به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، شهر تاریخی کاشان با قدمتی بالغ بر ۸ هزار سال سرشار از جاذبه‌های گردشگری می‌تواند یکی از بهترین‌های انتخاب هر مسافر و گردشگری که قصد دیدن ایران زیبا را دارد، است.
کاشان شهری با قدمت ۸ هزار ساله یکی از پر طرفدار ترین مقاصد گردشگری در ایران و از کهن‌ترین سکونتگاه‌های اجتماعی انسان بشمار می‌آید، این شهر زیبا و دوست داشتنی می‌تواند هر گردشگر را حداقل یک هفته به دیدن انواع زیباترین و کهن‌ترین فضاهای تاریخی دعوت کند.
کاشان شهر گل‌های خوش عطر و خانه‌های تاریخی است، شهر جاذبه‌های تاریخی و باستانی، شهر دیدنی‌های طبیعی و زیبا، شهرآیین‌های سنتی و کهن، خانه‌هایی قدیمی و زیبا که تابستان‌ها خنکای نسیم در میان دالان‌هایشان محصور می‌شود که باید از تنوع و تعدد جاذبه‌هایش لذت برد و در دل تاریخ گم شد.
باستان‌شناسان معتقدند این شهر کهن در حقیقت جز قدیمی‌ترین شهرهای کشور است و اولین خاستگاه یکجا نشینی در روی زمین است، این در حالی است که بافت و تاریخی این شهر همچنان محفوظ مانده و آثار قدمت دیرینه را می‌توان در چهره شهر دید.
کاشان زادگاه یکی از کهن‌ترین تمدن‌های جهان
احمد دانایی‌نیا رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری کاشان در خصوص آثار تاریخی کاشان اظهار کرد: کاشان زادگاه یکی از کهن‌ترین تمدن‌های جهان بنام سیلک با قدمتی بیش از هفت هزار سال است این شهر اولین تمدن یکجانشینی و شهرنشینی را دارد و با بیش از ۱۷۰۰ اثر تاریخی که ۳۳۳ اثر آن ثبت ملی و باغ فین هم ثبت یونسکو شده‌است یکی از پر جاذبه ترین مکان‌های تاریخی کشور محسوب می‌شود.
وی افزود: تعداد جاذبه‌های کاشان بسیار زیاد است اما نکته حائز اهمیت این است که این جاذبه‌ها بسیار به هم نزدیک هستند و با اقامت کوتاه ۵ روز می‌توان تقریباً ۹۰ درصد این جاذبه‌های زیبای تاریخی را بازدید کرد.
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری کاشان گفت: باغ فین کاشان یکی از پربازدیدترین جاذبه‌های گردشگری در ایام نوروز محسوب می‌شود این باغ زیبا به عنوان میراثی ماندگار و زیبا ثبت یونسکو شده است، حمام فین کاشان یکی از جاذبه‌های گردشگری این باغ تاریخی است.
دانایی نیا تصریح کرد: این حمام در واقع شهرت خود را علاوه بر تاریخی بودن بنا از داستان قتل میرزا تقی خان امیرکبیر قرض گرفته است، وی صدراعظم ناصرالدین شاه و یکی از مردان بزرگ سیاسی در تاریخ ایران بوده است.
وی با اشاره به معماری متفاوت این مکان گفت: حمام فین از دو حمام بزرگ و کوچک تشکیل شده است، حمام کوچک دارای معماری خاصی نبوده و تنها به دلیل قتل میرزا تقی خان امیرکبیر در این حمام معروف شده است، در گذشته از حمام کوچک برای خدمتکاران استفاده می‌شده است و به همین دلیل این حمام معماری قابل توجهی ندارد، ولی حمام بزرگ که دارای معماری خاصی است، برای استفاده بزرگان درباری بوده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کاشان افزود: باغ فین کاشان دارای درختان سرسبز و خرم است و در کنار چشمه سلیمانیه قرار دارد، این مجموعه تاریخی در انتهای خیابان امیرکبیر واقع شده که به دلیل وجود این باغ، آب و هوای این منطقه از کاشان بسیار خنک‌تر و دلپذیرتر از دیگر مناطق می‌باشد.
