به گزارش خبرگزاری ایمنا، شاید عده‌ای شهید جمهور آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی را در محدوده خدمات اجرایی در مقام‌هایی همچون تولیت آستان قدس، ریاست قوه قضائیه و مجریه بشناند اما فراتر از این موضوع باید گفت که آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی به‌جز خدمات اجرایی در حوزه‌های گوناگون در زمینه علمی نیز مقامی شامخ با آثاری درخور، به‌ویژه در حوزه فقه داشت.
آیت‌الله رئیسی که در کنار دروس شرعی، علوم روز در حوزه حقوق را نیز تا مقطع دکتری خوانده بود، آرایی جدید و مطابق با نیازهای روز جامعه ارائه کرده بود و در ابتدا مروری کوتاه داریم بر برخی از تالیفات ایشان که اکنون در مقام سیدالشهدای خدمت به مردم محبوب قلب‌ها شده است، داریم:
ارث بی‌وارث
«ارث بی‌وارث» برای نخستین بار در پاییز ۱۳۹۷ با شمارگان هزار نسخه، ۲۴۰ صفحه و بهای ۲۵ هزار تومان توسط انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
مؤلف در این اثر، در زمینه موضوع ارث بی‌وارث بین مباحث فقه و حقوق تطبیق می‌دهد و بحث کلیات و مصادیق ارث و بی ارث و بی‌وارث را تبیین کرده و جایگاه ارث بی‌وارث را در فقه به بحث می‌گذارد. سپس نگارنده مصارف ارث شخصی بی‌وارث را ذکر و پایه‌های تصدی و تعهدات بی‌وارث از سوی فقیه جامع‌الشرایط را مورد بررسی قرار می‌دهد. در پایان این نوشتار تعهدات امام یا فقیه در برابر بی‌وارث و نتایج و دستاوردهای موضوع ذکر شده است. بررسی ارث بی‌وارث در قرآن و روایت و در روایات اهل سنت از مباحث قابل تأمل این مجموعه به‌حساب می‌آید.
تعارض اصل و ظاهر در فقه و قانون
«تعارض اصل و ظاهر در فقه و قانون» برای نخستین بار در زمستان سال ۱۳۹۷ با شمارگان هزار نسخه، ۲۷۲ صفحه و بهای ۳۵ هزار تومان توسط انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
در این پژوهش نخست واژه‌های اصل، ظاهر، اصول عملیه، تعارض و انواع آن از حیث لغت و اصطلاح مورد تبیین قرار می‌گیرد. در ادامه نگارنده شرایط تقدم اصل یا ظاهر و مبانی حجیّت آن‌ها در فقه شیعه و اهل سنت واکاوی کرده و مصادیق تقدم اصل یا ظاهر را روشن می‌نماید. در پایان این تحقیق نظریه تقدّم اصل به معنای قاعده فقهی و نظریه تقدّم ظاهر به معنای ظاهر حال را بررسی می‌کند و نظر کلی درباره تعارض اصل و ظاهر را ارائه می‌دهد. نتایج، دستاوردها و پیشنهادها از مطالب مهم در این مجموعه است.
قواعد فقه (بخش عبادی)
«قواعد فقه: بخش عبادی» برای نخستین بار در سال ۱۳۹۷ با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۳۶ صفحه و بهای ۲۳ هزار تومان توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
افزون بر دانش اصول فقه که نقش برجسته‌ای در استنباط احکام شرعیه فرعیه دارد، مجموعه دانش دیگری به نام قواعد فقهی هست که مطالعه، بررسی و اثبات این قواعد نیز، فقیه را در استنباط حکم شرعی یاری کرده و از اهمیت به سزایی برخوردار است. قواعدی مانند فراغ و تجاوز، لا تعاد، اصالة الطهاره و لا ضرر، از این دسته قواعد هستند. اثر حاضر مشتمل بر بخشی از قواعد فقهی باب عبادات است که پیش‌تر آیت‌الله رئیسی برای جمعی از فضلای حوزه علمیه تهران و قضات تدریس کرده بود.
