به گزارش خبرگزاری ایمنا، فناوریهای کوانتومی در حال گشودن افقهای جدیدی برای تقویت امنیت و دفاع ملی هستند. این فناوریها میتوانند در بهبود نحوه جمعآوری دادهها، تحلیل اطلاعات، ارتباطات و توسعه مواد و سلاحهای پیشرفته نقشی اساسی ایفا کنند. یکی از کاربردهای مهم این فناوریها، توسعه حسگرهای کوانتومی است که با استفاده از اصول رفتار کوانتومی، توانایی تشخیص دقیق نیروها و تشعشعات را دارند. این حسگرها میتوانند اجسام را حتی در شرایط پیچیده، همچون زیر زمین یا زیر آب، با دقت بالایی تشخیص دهند.
پیشرفتهای جهانی در فناوریهای کوانتومی
طی سالهای گذشته، کشورهایی همچون ایالات متحده، بریتانیا، هند و چین بهطور جدی روی توسعه فناوریهای کوانتومی در حوزه دفاعی سرمایهگذاری کردهاند. بهعنوان نمونه در سال ۲۰۲۳ وزارت دفاع ایالات متحده یک پروژه ۴۵ میلیون دلاری را برای ادغام اجزای کوانتومی در سیستمهای تسلیحاتی اعلام کرد که هدف آن افزایش دقت هدفگیری این سیستمها بود. این کشور بهتازگی یک گیرنده کوانتومی برای ارتباطات رادیویی دوربرد را آزمایش کرده است که امکان ارتباطات امن و بدون اختلال را فراهم میکند. وزارت دفاع بریتانیا نیز در این مسیر گام برداشته و علاوهبر سرمایهگذاری روی حسگرها و ساعتهای کوانتومی، یک سیستم ناوبری مبتنیبر فناوری کوانتومی را آزمایش کرده است. این سیستم قابلیتهای پیشرفتهای دارد که نمیتوان آن را به راحتی مختل کرد و برای کاربردهای نظامی بسیار حیاتی است.
سرمایهگذاریهای بینالمللی
کشور هند نیز سرمایهگذاریهای قابل توجهی در استفاده از کلیدهای کوانتومی برای رمزگذاری دادههای حساس نظامی انجام داده است. این کلیدها میتوانند ارتباطات نظامی را به سطح جدیدی از امنیت برسانند و نفوذ به این شبکهها را تا حد زیادی غیرممکن کنند. در همین راستا، چین نیز در حال توسعه رادارهای کوانتومی است که قابلیت تشخیص هواپیماها و کشتیهایی را که از فناوری مخفیکاری استفاده میکنند، بهبود بخشیده است. این رادارها میتوانند به راحتی بر محدودیتهای رادارهای معمولی غلبه کنند و در شناسایی اهداف پنهان شده بسیار مؤثر باشند.
چالشهای اخلاقی فناوریهای کوانتومی در کنار تمامی پیشرفتها و کاربردهای مثبت فناوریهای کوانتومی در دفاع ملی، استفاده از این فناوریها نگرانیهای اخلاقی و حقوقی زیادی را نیز به همراه دارد. بهعنوان نمونه، قدرت محاسباتی رایانههای کوانتومی میتواند به توسعه سلاحهای شیمیایی یا بیولوژیکی جدید منجر شود که میتواند عواقب خطرناکی برای جوامع انسانی داشته باشد.
علاوهبر این، یکی از چالشهای مهم در حوزه فناوریهای کوانتومی، توانایی آنها در شکستن رمزنگاریهای امنیتی است که زیربنای ارتباطات آنلاین امن محسوب میشود. این مسئله میتواند حریم خصوصی افراد و سازمانها را به خطر بیندازد و موجب آسیبهای گسترده در جوامع دیجیتالی شود. حسگرهای کوانتومی ممکن است در تقویت نظارتهای دولتی و نظامی به کار گرفته شوند و این مسئله میتواند حقوق حریم خصوصی و آزادی ارتباطات را نقض کند. این فناوریها با توانایی بالایی که در شناسایی و ردیابی دارند، ممکن است حریم خصوصی شهروندان را تهدید کرده و به ابزاری برای کنترل و نظارت گستردهتر تبدیل شوند.
یکی دیگر از مشکلات احتمالی مرتبط با این فناوریها، مهندسی معکوس الگوریتمهای کوانتومی است. بهدلیل پیچیدگی بالای این الگوریتمها، نسبت دادن مسئولیت برای نتایج آنها ممکن است بسیار دشوار باشد. این مسئله موجب ایجاد «شکاف مسئولیت» در استفاده از فناوریهای کوانتومی میشود، بهطوری که ممکن است نتوان به راحتی از افراد یا سازمانهایی که از این فناوریها سوءاستفاده میکنند، پاسخگو بود.
با وجود تمامی پیشرفتها و فرصتهایی که فناوریهای کوانتومی برای تقویت امنیت و دفاع ملی فراهم میکنند، توجه به چالشهای اخلاقی و حقوقی آن نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. قدرت بالای این فناوریها نهتنها میتواند به توسعه سیستمهای دفاعی پیچیدهتر منجر شود، بلکه ممکن است زمینهساز تهدیدات جدیدی در حوزه حقوق بشر و امنیت دیجیتال نیز باشد.
نظر شما