از قیام خونین گچسارانی‌ها در سال ۵۷ تا نام‌گذاری روز کهگیلویه و بویراحمد در تقویم رسمی

به ثمر نشستن انقلاب اسلامی ایران مدیون حمایت‌های مردمی در سرتاسر این سرزمین است، مردمی که در شهر و روستا در مبارزه با طاغوت به پاخاستند و روزهای سرنوشت‌سازی را رقم زدند، همچون روز رشادت گچسارانی‌ها و قیام خونین آنها در آبان ۱۳۵۷ که قرار است به نام روز کهگیلویه و بویراحمد در تقویم رسمی ثبت شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از کهگیلویه و بویراحمد، وقوع انقلاب اسلامی در ایران به رهبری امام خمینی (ره) نقطه عطفی در تاریخ مبارزه با استکبار جهانی به‌شمار می‌رود و شکل‌گیری نهضت‌های مبارزه با استکبار بعد از وقوع انقلاب اسلامی ایران با تاسی از این حرکت تاریخی مورد اذعان اکثر صاحب‌نظران است، مردم نقاط مختلف ایران اسلامی از شرق تا غرب و از جنوب تا شمال در شکل‌گیری انقلاب اسلامی و پیروزی‌های بعد از آن نظیر جنگ تحمیلی نقش به‌سزایی داشته‌اند و سربلندی ایران اسلامی در جهان امروز مدیون حمایت‌های مردمی است.

مردم استان کهگیلویه و بویراحمد همواره در طول تاریخ به مبارزه با ظلم و ایستادگی در برابر گردن‌کشان و زورگویان زبانزد بوده‌اند و روایت حماسه‌های نبرد «تنگ تامرادی»، نبرد «گچستان» و نبرد «مردم بهمئی با رژیم رضاخانی» بر این ادعا مُهر تأیید می‌زند.

با آغاز مبارزات انقلابی مردم ایران اسلامی به رهبری امام راحل، تمام طبقات جامعه کهگیلویه و بویراحمد اعم از دامدار و کشاورز، کارگر و کارمند، مرد و زن، پیر و جوان با وحدتی بی‌نظیر برای پیروزی انقلاب در تلاش بودند و هم‌گام با مراسم و مناسبت‌هایی که در سایر شهرهای کشور برگزار می‌شد، آنان نیز اقدامات مشابهی انجام دادند که حرکت انقلابی مردم گچساران نمونه بارز آن است، این حرکت انقلابی از سال ۱۳۵۰ تا بهمن ۱۳۵۷ یکی از مهم‌ترین جریان‌های فکری، سیاسی و ایدئولوژیک جنوب کشور محسوب می‌شود، نقطه عطف این حرکت انقلابی، ۱۹ آبان ۱۳۵۷ مصادف با ماه مبارک رمضان است که در چنین روزی شش نفر از مخلص‌ترین و برومندترین جوانان این شهرستان در خون خود غلتیدند و طعم شیرین شهادت را نوشیدند.

از قیام خونین گچسارانی در سال ۵۷ تا نام‌گذاری روز کهگیلویه و بویراحمد در تقویم رسمی

انتخاب استاندار نظامی به مذاق کهگیلویه و بویراحمدی‌ها خوش نیامد

بر اساس شواهد و اسناد موجود و به روایت راویان حاضر در واقعه ۱۹ آبان ۵۷ در شهر گچساران، جریان انقلابی مردم گچساران، یک موضوعی چند علتی است، ازیک‌طرف موجب تضاد آرا بین گروه‌های سیاسی و فکری هم قبل از انقلاب و هم بعدازآن قرار گرفته و از طرف دیگر یکی از مؤثرترین قیام‌های مردمی‌، نه فقط در استان بلکه جنوب کشور علیه رژیم پهلوی بوده که ضربات و تبعات بسیار جبران‌ناپذیری برای این رژیم در برداشته است.

با گسترش موج انقلاب، حاکمیت وقت تصمیم گرفت، فردی نظامی را به استانداری کهگیلویه و بویراحمد منصوب کند تا قادر به سرکوبی مردم باشد، بدین ترتیب در نیمه دوم سال ۱۳۵۷ سرلشکر «محمود همپایی» جای «احمد جوهرزاده» را گرفت، سرلشکر همپایی در نخستین روزهای پس از انتصاب خود تصمیم گرفت از مناطق کهگیلویه و بویراحمد سرکشی کند و بدین منظور او از شهرستان گچساران بازدید کرد، در این شهر فقط تعداد معدودی از افراد وابسته به حکومت آن‌هم در ساختمان یکی از ادارات با او دیدار کردند، بنابراین او نه‌تنها نتوانست هیچ‌گونه دیدار و گفت‌وگویی با مردم داشته باشد، بلکه به شدت نیز مورد نفرت آنان قرار گرفت.

