به گزارش خبرگزاری ایمنا، از سوی شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی (ایکوموس)، هجدهم آوریل به‌عنوان «روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی» معرفی شده و بر این اساس چنین روزی فرصتی برای ارتقای آگاهی و اهتمام جامعه جهانی به شناخت و حفاظت از بناها و محوطه‌های تاریخی است.
در این میان ایران یکی از غنی‌ترین کشورها از نظر دارا بودن بناها و محوطه‌های تاریخی است تا آنجا که تاکنون ۲۷ پرونده و بالغ بر ۱۰۰ اثر منفرد از مکان‌های تاریخی-فرهنگی و طبیعی در میراث جهانی به ثبت رسیده است که با این میزان ایران جزو ۱۰ کشور برتر در جهان با بیشترین آثار تاریخی و فرهنگی ثبت شده است.
ایران‌زمین طی قرن‌های مختلف، همواره مهد تمدن بوده و گواهی این ادعا وجود شهرهای تاریخی است که سازه‌ها و آثار شگرفی را از گذشتگان به معرض نمایش می‌گذارد؛ شهرهای قدیمی بسیاری در ایران وجود دارند که دارای آثار تاریخی فراوانی هستند و بر همین اساس ادامه مروری بر تعدادی از شهر ایران با بیشترین آثار تاریخی خواهیم داشت:
قزوین
استان قزوین با وجود اینکه کمتر از یک درصد مساحت کشور را دارد، دارای بیشترین آثار ثبت شده تاریخی در ایران است؛ قزوین به مدت ۵۷ سال پایتخت صفویان بوده و در طول تاریخ به این شهر عنوان دروازه بهشت، باغ‌شهر و دارالسلطنه نیز داده شده است.
خیابان سپه از جمله نقاط تاریخی این شهر است که اولین خیابان مدرن ایران به حساب می‌آید و باغ صفوی نیز از دیگر محوطه‌های تاریخی قزوین به حساب می‌آید که در آن عمارت نادری، کاخ چهلستون، عمارت قاجاری، گراند هتل، عمارت پهلوی و بسیاری بنای تاریخی دیگر مشهود است.
کلیسای کانتور نیز از کلیساهای مشهور قزوین است که با نام برج ناقوس نیز شناخته می‌شود؛ این کلیسا به دستور روس‌ها و در زمان جنگ جهانی دوم در قزوین ساخته شد و امروزه به یکی از اماکن دیدنی قزوین تبدیل شده است؛ قلعه الموت هم از معروف‌ترین قلعه‌های قزوین که قدمت آن‌ها به عصر اسماعیلیان برمی‌گردد، قلعه الموت است که روی صخره‌ای ۲۰۰۰ متری قرار دارد.
اصفهان
جاذبه‌های تاریخی اصفهان نیز شهرت جهانی دارند و همین مورد موجب شده است تا این شهر لقب نصف‌جهان را از آن خود کند؛ اصفهان منزلگاه آثار تاریخی و باستانی بسیار زیادی است که از مشهورترین آن‌ها می‌توان به میدان نقش‌جهان، عمارت عالی‌قاپو، بازار قیصریه و سی‌وسه‌پل اشاره کرد.
میدان امام (ره) مجموعه تاریخی برجسته‌ای در ایران محسوب می‌شود و سالانه گردشگران زیادی با شوق تماشای زیبایی‌های این میدان، به اصفهان سفر می‌کنند؛ این محوطه شگفت‌انگیز ۳ محور اصلی دارد که مسجد امام را به دروازه قیصریه و عمارت عالی‌قاپو و کاخ چهل ستون را به ساختمان‌ها و بناهایی که امروزه ویران شده‌اند، وصل می‌کند. عمارت عالی‌قاپو نیز از زیباترین بناهای تاریخی به جا مانده از دوران صفویه و از مشهورترین اماکن دیدنی اصفهان به حساب می‌آید که دارای شش طبقه و ۳۸ متر ارتفاع است و در زمان خود نمادی از قدرت حکومتی به‌شمار می‌رفته است.
از سویی اصفهان دارای پل‌های تاریخی فروانی بوده که یکی از آن‌ها سی‌وسه‌پل است؛ قدمت سی و سه پل به دوران حکومت شاه عباس اول صفوی بازمی‌گردد که ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و در ساخت آن از مصالحی نظیر سنگ، آجر، ملات ساروج و گچ استفاده شده است.
