به گزارش خبرگزاری ایمنا، روز گذشته بود که خبر انصراف ایران از عضویت در «شورای بین‌المللی موزه‌ها» و «شورای بین‌المللی محوطه‌ها و بناها» (ایکوموس) و «شبکه سازمان‌های علمی جهان سوم» که در زمان تصویب عضویت قرار بود همکاری‌هایی با وزارت فرهنگ و آموزش عالی به‌ویژه دانشگاه صنعتی شریف و سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران داشته باشد، منتشر شد؛ بر این اساس در متن نامه رئیس‌جمهور آمده است:
«با توجه به عدم تمایل دولت جمهوری اسلامی ایران به تداوم عضویت در برخی مجامع بین‌المللی، لایحه زیر برای انجام تشریفات قانونی تقدیم می‌شود:
لایحه اصلاح قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی مصوب ۲۶/ ۱/ ۱۳۶۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن
ماده واحده – ردیف‌های (۱۷) و (۲۵) جدول دوم ذیل ماده واحده قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی مصوب ۱۳۶۵/۱/۲۶ و ردیف (۶۶) فهرست موضوع تبصره (۴) الحاقی به قانون یاد شده مصوب ۱۳۷۰/۹/۳ حذف می‌شوند.»
همکاری با «ایکوم» و «ایکوموس» با جدیت بیشتری دنبال می‌شود
پس از اعلام این خبر بود که پایگاه اطلاع‌رسانی دولت به نقل از مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با انتشار اطلاعیه‌ای بر تداوم همکاری این وزارتخانه با نهادهای غیردولتی تاکید کرد؛ در مشروح این اطلاعیه آمده است: «توسعه همکاری‌های بین‌المللی در حوزه میراث فرهنگی در اولویت اقدامات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در دولت سیزدهم قرار دارد.
ایران از تجارب بسیار خوبی در همکاری با نهادهای بین‌المللی در حوزه میراث‌فرهنگی و موزه‌داری برخوردار است؛ این اقدامات در دوره جدید فعالیت معاونت میراث‌فرهنگی با جدیت بیشتری با نهادهایی نظیر ایکوم و ایکوموس دنبال می‌شود؛ نهادهایی همچون ایکوم (شورای بین‌المللی موزه‌ها) و ایکوموس (شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی) ساختار غیردولتی دارند و حق عضویت در این مجامع در کشور ایران از طریق افراد حقیقی عضو این شوراها پرداخت می‌شود.
بنابراین لایحه اخیر دولت (لایحه اصلاح قانون عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی مصوب بیست‌وششم فروردین ۱۳۶۵) ناظر بر همین موضوع بوده و اصلاحیه‌ای در جهت قوانین پیشین تنظیم کرده است؛ همکاری‌های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با همه نهادهای غیردولتی بین‌المللی و ملی در حوزه میراث فرهنگی و موزه‌داری با اهتمام بیشتری در جریان است.
این نهادها کجا هستند و چه کارکردی دارند؟
ایکوم
ایکوم یک انجمن عضویت و یک سازمان غیردولتی است که استانداردهای حرفه‌ای و اخلاقی را برای فعالیت‌های موزه ایجاد می‌کند، به‌عنوان انجمن کارشناسان، توصیه‌هایی را در مورد مسائل مربوط به میراث فرهنگی ارائه می‌دهد، ظرفیت‌سازی و دانش را ارتقا می‌دهد؛ در واقع این نهاد صدای متخصصان موزه در صحنه بین‌الملل است و آگاهی فرهنگی عمومی را از طریق شبکه‌های جهانی و برنامه‌های همکاری افزایش می‌دهد.
اهداف ایکوم ایران:
- فراهم کردن زمینه مساعد برای معرفی و اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی مردم نسبت به موزه در مفهوم بین‌المللی موزه و معرفی موزه‌های ایران در سایر کشورها
- ایجاد بستر مناسب برای ارتقا، انتقال و بهره‌برداری از دانش مرتبط با موضوعات مربوط به موزه در سطح کشور
- فراهم کردن زمینه مناسب برای توسعه کمی و کیفی موزه‌های تخصصی، محلی، ملی و مستقل در سطح کشور و منطقه
- حمایت از حقوق و منافع موزه‌ها، کارشناسان حرفه‌ای و سعی در آسیب‌شناسی و جلوگیری از تخریب موزه‌ها و محوطه‌های میراث فرهنگی
- فراهم کردن زمینه مساعد برای ایجاد انواع همکاری متقابل همانند برگزاری نمایشگاه‌ها و کارگاه‌های مشترک و پژوهش‌های مشترک در سطح ملی و بین‌المللی از طریق ارتباط با مؤسسات و انجمن‌های ملی و بین‌المللی مانند دانشگاه‌ها، مراکز و مؤسسات علمی و پژوهشی و موزه‌ای، کمیته‌های ملی سایر کشورها، شورای بین‌المللی و مؤسسات بین‌المللی موزه‌ای
ایکوموس
سازمان آموزشی، علمی، و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در راستای عمل به وظایف فرهنگی خود در زمینه صیانت از میراث فرهنگی، در سال ۱۹۶۴ در «دومین کنگره معماران و متخصصان بناهای تاریخی» که در شهر ونیز ایتالیا برگزار و به انتشار یکی از مهم‌ترین اسناد جهانی حفاظت از میراث فرهنگی به نام «منشور ونیز» منجر شد، نهادی غیردولتی را تحت عنوان «شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها» (International Council on Monuments and Sites) بنیاد نهاد که به‌اختصار ایکوموس (ICOMOS) نامیده می‌شود؛ ایکوموس تنها سازمان غیردولتی جهانی است که برای تحقق نظریه‌ها و روش‌شناسی و فنون حفاظت از میراث معماری و باستان‌شناختی تلاش می‌کند.