قواعد فقه (بخش اقتصادی)
«قواعد فقه: بخش اقتصادی» برای نخستین بار در سال ۱۳۹۷ با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۶۹ صفحه و بهای ۲۶ هزار تومان توسط انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
این کتاب در کنار جلد نخست این مجموعه که به قواعد فقه عبادی میپرداخت، درباره برخی قواعد فقه اقتصادی نگاشته شده است که از آن جمله می‌توان به قاعده لزوم، قاعده ضمان ید، قاعده اتلاف، قاعده استیمان، قاعده احسان، قاعده اقدام، قاعده تحذیر، قاعده جَت، قاعده ما یضمن و ما لا یضمن و قاعده تلف مبیع قبل از قبض اشاره کرد.
قواعد فقه (بخش قضائی)
«قواعد فقه: بخش قضائی» برای نخستین بار در سال ۱۳۹۸ با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۳۱۶ صفحه و بهای ۳۷,۵۰۰ تومان توسط انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
بخش قابل ملاحظه‌ای از ابواب و مباحث فقه اسلامی به مسائل حقوقی و قضائی در ابعاد مختلف آن اختصاص یافته است و مجموعه‌ای از قواعد فقهی، مانند قواعد حجیت بی نه، البینة علی المدعی و الیمین علی من أنکر، إقرار العقلاء، غرور و لا ضرر… نیز از ارتباط وثیقی با مباحث قضائی برخوردار است. این کتاب در اصل سومین جلد از مجموعه قواعد فقه شهید آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی است که قواعد یاد شده و برخی دیگر از قواعد مرتبط با باب قضاء را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
تقریر دروس خارج: فقه وقف
«فقه وقف» با تدوین مهدی شریعتی تبار و همکاری سیدابوالقاسم موسوی برای نخستین بار در فروردین ۱۴۰۰ با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۵۴۸ صفحه و بهای ۹۰ هزار تومان توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد.
عناوین سرفصل‌های کتاب از این قرار است: «فضیلت وقف»، «تعریف وقف»، «صیغه وقف»، «لزوم قصد عنوان در وقف مسجد»، «معاطات در وقف»، «وکالت در وقف»، «وقف فضولی»، «اعتبار قبول در وقف»، «قصد قربت در وقف»، «شرایط وقف»، «وصیت به وقف»، «شرطیت اخراج واقف از وقف»، «شرط ادای دیون عرفی و شرعی از عین موقوفه»، «صحت شرط استفاده مهمانان و رهگذران از ثمره وقف»، «وقف عین مستاجره»، «جواز انتفاع واقف از وقف عام خود»، «شرایط واقف»، «وقف کافر»، «شرایط مال موقوفه»، «وقف پول»، «وقف اموال دارای منفعت بالقوه»، «وقف مال برای انتفاع از برخی منافع آن»، «اقسام وقف»، «شرایط وقف خاص»، «صحت وقف عام با امکان وجود موقوف علیهم»، «شرایط موقوف علیه»، «وقف بر عنوان فقرا»، «وقف بر عناوین محصور و غیرمحصور»، «وقف بر فقرای قبیله»، «وقف بر عنوان مسلمان» و «وقف فی سبیل الله».
شهید جمهور برای کتاب و ادبیات چه کرد؟
بر این اساس وقتی شخصیتی با چنین رزومه علمی بر منصب ریاست جمهوری می‌نشیند، انتظار می‌رود توجه ویژه‌ای به حوزه علم، ادبیات و کتاب نیز داشته باشد، کما اینکه همینطور نیز بود و باید گفت که یکی از ویژگی‌های شهید آیت‌الله رئیسی توجه به مراسم فرهنگی و مسائل و مشکلات اهل نشر بود و در ۳ سالی که مسئولیت ریاست جمهوری را بر عهده داشت، هر سال در مراسم جایزه کتاب و نمایشگاه بین‌المللی کتاب حاضر می‌شد و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خود در حوزه وزارت فرهنگ را موضوع تولید کاغذ داخلی مطرح می‌کرد.