یزد
یزد به‌عنوان اولین شهر خشتی جهان و دومین شهر تاریخی دنیا شناخته می‌شود که دیدنی‌های بی‌شماری را درون خود جای داده و هریک از این جاذبه‌ها، بخشی از تاریخ و فرهنگ اصیل آن را شکل می‌دهند؛ از کویرهای دیدنی یزد گرفته تا خانه‌های تاریخی، آب انبارها و قنات‌ها همه از شهرتی جهانی برخوردار هستند و هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.
باغ دولت‌آباد یکی از آثار تاریخی یزد شناخته می‌شود که قدمت آن به دوره افشاریه و زندیه برمی‌گردد و بلندترین بادگیر جهان که ارتفاع تقریبی آن ۳۳ متر است در باغ دولت‌آباد واقع شده است؛ یکی دیگر از آثار تاریخی این شهر، زندان اسکندر است که در قدیمی‌ترین منطقه یزد به نام فهادان قرار دارد، این بنای تاریخی از خشت ساخته شده و شامل رواق‌ها و گنبد با گچ‌بری‌های بسیار زیباست که به دوره مغول بازمی‌گردد.
یخچال خشتی هم یکی از آثار تاریخی یزد که بازمانده از دوران صفوی است که برای نگهداری یخ به‌کار می‌رفته است؛ آتشکده ورهرام نیز مکانی برای محافظت از آتش مقدس زرتشتیان بوده و این آتش حدود ۱۵۰۰ سال است که فروزان است.
شوش
شهر تاریخی شوش که در استان خوزستان قرار دارد، یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های جهان است که قدمت آن را به بیش از ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گرد د. در این شهر دانیال نبی و نحمیای پیامبر نیز زندگی می‌کرده‌اند.
یکی از اسرارآمیزترین بناهای تاریخی ایران و جهان، زیگورات چغازنبیل است که در آن ۱۲ معبد و عبادتگاه برای خدایان آن زمان وجود دارد و سالم‌ترین بنای باقی‌مانده از ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح است؛ در دل تپه آکروپل نیز آثاری پیدا شده که متعلق به قبل از دوران عیلامی‌ها بوده است.
کاخ آپادانا یکی از شکوهمندترین بناهای تاریخی ایران است که در شوش در قرن ۶ پیش از میلاد واقع شده است؛ این کاخ در زمان هخامنشیان و به‌دستور داریوش بنا شده و نقش‌برجسته‌های سربازان هخامنشی، گل نیلوفر آبی و شیر شاخدار، کاخ آپادانا را از دیگر بناهای تاریخی متمایز کرده است. کاخ اردشیر دوم یا کاخ شاوور نیز از آثار باستانی مربوط به دوران حکمرانی هخامنشیان است که در نزدیکی شوش واقع شده است؛ در ساخت این بنای تاریخی با قدمت بیش از ۲۴۰۰ سال از سنگ و خشت استفاده شده است و مهم‌ترین بخش معماری این کاخ را می‌توان ۶۴ ستون سنگی آن دانست.
زابل
شهر زابل که به قدمت تاریخ ایران عمر دارد، پر از آثار باستانی و تاریخی است و آنچه درباره این شهر بسیار جالب توجه است، تاریخ ۵۰۰۰ ساله سکونت در این ناحیه است و شهر سوخته، گواهی بر تمدن کهن، پیشرفته و قدرتمند در زابل است.
شهر سوخته از مهم‌ترین اماکن دیدنی و تاریخی زابل بوده و سندی بر قدمت سکونت بشر در این خطه است؛ اولین سنگ‌بنای این بنای تاریخی هم‌زمان با تمدن جیرفت است و آثار برنزی کشف شده در آن، تاریخ ۵۰۰۰ ساله آن را ثابت می‌کند؛ آتشکده کرکویه نیز از اماکن دیدنی زابل محسوب می‌شود که مربوط به دوره ساسانیان است و یکی از مهم‌ترین آتشکده‌های ایران در زمان خود بوده است.
قلعه سه کوهه نیز در زمان افشاریه ساخته شده است، در زمان ناصرالدین‌شاه قاجار به‌عنوان مرکز جلوگیری از تجزیه ایران نقش مهمی را ایفا کرد. در ساخت بخش‌های مختلف قلعه سه کوهه از گچ و خاک، خشت خام و کاه‌گل استفاده شده است.
نظر شما