به گزارش خبرگزاری ایمنا، وجود هنرهایی که هر کدام، رنگ و لعاب خیره‌کننده‌ای دارند، در کاشی‌کاری‌ها، جام‌های سفالی تا طرح و نقش قالی ایرانی، وجود رنگ‌های خاص و متفاوت، اولین نکته‌ای است که توجه‌ها را به خود جلب می‌کند؛ ایرانیان از دیرباز، نه تنها برای وسایل بلکه حتی برای لباس‌های خود از رنگ استفاده می‌کردند که ابتدا از گیاهان به دست می‌آمد؛ آنچه در ادامه می‌خوانیم، بخشی از رنگ‌هایی است که به نام رنگ‌های ایرانی در جهان ثبت شده‌اند.
رنگ سبز ایرانی (Persian Green)
رنگ سبز ایرانی در واقع رنگی است که امروزه به نام رنگ سبز فیروزه‌ای می‌شناسیم؛ رنگ سبز فیروزه‌ای در هنرهای ایرانی مانند سفالگری، صنعت فرش، فیروزه کوبی، کاشی کاری، زیورآلات و… به کار رفته است؛ رگه‌های سبز داخل سنگ مرمر نمونه‌ای از رنگ سبز ایرانی است.
سبز ایرانی را یکی از رنگ‌های زیرمجموعه سبز بهاری می‌دانند و این رنگ برای ایرانیان سمبل طبیعت و سرسبزی است؛ رنگ فیروزه‌ای در هنر ایرانی، نمادی از بهشت و تقدس و روحانیت است؛ در ایران طیف تیره‌تر این رنگ به نام سبز کله غازی شناخته می‌شود.
این رنگ در معماری (کاشی کاری بناهای مذهبی) جایگاه ویژه‌ای داشته و بیشتر گنبدهای مساجد و آرامگاه‌ها با این رنگ عجین هستند؛ همچنین در آثار نقاشی، مینیاتور، تذهیب، تزئینات روی سفال، موزائیک، کاشی کاری، میناکاری، منسوجات و زیورآلات این رنگ به وفور به کار رفته است؛ به عنوان مثال می‌توان به مسجد کبود تبریز اشاره کرد که آن را نگین فیروزه جهان می‌خوانند و یا اصفهان که به شهر گنبدهای فیروزه‌ای مشهور است و نمونه‌هایی از این قبیل که بسیار است.
کاربرد این رنگ شاید دلیل دیگری نیز داشته باشد و آن وجود مرغوب‌ترین معدن فیروزه در نیشابور است که همواره به خاطر رنگ زیبا و تأثیرات درمانی و بسیار مثبت آن برای انسان‌ها هویتی روحانی داشته است و در قالب نگین انگشتری و یا دیگر جواهرات از دیرباز برای مردان و زنان این سرزمین مورد استفاده بوده است. رنگ دلپذیر این سنگ یادآور آسمان و آب گوارا است؛ در بیشتر اقوام و طایفه‌های ایرانی نیز از جنبه زینتی فیروزه استفاده شده است.
بسیاری از هنرمندان که رنگ فیروزه‌ای را در آثار هنری خود قرار داده‌اند، اهمیت آن را در گرو فرهنگ ایرانی دانسته و معتقدند که این رنگ ریشه در خون ایرانی دارد؛ این رنگ نزد ایرانیان سمبل حقیقت، رسیدن به کمال، پاکی، عرش الهی، صداقت محض و به طور خلاصه آرامش توأم با عبادت است و چیزی جز تجلی عشق نیست و در بسیاری از متون و ادبیات کهن از این رنگ به عنوان قطعه‌ای از آسمان که خداوند آن را به عنوان هدیه‌ای الهی به انسان ودیعت نهاده یاد می‌شود؛ رنگ فیروزه‌ای از لحاظ روانشناختی؛ پاکی، خلوص و الوهیت را القا می‌کند.
رنگ قرمز ایرانی (Persian Red)
رنگ قرمز ایرانی از خاک‌های سواحل هرمز گرفته شده است و عمده استفاده از رنگ قرمز ایرانی در سفالگری کرمان و قالی‌بافی ایرانی است؛ در ایران، این رنگ را به نام سرخ و قرمز دانه اناری می‌شناسند.
این رنگ قرمز از گیاهی به نام روناس و همچنین حشره‌ای به نام قرمز دانه استخراج می‌شود و از قدیم در کشورمان برای رنگرزی منسوجات و الیاف مورد استفاده در بافت فرش دستباف به کار رفته است، به طوری که همه ما فرش ایرانی را به رنگ قرمز در ذهن داریم.
رنگ قرمز ایرانی نه تنها در مصنوعات ایرانی‌ها به کار رفته بلکه این رنگ در حوالی خلیج فارس و در خاک‌های این منطقه یافت می‌شود و مواد سازنده آن شامل آهن، طباشیر و آلومینیوم است؛ قرمز ایرانی رنگی بانشاط و پرحرارت است که نشانه‌هایی از رنگ نارنجی درون خود دارد.
رنگی گرم که معمولاً در فرهنگ غربی با عشق همراه است و رنگی جذاب و پر جنب و جوش است که بلافاصله توجه را به خود جلب می‌کند.