دانایی نیا خاطر نشان کرد: بنای باشکوه حمام فین کاشان در میان ۵۷۹ اصله درخت سرو و ۱۱ درخت چنار قرار دارد که موجب زیبایی چند برابر این بنا شده‌اند، عمر تمام این درختان زیبا بالغ بر صد سال است و در برخی موارد به ۴۷۰ سال نیز می‌رسد، بعد از دوران صفوی بناهایی چون اتاق شاه‌نشین، خلوت کریمخانی، موزه ملی و حمام سلطنتی نیز به باغ فین اضافه شده است، این باغ در سال ۲۰۱۱ در لیست آثار یونسکو به ثبت جهانی رسیده است.
تپه‌های سلیک کاشان طرفداران باستان شناسی را از تمام جهان به سوی خود می‌کشاند
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کاشان اظهار کرد: تپه‌های سیلک به سیلک شهرت یافته و باقی‌مانده زیگورات باستانی ایران است، یکی دیگر از جاذبه‌های کاشان است که مورد علاقه باستان شناسان است.
دانایی نیا افزود: سیلک در واقع نام اولین تمدن در ایران مرکزی بوده که در کاشان می‌زیسته‌اند و قدمت این تپه چیزی حدود هشت هزار سال است که پس از دگرگونی‌های آب و هوایی مردمی که غارنشین بوده‌اند برای زندگی به سوی دشت‌ها آمدند و با پرداختن به زراعت شیوه جدیدی از زندگی را آغاز کردند؛ بر همین اساس در تمدن مردم سیلک در مقایسه با تمدن‌های دیگر پیشرفت و ترقی بیشتری مشاهده می‌شود. از این تپه باستانی وسایل زیادی به دست آمده که حاکی از زندگی قدیمی‌ترین مردم دشت‌نشین در این منطقه است.
وی اضافه کرد: تپه‌های سیلک به عنوان یک جاذبۀ گردشگری باستانی مورد توجه گردشگران زیادی قرار دارد، این تپه‌های ناب که اولین آثار از حضور زندگی و یکجا نشینی در این منطقه را با خود به همراه دارند با سکوت و سکونی محض و غیر قابل وصف قلب‌ها را به خود جذب می‌کند و ذهن‌ها را به سفری، در طول زمان، به قرن‌ها پیش می‌برد.
خانه بروجردی‌ها با زیبایی وصف‌ناشدنی
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کاشان گفت: خانه بروجردی‌های کاشان قدمتی برابر با تاریخ قاجاریه دارد، این خانه جز خانه‌های قدیمی و مشهور کاشان است که زیبایی منحصر به فردی دارد، شغل صاحب‌خانه داد و ستد کالا از شهر بروجرد بوده و از همین رو این خانه به خانه بروجردی‌ها شهرت یافته است، بادگیرهای هلالی و قرینه روی پشت‌بام و کلاه فرنگی خانه سبب شده تا نمای خانه بروجردی‌ها منحصر به فرد و مجلل باشد.
دانایی‌نیا افزود: این خانه دو حیاط درونی و بیرونی داشته و دارای یک هشتی و راهرو است، آشپزخانه و حیاط‌های تابستان‌نشین و زمستان نشین آن بسیار زیبا و منحصر به فرد هستند، زیر زمین بسیار بزرگ و حیاط‌های سر پوشیده، بادگیرهای پشت‌بام که وظیفه رساندن خنکای هوا را در تابستان به زیرزمین بر عهده دارند و نقوشی با رنگ روغن و آبرنگ حک شده بر دیوارهای این بنا زیبایی آن را دو چندان کرده است.
خانه طباطبایی‌ها عروس خانه‌های ایرانی
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کاشان در خصوص زیباترین خانه تاریخی کاشان اظهار کرد: مالک این خانه فردی به نام سید جعفر طباطبایی که یکی از تاجرهای فرش کاشان بوده است؛ این خانه در مساحت ۴۷۰۰ متر مربع در زمان حکومت ناصرالدین شاه بنا شده و ساختن آن حدود ۱۸ سال طول کشیده است.