اسفند ۱۴۰۰ بود که اختتامیه سی‌ونهمین دوره جایزه کتاب سال و بیست و نهمین جایزه جهانی کتاب جمهوری اسلامی در تالار وحدت و با حضور آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر متولیان فرهنگی کشور برگزار شد.
لزوم حمایت از افرادی که قلم خوبی دارند
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی این رویداد را اتفاقی علمی و فرهنگی و اجتماعی عنوان کرد که غیر از ارتباطات علمی و فرهنگی و اجتماعی می‌تواند مسیری برای کسب استعدادهای برتر و میدان‌دادن به آن باشد و با بیان اینکه امروز کتاب و کتابخوانی نقش بسیار مهمی در تحلیل سیاسی و اقتصادی دارد، اظهار نشان کرد: موضوع کتاب و کتابخوانی در سطح کشور، در نظام جمهوری اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است و در سایه چنین رویکردی روز به روز شاهد رشد فرهیختگان در جامعه و محافل علمی هستیم.
وی با اشاره به نقش کتاب به‌عنوان پل ارتباطی بین تمدن‌ها افزود: کتاب بهترین ابزار برای شناسایی شخصیت‌هاست و اگر آثار سعدی، حافظ، ابوعلی سینا نبود، شناخت آن‌ها بسیار دشوار و حتی غیرممکن بود.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: شناخت فرهنگ و تمدن در راستای شناخت کتاب‌ها انجام می‌شود و از طریق کتاب و آثار فرهنگی می‌توان با کشورها تبادل فرهنگ داشت.
آیت‌الله رئیسی با تأکید بر رعایت حق مالکیت فکری و معنوی آثار گفت: باید توجه داشت کسی که کتاب را می‌خواند حقی دارد که کمتر به آن توجه شده است؛ به‌خصوص باید به حقوق مخاطبان کودک و نوجوان توجه ویژه و از حقوق آن‌ها حمایت شود.
وی با اشاره به سختی معیشت اهل کتاب، این نکته را نیز خاطرنشان کرد: این روزها بسیاری از افراد که قلم خوبی دارند، در شرایط سختی به‌سر می‌برند و باید از آن‌ها حمایت شود.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در اردیبهشت ۱۴۰۱ به‌صورت سرزده از سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب در مصلای امام خمینی (ره) تهران بازدید کرد و در گفت‌وگو با یک برنامه رادیویی و در پاسخ به سوال مجری در مورد اینکه چه کنیم تا جوانان بیشتر با کتاب انس بگیرند؟ اظهار کرد: خود این نمایشگاه کتاب از جلوه‌های معرفی بهترینها و جدیدترین‌ها است و به نظرم یکی از جلوه‌ها و یکی از رویدادهای مهم فرهنگی است که می‌تواند جوان‌ها را مشتاق به کتاب خواندن کند.
وی در ادامه در مورد نقش رسانه‌ها برای ترغیب بیشتر جوانان به سوی کتاب و کتابخوانی نیز افزود: در رسانه‌ها، معرفی جدیدترین‌های حوزه نشر خیلی مؤثر است، همچنین آثار کتابخوانی و آثار کتاب نخواندن را باید تشریح کنید. یعنی تبیین آثار خواندن کتاب و نخواندن کتاب را بگویید. اگر هر دو بخش مثبت و منفی برای مردم و جوان‌ها روشن شود به نظر من در ایجاد شوق در جوان‌ها بسیار مؤثر است.
رئیس‌جمهور تاکید کرد: شما به عنوان رادیو جوان کارها را معرفی کنید. اگر جلوه یک فرد کتاب‌خوان و یک فرد کتاب‌نخوان را خوب برای مردم و جوان‌ها به تصویر بکشید به نظر من این خودش بهترین مشوق است.
