راستی: اطلاعات توسعه‌دهندگان همستر در دست نیست! / کاظمی: همستر؛ رویافروشی با امیدی نامعلوم

به گزارش خبرگزاری ایمنا، همستر کامبت، یکی از داغ‌ترین مباحث این روزها به شمار می‌رود که انتقادات بسیاری در خصوص آن وجود داشته و فرضیه‌های متعددی نیز مطرح شده است، برخی صاحب‌نظران این ربات تلگرامی را حتی بازی نمی‌دانند و برخی دیگر از آسیب‌های جسمی و روحی روانی متعدد این بات صحبت می‌کنند.

طبق اعلام توسعه‌دهندگان Hamster Kombat، توکن این پروژه بر بستر بلاک چین TON ایجاد خواهد شد و تمام تلاش کاربران این ربات تلگرامی برای افزایش تعداد سکه‌ها و رسیدن به پرافیت بالاتر است تا از دنیای رمزارزها جا نمانند.

این ربات تلگرامی به‌قدری هیاهو به پا کرده است که به وضوح درگیر شدن تمام گروه‌های جامعه با آن قابل مشاهده است و تمام افراد با داشتن امیدی نامعلوم برای رسیدن به درآمد در این بات فعالیت دارند، اما همچنان هیچ اطلاعاتی از آینده بازی اعلام نشده است و حتی مشخص نیست که معیار نهایی همستر کامبت برای ایردراپ توکن‌های پروژه چه خواهد بود.

همستر کامبت که به عنوان یک بازی میان افراد جامعه جای گرفته است، بنا بر نظر متخصصان حوزه بازی‌سازی دیجیتال در واقع بازی نیست، بلکه تنها یک بات تلگرامی فعال در حیطه سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود که لباس از بازی بر تن دارد و آینده نامعلوم و شفاف نبودن فرایند این ربات می‌تواند فرصت یا تهدیدی برای حوزه بازی‌های دیجیتالی محسوب شود.

در این میان، بنا بر اعلام برخی متخصصان حوزه روان‌شناسی و جامعه شناسی، این بات تلگرامی با ترفند رویافروشی با امیدی نامعلوم مخاطبان خود را جذب کرده است و افراد بدون داشتن آگاهی، مشورت و حتی بررسی تمام جوانب نسبت به فعالیت در این ربات اقدام کرده‌اند.

فعالان این حوزه اعتقاد دارند، این ربات تلگرامی علاوه بر اینکه از نظر جسمی آسیب‌هایی برای افراد به همراه خواهد داشت و چشم، رباط‌های دست و مغز افراد را درگیر می‌کند، می‌تواند آسیب‌های روحی و روانی را نیز در بر داشته باشد که از جمله این آسیب‌ها می‌توان به اتلاف وقت و ایجاد احساس سرخوردگی و پشیمانی از دست دادن وقت در صورت تبدیل نشدن به پول واقعی، اشاره کرد.

در واقع بازی همستر کامبت این مفهوم را به مخاطبان القا می‌کند که می‌توانند با کار کردن کمتر، پاداشی کلان و بزرگ دریافت کنند، در حقیقت می‌توان اعتقاد داشت که این بازی دست به رویافروشی مخاطبان زده است و در طولانی‌مدت نتیجه‌ای جز تمایل برای کار کمتر و درآمد بیشتر برای مخاطب نخواهد داشت‌.

به‌منظور آسیب‌شناسی همستر کامبت، بررسی فرضیه‌های احتمالی مطرح شده در این خصوص، نقد امنیت این ربات تلگرامی و دلایل استقبال بالا از این فضا، میزبان جواد راستی، دکترای معماری کامپیوتر (هوش مصنوعی)، عضو هیئت علمی دانشکده فنی و مهندسی و مدیر مرکز نوآوری صنایع سرگرمی دانشگاه اصفهان و احسان کاظمی، دکترای روان‌شناسی، نویسنده، مترجم و مبدع آموزش شهروندی در ایران بودیم که مشروح این نشست را از نظر می‌گذرانید:

