به گزارش خبرگزاری ایمنا از آذربایجان‌شرقی، شعر در فرهنگ ایرانی، عنصر ویژه‌ای است که از بدو تولد فرزندان این مرزوبوم با آن‌ها همراه است و پس از مرگ نیز بر سنگ مزار ایرانیان نقش می‌بندد.
آمیختگی جامعه ایرانی با شعر و تأثیری که بر فرهنگ، روحیات و رفتار ما می‌گذارد، ضرورت پرداختن به آن و ضرورت پاسداری از حریم این عنصر اعجازآفرین را بیشتر می‌کند.
زبان و ادبیات فارسی به‌عنوان دومین زبان جهان اسلام و زبان حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی، با هزاران آثار گران‌سنگ در زمینه‌های مختلف ادبی، عرفانی، فلسفی، کلامی، تاریخی، هنری و مذهبی همواره مورد توجه و اعتقاد ایرانیان و مردمان سرزمین‌های دور و نزدیک بوده است.
۲۲ سالگی روز ملی شعر و ادب فارسی
علی‌اصغر شعردوست، نماینده وقت مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی بیست‌وهفتم شهریور سال ۱۳۸۱، سالگرد درگذشت استاد محمدحسین بهجت تبریزی را به‌عنوان روز ملی شعر و ادب در تقویم رسمی کشور معرفی کرد.
این پیشنهاد از سوی وی به‌عنوان مخبر کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و با موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به شورای هنر عالی انقلاب اسلامی ارائه شد و به تصویب رسید.
روز ملی شعر و ادب فارسی بهانه‌ای است تا به جایگاه استاد محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار بپردازیم و فارغ از هیاهو و جدال بر سر نام‌ها، شعر را چراغ راه خود قرار دهیم؛ اقدام علی‌اصغر شعردوست هرچند مخالفان بسیاری داشته است، اما استادان طراز اول ادبیات فارسی، بر منطقی بودن این نام‌گذاری تاکید داشته‌اند.
شهریار بزرگترین شاعر رمانتیک زبان فارسی است
محمدرضا شفیعی کدکنی، علامه و استاد ادبیات دانشگاه تهران در کتاب «با چراغ و آینه» درباره جایگاه استاد شهریار می‌گوید: شهریار بی‌هیچ تردیدی بزرگترین شاعر رمانتیک زبان فارسی است؛ شهریار، از مادر رمانتیک زاده شده بود؛ او نیازی به خواندنِ بیانیه مکتب رمانتیسم نداشت؛ او همه عمر در «خیال» زیست و با «تخیل» شاعرانه خویش ما را به فضاهایی برد که دیگر شاعران هم‌عصر او، با آن فضاها بیگانه بودند.
باقر صدری‌نیا، ادیب و استاد ادبیات دانشگاه تبریز نیز با بیان اینکه به خاطر یک نام‌گذاری که افتخار و هویت ملی ما است، نباید اختلاف پیش بیاید، خاطرنشان می‌کند: چنین سخنی که چرا شهریار باشد و دیگری نباشد، کودکانه است.
معصومه معدن‌کن، استاد دانشگاه تبریز نیز این انتخاب را در ایجاد تعامل فرهنگ‌ها و تفاهم در میان آن‌ها بسیار مؤثر توصیف کرده بود و نعمت‌الله موسوی نیز با صحه گذاشتن بر همین موضوع، معتقد بود از آن‌جا که شهریار برجسته‌ترین شاعر کلاسیک‌سرای معاصر است، درنتیجه این انتخاب بدون انتخاب روز حافظ‌ها، نظامی‌ها و سعدی‌ها درست است.
شهریار، شاعر ملی است
به گفته علی‌اصغر شعردوست، نماینده اسبق مجلس شهریار شاعر ملی است و در شعر ما تحول ایجاد کرده است؛ شهریار انسانی مؤمن، مذهبی و هم‌صدا با انقلاب اسلامی بوده و افکار و اعتقادهای او، یکی از دلایل انتخاب سالروز درگذشت شهریار به‌عنوان روز ملی شعر و ادب فارسی بوده است.
وی معتقد است: کسی را همچون شهریار نداریم که پیش از انقلاب شاعر مهمی بوده باشد و بعد از انقلاب هم، اشعارش در همراهی با مردم هم‌تراز و هم‌سنگ او باشد.
شعردوست در مصاحبه‌های پیشین خود عنوان می‌کند: پس از بررسی‌های فراوان به شهریار رسیدم که هم از نظر توانایی ادبی در عرصه‌های مختلف شعر طبع‌آزمایی کرده بود و هم با مردم زیسته بود، شهریار در کنار پاسداری از سنت‌های ادبی، اشعار عامه‌پسندی دارد و در این زمینه اگر نگویم بی‌نظیر، کم‌نظیر است.
