۲۱ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۱:۰۰
نَفس تنگی زاگرس

جنگل‌های زاگرس که از آن به عنوان ریه‌های تنفسی کشور یاد می‌شود با زخمی که آفات و امراض دیگر بر پیکره آن می‌زنند، در معرض آسیب جدی قرار گرفته است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، امروزه از جنگل‌های بلوط زاگرس به خاطر نقش مهمی که در چرخه آب و خاک و کیفیت هوای کشور ایفا می‌کنند به عنوان یک سرمایه بسیار ارزشمند و تنفس‌گاه کشور یاد می‌شود، سرمایه‌ای که قدمت آن به ۵۵۰۰ سال می‌رسد.

جنگل‌های زاگرس که تقریباً در امتداد رشته کوه زاگرس قرار دارد، با مساحت تقریبی شش میلیون هکتاری خود، ۱۱ استان کشور را شامل شده و به صورت کلی ۴۲ درصد جنگل‌های کشور را به خود اختصاص داده است.

اگرچه که جنگل‌های زاگرس بیشتر تحت عنوان جنگل‌های بلوط غرب معروف هستند، اما در این جنگل‌ها تاکنون بالغ بر ۱۸۰ گونه درختی و درختچه‌ای شناسایی شده است که خود نمایانگر ارزش ژنتیکی این جنگل‌ها است.

از جمله آسیب‌های جدی که جوامع انسانی و دخالت‌های بی‌رویه انسان در طبیعت به این جنگل‌ها می‌زند، می‌توان به گلازنی (برگ‌زنی) و سرشاخه‌زنی، چرای بی‌رویه دام‌ها، کشاورزی زیر آشکوب، قاچاق چوب، تهیه زغال و آتش‌سوزی اشاره کرد که جدای از این، امراض طبیعی نیز همچون گسترش آفات و ریزگردها بخشی دیگر از تهدیداتی هستند که حیات جنگل‌های زاگرس را با اختلال روبه‌رو کرده است.

بر اساس مطالعات علمی انجام شده بیش از ۹۰ درصد جنگل‌های این منطقه دارای فرم رویشی شاخه‌زاد و دانه‌زاد است و آن قسمت از جنگل‌های زاگرس که دارای ساختار دانه‌زاد است اغلب میانسال تا کهنسال و در معرض خطر پوسیدگی و بادافتادگی قرار دارند.

نقی شعبانیان، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور می‌گوید: وضعیت جنگل‌های بلوط زاگرس در حال حاضر از نظر زادآوری به‌ویژه زادآوری دانه‌زاد بسیار ضعیف شده است و درختان هم به‌طور عمده به سن دیرزیستی رسیده، یا به عبارتی پیر شده‌اند که هر موجود زنده‌ای وقتی که پیر شود انواع آفات و بیماری‌ها به سراغ آن می‌آید که این جنگل‌ها نیز به عنوان یک موجود زنده از این قاعده مستثنی نیستند.

وضعیت کنونی جنگل‌های استان‌های زاگرس‌نشین کشور را در رابطه با آفات و امراض گوناگون در ادامه این گزارش بررسی کردیم.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

آفت لورانتوس دامن‌گیر جنگل‌های زاگرس کرمانشاه است

انشاالله کولانی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: آفت لورانتوس در حال حاضر دامن‌گیر جنگل‌های زاگرس در استان کرمانشاه شده است و عملیات مبارزه با این آفت باید به صورت سراسری در کشور صورت گیرد تا از طریق باد به سایر استان‌ها هدایت نشود.

وی می‌افزاید: استان کرمانشاه ۵۲۸ هزار هکتار جنگل دارد که ۹۰ درصد درختان آن از نوع بلوط است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه خاطرنشان می‌کند: در راستای حفاظت از جنگل‌های زاگرس با شوراها و بهره‌برداران ۱۰ منطقه استان قرارداد همکاری منعقد کردیم.

کولانی با بیان اینکه فقر اقتصادی ضررهای زیادی به جنگل‌های زاگرس وارد کرده است، اضافه می‌کند: نقاط بحرانی جنگل‌های استان شناسایی و دیده‌بانی را به صورت مستمر مستقر کردیم، همچنین طبیعت‌دوستان نیز می‌توانند از طریق شماره ۱۵۰۴ و ۱۳۹ تخلفات را گزارش دهند.

