به گزارش خبرگزاری ایمنا، سینمای کودک همواره یکی از مهمترین بخشهای صنعت سینما به شمار میرود که علاوه بر ایجاد فضای سرگرمی برای کودکان، نقشی تأثیرگذار در آموزش غیرمستقیم و تقویت ارزشهای اجتماعی ایفا میکند؛ در واقع سینمای کودک بهعنوان یکی از زمینههای مهم فرهنگی و هنری، نقش بسزایی در شکلدهی به نگرشها و تربیت نسل آینده دارد و این حوزه نه تنها به تفریح و سرگرمی کودکان میپردازد بلکه به آنها میآموزد که چگونه با دنیای اطراف خود تعامل و ارزشهای انسانی را درک کنند.
در ایران، سینمای کودک با توجه به تاریخ غنی فرهنگی و ادبی کشور، ظرفیتهای بسیار زیادی برای رشد و توسعه دارد و بر این اساس اگرچه این بخش از سینما دارای استعدادهای برجستهای است، اما با چالشهای فراوانی همچون کمبود سرمایهگذاری و نبود برنامهریزیهای استراتژیک مواجه است، با این حال، در سالهای اخیر، تلاشهای زیادی در زمینه تولید فیلمهای کودکانه با کیفیت صورت گرفته است. این تلاشها نشان میدهد که صنعت سینمای کودک در ایران به بلوغ بیشتری رسیده است و میتواند نیازهای فرهنگی و آموزشی جامعه را پاسخگو باشد، چرا که استقبالهایی که از فیلمها و انیمیشنهای این حوزه در این روزها شد یا استقبال خانوادهها از جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان سال جاری، نویدبخش آیندهای روشن برای این بخش از سینمای ایران است.
هنرمندان جوان شجاعانه وارد مسیر هنر شوند
بر این اساس علیرضا گلپایگانی، تهیهکننده انیمیشن «پهلوانان» با اشاره به اهمیت ورود جوانان به حوزه سینمای کودک به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: هیچ کلاس یا کتابی جایگزین تجربه عملی نمیشود؛ فرد باید از اشتباه کردن نترسد، زیرا حتی اشتباهات نیز درسهای بزرگی به همراه دارند؛ هنرمندان جوان باید شجاعانه وارد مسیر هنر شوند و از همان ابتدا به شناخت دغدغهها و انگیزههای خود بپردازند.
وی میافزاید: تمرکز بر اهداف و انگیزههای فردی در هنر اهمیت دارد و جوان باید بداند برای چه چیزی به سمت خلق اثر میرود؛ وقتی یک هنرمند هدف خود را بشناسد، از شاخه به شاخه پریدن در کار هنری اجتناب میکند و بر کارش متمرکز میشود.
تهیه کننده و انیمیشنساز اضافه میکند: تجربه عملی در کنار تفکر و تعمق اهمیت دارد و هنر تنها به فکر کردن نیاز ندارد، بلکه نیازمند تجربه عملی است؛ تفکر و تعمق در کنار تجربه به هنرمندان کمک میکند تا بدانند چرا و با چه انگیزهای در مسیر فیلمسازی قرار میگیرند.
گلپایگانی تاکید میکند: انیمیشن کودک بهعنوان یکی از مهمترین ابزارهای شکلدهی به ذهنیت و شخصیت کودکان، نیازمند توجه ویژه است و با اشاره به تأثیر عمیق انیمیشن بر ذهنیت کودکان، انیمیشن را مانند غذای روح و شخصیت بچهها بیان کرد؛ بر این اساس مهم است که چه آثاری را به کودک و نوجوانان معرفی میکنیم، چرا که خوراک ذهنی مناسب میتواند تأثیرات مثبت و منفی عمیقی بر تفکر و رفتار آنها در بزرگسالی داشته باشد.
به هنرمندان متعهد بیشتر اطمینان کنیم
وی با بیان اینکه یکی از بزرگترین چالشها، بیتوجهی به موضوعات مرتبط با انیمیشن کودک است، میگوید: مسئولان فرهنگی بیشتر به مسائل بزرگسالان توجه دارند، این در حالی است که نسل کودک و نوجوان آینده کشور را تشکیل میدهند، همچنین اعتماد به هنرمندان و تولیدکنندگان داخلی اهمیت دارد و بر این اساس باید به هنرمندان متعهد خود اعتماد کنیم و این وظیفه را به آنها بسپاریم تا بر اساس شناخت نیازهای جامعه، فیلمها و انیمیشنهای مناسب برای کودکان تولید کنند.
تهیهکننده انیمیشن پهلوانان عنوان میکند: سرمایه تضمینکننده کیفیت نیست، اما بدون شک، آثار باکیفیت نیازمند حمایت مالی هستند و سازمان صداوسیما بهعنوان پشتوانه اصلی انیمیشن کودک در ایران، تلاشهای قابل تقدیری در این زمینه انجام داده است، اما نیاز است که بخش خصوصی نیز وارد عمل شود تا گرههای موجود در این حوزه باز شود.
