کشف جهانی غرق در بخار آب توسط جیمز وب

به گزارش خبرگزاری ایمنا، مشاهدات گذشته تلسکوپ فضایی جیمزوب ناسا (JWST) پرده از حقیقت شگفت‌انگیزی برداشته است، یک سیاره فراخورشیدی در فاصله ۱۰۰ سال نوری از زمین، به‌طور کامل در احاطه بخار آب قرار دارد. این سیاره که GJ 9827 d نام دارد، نه تنها به‌عنوان نخستین در جهان شناخته می‌شود، بلکه به‌طور کامل توسط بخار آب محاصره شده و یکی از معدود سیارات فراخورشیدی است که جوی غنی از مولکول‌های سنگین مانند زمین دارد.

ابعاد و ویژگی‌های منحصربه‌فرد

این سیاره به لحاظ ابعاد دو برابر زمین است و جرمی سه برابر سیاره ما دارد. چنین ابعادی آن را به یک ابر زمین یا سیاره‌ای با خواصی نزدیک به زمین تبدیل می‌کند، هرچند تفاوت‌های بزرگی بین جو GJ 9827 d و جو سیاره ما وجود دارد، در حالی که زمین از اتمسفری متشکل از نیتروژن، اکسیژن و سایر گازها بهره می‌برد، جو این سیاره بیگانه به‌طور کامل از بخار آب تشکیل شده است؛ کشفی که می‌تواند ابعاد جدیدی به مطالعات درباره‌ی سیارات فراخورشیدی اضافه کند.

ابزارهای حساس و دقیق جیمزوب

تلسکوپ فضایی جیمزوب، با استفاده از طیف‌سنج دقیق NIRISS و تصویربردار فروسرخ نزدیک، توانست داده‌هایی جمع‌آوری کند که به کمک آن‌ها مشخص شد جو GJ 9827 d تنها به‌صورت جزئی از بخار آب تشکیل نشده، بلکه به‌طور کلی غرق در آن است. این کشف در پی مطالعات قبلی صورت گرفته توسط تلسکوپ فضایی هابل در سال ۲۰۲۳، توانست دقتی بی‌سابقه را به ارمغان آورد. اگرچه هابل در ابتدا نشانه‌هایی از بخار آب را شناسایی کرده بود، حساسیت فوق‌العاده جیمزوب این موضوع را ثابت کرد و داده‌های جدید را برای تأیید آن به جامعه علمی ارائه داد.

تحولی در شناخت سیارات فراخورشیدی

این یافته‌ها برای دانشمندان بسیار حیاتی است، چرا که نخستین‌بار است که چنین جهانی با جوی غنی از مولکول‌های سنگین شبیه به سیارات سنگی منظومه شمسی مشاهده شده است. GJ 9827 d با شرایط جوی خاص خود می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا فرایندهای شکل‌گیری سیارات سنگی را بهتر درک کنند و تفاوت‌های میان سیاراتی همچون زمین و سیارات دیگر با جوی متفاوت را بهتر بررسی کنند.

گامی بزرگ در راه کشف زندگی فرازمینی؟

این کشف علاوه بر اینکه درک ما از ساختارهای جوی سیارات فراخورشیدی را افزایش می‌دهد، این سوال را مطرح می‌کند که آیا شرایط مشابهی می‌تواند برای زندگی خارج از زمین فراهم باشد؟ بخار آب یکی از کلیدی‌ترین مولکول‌هایی است که دانشمندان به دنبال آن هستند تا شواهدی از زیست‌پذیری در سیارات فراخورشیدی پیدا کنند. گرچه GJ 9827 d هنوز به‌عنوان یک سیاره زیست‌پذیر شناخته نشده است، اما کشف آن افق‌های جدیدی را برای جست‌وجوی حیات فراتر از زمین باز می‌کند.

تلسکوپ جیمزوب همچنان به ارائه داده‌های شگفت‌انگیز خود ادامه می‌دهد و هر روز ما را به کشف‌های بزرگ‌تری در مورد جهان فرازمینی نزدیک‌تر می‌کند. این سیاره غرق در بخار آب، نخستین گام از گام‌های بسیار آینده خواهد بود.