وی تصریح می‌کند: طبیعت‌دوستان زیادی نیز به صورت داوطلبانه در بحران‌های مختلف مشارکت می‌کنند.

۳۵ هزار هکتار از جنگل‌های بلوط چهارمحال و بختیاری درگیر آفت جوانه‌خوار شده‌اند

اصغر احمدی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه ۳۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های منطقه زاگرس در شهرستان‌های لردگان، فلارد، خانمیرزا، کیار، اردل و کوهرنگ قرار دارند، می‌گوید: در طول یک دهه اخیر ۳۵ هزار هکتار از جنگل‌های استان در تمامی شهرستان‌ها دچار آفت جوانه‌خوار بلوط شده‌اند.

وی با اشاره به این‌که چهارمحال و بختیاری از جمله استان‌های منطقه میانی زاگرس و رویشگاه جنگل‌های بلوط به‌شمار می‌رود، ادامه می‌دهد: از مجموع یک میلیون و ۳۴۲ هزار اراضی ملی قریب به ۳۵۰ هزار هکتار جنگل‌های استان در شهرستان‌های لردگان، فلارد، خانمیرزا، کیار، اردل و کوهرنگ را تشکیل می‌دهند.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری خاطرنشان می‌کند: رویشگاه زاگرس تنفس‌گاه کشور به‌شمار می‌رود و از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، در این راستا باید جهت حفظ و مراقبت از این منابع خدادادی از تمام ظرفیت‌های موجود حفاظتی و پایش جنگل‌ها استفاده شود.

احمدی تصریح می‌کند: اقدامات بسیاری در راستای برطرف کردن بیماری آفت جوانه‌خوار صورت گرفته است که از جمله آن‌ها می‌توان به محلول بی‌تی یا بیولوژیک اشاره کرد که این محلول به اکوسیستم طبیعت آسیبی نمی‌رساند.

وی با اشاره به اینکه در سال گذشته یک هزار هکتار از جنگل‌های آفت‌دیده شهرستان‌ها محلول‌پاشی شده‌اند، ادامه می‌دهد: ضرورت دارد در سند توسعه و سند چشم‌انداز زاگرس اهمیت خاصی به جنگل‌ها و رویشگاه منطقه زاگرس داده شود تا ضمن حفظ این منابع خدادادی آن‌ها را در اختیار آیندگان قرار دهیم.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری با اشاره به چالش‌ها و کمبود نیروی محیط‌بان در این سازمان می‌گوید: در حال حاضر تعداد نیروهای منابع طبیعی استان در سطح کل اراضی ملی ۷۰ نفر است، در صورتی که طبق سرانه جهانی و به ازای هر ۴۰۰۰ هکتار باید یک محیط‌بان وجود داشته باشد.

احمدی می‌افزاید: این تعداد نیرو کافی نیست و با کمبود نیرو جهت حفظ اراضی ملی در استان مواجه هستیم.

ریزگردها و آفت جوانه‌خوار جنگل‌های فریدون‌شهر را تهدید می‌کند

علی رحیمی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان فریدون‌شهر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا در اصفهان می‌گوید: ریزگردها و آفت جوانه‌خوار بیشترین عامل تهدید جنگل‌های زاگرس فریدون‌شهر است و به دلیل همجواری با استان‌های لرستان و چهارمحال و بختیاری باید طرح مبارزه با این آفت به صورت سراسری اجرا شود.

وی می‌افزاید: از مساحت ۲۲۰ هزار هکتاری شهرستان فریدون‌شهر ۱۸۰ هزار هکتار آن عرصه منابع طبیعی است که ۴۰ هزار هکتار از این عرصه‌ها را جنگل‌های زاگرس در بر گرفته است.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان فریدون‌شهر ادامه می‌دهد: عملیات احیا و غنی‌سازی در سطح ۴۰ هزار هکتار جنگل‌های بلوط شهرستان فریدون‌شهر به تخصیص اعتبار بستگی دارد.

رحیمی با بیان اینکه سم‌پاشی و برش شاخه‌های خشک شده از جمله اقدامات حفاظتی است، خاطرنشان می‌کند: با توجه به اینکه جنگل‌های بلوط زیستگاه‌های امنی برای حیات وحش فراهم کرده‌اند، هر منطقه جنگل فریدون‌شهر توسط قرقبان نگهبانی می‌شود و از اسفند هر سال تا آغاز بارندگی‌های زمستانه یگان‌های حفاظتی منابع طبیعی شهرستان به صورت شبانه‌روزی گشت دارند.

