به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شانزدهم سپتامبر هر سال، روز جهانی لایه ازن و حفاظت از آن است. این لایه ایمن و محافظ در اطراف سیاره زمین تنها به کمی توجه و مراقبت نیاز دارد و این روز جهانی راهی برای جلب توجه جهانیان به ارزش آن برای کره زمین است.
تاریخ روز جهانی حفاظت از لایه ازن ۱۴۰۳
روز جهانی حفاظت از لایه ازن International Day for the Preservation of the Ozone Layer هر سال شانزدهم سپتامبر مصادف با بیست‌وششم شهریور ۱۴۰۳ برگزار می‌شود.
تاریخچه روز جهانی حفاظت از لایه ازن
لایه ازن یک لایه گازی محافظ است که از زمین در برابر اشعه‌های فرابنفش خورشید محافظت می‌کند. خورشید برای زندگی ضروری است، اما تشعشعاتی از خود ساطع می‌کند که حیات موجودات زمین را به خطر می‌اندازد. لایه ازن با غلظت بالای خود از ورود این تشعشعات به زمین پیشگیری می‌کند. در اصل لایه اوزون تا ۹۸ درصد از تمام پرتوهای مضر فرابنفش خورشید را جذب، دما را تنظیم و از سیاره زمین در برابر گرم شدن بیش‌ازحد یا یخ‌زدگی محافظت می‌کند.
دانشمندان در اواخر دهه ۱۹۷۰ دریافتند که فعالیت‌های انسانی لایه ازن را از بین می‌برد. آن‌ها حفره‌ای را کشف کردند که ناشی از گازهای تخریب‌کننده لایه ازن به‌وجود آمده است؛ این گازها اغلب در دستگاه‌های تهویه مطبوع، یخچال‌ها و مواردی از این قبیل استفاده می‌شود. کشف دانشمندان اهمیت لایه ازن و نیاز شدید به حفظ آن را برجسته کرد، زیرا تخریب این لایه محافظ بر حیات زمین تأثیر می‌گذارد و با نابودی گیاهان و اکوسیستم‌ها، افزایش سرطان پوست و مواردی از این قبیل همراه است.
جامعه بین‌المللی به این مناسبت برخاست و ۲۸ کشور در سال ۱۹۸۵ کنوانسیون وین (یک اعلامیه رسمی برای گرد هم آمدن و حفاظت از لایه ازن) را به‌منظور حفاظت از لایه ازن تصویب و امضا کردند. سپتامبر ۱۹۸۷ پروتکل مونترال در مورد موادی تدوین شد که لایه ازن را تخریب می‌کنند. این امر کشورها را بر آن داشت تا تلاش‌های خود را متحد و ۹۹ درصد از تمام مواد مخرب لایه ازن را حذف کنند.
هدف پروتکل مونترال حفاظت از لایه اوزون با اتخاذ تدابیری برای کنترل کل تولید و مصرف جهانی موادی بود که این لایه را تحلیل می‌برند و هدف نهایی آن حذف این مخرب‌ها بر اساس پیشرفت‌های دانش علمی و اطلاعات فناوری اعلام شد.
پروتکل مونترال تأثیر مثبتی بر بازیابی لایه ازن و کاهش تغییرات آب‌وهوایی داشت و اصلاحیه کیگالی آن از طریق کاهش تدریجی هیدروفلوئوروکربن‌ها (HFCs، گازهای قدرتمند گرم‌کننده آب و هوا) و بهبود کارایی در بخش خنک‌کننده، پیش‌بینی می‌شود که مزایای بیشتری برای کاهش آب‌وهوا ارائه دهد. به لطف پروتکل مونترال، سالانه از حدود دو میلیون مورد سرطان پوست پیشگیری می‌شود.
برای بزرگداشت امضای پروتکل مونترال، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۴، شانزدهم سپتامبر را به‌عنوان روز جهانی حفاظت از لایه ازن انتخاب کرد که به عنوان روز جهانی ازن World Ozone Day نیز شناخته می‌شود. از آن زمان این تاریخ به قدردانی از موفقیت کنوانسیون وین و حفظ این لایه محافظ اختصاص داده شده است. اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، زمین می‌تواند تا سال ۲۰۵۰ لایه اوزون را به سطح دهه ۱۹۸۰ بازگرداند.
نقش حفاظت از ازن در بهبود شرایط آب‌وهوایی
پروتکل مونترال در متحد کردن جهان برای حذف تدریجی مصرف و تولید مواد مخرب لایه اوزون و جلوگیری از ضررهای اقتصادی کمک کرده است و اگر اصلاحیه کیگالی به‌طور کامل تصویب و اجرا شود، می‌تواند تا پایان این قرن به جلوگیری از ۰.۵ درجه سانتی‌گراد گرمایش جهانی کمک کند. با این حال طیف وسیعی از راه‌حل‌های آب‌وهوایی از جمله در زمینه مبردها و بهره‌وری انرژی نیز برای جلوگیری از بحران آب‌وهوایی تا اواسط قرن مورد نیاز است.
شعار روز جهانی حفاظت از لایه ازن ۲۰۲۴
شعار روز جهانی حفاظت از لایه اوزون ۲۰۲۴ «پروتکل مونترال: پیشبرد اقدامات اقلیمی» تعیین شده است. هدف این است که طی این مناسبت نه‌تنها دستاوردها جشن گرفته شود، بلکه جهان منتظر اقدامات عمیق‌تر و سریع‌تری تحت پروتکل مونترال در آینده باشد.
نظر شما