قبول کرده بود «افزایش ذخایر غنی‌سازی بیش از ۶۰ درصد را متوقف کند». ایران در بیانیه خود گفته که «تروئیکای اروپایی» برای تحویل قطعنامه خودشان علیه ایران حتی «منتظر بازگشت گروسی نماندند» و در واکنش به قطعنامه آژانس، دستور انجام اقدامات مؤثر، از جمله راه‌اندازی مجموعه معتنابهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته را صادر کرده است. به نظر می‌رسد، اروپا با صدور این قطعنامه که تا بهار ۲۰۲۵ به ایران مهلت می‌دهد در مورد مسائل باقی‌مانده با آژانس توافق کند، زمینه فعال کردن ساز و کار معروف به مکانیسم ماشه برجام قبل از اکتبر ۲۰۲۵ را فراهم می‌کند.
عباس عراقچی، وزیر خارجه در گفتگو با شبکه المیادین با اشاره به این واقعیت که «تروئیکای اروپایی منتظر بازگشت گروسی نماندند و پیش‌نویس قطعنامه خود را به شورای حکام تحویل دادند»، گفته که هم‌اکنون پرونده هسته‌ای ایران نسبت به گذشته با پیچیدگی‌های بزرگ روبه‌رو است و تأکید کرده است: «ضرورتی برای نشستن بر سر میز مذاکرات با کشورهای ۱+۵ نمی‌بینم زیرا خیلی چیزها تغییر کرده است.» به نظر می‌رسد صدور دومین قطعنامه آژانس در سال ۲۰۲۴، مقام‌های بلندپایه ایرانی را به این ارزیابی نزدیک کرده که روند تقابلی در حوزه هسته‌ای طی ماه‌های آتی تشدید خواهد شد، به خصوص که بر اساس توافق هسته‌ای سال ۱۳۹۴ ایران و ۱+۵ موسوم به برجام، دولت‌های باقی مانده در توافق متعهد هستند، خاتمه بررسی موضوع هسته‌ای ایران را در اکتبر ۲۰۲۵ اعلام کنند. بر اساس بندی از برجام، کشورهای ۱+۵ موظف هستند پیش‌نویس قطعنامه‌ای را تهیه و «تمایل شورا (ی امنیت) برای برقراری یک رابطه جدید با ایران» را اعلام کنند. این قطعنامه «لغو تمامی مفاد وضع‌شده وفق قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت از روز اجرا، ایجاد برخی محدودیت‌های خاص و خاتمه بررسی موضوع هسته‌ای ایران توسط شورای امنیت سازمان ملل ۱۰ سال پس از روز توافق برجام را مقرر خواهد نمود»، این در حالی است که با روند کنونی بعید است که دول باقی در برجام، به این تعهد خود عمل کنند.
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود تیتر «منقضی» را برگزید و نوشت: دادگاه کیفری بین‌المللی سرانجام با صدور حکم بازداشت نخست‌وزیر جنایتکار رژیم صهیونیستی و وزیر جنگ پیشین کابینه او به اتهام ارتکاب جنایات جنگی در نوار غزه، گام مهمی برای اعمال نظر جامعه جهانی برای احقاق حقوق مردم مظلوم فلسطین برداشت. حکم شجاعانه کریم خان، دادستان کل این دادگاه علیه سران اسرائیل در عین حال نویدبخش دوره‌ای جدید از مناسبات جهان چندقطبی به واسطه کاهش نفوذ لابی صهیونیسم و آمریکاست. این حکم نه‌تنها ضربه بزرگی به اعتبار سیاسی داخلی و خارجی کابینه فعلی رژیم صهیونیستی وارد آورده و رژیم را بیش از پیش در جهان منزوی خواهد کرد، بلکه اعتبار بین‌المللی دولت ایالات متحده به عنوان حامی اصلی اسرائیل جنایتکار را نیز زیر سوال برد که از همه اهرم‌های تبلیغاتی، سیاسی، امنیتی و قضائی برای جلوگیری از اجرای عدالت در لاهه استفاده کرده بود. دیوان کیفری بین‌المللی مستقر در لاهه، پنجشنبه گذشته صدور حکم علیه بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت را واجد دلایل منطقی مبنی‌بر ارتکاب جنایات جنگی توسط سران رژیم برشمرد و ضمناً اعلام کرد عدم پذیرش صلاحیت این دادگاه توسط اسرائیل، در اجرای این حکم توسط تمام دولت‌های عضو و سازمان‌های بین‌المللی خللی وارد نمی‌کند. بر این اساس، حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت به دلیل ارتکاب جنایات جنگی در فاصله ۸ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۲۰ مه ۲۰۲۴ -روزی که دادستان درخواستی را در این باره ارائه داد- صادر شده است.
در حکم دادگاه لاهه با تاکید بر اینکه جنایات منتسب به نتانیاهو و گالانت شامل استفاده از گرسنگی به عنوان سلاح می‌شود، صراحتاً بر محرومیت و عدم دسترسی ساکنان غزه به ملزوماتی چون غذا، آب، دارو و ملزومات پزشکی و همچنین سوخت و برق، تاکید شده است. البته این موارد تنها بخشی از اتهامات مطرح علیه نتانیاهو و گالانت است. در ادامه بیانیه قضائی دادگاه لاهه آمده است: «ارتکاب جنایات جنگی توسط نتانیاهو و گالانت شامل قتل، آزار و اذیت و سایر اعمال غیرانسانی است. آنها مشترکا به دلیل جنایت جنگی که از عمد حملاتی را علیه مردم غیرنظامی انجام داده‌اند، مسئولیت کیفری دارند.»