وی اضافه می‌کند: از بهره‌برداران و گردشگران جنگلی تقاضا داریم در راستای حفظ و احیای هرچه بهتر جنگل‌های شهرستان ما را یاری کنند و در صورت مشاهده هرگونه تخلف در عرصه‌های طبیعی با شماره رایگان ۱۵۰۴ تماس بگیرند.

سمیرم در معرض خطر ورود آفات از استان‌های همجوار است

سیدحسن فاطمی، سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمیرم نیز به خبرنگار ایمنا می‌گوید: وجود ۷۰۶۰ هکتار ذخیره‌گاه جنگلی و ۳۹۳ هزار هکتار رویشگاه مرتعی بکر، این خطه را به مکانی ارزشمند در جهت حفظ ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی موجود تبدیل کرده است.

وی با اشاره به وسعت ۶۵ هزار هکتاری جنگل‌های طبیعی زاگرس در استان اصفهان می‌افزاید: از این میزان ۲۵ هزار هکتار جنگل طبیعی در شهرستان سمیرم (تنگ‌ده و شمس‌آباد ونک) وجود دارد که گونه‌های شاخص این جنگل‌ها درختان کهنسال بلوط ایرانی، اُرس، بنه، محلب و ارژن است.

سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمیرم تصریح می‌کند: امروزه بسیاری از کشورها در پی یافتن راهی برای مدیریت پایدار جنگل‌ها هستند و جهت این مهم نیاز است منابع جنگلی موجود از نظر معیارهای پایداری مورد مطالعه قرار گیرند.

فاطمی ادامه می‌دهد: جنگل‌های بلوط زاگرس به لحاظ حفاظت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی و ظرفیت‌های اکوتوریستی دارای اهمیت منحصربه‌فردی هستند و حفاظت از آن‌ها امری ضروری است.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

وی اضافه می‌کند: شهرستان سمیرم به دلیل همجوار بودن با استان کهگیلویه و بویراحمد در معرض خطر ورود آفات درخت بلوط از جمله آفت جوانه‌خوار و پروانه سفید برگ‌خوار قرار دارد که در این راستا سال گذشته در ۳۰ هکتار از منطقه چهارراه علیه آفات مبارزه و سم‌پاشی صورت گرفته که در سال جاری نیازمند تأمین اعتبار از محل اعتبارات طرح صیانت برای مبارزه از آفات و بیماری است.

سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمیرم خاطرنشان می‌کند: پوشش جنگلی بعد از مراتع بکر مهمترین و مؤثرترین عامل جلوگیری از فرسایش‌های آبی خاک هستند که در این خصوص در ۲۲۰۰ هکتار از اراضی شهرستان اقدام به جنگل‌کاری مصنوعی (دست کاشت) و ۴۹۰۱۵ هکتار اراضی احاطه مدیریت شده (ماده ۳) با گونه‌های جنگلی و مرتعی شده است.

فاطمی می‌افزاید: عوامل متعددی همچون تغییر کاربری، بهره‌برداری‌های بی‌رویه، تخریب انسانی و آفات از جمله تهدیدهایی است که جنگل‌های بلوط را در معرض نابودی قرار می‌دهد؛ همچنین تغییرات اقلیمی شامل سه بخش تغییر در نوع بارش‌ها، تغییر در میزان بارش‌ها و تغییر در زمان بارش نقش بسزایی در آتش‌سوزی‌ها و نابودی جنگل‌ها داشته است.

وی با اشاره به کاشت حدود پنج جریب بلوط در سطح شهرستان، می‌گوید: جهت حفاظت از جنگل بلوط با به‌کارگیری و استفاده از ظرفیت نیروهای محلی، قُرقبانان و همیاران طبیعت در جهت پیشگیری از وقوع حریق به انسداد راه‌های فرعی ورود به محدوده جنگل‌ها اقدام کرده و در سال‌های گذشته به اداره کل متبوع پیشنهاد ذخیره‌گاه جنگلی ارائه شده و با توزیع سوخت فسیلی (سیلندر گاز) بین عشایر این مناطق در جهت کاهش استفاده از چوب‌های بلوط اقدام شده است.

سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمیرم از مردم این شهرستان و طبیعت دوستان می‌خواهد که هرگونه دخل و تصرف یا آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع را به سامانه رایگان امداد جنگل و مرتع به شماره ۱۵۰۴ اطلاع‌رسانی کنند.