ایمنا: بازی همستر معیارهای یک بازی دیجیتالی را دارا است؟

راستی: اعتقاد بر این است که نمی‌توان نام بازی را به همستر کامبت اطلاق کرد، این ربات تلگرامی به نوعی در حیطه سرمایه‌گذاری فعال است که لباس بازی به آن پوشانده شده است، اما بسیاری از افراد این ربات را بازی نمی‌دانند، سبکی در بازی‌های دیجیتالی مطرح می‌شود مبنی بر play to earn که کاربران این نوع بازی‌ها برای کسب درآمد بازی را ادامه می‌دهند و بسیاری افراد نیز این نوع سبک را به عنوان بازی نمی‌شناسند، چراکه اعتقاد دارند بازی باید به‌قدری جذاب و لذت‌بخش باشد که کاربران فارغ از کسب درآمد به دنبال لذت آن باشند.

نمی‌توان ادعا کرد که همستر کامبت به‌طور کلی بدون عناصر سرگرم‌کننده است، این ربات تلگرامی اکنون بیش از ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر کاربر فعال دارد و به‌طور قطع در صورتی که وعده استخراج و فروش ارز دیجیتال در خصوص این ربات وجود نداشت، طیف افراد استقبال‌کننده از آن به این میزان گسترده نبود، چراکه این ربات تلگرامی به خودی خود سرگرم‌کنندگی بالایی ندارد.

ایمنا: همستر کامبت در کدام کشورها تعداد کاربران بیشتری دارد و از دید بازاریابی موفق عمل کرده است؟

راستی: همستر کامبت با توجه به تعداد گسترده کاربران خود، از دید بازاریابی به صورت کامل موفق عمل کرده است؛ این ربات تلگرامی در کشور نیجریه نیز مورد استقبال بیشتری نسبت به سایر کشورها قرار گرفته است، افراد به دنبال این هستند که وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند، البته از دلایل دیگری که این ربات تلگرامی مورد استقبال قرار گرفته است، درآمدزایی بدون زحمت است.

نهادهایی که یک ارز دیجیتال را عرضه می‌کنند، طی کمپین‌هایی به مخاطبان خود ارز دیجیتال رایگان اعطا می‌کنند به شرط اینکه از قدرت تبلیغاتی خود استفاده و زیرمجموعه جذب کنند، تاریخ لیست شدن همستر کامبت چندین بار به تأخیر افتاده است و لیست شدن آن به این معنا نیست که تمام افراد فعال در این بازی به درآمد برسند، یک ایردراپ سالم باید فرایند ماین محدودی داشته باشد، اما همستر کامبت در این خصوص هدفی مد نظر ندارد و در اصطلاح بازار ارز دیجیتال، همستر کامبت فاقد white paper است و روند آن از نظر بازار معاملاتی مشخص نیست.

بسیاری از افراد اعتقاد دارند که با این بازی چیزی از دست نمی‌دهند، اما به طور کلی سلامت و وقت میلیون‌ها نفر تحت‌الشعاع قرار گرفته است و به نظر می‌رسد حتی زمانی که همستر کامبت به سمت نقد شدن نیز پیش رود، سرشاخه‌های اصلی این بازی بیشترین نفع را خواهند برد.

ایمنا: با توجه به وجود سایر بات‌های تلگرامی مشابه با همستر کامبت، دلیل استقبال گسترده افراد از این ربات نسبت به سایر ربات‌های مشابه چه بوده و وجود همستر کامبت برای صنعت بازی‌سازی دیجیتال تهدید است یا فرصت؟

راستی: در صورتی که gamification مورد استفاده در بات‌های مشابه را مورد بررسی قرار دهیم، متوجه خواهیم شد که gamification مورد استفاده در همستر کامبت نسبت به سایر بات‌ها، قوی‌تر و مکانیسم کسب درآمد در آن شفاف‌تر است.