در بسیاری از فرهنگ‌ها، قرمز نماد شادی و خوشبختی است؛ در واقع، در بسیاری از کشورهای آسیایی، عروس‌ها قرمز را به عنوان نمادی از باروری و شانس می‌پوشند؛ در اروپا رنگ قرمز با اشراف و روحانیون یکی شد و ارتباط آن با خون مسیح آن را به ویژه برای کلیسای کاتولیک مهم کرد، به طوری که کاردینال از روی رنگی که کاردینال‌های کاتولیک رومی به طور سنتی می‌پوشیدند نامگذاری شد.
رنگ آبی نیلی ایرانی (Persian Indigo)
یکی از رنگ‌هایی که به نام ایران شناخته می‌شود، رنگ آبی نیلی است که در کاشی کاری و سفالگری ایرانی پرکاربرد است.
این رنگ نیز از خانواده آبی ایرانی است و با نام‌های دیگری مانند پرشین ایندیگو یا بنفش نیلی شناخته می‌شود. در زبان انگلیسی از کلمه پرشین ایندیگو در سال ۱۹۱۲ استفاده شده است.
آبی ایرانی (Persian Blue)
از این رنگ که آبی لاجوردی نیز نامیده می‌شود، بر روی سفال‌های ایرانی و کاشی کاری‌ها استفاده شده است و در نقوش مساجد ایران تا مدیترانه دیده می‌شود؛ این رنگ، یکی از رنگ‌های موجود در سنگ معدنی لاجورد است که در فلات ایران یافت می‌شود. مسجد جامع عباسی اصفهان بهترین مرجعی است که می‌توان این رنگ آبی را بر روی کاشی‌های آن یافت؛ این رنگ به صورت تقریبی دارای طول موج ۴۶۷.۱۲ نانومتر است.
رنگ رز ایرانی (Persian Rose)
رز ایرانی یکی دیگر از رنگ‌هایی است که به نام ایران شناخته می‌شود و رنگی بین صورتی و رنگ سرخابی بوده و برگرفته از گل رز محمدی مرسوم در ایران است. در دنیا گل محمدی را با نام Persian Rose می‌شناسند.
رز ایرانی از سال ۱۹۹۲ وارد ادبیات انگلیسی شده و در تولید پوشاک بانوان و اکسسوری‌های دخترانه بسیار رایج و محبوب است.
رنگ صورتی ایرانی (Persian Pink)
صورتی ایرانی یکی دیگر از رنگ‌هایی است که با نام ایران شناخته می‌شود و از این رنگ در هنر قالی‌بافی ایرانی و کاشی کاری‌های متاخر در دوران قاجار استفاده زیادی شده است.
رنگ صورتی ایرانی؛ سمبل احساس و انرژی و جنگ بوده و از رنگ‌های قدیمی و پرکاربرد در صنعت مد و آرایش است. برای اولین بار در سال ۱۹۲۳ این رنگ صورتی ایرانی وارد زبان و ادبیات انگلیسی شد.
رنگ نارنجی ایرانی (Persian Orange)
رنگ نارنجی ایرانی یکی دیگر از رنگ‌های ثبت شده به نام ایران است، برای اینکه بدانید چرا این رنگ را ایرانی می‌نامند، دانستن تاریخچه کلمه نارنجی و یا همان orange کمک کننده است؛ میوه نارنج در قرن‌های گذشته، برای اولین بار از طریق جاده ابریشم از ایران به چین فرستاده شد و چینی‌ها با پیوند آن، میوه شیرین‌تری به نام پرتقال تولید کردند؛ بعدها این میوه از طریق کشور پرتغال وارد ایران شد و ریشه نام نارنج، در اسم انگلیسی این رنگ ماندگار شد.
رنگ نارنجی ایرانی که با نام‌هایی مانند نارنجی حنایی و نارنجی آجری شناخته می‌شود، از زمان‌های دور در صنعت رنگرزی و قالی‌بافی و سفالگری ایرانی کاربرد داشته است. همچنین تیره‌ای در بین گربه‌های پرشین با این نام وجود دارد که به رنگ حنایی است.
رنگ نارنجی ایرانی یا اخرایی پررنگ از نوعی خاک زرد رنگ (پودر اکسید آهن خاک هرمز) به دست می‌آمده است.
جالب اینجاست که در اروپا، رنگ نارنجی تا قرن شانزدهم نامی نداشت. قبل از آن زمان به سادگی زرد-قرمز نامیده می‌شد؛ قبل از اینکه کلمه نارنجی در انگلیسی رایج شود، زعفران گاهی اوقات برای توصیف رنگ زرد-نارنجی پررنگ استفاده می‌شد؛ زمانی که درختان پرتقال توسط بازرگانان پرتغالی از آسیا به اروپا آورده شد، این تغییر کرد. پس از آن این رنگ به خاطر میوه رسیده پرتقال نامگذاری شد که در زبان‌های مختلف استفاده می‌کردند.
رنگ آلوی ایرانی یا عناب ایرانی
plum به معنی آلو و آلو برقانی است که از خانواده زرشکی به دست می‌آید و از گذشته در صنایع مختلف ایرانی کاربرد داشته است؛ این رنگ به نام عنابی هم شناخته می‌شود، امروزه در صنعت لوازم آرایش و تولید پوشاک کاربرد دارد.
نظر شما