به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شهر بارسلونا دارای فضاهای متراکم و ساخته‌شده‌ای است که با سنگفرش پوشیده شده است. تقریباً ۷۵ درصد از زمین‌های این شهر در مقابل نفوذ آب مقاوم هستند و امکان تغییر آنها به منظور تغییر کاربری زمین و ایجاد تحول در شهر مشکل است. اما امروزه تعریف جدیدی از فضاهای عمومی معاصر، هم در شکل و هم در طراحی آنها صورت گرفته است که بر اساس آن، فضاهای عمومی اغلب مکان‌های بدون شکل مشخصی در شهر هستند که کاربردها و شیوه‌های جدید زندگی را تعریف می‌کنند. در واقع دگرگونی شهرها از تغییر مکان‌های عمومی کوچک، نزدیک کردن آنها به محله‌های مسکونی و ایجاد شبکه‌های شهری حاصل خواهد شد. بارسلون سال‌هاست که فضاهای عمومی را مجدداً طراحی و بازآفرینی می‌کند و آنها را به مکان‌های جدید نزدیک شهر با ویژگی ساختاری مهم تبدیل می‌کند. به اصطلاح، «مدل بارسلون» راهی برای نوسازی شهر از طریق مکان‌های عمومی و خیابان‌ها است که نیاز به تداوم و تنوع دارد.
استانداردهای سبز بارسلون
در منطقه جنگلی کوه کولسرولا، فضای سبز به ازای هر شخص حدود ۱۸ متر مربع است و این در حالی است که در محیط شهری به ازای هر فرد حدود ۷.۵ مترمربع فضای سبز وجود دارد. طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت، WHO، این میزان باید بین هفت تا ده متر مربع باشد. مشکل این شهر توزیع نابرابر این استاندارد در محله‌ها است چراکه در مناطق تاریخی، این میزان به دو متر مربع هم نمی‌رسد. نکته قابل توجه این است که فضای عمومی نباید با فضای سبز اشتباه گرفته شود. بر اساس این داده‌ها باید تلاشی برای طبیعی‌سازی شهری و اصطلاحاٌ سبزکردن شهر، برای مقابله با شرایط اضطرار آب‌وهوایی انجام شود.
بازآفرینی مدل شهری بارسلون
طراحی شهری بارسلون از دهه ۸۰ قرن گذشته تا به امروز بارها تغییر کرده است و همیشه نقطه شروع طرح‌های بازآفرینی، نوسازی مکان‌های عمومی و تعریف مجدد آنها به عنوان فضای تعامل برای شهروندان، به منظور دستیابی به آسایش شهری است. با توجه به نیازهای کنونی همچنان بازآفرینی شهری برای داشتن میدان‌ها و خیابان‌های دوستانه‌تر، با نفوذپذیری و سایه‌های بیشتر ادامه دارد. در بارسلون امروز، فضای اختصاص داده شده به خودروهای شخصی بسیار محدود است و اولویت تمام برنامه‌ریزی‌های شهری به مردم داده می‌شود و فضا برای حضور طبیعت و بهره‌گیری از مزایای آن افزایش می‌یابد.
دمای هوا در شهر به طور متوسط ۱.۸ درجه سانتیگراد نسبت به دوران پیش از صنعتی شدن افزایش یافته است و در هر تابستان بر اثر یک موج گرمایی، بیش از سه روز میانگین دمای شهر از ۳۳ درجه سانتیگراد فراتر می‌رود. به همین دلیل برای حفظ کیفیت زندگی شهروندان، کاشت درخت در سطح شهر به منظور افزایش فضاهای سایه‌دار و خنک امری ضروری است، هرچند بارسلون نزدیک به ۱.۵ میلیون درخت دارد که ۱۵۰ هزار اصله در خیابان‌ها و ۲۰۵ هزار اصله در پارک‌های شهری هستند.
در طرح طبیعت بارسلون پیشنهاد شده است که به ازای هر نفر، فضای سبز یک مترمربع افزایش یابد که معادل تبدیل یک میلیون و ۷۰۰ هزار مترمربع از فضاهای عمومی به فضاهای سبز جدید است. از آنجایی که بارسلون یک شهر فشرده است، دستیابی به این هدف دشوار است و با تنوع زیادی از مکان‌ها روبه‌رو است که می‌توانند طبیعی‌سازی شوند.