همستر کامبت از نظر برخی افراد می‌تواند فرصتی برای صنعت بازی‌سازی محسوب شود، چراکه افرادی که به صورت کامل با بازی‌های دیجیتالی بیگانه بودند با این ربات با این فضا آشنا شدند، اما از نظر برخی دیگر، همستر کامبت به نوعی تهدیدی برای این فضا به‌شمار می‌رود، چرا که تعداد زیادی از کاربران این بازی به امید درآمدزایی در این ربات فعال هستند و در صورت نداشتن درآمدزایی، این موضوع می‌تواند وازدگی کلی نسبت به صنعت بازی‌های دیجیتال ایجاد کند.

ایمنا: اطلاعات واضحی از همستر کامبت همچون مشخصات توسعه‌دهنده وجود دارد؟

راستی: منبع توسعه‌دهنده همستر کامبت مشخص نیست، سایت اصلی این بازی در روسیه قرار دارد، اما اطلاعاتی از توسعه‌دهندگان این بازی در دست نیست؛ پیش از عید نوروز این بازی لانچ شده بود، اما چندین هفته بعد اطلاعات توسعه‌دهنده بازی پاک شده است؛ توسعه داده شدن این بازی در بستر تلگرام، فرضیه‌های دیگری را نیز مطرح می‌کند، اما تمام موارد مرتبط با این بازی، بسیار مبهم است.

تنها موضوعی که در خصوص همستر کامبت واضح است، طیف گسترده کاربران این ربات است که در حال تاچ کردن در این بازی هستند و بسیاری از آن‌ها اطلاعی از نحوه نقد کردن سکه‌های کسب کرده در صورت لیست شدن نیز ندارند؛ احتمال بسیار بالایی وجود دارد که همستر کامبت انتظار کاربران خود را برآورده نکند.

ایمنا: از دیدگاه روان‌شناسی علت مورد استقبال قرار گرفتن همستر کامبت چیست؟

کاظمی: رویافروشی و تشویق افراد به کسب درآمدهای بدون تلاش و بدون فکر موضوعی است که در تمام حوزه‌ها دیده می‌شود و اکنون نیز تمام گروه‌های سنی حتی به‌منظور کسب تجربه و ریسک کردن وارد این بازی می‌شوند، اما به‌طور قطع، ویژگی‌های شخصیتی افرادی که وارد این عرصه می‌شوند با یکدیگر وجوهی مشترک دارد.

در نسل Z و قشر جوان جامعه ، تمایل به کار کردن یا شغل داشتن به تمایل برای درآمدزایی و کسب درآمد بدون هدف تبدیل شده است؛ افرادی که به کاری مشغول باشند، مثلثی از مهارت ، تجربه و دانش خواهند داشت ، در واقع شغل به افراد هویت می‌بخشد و نیازمند دانش است ، اما در حوزه‌هایی که تنها درآمدزایی مد نظر قرار می‌گیرد و شغل یا کاری در میان نیست، افراد تنها قصد دارند به رویاهای خیالی خود برسند که تحت‌الشعاع فضای مجازی پدید آمده است، به همین خاطر چنین مواردی مانند همستر کامبت مورد استقبال طیف گسترده‌ای از افراد قرار خواهد گرفت.

قشر فعال جامعه که باید ثروت‌آفرینی داشته باشد، بیشتر اهداف بلندمدتی دارند که بدون برنامه‌ریزی است و به نوعی رویاهایی دست نیافتنی دارند؛ اعتقاد بر این است که اتفاقاتی همچون همستر کامبت، بسیار هوشمندانه برنامه‌ریزی و در عصر جدید از هر عاملی برای به زانو درآوردن مفهوم انسان در تمام حوزه‌ها استفاده می‌شود.