۲۵ هزار هکتار از حنگل‌های لرستان در معرض آفات و آسیب است

حسین میرزایی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان هم در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: با توجه به اینکه لرستان با داشتن جنگل‌هایی به وسعت ۱ میلیون و ۲۱۷ هزار و ۳۱۴ هکتار از جنگل‌های زاگرس، رتبه نخست جنگل‌های این رشته کوه را دارد که از این میزان حدود ۲۵ هزار هکتار در معرض طغیان آفات یا کانون‌های بحرانی حریق و قاچاق چوب، پروژه‌های عمومی و عمرانی است.

وی می‌افزاید: اقدامات زیادی متناسب با وضعیت اعتباری استان در راستای مبارزه با بیماری‌ها و آفت‌ها انجام شده است که بنابر ضرورت، توجه بیشتری به‌ویژه در بحث تأمین اعتبارات به‌موقع مورد نیاز است.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان تصریح می‌کند: جنگل‌های استان با تنوع زیادی از آفات و بیماری‌ها مواجه هستند از جمله این آفات را می‌توان آفت جوانه‌خوار بلوط، برگ خوار بلوط، انواع چوب خوارها، گیاه نیمه انگلی لورانتوس، موریانه و موش نام برد.

میرزایی می‌گوید: منابع طبیعی در راستای قانون حفاظت ۱۰۰ درصد تثبیت مالکیت و کاداستر اراضی ملی که بستر اصلی تفکیک انفال و سایر اقدامات حاکمیتی و حفاظتی است، مراحل تمام الکترونیکی کردن و هوشمندسازی را اجرا کرده که هم‌اکنون در مراحل پایانی است.

وی با بیان اینکه قاچاق چوب در استان وجود دارد، ادامه می‌دهد: به منظور مقابله با قاچاق چوب با کمک اقدامات قانونی، کانون‌هایی شناسایی و همچنین کشفیات زیادی صورت گرفته است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان با اشاره به وسعت زیاد، صعب‌العبور و کوهستانی بودن جنگل‌های استان لرستان، اضافه می‌کند: جهت تأمین نیروهای حفاظتی و استقرار دائمی بالگردهای جنگلبانی، پایش و اطفا حریق همچنین تأمین اعتبارات بخش گیاه پزشکی، بهبود وضعیت معیشت جنگل‌نشینان و تأمین اعتبارات آبخیزداری و آبخوان‌ها به خصوص در حوزه‌های بحرانی نیازمند به توجه ویژه دستگاه‌های متولی هستیم.

مدیریت پایدار منابع طبیعی با رویکرد استفاده از فناوری‌های نوین

میرزایی می‌گوید: منابع طبیعی در جهت قانون افزایش ضریب حفاظتی جنگل‌ها و مراتع استان، طرح جامع حفاظت با رویکرد استفاده از فناوری‌های نو را تهیه و پس از شناسایی و پهنه‌بندی مناطق بحرانی، اقدام به اخذ مجوزهای لازم در خصوص احداث پاسگاه‌های جنگلی و تجهیز آن‌ها کرده است.

وی با بیان اینکه در این زمینه تاکنون ۱۲ باب پاسگاه عملیاتی شده و پنج باب آن‌ها به بهره‌برداری رسیده است، می‌افزاید: پایگاه مرکزی اطفا حریق استان نیز راه‌اندازی شده و هم‌اکنون در حال بهره‌برداری است.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان ادامه می‌دهد: سامانه پنجره واحد مدیریت زمین و پایش ماهواره‌ای جنگل‌ها و مراتع نیز به عنوان پل ارتباطی میان سازمان‌های مسئول در حوزه مدیریت اراضی، صدور مجوز و اشخاص حقیقی و حقوقی راه اندازی و در حال بهره‌برداری قرار دارد.

میرزایی خاطرنشان می‌کند: استفاده از ظرفیت بهره‌برداران و فعالیت حوزه منابع طبیعی در سطح استان و حفاظت مشارکتی از دیگر اقدامات اجرایی در حوزه منابع طبیعی است.

بیش از ۵۶ درصد از وسعت کهگیلویه و بویراحمد را جنگل تشکیل می‌دهد

بیش از ۵۶ درصد از وسعت یک میلیون و ۵۵۰ هزار هکتاری کهگیلویه و بویراحمد را جنگل تشکیل می‌دهد، ۹۰ درصد وسعت استان جنگل و مرتع است و این استان ۱۶ درصد جنگل‌ها و ۲۳ درصد منابع آبی زاگرس را به خود اختصاص داده است.