دستور رئیس‌جمهور برای توجه به رفع مشکلات کتابداران
البته که توجه آیت‌الله رئیسی به مسائل فرهنگی به جایزه کتاب سال محدود نمی‌شد و بر این اساس بیست‌وچهارم آبان ۱۴۰۱ در مراسم پاسداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار در تالار وحدت، یکی از شاخص‌های مهم فرهنگ هر جامعه را مسئله کتاب و کتابخوانی معرفی کرد و از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست گسترش کتابخانه‌های عمومی و دسترسی آسان به کتاب را در دستور کار قرار دهد؛ در پی این حضور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نامه‌ای به رئیس‌جمهور، پیشنهادهایی درباره تحقق راهکارهای دسترسی آسان به کتاب و حل مشکلات معیشتی کتابداران با کمک نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ارائه داد و در نهایت بر اساس دستور رئیس‌جمهور در هفتم آذر ۱۴۰۲، دستگاه‌های ذی‌ربط ملزم به همکاری برای رفع مشکلات کتابداران، همچنین دسترسی آسان به کتاب در سبد خانوار شدند؛ همچنین سازمان برنامه و بودجه موظف شد، نسبت به رفع موقتی مشکل معیشت کتابداران در چارچوب ضوابط، بودجه اعتباری لازم را اختصاص بدهد.
بخش دیگری از دستور «شهید راه خدمت» به کتابخانه‌های مرکزی در استان‌ها اختصاص داشت. بر اساس همین دستور، سازمان برنامه و بودجه ملزم شد اعتبارات لازم را برای تکمیل کتابخانه‌های مرکزی استان‌ها تخصیص دهد؛ رئیس‌جمهور در بخش دیگری از دستور خود، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و وزارت آموزش و پرورش را برای استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت‌های این نهاد، ملزم به انعقاد تفاهم‌نامه با هدف استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت‌های نهاد، دسترسی آسان به کتاب از سوی دانش‌آموزان و ایجاد زنگ مطالعه در مدارس کرد. اقدامات لازم برای واگذاری کتابخانه‌های عمومی به ظرفیت‌های مردمی در قالب قراردادهای بلندمدت با هدف تحقق امر مردمی‌سازی و کاهش هزینه‌های دولت از دیگر دستورات رئیس‌جمهور در این زمینه بود.
وظیفه دولت بسترسازی برای فعالیت نویسندگان است
در بهمن سال ۱۴۰۱ نیز آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در آئین چهلمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، صیانت از فرهنگ را وظیفه اندیشمندان دانست و اظهار کرد: کتاب می‌تواند از فرهنگ جامعه صیانت کند؛ صیانت از این جایگاه و فرهنگ وظیفه روشنفکران است؛ باید همواره کتاب را مورد توجه قرار داد. کتاب می‌تواند تاریخ فرهنگ و علم دانش ملت را حفظ کند. کتاب بهترین بستر برای انتقال اندیشه و علم است.
وی با اشاره به اقدامات دولت سیزدهم افزود: در دولت، یکی از برنامه‌های جدی، توجه به مسائل فرهنگی است؛ توجه به مسائل اقتصاد و معیشت نباید ما را از توجه به کتاب و فرهنگ بازدارد. از جمله تکریم از مؤلفان و نویسندگانی که در حوزه کتاب فعالیت داشتند. اینها باید همواره مورد تاکید باشد. کتاب جلوه شناخت بزرگان است. دولت باید زمینه را مهیا کند تا نویسندگان بهتری در زمینه نشر کتاب داشته باشیم.
کیفیت چاپ و نشر آثار هم به اندازه محتوا مهم است
رئیس‌جمهور که در هفتمین روز از سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ به مصلای امام خمینی (ره) رفته است، از غرفه انتشارات مختلف بازدید کرد و در گفت‌وگو با غرفه‌داران، جدیدترین کتاب‌های انتشارات‌شان را مورد بررسی و تورق قرار داد و با توجه به اهمیت مسائل حوزه کودک و نوجوان، بازدید خود را به‌صورت خاص از سالن ناشران کودک و نوجوان آغاز کرد.
