به گزارش خبرگزاری ایمنا، وبگاه خبری میدل ایستآی در یادداشتی به قلم جورجیو کافیرو نوشته است که پس از عملیات وعده صادق ایران در ابتدای هفته، به نظر میرسد وارد عصر جدیدی از خاورمیانه شدهایم؛ جنگ درونسایهای ایران و رژیم اسرائیل تبدیل به تقابل دو قدرت منطقهای شده است.
به گفته کافیرو، در چنین شرایطی ریسک برای حاکمان کشورهای شورای همکاری خلیجفارس بالا است، زیرا آنها خواهان وارد شدن به درگیری منطقهای نیستند که امنیت ملی و اقتصادشان را به خطر بیندازد. به غیر از بحرین، همه اعضای شورای همکاری خلیجفارس حمله رژیم صهیونیستی به مقر دیپلماتیک ایران در سوریه در تاریخ یکم آوریل را محکوم کردند، اما تنها کویت بهطور رسمی از اسرائیل نام برد. امارات متحده عربی و عربستان سعودی احتمالاً تلاش کردند تا تعادلی ایجاد کنند که مانع از همسویی کامل آنها با «محور مقاومت» تلقی شود.
بر اساس این گزارش، پس از حمله تلافیجویانه و جسورانه تهران، کشورهای شورای همکاری خلیجفارس ابراز نگرانی کردند و خواستار کاهش تنش شدند، البته هیچکدام ایران را محکوم نکردند. عربستان سعودی همچنین به سرعت گزارشها مبنی بر مشارکت آن در رهگیری پهپادها و موشکهای ایرانی شلیک شده به سرزمینهای اشغالی را تکذیب کرد.
اکنون که تنشها در حال افزایش است، امارات و عربستان سعودی منافع خود را همسو با تقابل ایران و رژیم صهیونیستی نمیبینند. امارات خواهان حفظ موضع نسبتاً «بیطرفانه» در نظم خاورمیانه با رویکردی چندوجهی و غیرمتعهد، حتی چندجانبه به ژئوپلیتیک است. عربستان سعودی در صحنه بینالمللی بهطور مشابه به تحولات نزدیک شده است.
کافیرو معتقد است که امارات متحده عربی و عربستان سعودی هر دو به عنوان بخشی از چشمانداز خود برای آینده پسا نفت به دنبال این هستند که به عنوان مراکز تجاری و بازرگانی متصل به مناطق متعددی از جهان فعالیت کنند. کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با تمرکز بر دستیابی به تنوع اقتصادی و رفاه بلندمدت در داخل، خواهان ثبات در داخل مرزهای خود و سراسر همسایگان هستند.
امنیت منطقهای
به گفته میرا الحسین، جامعهشناس و محقق اماراتی در مرکز الولید دانشگاه ادینبورگ، «در حالی که میزانی از بیثباتی در منطقه و فراتر از آن سودمند بوده است زیرا باعث ورود افراد ثروتمند و تعداد زیادی نیروهای ماهر شد. درجه بالایی از بیثباتی میتواند همه این دستاوردها را خنثی کند.»
وی افزود: «بر کسی پوشیده نیست که کشورهای حاشیه خلیجفارس از تلاش جسورانه ایران برای بازتعریف قواعد تعامل با اسرائیل و آمریکا بسیار نگران هستند، اما بیشترین نگرانی برای آنها احتمال انتقال این رویاروییها به سواحل خلیجفارس است.»
شیخ نواف بن مبارک آل ثانی، کارشناس امنیتی که پیش از این به عنوان نماینده دفاعی قطر در ایالات متحده، کانادا و مکزیک خدمت میکرد، به میدل ایست آی گفت: «در پرتو جنگهای چند دهه گذشته در خاورمیانه، فکر میکنم نگرانی اصلی اکثریت کشورهای شورای همکاری خلیج فارس ورود مجدد به «جنگ همیشگی» دیگری است که در آن کشورهای شورای همکاری خلیجفارس بیشترین هزینه میپردازند، در حالی که سود ناچیزی، اگر اصلاً داشته باشند، به دست میآورند.»
به گفته نویسنده یادداشت میدل ایست آی، اینکه خصومتهای اخیر چگونه بر تنشزدایی جدید بین ریاض و تهران تأثیر خواهد گذاشت نیز یک سوال مهم است. همه دلایل عربستان سعودی برای احیای روابط دیپلماتیک با ایران در سال گذشته همچنان پابرجاست. در مورد طرف ایرانی هم همینطور است. پاسخ متعادل و سنجیده ریاض به تشدید خصومتها بین ایران و رژیم صهیونیستی و عزم این کشور برای فاصله گرفتن از بمباران انصارالله در یمن از سوی آمریکا و بریتانیا، نشاندهنده تعهد این کشور به جلوگیری از خروج تنشزدایی با تهران است.
محیط عملیاتی جدید
کافیرو مدعی است که عربستان همچنان نگران تواناییهای محور مقاومت است، زیرا مطمئن نیست در صورت تنش منطقهای که از کنترل خارج شود، آنها چگونه واکنش خواهند داد و چه تأثیری بر امنیت و منافع ژئوپلیتیکی کشورهای شورای همکاری خلیجفارس خواهند داشت، اما نحوه واکنش اسرائیل میتواند کلید پیشبینی آینده برای آنها باشد.
به گفته آل ثانی در پاسخ به کافیرو: «اگر [اسرائیلیها] خویشتنداری نشان دهند -چه از طریق یک عملیات نظامی محدود و چه از طریق عملیاتی با کمترین تلفات- در آن صورت، روابط [ایران و عربستان] از هر نظر بدون تغییر خواهد بود، با این حال ما باید متوجه باشیم که دیگر در آبهای ناشناختهای هستیم و همهچیز میتواند به سرعت از کنترل خارج شود.»
الحسین در ادامه به این وبگاه گفت که با توجه به نحوه عادیسازی اعضای شورای همکاری خلیجفارس با رژیم صهیونیستی، آنها اهرمی برای متقاعد کردن تلآویو برای کاهش تنش ندارند. به همین خاطر کشورهای عربی خلیجفارس «باید به جای آن، روابط فردی خود را با ایران مدیریت کنند، در حالی که انتظارات داخلی و نارضایتی فزاینده را مدیریت میکنند.»
میدل ایست آی در پایان مدعی است که انگیزه ایران برای شلیک پهپادها و موشکها به سمت رژیم اسرائیل صرفاً ایجاد بازدارندگی نبود. تهران به دنبال ارسال پیام مهمی به همسایگان خود در مورد برد و دقت تسلیحات ایران بود و به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تاکید کرد که تعهد واشنگتن به امنیت اسرائیل بسیار فراتر از هر چیزی است که ایالات متحده به متحدان و شرکای خود در شبه جزیره عربستان ارائه میدهد.
این شرایط، مقامات کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را عمیقاً نگران آنچه ممکن است در آینده رخ دهد، میکند. با توجه به اینکه کشورهای عربی خلیج فارس، ایران و دولت بایدن همه آرزوی تشدید تنش را ندارند، نتیجه به اقدامات بعدی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل بستگی دارد.
نظر شما