استان کهگیلویه و بویراحمد در بین استان‌های کشور رتبه نخست سرانه جنگل را دارد این در حالی است که این سرانه در سطح دنیا ۰.۸، در کشور ۰.۲ بود و در سطح این استان به ۱.۲ می‌رسد.

در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد دو هزار گونه گیاهی و ۳۹۰ گونه دارویی وجود دارد.

فعالیت‌های از قبیل راه‌سازی، استخراج معادن، کشاورزی و دامپروری با فلسفه وجودی منطقه حفاظت شده تعارض دارد، چرا که وارد کردن فشار بیش از حد به این مناطق عواقب جبران ناپذیر و خطرناکی در پی دارد و نباید از این مناطق انتظار اشتغال‌زایی و رفع مشکلات اقتصادی را داشت چون کارکرد آنها در اصل حفاظت از گیاه، جانور و اکوسیستم است.

علاوه بر فعالیت‌های عمرانی بشر و تأثیر مخرب آن بر منابع طبیعی و محیط زیست، طمع سودجویان بی‌رحم و تیزی تبر و اَره این جماعت باعث قطع درختان و در نتیجه آثار مخرب جبران‌ناپذیری بر پیکره طبیعت و محیط زیست می‌شود.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

سالانه حجم بسیاری از جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد طعمه حریقی می‌شود که به گفته مسئولان عامل ۹۸ درصد از این آتش‌سوزی‌ها قصور عمدی یا سهوی انسانی است، علاوه بر آتش‌سوزی قطع درختان بلوط برای پخت و پز و یا فروش در قالب هیزم و زغال نیز بلای جان درختان بلوط زاگرس در خطه کهگیلویه و بویراحمد می‌شود.

سازمان‌ها و نهادها از جمله امور عشایر، شرکت توزیع نیروی برق و منابع طبیعی و آبخیزداری با تحویل پنل‌ها و آبگرمکن‌های خورشیدی سعی در پایان دادن به قطع درختان بلوط برای پخت و پز گرما در مناطق روستایی کهگیلویه و بویراحمد دارند، اما دندان طمع سودجویان و قاچاقچیان هیزم و زغال به این راحتی کنده نمی‌شود.

آفت جوانه‌خوار قاتل چموش درختان بلوط زاگرس

سعید جاویدبخت، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: آفت بلوط از سال ۱۳۵۰ وارد کشور شده و در سال‌هایی شاهد طغیان این آفت بوده‌ایم که یکی از کانون‌های این آفت شهرستان باشت در استان کهگیلویه و بویراحمد بوده است؛ در این رابطه مسئولان مختلف به استان سفر کرده‌اند و بازدیدهای مؤثری صورت گرفته است که خرد جمعی نسبت به حمایت از جنگل‌های زاگرس، نتیجه مثبت این اقدام بوده است.

وی ادامه می‌دهد: طی سال گذشته ۱۰ میلیارد تومان اعتبار از محل مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت برای مقابله با آفت‌های برگ‌خوار و جوانه‌خوار بلوط اختصاص داده شد که مقابله شروع شده و هم‌اکنون نیز در حال اجرا است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد مدعی است که در زمینه حفاظت، قُرق و آفت‌زدایی در سطح ۱۰۰۰ هکتار مبارزه با آفت صورت گرفته و ۵۵۰۰ هکتار نیز آماده اجرا است که با توجه به شرایط آفت و زمان مقابله آغاز می‌شود.

جاویدبخت با اشاره به اینکه آفت‌های جوانه خوار و برگ خوار بلوط بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است، تصریح می‌کند: آفت جوانه‌خوار در ۳۳ هزار هکتار بود که به هشت هزار هکتار کاهش یافت، آفت برگ‌خوار بلوط نیز علاوه بر کاهش سطح، کاهش جمعیت تا سطح ۵۰ درصد در عرصه نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است که با این وضعیت عملیات مقابله انجام شد.