در این بازدید دو ساعت و نیمه که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیران این وزارتخانه در حوزه کتاب و نشر هم حضور داشتند، ناشران و فعالان حوزه نشر درباره دغدغه‌های حوزه کتاب با رئیس‌جمهور گفت‌وگو کردند؛ «تأمین کاغذ باکیفیت و ارزان‌قیمت» از مهم‌ترین دغدغه‌ها و مطالبات فعالان حوزه نشر بود که رئیس‌جمهور با تشریح اقدامات دولت در این زمینه، اعلام کرد با توجه به امکانات کشور و تدابیری که اندیشیده شده، ناشران به‌زودی خبرهای خوشی در این خصوص خواهند شنید.
آیت‌الله رئیسی در گفت‌وگو با ناشران و فعالان حوزه کتاب با تأکید بر «پرهیز از غلبه ترجمه بر تألیف در حوزه نشر» به کارهای انجام شده توسط مؤلفان و ناشران حوزه کودک و نوجوان اظهار کرد: همان‌طور که نسبت به تغذیه و سلامت جسمی کودکان و نوجوانان حساس هستیم، باید نسبت به سلامت فکری و اندیشه آن‌ها نیز با حساسیت ویژه برنامه‌ریزی کنیم.
وی ادبیات کودک و نوجوان را یکی از قالب‌های مهم برای انتقال مفاهیم عالی دانست و افزود: کیفیت چاپ و نشر آثار هم به اندازه محتوا مهم است تا کتاب‌ها برای کودکان و نوجوانان جاذبه داشته باشد.
«تولید محتوای مناسب و به‌روز برای ارتقای فکری و فرهنگی کودکان و نوجوانان»، «بهره‌گیری از اندیشه و خلاقیت نوجوانان و جوانان در تألیف و نگارش کتاب»، «همکاری وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد و آموزش و پرورش با بخش خصوصی در انتشار کتاب‌های آموزنده برای کودک و نوجوان» و «توزیع مناسب و دسترسی آسان و ارزان مخاطبان و علاقه‌مندان به کتاب در اقصی نقاط کشور» از دیگر تأکیدات رئیس جمهور در گفت‌وگو با ناشران و فعالان حوزه کتاب بود.
نویسندگان خواص جامعه هستند
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، هجدهم اسفند ۱۴۰۲ در مراسم چهل‌ویکمین جایزه کتاب سال هم شرکت کرد، شهید جمهور با تاکید بر اینکه انسان کامل نبی مکرم اسلام است، اظهار کرد: قلمی مورد تجلیل و تکریم حضرت حق است که با مسئولیت باشد و مسئولانه بنگارد؛ هرقلمی مورد سوگند حضرت حق نیست و هر مسطور قلمی هم مورد توجه نیست؛ قلمی که در جهت هدایت، سعادت، نجات و صعود انسان باشد مورد توجه خداوند است.
وی افزود: آن قلمی مورد سوگند باری‌تعالی است که در جهت شناخت مسئله انسان، زندگی او در مسئله شناسی، اولویت‌شناسی، شناخت راهکارهای حل مسئله مخاطب‌شناسی و زمان‌شناسی باشد، اگر قلمی در این جهت حرکت کند، بسیار اهمیت دارد.
رئیس‌جمهور در پاسخ به این سوال که پیشینیان را چگونه می‌شناسیم، گفت: ما آن‌ها را به وسیله قلمشان می‌شناسیم؛ بزرگانی که از فلسفه، فقها و مفسران بزرگ و عالی‌قدر می‌شناسید همه از طریق آثار آن‌ها است، چرا که آثار است که بر شخصیت، فکر و اندیشه، انگیزه و راه و سلوک و سیره آن‌ها دلالت می‌کند.
آیت‌الله رئیسی ادامه داد: نظریات و فرضیه‌های مختلف را از کجا به دست می‌آوریم؟ همه اینها مبتنی بر قلم و آثار قلم و اندیشه‌ای است که به‌صورت کتاب خودنمایی می‌کند، بنابراین شناخت همه محققان، مفسران، حکماً و اندیشمندان به وسیله نوشته‌ها و تحقیقات و پژوهش‌های آن‌ها است.