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود تیتر «آمادگی ایران برای توافق جدید هسته‌ای با ترامپ» را برگزید و نوشت: علی لاریجانی، مشاور رهبری، آمادگی ایران را برای مذاکرات جدید هسته‌ای با دولت ترامپ اعلام کرد. گفت‌وگوی علی لاریجانی، مشاور رهبر انقلاب، با سایت -KHAME IR.NEI منتشر شد و در بخشی از این گفت‌وگو علی لاریجانی خطاب به آمریکا گفت: دو راه بیشتر پیش رویتان ندارید؛ یکی برگردید به همان برجامی که تصویب شده… یا بیایید سر موضوع جدید؛ ما غنی‌سازی در این حد داریم، خب بیایید توافق کنید. او خطاب به آمریکایی‌ها گفت: [آمریکا] با تجربه‌ای که برای منصرف کردن ایران دارید و دیدید که نمی‌شود، پس دو راه بیشتر پیش رویتان ندارید؛ یکی برگردید به همان برجامی که تصویب شده -خب ایران همیشه به شما گفته بیایید برگردید اشتباهتان را حل کنید. البته خسارت‌های ما را هم باید یک‌جوری تأمین کنید-؛ یک راه دیگرش هم این است که خیلی خب، قبول ندارید؟ -چون شنیدم دولت جدید ایالات متحده گفته «ما آن برجام را اصلاً قبول نداریم، چون ایرانی‌ها سر ما را کاله گذاشتند!»- آن وحی منزل نیست، بیایید سر موضوع جدید: شما می‌گوئید «ایران هسته‌ای را ما قبول داریم. به سمت بمب نرود، عیب ندارد»؛ ما غنی سازی در این حد داریم، خب بیایید توافق کنید -که ایران شروطی دارد برای این امر با توجه به تجربه گذشته- ما به سمت بمب نمی‌رویم، شما هم شروط ما را بپذیرید. توافق بعدی بکنید. بنابراین ما توصیه نمی‌کنیم شما رفتار غلط قبلیتان را دنبال کنید، ولی به هر حال این هم یک راه‌حل است. بیایید از این راه‌حل استفاده کنید.
او همچنین در توضیح واکنش بشار اسد و نبیه بری [به پیام رهبری] گفت: برخورد هر دو بزرگوار نسبت به پیام رهبری خیلی محترمانه بود، خیلی تجلیل کردند و من از گذشته هم نظر آنها را نسبت به مقام معظم رهبری می‌دانستم؛ که ایشان را یک فرد راهگشا در مسائل و بن‌بست‌های منطقه می‌دانند و به این جهت هر دو، نظرشان این بود که نکاتی که در این پیام‌ها آمده، همان مسائلی است که ما امروز به آن نیاز داریم و باید به آن توجه کنیم و قبول هم داریم همه را و پیگیر هم هستیم.
روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود تیتر «درآمد هر ایرانی ۸۰ درصد سال ۹۰» را برگزید و نوشت: مرکز آمار ایران در یک گزارش درآمد خالص ملی سرانه را طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۲ منتشر کرده است. این گزارش، آمار درآمد سرانه را به قیمت‌های جاری و قیمت‌های ثابت با سال پایه ۱۴۰۰ منتشر کرده است. این آمارها نشان می‌دهد که به‌طور متوسط درآمد هر ایرانی در سال‌های اخیر چه رقمی را ثبت کرده است. محاسبه این آمارها با قیمت ثابت می‌تواند به نوعی روایتی از درآمد هر ایرانی بدون اثر تورم را منعکس کند و تغییرات رفاه خانوارها را به تصویر بکشد. مطابق بررسی‌های صورت‌گرفته میزان درآمد خالص سرانه هر ایرانی طی این ۱۳ سال، به میزان ۲۰ درصد کاهش یافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این آمارها در برخی سال‌ها، تحت تأثیر تحولات سیاسی بهبود قابل توجهی داشته است. در سال ۱۳۹۴، میزان درآمد سرانه ایرانی‌ها به کمترین مقدار در این مدت رسید؛ اما چون امید به لغو تحریم‌ها وجود داشت و نرخ تورم نیز در آن سال‌ها در مسیر کاهشی حرکت می‌کرد، به نظر خانوارهای ایرانی از لحاظ اقتصادی احساس نارضایتی کمتری داشتند. در سال ۱۳۹۶ پس از اجرایی شدن برجام، درآمد سرانه به شکل قابل توجهی رشد کرد و حتی به نزدیکی سال ۱۳۹۰ رسید. اما در سال‌های بعد و پس از کنار گذاشتن توافق هسته‌ای، وضعیت درآمد سرانه نیز کاهش یافت و این روند کاهشی تا سال ۱۳۹۹ تداوم پیدا کرد. پس از آن، اگرچه به‌دلیل کاهش فشار تحریم‌ها شرایط کمی بهتر شد، اما هنوز نسبت به ابتدای دهه ۹۰ فاصله قابل توجهی وجود دارد. رصد این تحولات نشان می‌دهد که درآمد سرانه ایرانی‌ها در ۱۳ سال اخیر، تحت تأثیر شدت تحریم‌ها و درآمدهای نفتی نوسان داشته است. به همین دلیل در سال‌های آینده هر حرکتی در جهت بهبود شرایط دیپلماسی کشور، اثر خود را در سفره‌ها منعکس خواهد کرد و هر قدمی در جهت، تشدید تحریم‌ها و تیرگی روابط بین‌المللی باعث تبخیر رفاه خانوار ایرانی خواهد شد.
نظر شما