برنامه‌ها و اهداف ایکوموس ایران:
- جلب توجه به اهمیت بناها، مجموعه بناها، و محوطه‌های تاریخی و اشاعه شناسایی، حمایت، حفاظت، مرمت و معرفی بناها و مجموعه بناها و محوطه‌های تاریخی از طریق همکاری در سطح ملی و بین‌المللی
- ایجاد و گسترش مراکز اسناد، فهرست‌های اسناد تصویری و ترسیمی، پایگاه داده‌ها و اطلاعات و ترویج فناوری‌های جدید در مستندسازی، حفاظت، نگهداری، مرمت و احیای بناها، مجموعه‌ها و محوطه‌های تاریخی
- ترجمه و تألیف و نشر، برگزاری همایش‌ها و نشست‌های علمی، همکاری‌های تحقیقاتی، فنی و آموزشی
- عرضه خدمات کارشناسی و مشاوره‌ای
- پاسداشت و ترویج و احیای سنت‌ها و ارتقای فناوری‌های مؤثر
- تشویق شخصیت‌های علمی، تخصصی، هنری، فنی و حرفه‌ای و تقدیر از آن‌ها
- همکاری با مؤسسات بین‌المللی و منطقه‌ای و سازمان‌های با اهداف مشابه
نهادهای بین‌المللی، ظرفیتی برای حفظ و ترویج تاریخ دیرینه ایران‌زمین
به گزارش ایمنا، فعالیت این نهادهای غیردولتی هم‌فکری و توصیه برای حفاظت از میراث فرهنگی است و راهکارهایی را بر اساس منشور ونیز و منشور وین و مانند آن ارائه می‌دهند که بتوانیم از آثار تاریخی خودمان بهتر محافظت کنیم؛ این سازمان‌ها، مشارکت را تقویت می‌کنند و باعث افزایش آگاهی اعضا درباره میراث غنی ایران می‌شوند.
اگر نگاه کوتاهی به تعریف هر یک از این سازمان‌ها داشته باشیم متوجه می‌شویم که شورای بین‌المللی موزه‌ها یک سازمان تخصصی موزه‌داری در سطح جهان است که به ارتقا و محافظت از میراث فرهنگی می‌پردازد و ۱۳۷ کشور جهان در آن عضویت دارند و شورای بین‌المللی ابنیه و محوطه‌ها (ایکوموس) نیز سازمانی برای نگهداری و پاسداری از اماکن میراث فرهنگی در سراسر جهان است و در این راستا ایکوموس ایران هم با نیت پاسداشت هویت ملی از طریق ترویج شناخت ارزش‌های نهفته در بناها و محوطه‌های تاریخی تشکیل شده است.
حفاظت از میراث فرهنگی و بناهای تاریخی یعنی حفاظت از یک گنج بی‌بدیل و هویت غنی و ریشه‌دار که می‌تواند به ارتقای سطح دانش و بینش عمومی و اعتلای فرهنگ و هنر کشور و ترویج و اشاعه فرهنگ و هنر اصیل ایرانی و اسلام منجر شود، چرا که ایران کشوری است که در طول سال‌های طولانی با تعداد بی‌شماری سرزمین، تمدن، قوم، زبان، بنا و آئین و رسوم سر و کار داشته است و در این راستا عضویت در سازمان‌های بین‌المللی نه‌تنها موجب حفظ این تاریخ دیرینه می‌شود، بلکه می‌تواند تبدیل به عاملی مؤثر در معرفی ظرفیت‌های گردشگری ایران باشد و بر این اساس شاهدیم که دولت سیزدهم نیز در این حوزه فعالیت‌های فراوانی را در دستور کار قرار داده که تنها یکی از نمونه‌های آن ثبت پرونده‌های میراث ملموس و ناملموس در عرصه بین‌المللی است.
نظر شما