گلپایگانی با اشاره به برگزاری سیوششمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان بیان میکند: برگزاری این جشنوارهها نهتنها باید ادامه پیدا کند، بلکه نیاز به تقویت و حمایت بیشتری دارد؛ هنرمندان باید از این فرصت استفاده کنند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند تا بتوانند از تجربیات یکدیگر بهرهمند شوند. به همین دلیل، پیشنهاد میشود هنرمندان علاوه بر تماشای فیلمها، با فیلمسازان نیز آشنا و از نزدیک با فرایند خلق آثار آشنا شوند.
چالشها و فرصتهای انیمیشنسازی در ایران
عماد رحمانی، نویسنده و کارگردان انیمیشن سینمایی «شمشمیر و اندوه» که از آثار حاضر در سیوششمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودک و نوجوان است به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: بررسی چالشهای موجود در صنعت انیمیشن ایران و اهمیت سرمایهگذاری، حمایتهای دولتی و نقش نیروی انسانی در این حوزه نقش بسزایی دارد.
وی میافزاید: تولید انیمیشن سینمایی به دلیل پیچیدگیهای فنی و تخصصی، مدت زمان طولانیتری نسبت به فیلمهای رئال نیاز دارد؛ برای ساخت یک فیلم رئال ممکن است تیم تولید در عرض سه تا پنج ماه کار را به پایان برساند، اما برای تولید یک انیمیشن سینمایی این زمان بهطور معمول دو تا سه سال طول میکشد و نیازمند همکاری یک تیم بزرگ متشکل از ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر در بخشهای مختلف است.
نویسنده و کارگردان انیمیشن سینمایی «شمشیر و اندوه» تصریح میکند: مدت زمان طولانی و نیاز به حفظ تیم تولید، یکی از چالشهای اساسی است، بر این اساس با توجه به شرایط اقتصادی حفظ نیروی انسانی متخصص برای مدت طولانی دشوار میشود و ما به حمایتهای جدی در حوزههای مالی و تهیهکنندگی نیاز داریم تا بتوانیم تیمهای تولید را حفظ کنیم و آثار باکیفیتتری ارائه دهیم.
رحمانی با تاکید بر اینکه در انیمیشنسازی با کمبود نیروی انسانی متخصص در این حوزه روبهرو هستیم و تولید انیمیشن بهشدت به نیروی انسانی وابسته است، توضیح میدهد: گرچه ابزارها و تجهیزات پیشرفته در کیفیت کار تأثیرگذار است، اما این نیروهای انسانی هستند که میتوانند نهایت استفاده را از این امکانات ببرند؛ مشکل اصلی این است که بسیاری از افراد باتجربه پس از چند پروژه موفق، به دلیل نبود حمایتهای لازم، کشور را ترک میکنند و این مسئله برای تداوم تولیدات ما یک چالش بزرگ است.
وی خاطرنشان میکند: برخی نیروهای متخصص که پیشتر از کشور مهاجرت کرده بودند، با بهبود شرایط و شروع پروژههای جدید، به کشور بازگشتهاند و دوباره به تیمهای تولیدی پیوستهاند، این امر نشان میدهد که اگر شرایط مناسب فراهم شود، امکان نگهداشتن و حتی بازگشت نیروهای نخبه وجود دارد.
موفقیت انیمیشنهای ایرانی در بازار داخلی و بینالمللی
نویسنده و کارگردان انیمیشن سینمایی «شمشیر و اندوه» در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به موفقیتهای اخیر انیمیشنهای ایرانی بیان میکند: چندین انیمیشن ایرانی در سالهای اخیر توانسته است هم در بازار داخلی و هم در عرصه بینالمللی خوش بدرخشد؛ فیلمهایی همچون «بچه زرنگ» و «پسر دلفینی» نشان دادهاند که انیمیشنهای ایرانی در صورت حمایتهای لازم میتوانند در گیشه موفقیتهای بزرگی کسب کنند یا بهطور مثال، انیمیشن «شمشیر اندوه» قرار است توسط یک توزیعکننده آمریکایی در سطح جهانی به نمایش گذاشته شود.
رحمانی همچنین اضافه میکند: بازار بینالمللی برای انیمیشنهای ایرانی فرصتهای بزرگی را فراهم کرده است و ما میتوانیم با تولید آثار باکیفیت و رقابتی، سهم بیشتری از این بازار را به دست آوریم، اما برای رسیدن به این هدف، نیازمند حمایتهای بیشتری از سوی نهادهای دولتی و خصوصی هستیم.
