به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از قوه قضائیه، حجت‌الاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در اجرای مواد ۱۱۴ تا ۱۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و بند «ج» ماده ۲۴ آئین‌نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و نظر به اینکه استفاده از تأسیس شرعی و قانونی توبه در مراجع قضائی که نقش بسزایی در اصلاح و تربیت مرتکبان جرم و پیشگیری از ارتکاب مجدد جرم دارد، «شیوه‌نامه احراز توبه» را به محاکم قضائی سراسر کشور ابلاغ کرد.
بر اساس این شیوه‌نامه توبه حالتی نفسانی است که متضمن توجه و بازگشت انسان به سوی خدا، پس از ارتکاب رفتار مجرمانه است به‌گونه‌ای که مرتکب به زشتی رفتار خویش آگاه و ندامت و اصلاح در رفتار وی مشاهده و بر ترک آن رفتار در آینده مصمم شود و سعی خود را برای اصلاح و جبران خسارت به کار گیرد.
بر این اساس در همه جرایمی که توبه مؤثر در مجازات است، چنانچه متهم در هر مرحله از رسیدگی قضائی یا محکوم، ادعای توبه کند، می‌تواند درخواست خود را همراه با قرائن و شواهد به مقام قضائی ارائه کند، همچنین رئیس مؤسسه کیفری در صورتی که قرائنی از توبه در متهم یا محکوم مشاهده کند، می‌تواند مراتب را با مستند به گزارش مددکار اجتماعی و تأیید شورای طبقه‌بندی به مقام قاضی اعلام کند.
مقام قضائی مربوط، در صورت صلاح‌دید می‌تواند متهم یا محکوم را برای بررسی صحت ادعای توبه حسب مورد به واحد ارشاد و معاضدت قضائی یا مؤسسه کیفری معرفی کند، در صورتی که مدعی توبه مؤسسه کیفری باشد، رئیس مؤسسه طبق ماده ۲ این شیوه‌نامه عمل می‌کند.
در ماده دیگر این شیوه‌نامه آمده است: پس از ارجاع مقام قضائی، واحد ارشاد و معاضدت قضائی و مؤسسه کیفری، مطابق با ماده ۵ شیوه‌نامه، نتیجه را حداکثر ظرف دو هفته به تفصیل به مقام قضائی مربوط اعلام و چنانچه اعلام نظر در مدت مقرر ممکن نباشد، مراتب را به مقام قضائی اعلام و طبق نظر آن مرجع اقدام می‌کند.
در ماده ۵ این شیوه‌نامه ابلاغی چنین آمده است: مقام قضائی به منظور احراز توبه، ندامت و اصلاح مرتکب مواردی از قبیل بندهای زیر که حاکی از صحت ادعای توبه است، را مورد توجه قرار می‌دهد:
الف- التزام عملی به انجام فرایض دینی
ب- جبران ضرر و زیان ناشی از جرم یا برقراری ترتیبات جبران یا تلاش برای تحصیل گذشت شاکی یا مدعی خصوصی
پ- اظهار ندامت و تعهد کتبی مبنی بر عدم ارتکاب جرم، به ویژه چنانچه ندامت خود را به نحوی اعلام کند.
ت- همکاری مؤثر مرتکب در کشف جرم یا معرفی شرکا یا معاونین جرم
ث- تعهد به خودداری از ارتباط و معاشرت با اشخاص شرور، شرکا و معاونین جرم
ج- ارائه خدمات عام‌المنفعه یا مشارکت در امور خیر
چ- اقدام به درمان و ترک اعتیاد
ح- گزارش کتبی مددکار اجتماعی مبنی بر اصلاح رفتار مرتکب
بر اساس ماده ششم این شیوه‌نامه، مقام قضائی مربوط خارج از نوبت، با ملاحظه مواردی نظیر پرونده شخصیت، پرونده رفتاری و نظر نهادهای مربوطه به موضوع رسیدگی و در صورت احراز توبه، قرائن و امارات مربوط را در تصمیم خود درج می‌کند.
در جرایم حدی چنانچه توبه مؤثر در مجازات باشد و مرتکب بعد از قطعیت حکم، مدعی توبه باشد. مراتب توسط دادستان یا مؤسسه کیفری بررسی و در صورت وجود شواهد و قرائن بر توبه وی مراتب به دادگاه صادرکننده حکم اعلام می‌شود، چنانچه از نظر دادگاه توبه وی محرز باشد، مراتب به معاون قضائی قوه قضائیه اعلام و رونوشت به مرجع مجری حکم داده می‌شود، معاون قضائی نتیجه را جهت اخذ تصمیم مقتضی به رئیس قوه قضائیه اعلام می‌کند.
در ماده هشتم این شیوه‌نامه تاکید شده است: مقام قضائی در اجرای ماده ۱۱۷ قانون مجازات اسلامی به مدعی توبه تفهیم می‌کند که چنانچه پس از اعمال مقررات راجع به توبه ثابت شود که تظاهر به توبه کرده است، سقوط مجازات و تخفیف‌های در نظر گرفته شده لغو و وی حسب مورد به مجازات حدی یا به حداکثر مجازات تعزیری محکوم می‌شود.
مسئولیت حسن اجرای این شیوه‌نامه بر عهده دادستان کل کشور است.
نظر شما