وی اضافه می‌کند: از مهم‌ترین اقدامات در مقابله با آفت بلوط، برشمردن این آفت جز آفت‌های عمومی برای برخورداری از اعتبار جهت مبارزه و مقابله است.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

مبارزه با آفت لورانتوس در عرصه‌های جنگلی ایلام

یاسر خان‌محمدیان، سرپرست منابع طبیعی استان ایلام می‌گوید: بر اساس نقشه پوشش گیاهی، جنگل‌های استان ایلام حدود ۶۴۲ هزار هکتار از کل استان را در بر می‌گیرد که جز جوامع مناطق خشک و نیمه‌خشک سلسله کوه‌های زاگرس است.

وی می‌افزاید: تیپ غالب این جنگل‌ها را گونه بلوط ایوانی با ۹۰ درصد ترکیب گونه‌ای و گونه‌های همراه آن عبارتند از گونه پسته وحشی (بنه)، با ۶ درصد و ۴ درصد بقیه را بادام کوهی، داغ داغان، کلیکم، بادامک و زالزالک تشکیل می‌دهد.

سرپرست منابع طبیعی استان ایلام اضافه می‌کند: جنگل‌های استان ایلام شامل ۲ هزار و ۵۹۴ هکتار جنگل انبوه، بیش از ۲۱۱ هزار هکتار جنگل نیمه‌انبوه و بیش از ۴۱۶ هزار هکتار جنگل تنک است که بیش از ۷۰۰۰ هزار هکتار بیشه زار و بیش از ۳۰۰۰ هکتار جنگل دست کاشت نیز به آن اضافه می‌شود.

خان‌محمدیان تصریح می‌کند: درختان بنه در استان در ۳۱ درصد از جنگل‌های استان گسترش دارد، تعداد ۱۰ گونه جنگلی شامل مورد، زربین، ارغوان، سماق، گلابی وحشی، بادام، لرگ، پده، مهلب و زبان‌گنجشک با نام ذخیره‌گاه جنگلی در ۱۷ منطقه با مساحت ۹۰۰ هکتار تحت پوشش حفاظتی و حمایتی منابع طبیعی و آبخیزداری استان است.

وی اضافه می‌کند: در چند سال گذشته و با تغییرات اقلیمی، نوعی آفت نیمه انگلی به نام لورانتوس به بافت جنگل‌های استان به‌خصوص درختان بلوط وارد شده است که منجر به خشکی کامل درختان در مدت زمان کوتاهی می‌شود.

سرپرست منابع طبیعی استان ایلام خاطرنشان می‌کند: سال گذشته کار مبارزه با این آفت در عرصه‌های جنگلی استان ایلام انجام شد.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

مورد حادی از آفات تاکنون در جنگل‌های کردستان گزارش نشده است

بهزاد شریفی‌پور، مدیرکل منابع طبیعی کردستان نیز به ایمنا می‌گوید: تاکنون در سطح جنگل‌ها و مراتع استان مورد حادی در خصوص آفات گزارش نشده است.

وی می‌افزاید: بر اساس فعالیت‌های پایش و مبارزە بیولوژیکی طی چند سال گذشته اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان و گردآوری آمار و اطلاعات مربوط به آفات و امراض مشاهده شده در سطح استان و همچنین پایش انجام شده توسط همکاران متخصص علمی، دانشگاهی و تحقیقاتی، نقشه پهنه‌بندی خطر آفات و امراض استان با استفاده از اطلاعات موجود، تهیه شده است.

مدیرکل منابع طبیعی کردستان ادامه می‌دهد: اطلاعات ما در حال حاضر به اندازه کافی نیست، به همین دلیل از سال ۱۴۰۱ پایش علمی و تحقیقاتی با همکاری افراد دانشگاهی و مراکز علمی و تحقیقاتی در حال انجام است و امسال نیز این مورد به صورت جدی دنبال می‌شود.

شریفی‌پور اضافه می‌کند: در نقشه‌های به دست آمده تاکنون نقاطی از استان به عنوان کانون‌های آلوده و بحرانی طی چند سال گذشته شناسایی شده‌اند و با برگزاری جلسات کارگروه گیاه پزشکی منابع طبیعی با حضور متخصصان و همکاران فعال در سطح استان، نقاط دارای اولویت برای پایش و مبارزه فیزیکی (محلول پاشی‌های BT) تعیین و به تناسب بودجه موجود در اداره‌کل منابع طبیعی نقشه‌های مربوطه تهیه و در قالب دو قرارداد گیاه پزشکی در انتهای اسفندماه ۱۴۰۲ تهیه و منعقد شده است.