وی گفت: کتاب به‌رغم همه شرایط ارتباطی و اطلاعاتی و وسیله‌های الکترونیکی برای ارتباطات و اطلاعات، همچنان جایگاه خود را دارد و فضای مجازی و دیجیتال وسیله خوبی برای انتقال مفاهیم عالی کتاب‌ها است، از این وسیله باید برای انتقال مطالب، علوم و دانش‌ها و افکار و اندیشه‌ها بهره برد.
فضای مجازی به‌عنوان یک فرصت برای رونق کتاب و کتابخوانی است
رئیس‌جمهور تاکید کرد: فضای مجازی را باید به‌عنوان یک فرصت برای رونق کتاب، کتابخوانی و توجه به کتاب تلقی کرد و از آن بهره برد، نه این که بگوییم فضای مجازی آمده و کتاب جایگاه خود را از دست داده است؛ همچنان کتاب جایگاه خود را با توجه به این فضا دارد.
آیت‌الله رئیسی با تاکید بر اینکه قلم مسئولانه را باید ترویج کرد، گفت: نباید کتاب، نوشتن و انتقال علم و دانش را با مبلغ و کسب و درآمد تعویض کرد، البته هر شخصی هزینه‌هایی دارد، اما کتاب و انتقال علم و دانش و فرهنگ را باید در جایگاه رفیع خود قرار داد.
وی با بیان اینکه بعضی شغل‌ها در جامعه همواره بر بیت‌المال است یا به نحوی باید زندگی فردی که در این رابطه تلاش دارد را تأمین کرد، خاطرنشان کرد: اما جایگاه کتاب را نباید تنزل داد که وسیله کسب و درآمد شود؛ ممکن است در کنار آن درآمدی باشد اما این نیست، این هم از آن شغل‌هایی است ولو اینکه شغل تلقی می‌شود، اما به هیچ عنوان نباید با کسب درآمد آن را مواجه کرد.
رئیس‌جمهور خطاب به نویسندگان حاضر در این جلسه گفت: شما خواص جامعه هستید و مسئولیت‌های خاص خود را دارید انتظار از خواص این است که از جامعه در مورد تهاجم فرهنگی محافظت کنند، روشنفکران باید در این جایگاه خوب رصد کنند قبل از دیگران ببینند و از جامعه در مقابل انحرافات صیانت کنند، روشنفکر کسی نیست که مردم را به طرف تفکرات غربی و شرقی سوق دهد.
انتظار از خواص جامعه رصد مسائل و نیازهای مختلف کشور است
آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه اهالی کتاب و مجموعه آن‌هایی که آثار فاخر را خلق کردند، جزو خواص جامعه محسوب می‌شوند، تصریح کرد: خواص جامعه مسئولیت خاصی بر عهده دارند و انتظار از خواص و روشنفکران جامعه و چهره‌های منورالفکر آن است که رصد کننده مسائل و نیازهای اجتماعی، آسیب‌های فکری و اخلاقی جامعه باشند و به‌موقع هشدار دهند و از جامعه در مقابل تهاجم و شبیخون فرهنگی و آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی صیانت کنند.
وی با بیان اینکه انتظار از روشنفکران، دیده‌بانی خوب در جایگاه روشنفکری است، یادآور شد: اینکه خواص خوب رصد کنند و متوجه آسیب‌ها شوند و پیش از دیگران بدانند و اعلام کنند و از جامعه در برابر هرگونه انحراف فکری، اخلاقی و اجتماعی صیانت کنند، انتظاری است از روشنفکران وجود دارد.
آیت‌الله رئیسی تاکید کرد: تعریف روشنفکری این نیست که جامعه را به سمت تفکر غربی و شرقی سوق دهد، بلکه روشنفکر جامعه آن است که روشن‌بینی او سبب صیانت از فکر و اندیشه جامعه شود، همچنین وی از علم و فرهنگ، داشته‌های بسیار ملت و امت اسلامی و تمدن و مدنیتی که جامعه از آن برخوردار بوده و است و سبب افتخار همه است، حفظ و پاسداری کند.