ایمنا: تأثیرات روحی و روانی همستر کامبت و فضاهای مشابه آن در یک جامعه چیست و آینده جوامع درگیر با این موضوعات چگونه خواهد بود؟

کاظمی: هر کنشی، پیامدهای مثبت و منفی متعددی به همراه دارد و با توجه به افرادی که درگیر یک کنش می‌شوند، تأثیرات می‌تواند پیامدهای مثبت یا منفی شدید باشد، کنش‌ها در تمام عرصه‌ها با رویکردهای متفاوتی رقم می‌خورد و نتایج متفاوتی نیز به همراه خواهد داشت؛ از همین همستر کامبت می‌تواند سرخوردگی، افسردگی و دیگر پیامدهای روحی و روانی را به همراه داشته باشد یا در مواردی نیز ممکن است پیامد خاصی نداشته باشد.

ایمنا: به طور کلی چرا جوامع نسبت به بسیاری از موارد زودباورانه عمل می‌کنند و نسبت به هشدار کلاهبرداری‌ها بی‌اعتنا هستند؟

کاظمی: گاهی ممکن است جوامع بر اساس هیجانات عمل کنند که با توجه به این موضوع، افراد بدون داشتن تفکر، مشورت و منتظر ماندن برای کسب نتیجه، بسیار زود پذیرای موضوعات می‌شوند.

ارزش هر پیام در درجه اول به منبع صادرکننده پیام بستگی دارد، از همین رو گاهی هشدارها بدون اثر خواهد بود، همچنین برخی افراد در خصوص توصیه‌ها و هشدارهای صادر شده لجاجت دارند حتی اگر ضرری به آن‌ها برسد؛ لجاجت نسبت به هشدارها یا توصیه‌ها حتی در خانواده‌ها نیز دیده می‌شود و فرزندان یک خانواده نسبت به پذیرش توصیه‌ای که شاید آن را قبول هم داشته باشند، لجاجت به خرج می‌دهند.

ایمنا: چرا با توجه به اینکه همستر کامبت امیدی نامعلوم برای درآمدزایی به کاربران خود می‌دهد، بسیاری از افراد با همین امید نامعلوم استفاده از این ربات تلگرامی را ادامه می‌دهند؟

کاظمی: همستر کامبت امیدی نامعلوم به کاربران تزریق می‌کند و انسانی که به استیصال برسد، به ریسک‌های نادرست و بدون پشتوانه منطقی نیز متوسل می‌شود؛ در واقع حتی افرادی که خود را بسیار منطقی می‌دانند، در صورتی که برای رسیدن به یک هدف تمام مسیرها را امتحان کرده باشند، اما از موفقیت ناکام باشند، بی‌پایه‌ترین و بدون نتیجه‌ترین راه‌ها را نیز برای رسیدن احتمالی به هدف خود امتحان می‌کنند.

به‌طور کلی افرادی که مجرای صحیحی برای کسب درآمد ندارند، به اجبار برای رسیدن به درآمد به مسیرهای غیرمتعارف نیز روی می‌آورند، حتی اگر معرفی‌کننده این مسیرها افرادی مجهول یا غیرقابل اعتماد باشند، هنگامی که بحرانی اجتماعی مانند همستر کامبت در یک جامعه بروز می‌کند، لجاجت افراد و دور بودن آنها از مشورت و تبادل نظر بیشتر دیده می‌شود و در واقع خود افراد باید به نتایجی هرچند آسیب‌زا در خصوص یک موضوع پی ببرند.

ایمنا: ترفند این بازی از نظر علم روان‌شناسی برای جذب مخاطب چیست و تا چه میزان احتمال بروز اعتیاد نسبت به فضاهایی مانند همستر کامبت وجود دارد؟

کاظمی:دنیای gamification ، دنیایی عجیب است که تمام عرصه‌های را درنوردیده است، gamification فایلی را باز کرده که دارای جذابیت، لذت و تنوع است و این موضوع که در همستر کامبت از عناصر بازی‌سازی استفاده شده است، یکی از اهرم‌های موفقیت این ربات به‌شمار می‌رود و در صورتی که همستر کامبت درصدی موفقیت به همراه داشته باشد، اعتیاد به چنین بازی‌هایی را در جامعه به‌شدت و به‌سرعت افزایش می‌دهد.