وی خاطرنشان می‌کند: از پانزدهم اسفند ۱۴۰۲ به صورت جدی پایش برای شناسایی آفات و امراض و زمان مناسب مبارزه فیزیکی و بیولوژیکی انجام شده است.

مدیرکل منابع طبیعی کردستان می‌گوید: به دلیل وضعیت دمایی پایین استان، در انتهای اسفند و اوایل فروردین و وجود بارش‌های نسبتاً مناسب، بیرون آمدن لاروها به تأخیر افتادە است که با توجه بە افزایش دما طی روزهای آینده، احتمالاً لاروها هم قابل مشاهده خواهند بود.

شریفی‌پور ادامه می‌دهد: استان کردستان دارای ۳۷۴ هزار هکتار جنگل طبیعی و دست کاشت بوده که حدود ۲.۶۳ درصد از سطح جنگل‌های کشور را به خود اختصاص داده است.

وی خاطرنشان می‌کند: استان کردستان در اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در چهار سال، سهم تولید سالانه سه میلیون نهال و در مجموع ۱۲ میلیون نهال در سال را اجرایی کرده است که قسمتی از این تولیدات برای توسعه و غنی سازی در عرصه‌های جنگلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

زخم آفات بر ریه‌های تنفسی زاگرس

پهنه جنگل‌های زاگرس در استان فارس بیش از ۲ میلیون هکتار است

پهنه جنگل‌های زاگرس در استان فارس بیش از دو میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار است که بر اساس تقسیم‌بندی تعیین شده حفاظت و صیانت از این پهنه با دو مجموعه اداره کل منابع طبیعی استان فارس و اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس انجام می‌شود.

منطقه حفاظت شده ارژن و پریشان، کوه بمو شیراز، منطقه حفاظت شده هرمد لارستان، منطقه حفاظت شده بهرام گور، دشت برم در کازرون، آبشار مارگون در شهرستان سپیدان و جنگل‌های کهمره سرخی شیراز تنها بخشی از پهنه زاگرس را در استان فارس تشکیل می‌دهند.

پوشش گیاهی جنگل‌های زاگرس در استان فارس بسته به نوع هر منطقه بسیار متفاوت است اما بیشترین پوشش گیاهی جنگل‌های زاگرس بر اساس رویشگاه را بلوط که گونه گیاهی اصلی در این ناحیه است در بر می‌گیرد، این در حالی است که از سایر گونه‌های درختی این جنگل‌ها می‌توان به افرا، کیکم، بنه، زبان گنجشک، گلابی وحشی، ولیک، ارغوان، کیالک، انواع بادام اشاره کرد.

از سال‌های گذشته عوامل بسیاری همچون بروز پدیده خشکسالی، آتش سوزی‌های عمدی و غیرعمدی، چرای دام، شیوع آفت‌ها و قطع درختان جنگل‌های زاگرس را تهدید می‌کند، این در حالی است که در استان فارس بر اساس آمار اعلام شده از سوی اداره کل منابع طبیعی استان فارس، تنها در سال گذشته ۱۹۸ مورد آتش‌سوزی در مراتع جنگل‌های زاگرس رخ داد و ۱۴۰۰ هکتار از این مراتع در آتش سوخت.

بر اساس اجرای طرح کشوری احیای جنگل‌های زاگرس در ۱۱ استان کشور، در استان فارس نیز برای حفاظت از جنگل‌های زاگرس اقداماتی از قبیل احیا، بذر کاری یا نهال کاری در مناطقی همچنین قرق و طرح صیانت از جنگل‌های زاگرس در مناطقی از این پهنه سبز همچون منطقه کهمره سرخی شیراز انجام شد و این اقدامات همچنان ادامه دارد.

در این استان ۱۸۰ نفر جنگلبان مسئولیت صیانت و حفاظت از جنگل‌های استان فارس را برعهده دارند. علاوه بر آن ۱۶۰ نفر قرقبان فصلی از این پهنه زیبا و منحصربه‌فرد حفاظت می‌کنند.

به گزارش ایمنا، سرزندگی و شادابی جنگل‌های زاگرس نیازمند احساس مسئولیت بیشتر نهادها و ادارات مرتبط است و در کنار آن، خود مردم و جوامع محلی نیز می‌توانند نقش بسزایی را در حفاظت از این سرمایه ارزشمند که درآمد و اقتصاد آنها نیز به آن وابسته است، ایفا کنند.

کد خبر 742984

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.