به گزارش خبرگزاری ایمنا، «در این حرکت عظیمی که انجام میگیرد، در رقابتهای پیش روی انتخاباتی بین نامزدها، اخلاق حاکم باشد؛ بدگویی کردن، تهمت زدن، لجنپراکنی کردن، کمکی به پیشرفت کارها نمیکند، به آبروی ملی هم لطمه میزند. صحنه انتخابات صحنه عزت و حماسه است، صحنه رقابت برای خدمت است، صحنه کش و واکنش برای به دست آوردن قدرت نیست. برادرانی که وارد میدان مبارزه انتخاباتی و رقابت انتخاباتی میشوند، این را بهعنوان یک وظیفه بدانند.»؛ اینها نکاتی است که رهبر انقلاب در پایان سخنرانی خود، چهاردهم خرداد خطاب به نامزدهای انتخابات ۱۴۰۳ گوشزد کردند.
بیش از چهار دهه است که با پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران در پای صندوقهای رأی حاضر میشوند تا مسئولان خود را از میان طیفهای گوناگون انتخاب کنند، اما یکی از آسیبهایی که در این فضا وجود داشته است بروز بعضی بیاخلاقیها در فضای پرالتهاب انتخابات است. هرچند نفس موضوع رقابت، انتخابات را تبدیل به یک موضوع جذاب و مهیج میکند، اما باید توجه داشت که این پدیده وقتی با ورود بدنه اجتماعی جریانهای مختلف سیاسی همراه میشود، هیجان و التهابی را که طبیعت فضای انتخابات محسوب میشود، به بطن اجتماع منتقل میکند و بیان بعضی موضوعات بهویژه در تریبون ملی تنها محدود به یک شخص نمیشود، بلکه سبب ناامیدی و بدبینی تعداد زیادی از بینندگان نسبت به کلیت کشور و نظام میشود.
در چنین شرایطی جامعه نهتنها نفعی نمیبرد، بلکه دچار خسارتهای فراوان میشود و حتی در فضای بداخلاقی و شکلگیری دوقطبیهای شدید، احتمال وقوع حوادث اجتماعی ناگوار و بروز رفتارهای نامناسب از سوی هواداران کاندیداها وجود دارد و البته نتیجه آن چیزی جز ضرر و زیان برای کل مردم و کشور نیست، این طور نیست که فقط یک طیف و جریان از آن متضرر شود، بلکه این خسارت، متوجه کل جامعه است، به همین دلیل رهبر انقلاب بار دیگر در بیانات اخیرشان بر رعایت اخلاق در عرصه انتخابات تاکید کردند، زیرا اخلاقمداری در این حوزه در راستای منافع ملی است.
فرصت و تهدید مناظرات تلویزیونی
از انتخابات ریاستجمهوری ۸۴ باب جدیدی در تبلیغات نامزدها باز شد؛ مناظرات تلویزیونی. بابی که در عین داشتن مزیتهای متعدد، اما ملاحظات جانبی خاص خود را هم دارد. مناظرات از این نظر که میتواند فضای برای ارزیابی نوع نگاه، برنامه و راهحلهای هریک از نامزدها در یک فضای کلی باشد فرصت محسوب میشود، اما در عین حال گاه همین بستر به فضایی برای تخریب دیگر چهرهها تبدیل میشود و حتی گاهی بیان بعضی مطالب ناصواب و بیسند توسط نامزدها که دارای سطحی از وجاهت در جامعه هستند، تا مدتها در ذهن مخاطبان باقی میماند.
یکی از خاطرات تلخ در همین راستا که در روزهای پس از شهادت آیتالله رئیسی نیز بار دیگر مورد توجه قرار گرفت موضوع میزان تحصیلات ایشان بود که به اشتباه در فضای مناظرات سال ۱۴۰۰ توسط یکی از نامزدها مطرح شد و در حالی که شهید رئیسی دارای مدرک دکترای حقوق بود، به داشتن تنها شش کلاس سواد متهم شد، آن هم بدون ارائه هیچ مدرک معتبری، اگرچه پس از مناظرات تصویر مدرک تحصیلی ایشان نیز منتشر شد، اما همیشه اثر انتشار شایعه یا خبر غلط بیش از تکذیبیه آن است، بنابراین با نظر به این مسئله اولاً باید توجه داشت که ادعاهای بدون سند و مدرک را از جانب هیچ نامزدی نپذیرفت و دوماً در صورت طرح چنین مطالبی، از بازنشر آن در فضای رسانهای امتناع کرد.
آنچه باید بدان توجه داشت، مسئولیت اخلاقی و اجتماعی هریک نامزدها، همچنین طرفداران آنها در فضای انتخابات است. نامزدها در برابر رفتاری که در این رقابت دارند و حرفهایی که بر زبان جاری میکنند، مسئولیت دارند. تذکرهای متعدد رهبر معظم انقلاب اسلامی بهطور اعم و در یک دهه اخیر بهطور اخص، درباره رعایت اخلاق انتخاباتی هم از همین جهت قابل تحلیل است.
مرهم گسلها یا نیشتر زخمها؟!
علاوه بر این همانطور که گفته شد دامنه تبعات یک سخن، گاه تنها محدود به یک شخص و جریان نیست و کل کشور را در بر میگیرد، حرف نامزدهای ریاستجمهوری میتواند، مرهم گسلها و شکافها یا حکم سوزن و نیشتری باشد که به زخمهای کهنه زده میشود: «هیچ مانعی ندارد که شما به یکی علاقهمند باشید، بنده به یکی دیگر علاقهمند باشم؛ شما به او رأی دهید، من به دیگری رأی دهم؛ بالاخره اکثریتی هست، اقلیتی هست… آحاد مردم با هم کدورت بیجا درست نکنند، به خاطر اینکه این به آن علاقهمند است، این به آن علاقهمند است… خود داوطلبان محترم هم باید رعایت کنند. کار را با حماسه، با شور، با غیرتمندی، اما بدون چالش، بدون منافرت پیش ببرند. ظرافت کار اینجا است که ممکن است سکون و سکوت و جمود و خمودگی وجود نداشته باشد، نشاط باشد، تحرک باشد، در میدان و در عرصه گفتوگو باشد -گفتوگوهای گرم و داغ_ در عین حال نفرتپراکنی نباشد؛ این میشود. این یک نکتهای است که آقایان داوطلبان محترم خوب است که رعایت کنند.» ۱۳۹۲/۰۳/۰۶
در کنار رعایت اخلاقمداری در فضای رقابت، موضوع برخورد با بداخلاقیهای سیاسی هم مهم است. در قانون انتخابات موارد تخلف تا حدی روشن است و البته برخی موارد هم جنبه جرم عمومی دارد و حتی مشخص است که در فضای غیر از انتخابات هم، اگر کسی به دیگران افترا ببندد، این مسئله قابل پیگرد قضائی است. در عرصه انتخابات این موضع باید به صورت جدیتری از سوی دستگاه قضائی، مدعیالعموم و دادستان مورد رصد قرار گیرد و اقدامات قانونی در برابر آن انجام شود، این یک کار ضروری است و در جای خود همین برخوردهای قضائی هم میتواند موجب کنترل بعضی رفتارهای غیراخلاقی از سوی نامزدها و هواداران آنها شود.
نظر شما