آثار شهریار در مدارس ترکیه تدریس می‌شود
«حسین تورک اوغلو»، شاعر اهل ترکیه نیز در مصاحبه‌ای اذعان می‌کند: مقام استاد شهریار یک چهره شناخته‌شده در سطح جهان است و اهمیت شناخت مقام استاد شهریار به حدی است که آثار ایشان در مقاطع راهنمایی و متوسطه مدارس ترکیه تدریس می‌شود.
این شاعر اهل ترکیه تصریح می‌کند: استاد شهریار یک الگو و ایدئولوژی ویژه در حوزه شعر معاصر ایجاد کرد.
«شهرت سققا»، شاعر اهل کشور جمهوری آذربایجان نیز با اشاره به اینکه استاد شهریار از نگاه مردم جمهوری آذربایجان عزیز و دارای مقام والا است، معتقد است: مردم کشور آذربایجان به‌دلیل سادگی در زندگی و اشعار عامیانه شهریار، علاقه وافری به وی دارند.
شهریار، خالق شاهکارها
جمشید علیزاده، از شاعران و ادیبان تبریزی با بیان اینکه حافظ به غزل شهره است، اما در مثنوی و رباعی شهره نیست، عنوان می‌کند: شهریار در هر حوزه‌ای از تاریخ ادبیات وارد شده، شاهکار آفریده است.
وی ادامه می‌دهد: شعرهایی که سعدی یا حافظ به عربی گفته‌اند، اسلوبش فارسی بوده اما زبانش عربی است و نمی‌توان آن‌ها را شاعر دو زبانه تلقی کرد.
این شاعر تبریزی خاطرنشان می‌کند: شهریار توانسته است در زبان فارسی و ترکی شاهکار خلق کند و نمی‌توان سروده‌های حیدربابا، سهندیه، خان‌ننه و چندین شعر ترکی شهریار را از تاریخ ادبیات شعر ترکی حذف کرد.
علیزاده تاکید می‌کند: اگر بخواهیم پرونده قطور شعر معاصر در ایران قرن بیستم را ببندیم و هر شاعر را با بهترین شعرهایش در هر قالبی گلچین کنیم، پرونده شاعران قرن بیستم در یک جلد جا می‌گیرد و شاهکارهای استاد شهریار آنقدر زیاد است که باید در یک جلد مجزا چاپ شود.
محقق و شهریارپژوه با اشاره به اینکه شعر ترکی با شهریار پالایش و وارد مرحله جدیدی شده است که نقطه عطف به حساب می‌آید، می‌گوید: شهریار حداقل ۱۵۰ غزل دارد که برای نخستین بار در تاریخ شعر فارسی ظهور کرده است، شناسنامه دارند و نمی‌توان آن‌ها را با اشعار شاعران دیگر مخلوط کرد.
علیزاده عنوان می‌کند: در همان نگاه نخست می‌توان گفت این اشعار متعلق به هیچ‌کدام از شاعران بزرگ نیست و مخصوص استاد شهریار است و شهریار میراث‌دار کل تاریخ ادبیات ایران محسوب می‌شود.
شهریار یک شاعر مکتب‌ساز است
سعید بیابانکی، غزل سرای هم‌روزگار، شهریار را یک شاعر مکتب‌ساز می‌داند و می‌گوید: مکتبی که شهریار آغاز کرده، پیروان زیادی داشته است، همین که شهریار در حوزه‌های مختلف شعر فارسی و ترکی، آثار فاخری در قالب‌های مختلف غزل، قصیده و نیمایی خلق و از همه ظرفیت‌های قالبی شعر فارسی استفاده کرده است، نشان از توانایی‌های او دارد.
به گفته وی، شهریار در حوزه غزل عاشقانه، اجتماعی و آئینی، یک شاعر ویژه است؛ در حوزه زبان و اندیشه نیز جایگاه او بی‌تردید، منحصربه‌فرد است؛ در حوزه شعر به زبان ترکی آذربایجانی نیز با توجه به ترجمه آثار درخشان همچون سهندیه و حیدربابا، می‌دانم که این دست آثار وی نه‌تنها در بین هم‌زبانان شهریار، بلکه در کشورهای دیگر نیز آثار بزرگی محسوب می‌شود و در نوع خود شاهکار است.
میرحسین زنوزی، خوشنویس و کارشناس ادبیات و یکی از شاگردان استاد شهریار در تبریز می‌گوید: استاد شهریار ادبیات ایران را با گذشته‌های این دیار پیوند زد و «سعدی» و «حافظ» را در دوران معاصر زنده کرد.
شاگرد استاد شهریار معتقد است: جوانان بهتر از همه استاد را می‌شناسند، به خاطر اینکه بازگوکننده حرف دل نسل جوان بوده است.
ابوالفضل حمامی
نظر شما