در طول شکل‌گیری نهضت اسلامی مردم ایران، شهرستان گچساران پس از گذشت مدت کوتاهی به ایفای نقش مرکزیت سیاسی و ایدئولوژی گروه‌های مختلف پرداخت و به دنبال آن، این مرکزیت نه‌تنها نبض جنبش انقلابی مردم استان را به دست گرفت، بلکه در متن جریان مردمی جنوب کشور نیز قرار گرفت.

با توجه به حوادث سال ۱۳۵۶ و اوج‌گیری تظاهرات مردم قم، تهران، تبریز و برپایی چهلم شهدای این شهرها و هم‌زمانی آن با ماه رمضان و محرم به‌عنوان یک شاخص عمل کرد و موجب ایجاد تحرک و موج انقلابی غیرقابل مهار در سراسر کشور و به‌تبع آن تمام مردم گچساران از قبیل روحانیون، بازاریان، فرهنگیان، دانشگاهیان و دانش‌آموزان و کارکنان شرکت نفت شد.

از قیام خونین گچسارانی در سال ۵۷ تا نام‌گذاری روز کهگیلویه و بویراحمد در تقویم رسمی

واقعه مسجد شهیدان، میخ آخر بر تابوت پهلوی در گچساران

در شهر گچساران مساجد صاحب‌الزمان (عج)، بیت‌العباس (ع) و شهیدان (جامع) که در قلب بازار گچساران واقع‌شده بودند، محل تجمع مردم و به‌نوعی پیوند سه‌طبقه روحانیون، بازاریان، دانشگاهیان و دانش‌آموزان بودند، گروه‌های انقلابی با عوامل حکومت و ساواک به‌شدت درگیر بودند، به‌گونه‌ای که قیام خونین ۱۹ آبان ۱۳۵۷ مردم گچساران نقطه عطف این درگیری‌ها بود.

محمد ابراهیم شریعتی از بازاریان کهنه‌کار گچساران که در حال گذر از نودمین سال از عمر خود است از شاهدان عینی واقعه ۱۹ آبان سال ۵۷ در شهر گچساران است، وی می‌گوید: در زمان حکومت پهلوی آب شهر از چاه‌های غیر بهداشتی تأمین می‌شد و شبکه برق نیز توسط شهرداری اداره می‌شد و مردم به سختی به این شبکه دسترسی داشتند و با اینکه گچساران دارای منابع گاز و نفت بود از این منابع چیزی عاید مردم منطقه نمی‌شد.

وی درباره آزادی و خدمات‌رسانی به مردم در زمان پهلوی می‌گوید: در آن زمان زمین‌های شهر در مالکیت شرکت نفت بود و از لحاظ بهداشتی مردم با مشکلات زیادی مواجه بودند و ساواک به هر بهانه‌ای مردم را اذیت و از برگزاری مراسم مذهبی در شهر جلوگیری می‌کرد.

شریعتی می‌افزاید: در کنار نبود امکانات و خدمات‌رسانی مطلوب، وجود مراکز فحشاء و فروش آزاد مشروبات و وجود گروه‌های اراذل و اوباش و وابستگی آنها به حکومت و باج گرفتن ژاندارمری از این افراد زندگی را برای مردم تلخ کرده بود و اگر شکایتی به این وضع می‌شد، کسی پاسخگو نبود.

وی با بیان اینکه شرکت نفت گچساران در زمان حکومت پهلوی از امکانات خوب و پایداری برخوردار بود، می‌گوید: با آنکه امکانات خوبی نظیر مراکز بهداشتی و درمانگاه و پزشکان خوب در شرکت نفت حاضر بودند اما مردم از این امکانات محروم بودند.

این مبارز انقلابی با گریزی به سختی‌های زندگی در زمان طاغوت ادامه می‌دهد: با آنکه مردم شهر نسبت به برگزاری مراسم‌های مذهبی نظیر دعا و سینه‌زنی مقید بودند و شب‌های جمعه در بازار مردم به صورت خودجوش و گسترده به برپایی دعای کمیل می‌پرداختند اما بلندگوهای شرکت نفت صدای تبلیغات منفی و نامشروع نظیر قمار بود و اینچنین موضوعاتی باعث به تنگ آمدن مردم از رژیم شد.

وی گریزی به ماه رمضان سال ۵۷ که مصادف با ماه شهریور بود، می‌زند و می‌گوید: آن هنگام حجت‌الاسلام «غلامرضا مصباحی‌مقدم» از قم دعوت‌شده بود تا در مسجد صاحب‌الزمان (عج) شهر سخنرانی داشته باشد، عده زیادی شب‌ها جمع می‌شدند و از سخنان شیوا و علمی ایشان بهره می‌بردند، نیمه‌های ماه بعد از سخنرانی، جمعیت با صدای بلند اعتراضات و شعارهای خود علیه رژیم را شروع کردند که ساواک برای جلوگیری از این وضع آقای «مصباحی مقدم» را احضار تا تعهد کتبی بدهد که جلوی این بحران را بگیرد.