وی در ادامه ضمن اشاره به چالشهای مالی در حوزه انیمیشنسازی بیان میکند: انیمیشن سینمایی هزینههای بالایی دارد. به عنوان مثال، هزینه تولید یک انیمیشن در ایران بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان است و این پروژهها نیازمند یک تیم بزرگ هستند که باید برای مدت دو تا سه سال بهطور مداوم کار کنند؛ برای جذب سرمایهگذاران، باید اطمینان حاصل کنیم که بازگشت سرمایه از طریق یک زنجیره منسجم از تبلیغات، توزیع و نمایش خانگی تضمین شده است.
نویسنده و کارگردان انیمیشن سینمایی «شمشیر و اندوه» ادامه میدهد: در بسیاری از کشورها، دولتها در مراحل ابتدایی به حمایت از صنعت انیمیشن میپردازند تا این صنعت به رشد و بلوغ لازم برسد. این حمایتها باید در ایران نیز وجود داشته باشد تا بخش خصوصی با اعتماد بیشتری وارد این عرصه شود و سرمایهگذاری کند.
نقش جشنوارهها در معرفی و رشد آثار انیمیشن
رحمانی با اشاره به اهمیت جشنوارهها، بهویژه جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان بیان میکند: جشنوارهها نقش مهمی در معرفی و شناخته شدن آثار انیمیشن ایفا میکنند؛ حضور در جشنوارههایی همچون جشنواره فیلم فجر و جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان به فیلمسازان این امکان را میدهد که آثارشان توسط طیف وسیعی از مخاطبان و منتقدان دیده شود که موجب ایجاد بازخوردهای ارزشمندی برای بهبود آثار میشود.
وی همچنین خاطرنشان میکند: هرچند جشنوارهها تأثیر مثبتی در شناخته شدن فیلمها دارند، اما لازم است که این رویدادها به رویدادهای کوتاهمدت و نمایشهای استانی گسترش یابند تا بتوانیم تعامل بیشتری با مخاطبان در سراسر کشور داشته باشیم؛ این نوع رویدادها میتواند به شکلگیری یک بازار مستمر برای فیلمهای انیمیشن کمک کند.
نویسنده و کارگردان انیمیشن سینمایی «شمشیر و اندوه» با اشاره به آینده انیمیشن ایران و اهمیت ورود جوانان به این عرصه اظهار میکند: صنعت انیمیشن در ایران رو به رشد است و با حمایتهای بیشتر میتوانیم شاهد تولیدات باکیفیت و موفقیتهای بینالمللی بیشتری باشیم؛ انیمیشن فضایی خلاق و هیجانانگیز برای جوانان فراهم میکند که در آن میتوانند ایدههای خود را به تصویر بکشند، این حوزه ترکیبی از هنر و تکنولوژی است و برای جوانانی که به دنبال فرصتهای نوآورانه هستند، میتواند بسیار جذاب باشد.
رحمانی همچنین به نسل جوان توصیه میکند: اگر علاقهمند به طراحی، قصهگویی، صداپیشگی و هر نوع فعالیت هنری هستید، انیمیشن میتواند بستری مناسب برای شما باشد. ما در استودیوی خود شاهد هستیم که بسیاری از اعضای تیم ما جوانان دهه هشتادی هستند که با انگیزه و خلاقیت بالا وارد این صنعت شدهاند.
وی در پایان از دستاندرکاران جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان و مخاطبان این رویداد تشکر و ابراز امیدواری میکند که با ادامه حمایتها، شاهد رشد و توسعه بیشتر صنعت انیمیشن ایران باشیم.
به گزارش ایمنا، برگزاری جشنوارههای ملی و بینالمللی سینمای کودک میتواند زمینهساز معرفی ظرفیتهای سینمای ایران به جهان باشد، چرا این جشنوارهها بستر مناسبی را برای تبادل فرهنگی و نشستهای آموزشی میان هنرمندان و تولیدکنندگان سینما فراهم میکنند، در کنار این امر نیاز به حمایتهای دولتی و خصوصی برای هدایت و توسعه سینمای کودک در ایران احساس میشود؛ این حمایتها میتواند شامل تسهیلات مالی، ایجاد زیرساختهای مناسب و ارتقای سطح آموزش در این حوزه باشند که به رشد کیفی آثار کمک خواهند کرد.
در مجموع باید گفت که سینمای کودک و انیمیشن در ایران دارای ظرفیتهای فراوانی است که میتواند به توسعه فرهنگی، آموزشی و اجتماعی بین کودکان کمک کند؛ با رشد و توسعه این حوزه، فرصتی برای تقویت هویت ملی و فرهنگی نسل آینده فراهم میآید و باید تلاشهای بیشتری در راستای تحقق این اهداف انجام گیرد. سینمای کودک نهتنها سرگرمی بلکه ابزاری ارزشمند برای شکلدهی آینده بهتر جامعه است.
نظر شما