رئیس‌جمهور با تاکید بر لزوم مشخص شدن و حفظ شاخص‌های این مدنیت و تمدنی که جامعه از آن یادآور شد: مسئولیت بزرگ صاحبان فکر، اندیشه و قلم ارتقای این شاخص‌ها است، چرا که صاحبان قلم مسائل جامعه را به خوبی متوجه هستند و آن‌ها را پیگیری می‌کنند.
تلاش دولت برای برقراری عدالت فرهنگی و دسترسی همگانی به کتاب بر اساس سند آمایش سرزمینی
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی طی ادوار مختلف، هم آن زمانی که در قوه قضائیه مشغول خدمت به مردم بود و هم پس از آن در مقام ریاست‌جمهوری، در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حضور پیدا می‌کرد و آخرین بازدید او از بزرگترین رویداد فرهنگی کشور نیز مربوط به روزهایی پیش از شهادت وی بود.
رئیس‌جمهور فقید کشورمان در این دیدار، حمایت از نویسندگان، ناشران و کتاب‌خوانان را زنجیره‌ای توصیف کرد که باید همه حلقه‌های آن به خوبی مورد توجه و حمایت قرار گیرند و تصریح کرد: دولت مردمی تلاش کرده در راستای تسهیل دسترسی عموم مردم در سراسر کشور به کتاب، سیاست احداث کتابخانه و توزیع کتاب را بر اساس سند آمایش سرزمینی پیش ببرد و بر همین اساس در سفر استانی دولت به کردستان در دیداری که با اهالی فرهنگ داشتم از اقدامات دولت در این زمینه ابراز رضایت می‌کردند.
وی افزود: دولت مردمی در همین راستا حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار جلد کتاب به استان‌های مختلف ارسال کرد تا کسانی که به هر دلیل امکان حضور و دسترسی به نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را نداشتند، بتوانند از این کتاب‌ها استفاده کنند.
رئیس‌جمهور در ادامه یکی دیگر از محورهای سیاست‌های فرهنگی دولت در زمینه انتشار و توزیع کتاب را تأمین کاغذ عنوان کرد و اظهار داشت: امروز با رسیدن ظرفیت توزیع کاغذ از ۵ به ۸۰ هزار تن در سال می‌توانیم بخش قابل توجهی از نیاز کشور را در داخل تأمین کنیم. البته این اتفاق می‌توانست در سال‌های گذشته حاصل شود، اما بالاخره با تلاش دولت مردمی حاصل شد، بنابراین برای گام‌های بعدی برنامه‌ریزی و اقدام خواهیم کرد.
آیت‌الله رئیسی با اشاره به سیاست‌های حمایتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از نویسندگان، ناشران و اهالی کتاب گفت: نمایشگاه کتاب یک رویداد فرهنگی بزرگ و زمینه‌ای برای برقراری ارتباط مفید و مؤثر بین نویسندگان، ناشران و کتاب‌خوانان و بستری برای تبادل افکار است. به برکت انقلاب اسلامی عرصه نشر و توزیع کتاب به خوبی مورد توجه قرار گرفته و در حالی که پیش از انقلاب نمایشگاه کتاب تهران به ایجاد فضایی در قالب دو چادر در کنار دانشگاه تهران خلاصه می‌شد، امروز با حمایت‌ها و تشویق‌هایی که بانی اصلی آن رهبر معظم انقلاب است، نمایشگاهی به این وسعت و کیفیت برای کتاب برگزار می‌شود که شوق و علاقه همه را برای کتابخوانی ارتقا می‌بخشد.
وی در ادامه با اشاره به در دسترس قرار گرفتن ابزارها و امکانات جدید ارتباطی و اطلاعاتی و فراگیری فضای مجازی خاطرنشان کرد: با وجود همه این تحولات، کتاب همچنان جایگاه خود به عنوان بهترین امکان برای ثبت، نشر و انتقال دانش را حفظ کرده است و ابتدا باید خود کتاب تهیه شود تا بعد به صورت مکتوب یا مجازی در اختیار علاقه‌مندان به کتاب قرار گیرد.