شریعتی در ادامه یادآور می‌شود که حجت‌الاسلام مصباحی‌مقدم زیر بار این تعهد نرفت و گفت که اگر قبول نکنید، برمی‌گردم و ساواک با جمعیت زیاد این مجلس ناچار به سکوت کرد.

وی می‌افزاید: روز عید فطر برای نخستین‌بار جمعیت زیادی از زن و مرد جهت برپایی نماز عید حاضر و در کنار حوالی مرکز شهر نماز خوانده شد، بعد مردم با تظاهرات حرکت کردند و شعارها هم شروع شد، نیروهای رژیم پهلوی که ساواک قبلاً از فارس و خوزستان برای پیشگیری خواسته بود با تیراندازی هوایی و فشار، جلو حرکت را گرفتند تا متفرق شوند.

شریعتی ادامه می‌دهد: کم‌کم حرکت‌ها گسترده‌تر شد، روزهای هفدهم و هجدهم آبان طبق دعوت قبلی مردم در مسجد صاحب‌الزمان (عج) جمع شدند و در ادامه سخنرانی‌ها و شعارها علیه رژیم پهلوی شروع شد، در این هنگام نیروهای رژیم پهلوی مسجد و نیز بلندگوهای مسجد را به گلوله بستند و گاز اشک‌آور پخش کردند و رفتند.

وی با بیان اینکه ستاد برگزاری مراسم برای روز بعد از مردم خواست که بعدازظهر در مسجد شرکت نفت (مسجد شهیدان) حاضر شوند، می‌گوید: روز ۱۹ آبان ۵۷، فصل نوینی در تاریخ مبارزات انقلابی گچساران رقم خورد، شهر در التهاب و هیجان عجیبی بود، به دستور امام رضوان‌الله تعالی علیه، کارکنان صنعت نفت در اعتصاب، دستگاه عظیم نفت خوابیده، بازار تعطیل، ادارات، بانک‌ها و مدارس نیز تعطیل شدند و بیشتر مردم شهری و روستایی داخل و بیرون مسجد جمع شده و شعارهای کوبنده می‌دادند و به سخنرانی‌ها توجه داشتند.

از قیام خونین گچسارانی در سال ۵۷ تا نام‌گذاری روز کهگیلویه و بویراحمد در تقویم رسمی

این مبارز انقلابی تصریح می‌کند: به دستور ساواک مسجد شهیدان نیز محاصره شد و با تهدید و فشار خواستند که مردم متفرق شوند، اما توجهی نشد و کسی نیز تصور نمی‌کرد به جمعیت اعتراضی بدون خشونت، با گلوله پاسخ داده شود که ناگهان فرمانده دستور آتش داد و درِ ورودی مسجد را به گلوله بستند که شش نفر از جوانان مبارز و از قومیت‌های مختلف به نام‌های شهید حاج‌سید نجف بلادیان بهبهانی بازاری، شهید سیدمذکور پارسی دانشجو از سادات لر زبان، شهید حسین کیامرثی کارگر ترک‌زبان، شهید غریب پرویزی کارگر ترک‌زبان، شهید محمد فراشبندی دانش‌آموز و شهید حسین امینی دانش‌آموز اصفهانی به دست جلادان خون‌خوار و جنایت‌کار رژیم پهلوی به شهادت رسیدند.

چند سالی است که از سوی مسئولان استانی، نام‌گذاری روز ۱۹ آبان به یاد رشادت مردم انقلابی گچساران و شهادت شش تن از مردم این شهر در مسجد شهیدان در این روز به دست رژیم پهلوی، به‌نام روز کهگیلویه و بویراحمد در تقویم رسمی کشور پیشنهاد شده بود.

یدالله مرادی، رئیس شورای تبلیغات اسلامی گچساران در این خصوص می‌گوید: نام‌گذاری قیام ۱۹ آبان ۵۷ در گچساران به‌عنوان روز استان کهگیلویه و بویراحمد از سوی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور مصوب شده است و از سال آینده در تقویم رسمی کشور اضافه می‌شود.

به گزارش ایمنا، روزهای مهم و سرنوشت‌ساز انقلاب که تأثیر اصلی در پیروزی نظام داشت، نباید به دلیل برخی مشکل در بین مردم و جوانان فراموش شود و باید همواره برای زنده نگه داشتن آنها تلاش کرد، ۱۹ آبان گچساران در میان روزهای انقلاب همچون خورشیدی در آسمان نیلگون می‌درخشد، بنابراین یاد شهدای مظلوم و گلگون‌کفن این قیام و تمام شهدای اسلام و انقلاب را گرامی می‌داریم و خالصانه‌ترین درودها را به روان پاکشان تقدیم می‌کنیم.

کد خبر 809124

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.