اکنون ایده تشکیل یک شهر در مجاورت محله‌های بارسلون برای برقراری تساوی در برخورداری از فضای سبز مطرح شده است و به این ترتیب نیمی از مردم شهر می‌توانند در محیط‌های شهری مجاور زندگی کنند و به آسانی به آنجا رفت‌وآمد داشته باشند. تقریباً ۹۰ درصد از جمعیت بارسلون حداقل پنج مورد از تسهیلات اساسی شامل غذا، بهداشت، آموزش، یک ایستگاه حمل‌ونقل عمومی و یک فضای عمومی را در محل زندگی خود دارند. این موضوع چارچوب کلی پروژه‌هایی است که با محله‌های شهر منطبق می‌شوند و از فرصت‌های شهری شبکه‌های یکپارچه استفاده می‌کنند و در عین حال مکان‌های بازسازی‌شده جدیدی را برای تأمین نیازهای شهروندان ارائه می‌کنند.
علاوه بر آن، از دهه ۹۰، پروژه‌های بسیاری در زمینه ایجاد فضای سبز به صورت خانگی با ایجاد باغ‌های کوچک در فاصله حدود ۲۰۰ متری خانه‌ها اجرا شده است. در برنامه‌های توسعه شهری، حیاط‌های داخلی بلوک‌های ساختمانی به فضای سبز تبدیل می‌شوند که در سه گروه پاسیو با فضای سبز عمومی، پاسیو با باغ خصوصی و پاسیو در پارکینگ‌ها تقسیم بندی می‌شوند. شورای شهر با بررسی وضعیت داخلی هر بلوک، طرح پیشنهادی برای بازسازی فضای داخلی آن را ارائه می‌دهد. هر چند این کار فرایندی کند و پرهزینه است اما از نظر اجتماعی بسیار سودآور و نمونه مهمی از توانایی بهبود شرایط و انطباق شهر با شرایط فعلی است. این باغ‌های کوچک، نمایانگر موفقیت برنامه‌های استفاده از فرصت‌های موجود شهر به نفع عموم و رسیدن به شهری سبز است.
سوپر بلاک بارسلون؛ نمونه‌ای از مالکیت شهروندان بر فضای عمومی
برنامه سوپر بلاک Superblock بارسلون مفهومی جدید از شهرسازی هم‌راستا با اهداف شهر ۱۵ دقیقه‌ای بدون خودرو است. این ایده قبل از همه‌گیری ایجاد شد، اما در طول قرنطینه با یک هدف روشن شتاب گرفت: بازپس‌گیری بخشی از فضایی که در حال حاضر توسط وسایل نقلیه شخصی اشغال شده است. ۸۵ درصد از سطح خیابان بارسلونا توسط وسایل نقلیه موتوری اشغال شده بود و این شهر میزبان ۶ هزار خودرو در هر متر مربع یود که یکی از بالاترین نرخ‌ها در اروپا محسوب می‌شد، اما با تکمیل سوپر بلاک ۷۰ درصد از سطح اشغال شده توسط وسایل نقلیه آزاد می‌شود.
انتقال تمرکز از خودروها به مردم
سوپر بلاک‌ها عمدتاً روشی جدید برای سازماندهی فضای عمومی کل شهر در اطراف مردم هستند و مکان‌های جدید، امن‌تر و با آلودگی کمتری را برای گذراندن وقت به آنها ارائه می‌دهند. این تحول شهری در واقع با ایده کاهش آلودگی انجام گرفت و با محدود کردن دسترسی به خودروها و افزایش فضای سبز، آلودگی هوا را به طور کلی کاهش داد.
برای اولین سوپر بلاک، پروژه آزمایشی شامل رنگ‌آمیزی خیابان‌ها با علائم، محدود کردن دسترسی به ترافیک و باز کردن جاده‌ها به روی مردم بود. ایده ساماندهی خیابان‌ها نیز پس از امضای توافقنامه پاریس محبوبیت بیشتری پیدا کرد. این ابتکار توسعه شهری به‌سرعت به طرح پیشتازی برای اولویت دادن به عابران پیاده و اطمینان از این تبدیل شد که خیابان‌ها و فضاهای عمومی نه‌تنها باید آلودگی کمتری داشته باشند، بلکه باید مکان‌های امن‌تری برای ملاقات و معاشرت باشند.
بر اساس این اصل، همه بلاک‌ها اکنون دارای فضای بازی، مسیر دوچرخه‌سواری، استراحت و معاشرت شهروندان هستند. سوپر بلوک‌ها به ساکنان شهرها از جمله کودکان حقوقی در فضای عمومی را ارائه می‌دهد که پیش از این توسط خودروها سلب شده بود. برنامه شهرداری بارسلون ایجاد ۵۰۳ سوپر بلاک در سراسر شهر تا سال ۲۰۳۰ است.
نظر شما