بارش شهابی برساوشی، نمایش گوی‌های آتشین در آسمان

به گزارش خبرگزاری ایمنا، دنباله‌دارها دسته‌ای از اجرام آسمانی از جنس یخ، سنگ و گرد و غبار هستند. این اجسام در فاصله بسیار دوری از زمین و در منظومه شمسی قرار گرفته‌اند. با نزدیک شدن این اجرام به خورشید، دنباله‌دارها شروع به تبخیر شدن می‌کنند. در جریان حرکات و تبخیر شدن دنباله‌دارها، توده‌های ریزی به جا می‌ماند که به آن‌ها شهاب‌واره می‌گویند.

این شهاب‌واره‌ها با سرعت بسیار بالا وارد جو زمین می‌شوند و در ارتفاع ۷۰ تا ۱۲۰ متری سطح زمین می‌سوزند. چیزی که ما در آسمان می‌بینیم ردی است که از سوختن شهاب‌واره‌ها به جا می‌ماند. ما به این نور درخشان شهاب می‌گوئیم.

هر بارش شهابی از سوختن یا تبخیر یکی از اجسام دنباله دار به وجود می‌آید. نام بارش‌های شهابی را معمولاً از روی نوع دنباله دار یا کانون بارش انتخاب می‌کنند. اگر از زمین به بارش شهابی برساوشی نگاه کنیم این‌طور به نظر می‌رسد که شهاب‌ها از صورت فلکی برساوش به بیرون حرکت می‌کنند. به همین دلیل به این بارش، بارش شهابی برساوشی گفته می‌شود.‌

منشأ بارش شهابی برساوشی دنباله‌دار سویفت‌تاتل ۱۰۹ (۱۰۹P/Swift-Tuttle) است. بارش شهابی برساوشی یکی از جذاب‌ترین شهاب باران‌های سالانه است و آسمان کویر هم مناسب‌ترین مکان برای تماشای این رخداد زیبای طبیعی به شمار می‌رود. رصدگران می‌توانند در شرایط مناسب زمانی و مکانی (یعنی به دور از آلودگی نوری و در تاریکی مطلق)، بین ۶۰ تا ۱۰۰ شهاب را در ساعات اوج بدون چشم مسلح مشاهده کنند.

بر اساس برخی پیش بینی‌ها و اطلاعات به دست آمده، در بارش امسال ممکن است کمی خوش‌شانس‌تر از سال‌های قبل باشیم و بتوانیم پیشامد کم نظیر رگبارهای شهابی را نیز مشاهده کنیم. این بارش از بخش شمالی صورت فلکی بَرساوُش جدا می‌شود و نقطه نورباران، بسیار نزدیک به ستاره گامای برساوش است.

علیرضا بیات، کارشناس نجوم درباره این پدیده جذاب به خبرنگار ایمنا می‌گوید: همانگونه که اطلاع دارید سالانه از بیست‌وهفتم تیر تا سوم شهریور، کره زمین وارد قسمتی از فضا می‌شود که باقیمانده یک دنباله‌دار قدیمی به نام سویفت‌تاتل قرار دارد. به محض ورود به این محدوده ذرات باقیمانده از این دنباله‌دار به سمت زمین سرازیر می‌شوند و به جو زمین برخورد می‌کنند، به محض برخورد این ذرات بسیار ریز به جو زمین، آن‌ها را به شکل شهاب و یا گوی‌های آتشین در بالای آسمان می‌بینیم.

وی می‌افزاید: اوج بارش شهابی برساوشی شب بیست‌ویکم مرداد (بامداد بیست‌ودوم مرداد) که سالانه علاقه‌مندان زیادی را به فضای خارج از شهر و آلودگی نوری هدایت می‌کند تا به رصد این بارش شهابی بپردازند. سال جاری نیز تقریباً بامداد بیست‌ودوم مرداد علاقه‌مندان می‌توانند به خارج از شهرها رفته و به تماشای این بارش شهابی بنشینند.

کارشناس نجوم تصریح می‌کند: مزیت این بارش شهابی به پارامتری تحت عنوان zhr یعنی میزان شهابی که در یک نقطه و در طی یک ساعت خواهید دید باز می‌گردد. صورت فلکی که این دنباله‌دار در آن قرار گرفته است صورت فلکی برساوش بوده و این بارش شهابی نیز بارش شهابی برساوشی خواهد بود.

وی ادامه می‌دهد: تقریباً بامداد بیست‌ودوم مرداد صورت فلکی برساوش طلوع خواهد کرد و این بارش حدود ساعت ۲۳:۳۰ قابل مشاهده خواهد بود. بارش‌های شهابی، zhr بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ خواهد داشت، یعنی شما می‌توانید در زمان اوج بارش بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ شهاب را طی یک ساعت مشاهده کنید.

بیات خاطرنشان می‌کند: طی سال‌های گذشته مثلاً در سال ۱۳۸۸ ثبت ۱۷۳ شهاب را نیز داشته‌ایم. در سال ۱۳۵۱ پربارترین بارش شهابی برساوشی را تجربه کرده‌ایم.

به گزارش ایمنا، سال جاری سال خوبی برای تماشای بارش شهابی برساوشی است، زیرا نور درخشان ماه در زمان اوج بارش مزاحم رصد شما نخواهد شد. هم‌اکنون که اوایل بارش است، در بهترین حالت تعداد کمی شهاب در ساعت خواهید دید، بنابراین تا اواسط آگوست صبر کنید تا تعداد آن‌ها افزایش پیداکند.