هنگامی که جامعه دچار اعتیادی نسبت به این فضاها شد، ممکن است شاهد رخداد اتفاقات دیگری همچون کلاهبرداری‌ها در این خصوص باشیم؛ در صورتی که کاربران همستر به کسب درآمد نیز نرسند، ممکن است افراد ربات‌ها و بازی‌های دیگری را نیز با همین هدف آغاز کنند، در واقع قمار نیز از همین ترفند استفاده و به افراد القا می‌کند که شاید این بار نوبت به موفقیت رسیدن تو باشد.

در واقع میل به تجربه مجدد یک فرایند و جبران شکست قبلی در علم روان‌شناسی به روش مجاب کردن گام به گام معروف است، این ذهنیت در سراسر جهان وجود دارد و اعتیاد به چنین بازی‌ها و فضاهایی نیز از همین موضوع سرچشمه می‌گیرد.

ایمنا: چه فرضیه‌هایی در خصوص عرضه شدن همستر کامبت مطرح شده است و آیا امکان دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی کاربران همستر کامبت وجود دارد؟

راستی: با لانچ شدن همستر کامبت، برخی نسبت به این بازی هشدار دادند و آن را پروژه گسترده‌ای برای جمع‌آوری اطلاعات کاربران خواندند و تحقیقات بسیاری در این خصوص انجام دادند؛ همستر کامبت رباتی تلگرامی است که با دسترسی به تلگرام افراد می‌تواند از تمام اطلاعات افراد استفاده کند.

افراد باید توجه داشته باشند که هنگام Run کردن این ربات تلگرامی، به آن اجازه دسترسی و استفاده از هر آن چیزی را می‌دهند که در تلفن همراه آن‌ها وجود دارد؛ در واقع خود تلگرام باید از دسترسی غیرمجاز ربات‌های تلگرامی جلوگیری کند که اگر گمان برخی صاحب‌نظران در این خصوص را بپذیریم که یکی از سرمایه‌گذاران این پروژه ، تلگرام است، می‌توان گمان به دسترسی‌های غیرمجاز این ربات تلگرامی به اطلاعات افراد برد.

باید توجه داشته باشیم که ارز دیجیتال از طریق ماین کردن استخراج می‌شود و ماین کردن نیازمند منبع پردازشی است و برخی صاحب‌نظران نیز گمان می‌کنند که پشت پرده این بازی، از توان پردازشی تلفن‌های همراه کاربران برای استخراج رمزارز استفاده می‌شود؛ تمام این موارد فرضیه‌هایی است که افرادی برای همستر کامبت متصور هستند، اما اعتقاد بر این است که این بازی موفق شود یا نشود، پس از مدت زمانی شاهد ساخته شدن بات‌هایی تحت عنوان همستر کامبت‌هایی بودیم که هدف آن‌ها جمع‌آوری اطلاعات کاربران است.

با نظر به موارد بیان شده، افراد باید توجه داشته باشند که فارغ از درآمدزا بودن یا نبودن همستر کامبت، لینک‌هایی که از آنها استفاده می‌کنند، معتبر باشد و در مراحل بعدی نیز با توجه به استقبال گسترده از این ربات تلگرامی، باید منتظر نمونه‌های مشابهی باشیم که این موضوع یکی از نگرانی‌های اصلی صنعت بازی‌سازی محسوب می‌شود و برخی افراد از ترس کلاهبرداری ممکن است به‌طور کلی از صنعت بازی‌های دیجیتالی فاصله بگیرند.

ایمنا: اعتقاد برخی افراد بر این است که همستر کامبت به منظور افزایش اعتماد به رمزارزها عرضه شده است، این فرضیه تا چه میزان مورد تأیید قرار می‌گیرد؟

راستی: بازار رمزارزها شناخته شده است و می‌توان این فرضیه را مورد تأیید قرار داد که بازی‌های دارای توکن به منظور اعتماد بیشتر ساخته شده است، اما باید مد نظر داشت که ممکن است در صورت لیست نشدن همستر کامبت و برآورده نشدن انتظارات کاربران، تعداد زیادی از افراد از بازار رمزارزها فاصله بگیرند.