رئیس‌جمهور با اشاره به حضور خود در غرفه مشترک دانشجویان فلسطینی در ایران، نویسندگان، هنرمندان و اهالی فرهنگ را به توجه بیشتر به مسائل فراملی به‌ویژه موضوع فلسطین و غزه فراخواند و گفت: در جریان حضور در این غرفه نیز توضیح دادم که امروز غزه به تابلویی تبدیل شده که یک وجه آن صفحه روشن شرافت، مقاومت و دلدادگی به خداست و صفحه تاریک آن نیز نمایش اوج رذالت، جنایت و نسل‌کشی رژیم صهیونیستی و حامیان او و در رأس آن‌ها آمریکایی‌ها است که این صفحه پرده از نفاق و چهره واقعی تمدن غربی برانداخته است و لازم است این دو صفحه با ابزارهای فرهنگی و هنری از جمله کتاب و فیلم ثبت شده و برای عصرها و نسل‌ها به نمایش درآید.
۱۵۵ میلیون جلد از کتاب دانش‌آموزان با کاغذ ایرانی به چاپ رسیده است
علاوه بر نکات مذکور، یکی دیگر از نکات کلیدی در سخنان رئیس‌جمهور شهید، توجه به موضوع خودکفایی در تولید کاغذ بود و بر این اساس از ابتدای تشکیل کابینه دولت سیزدهم، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی با بسیج نیروهای مختلف و برگزاری جلسات مستمر با تولیدکنندگان کاغذ، همچنین دستور پیگیری به معاون اول خود، بر خودکفایی تولید کاغذ در کشور تاکید داشت.
به‌دنبال حضور آیت‌الله رئیسی به‌عنوان رئیس دولت سیزدهم، مأموریتی بر دوش آموزش و پرورش گذاشته شد تا برای کتاب‌های درسی از تولید داخل استفاده کنند و این امر موجب شد که از خروج ۵۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری شود و این اقدام موجب شد که به‌دنبال احیای کارخانه صنایع چوب و کاغذ مازندران، اکنون حدود ۱۲۴۱ نفر در این کارخانه مشغول کار باشند.
با توجه به اهمیت این موضوع نیز، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در بیست‌وهفتم اردیبهشت سال جاری و در بدو ورود به استان مازندران به کارخانه تازه احیا شده صنایع چوب و کاغذ مازندران رفت و از بخش‌هایی از این کارخانه بازدید کرد؛ کارخانه چوب و کاغذ مازندران با تلاش‌های دولت سیزدهم احیا شده و میزان تولید کاغذ تحریر در آن از ۴۷۰۰ تن به بیش از ۱۲۰ هزار تن رسیده است.
با احیای کارخانه صنایع چوب و کاغذ مازندران به عنوان بزرگترین تولید کننده انواع کاغذ در ایران در حال حاضر ۱۲۴۱ نفر در این کارخانه مشغول به کار شده‌اند؛ این کارخانه در سال‌های گذشته پس از توقف فعالیت برای واگذاری ۴۸۰ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده بود که با تلاش و همت دولت مردمی و احیای این کارخانه هم‌اکنون ارزش کارخانه به بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان رسیده است.
از سویی طبق اعلام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روزی تولید کاغذ ۵ هزار تن بود و در حال حاضر در مرحله رسیدن به ۱۳۰ هزار تن هستیم، ۱۵۵ میلیون جلد از کتاب دانش‌آموزان با کاغذ ایرانی به چاپ رسیده است.
به گزارش ایمنا، با توجه ویژه دولت به حوزه تولید کاغذ داخلی شاهد کوتاه شدن دست کسانی بودیم که به دنبال استفاده از رانت دولتی بودند و بر این اساس که دولت در این مسیر موفق بود و کاری انجام شد که به نفع کل جامعه بود؛ در واقع تجربه دولت سیزدهم نشان داد که با تعامل بین بخش خصوصی و دولت می‌توان بازار را کنترل کرد و این موضوع از جمله الگوهای موجود برای افرادی است که قرار است در آینده‌ای نزدیک بر این مسند بنشینند.
نظر شما