دانایی نیا افزود: خانه طباطبایی‌ها چهل اتاق و چهار حیاط دارد، سه بادگیر و دو رشته قنات به همراه چهار زیرزمین در این خانه وجود دارد، اتاق شاه‌نشین خانه در حقیقت زیباترین قسمت خانه است که پنجره‌هایی مشبک و رنگی و گچبری‌ها و آیینه‌کاری‌های آن چشم هربیننده‌ای را خیره می‌کند.
وی تصریح کرد: در داستان‌های قدیمی مردم کاشان گفته شده این خانه را عشق بنا کرده چون خانه برای عروس و دامادی ساخته شده که در حقیقت آغاز زندگی‌شان در این خانه بوده است، خانه طباطبایی‌ها یکی از بی‌نظیرترین شاهکارهای معماری در کاشان است.
خانه عامری‌های کاشان هتلی ۵ ستاره و مجلل
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کاشان اظهار کرد: یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر تاریخی کاشان، که دلیل انتخاب مسافران و گردشگران است وجود خانه‌های تاریخی این دیار کهن است، خانه‌هایی که در گذر زمان، همچنان زیبایی منظر خود را حفظ کرده و چشم هر اهل ذوقی را مسحور معماری شگفت انگیز خود می‌کند.
دانایی نیا افزود: شاهکار نهفته در ذهن هنرمندان کاشانی با خلاقیت دست‌های آنها عجین شده که حاصل آن خانه‌هایی با معماری اصیل ایرانی است که ذوق و هنر در جای جای آن تبلور می‌کند، معماران با ذوقی که مهارت خود را در سازگاری با اقلیم و سبک زندگی این مردمان به رخ ببیندگان کشیده و با طبیعت کویر همگام شده تصاویری زیبا را رقم زدند.
وی تصریح کرد: سرای عامری‌ها بزرگترین خانه تاریخی ایران با قدمتی ۸۰۰ ساله بیانگر معماری اصیل این مرز و بوم است یکی از زیباترین خانه‌های تاریخی در کاشان بشمار می‌آید که قدمت تاریخی آن به دوران زندیه می‌رسد.
دانایی با اشاره به ترمیم این بنای زیبا افزود: این خانه بعد از وقوع زلزله در سال ۱۱۹۲ در دوران قاجاریه، علاوه بر مرمت و بازسازی بخش‌های دیگری نیز به آن اضافه شده است، این خانه دارای دو بخش اندرونی و بیرونی با اتاق‌هایی سه دری و شاه‌نشین‌های هفت دری زیبا، با معماری خاص ایرانی است که دور تا دور حیاط با رعایت اصل تقارن قرار گرفته است، گچ کاری‌ها، مقرنس و آینه کاری‌های دیوارها و سقف‌های این خانه بسیار هنرمندانه است و چشم از دیدن این همه زیبایی سرشار از ذوق می‌شود.
وی در خصوص توصیف زیبایی این بنا تصریح کرد: پنجره‌های چوبی منبت‌کاری شده با شیشه‌های رنگی زینت بخش اتاق‌های این عمارت که تلالو زیبای نور در روز است انرژی و آرامشی به یاد ماندنی را برای مسافر رقم می‌زند، دست نقاش‌های هنرمند با خلق اسلیمی‌های چشم نواز در پیکره‌های این خانه با انعکاس از فرش‌های نفیس زیرین، جریان هنر را در معماری قدیم به تصویرمی کشد.
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کاشان اضافه کرد: حوض‌خانه‌های زیبای داخل حیاط‌ها و بادگیرها، هوای مفرح و دلپذیری را در تابستان مهیا می‌کنند همچنان که معماری حیاط این خانه به سبک گودال باغچه هم در ایجاد آب و هوای خنک و مطبوع مؤثر می‌باشد.
از دیگر فضاهای معماری این بنای تاریخی، می‌توان به آئینه خانه، هشتی ورودی، سرداب، ایوان تابستانی و ایوان زمستانی، بهاربند اشاره نمود.
وی خاطر نشان کرد: این خانه بلندترین بادگیر را در بین خانه‌های شهر کاشان دارد که یکی از دلایل شهرت این بنا است، خانه عامری‌ها امروزه یکی از هتل‌های سنتی و پرخواهان شهر کاشان است عمر خانه با سلطنت قاجاریه برابری می‌کند، فردی به نام سهام السلطنه عامری خانه را برای سکونت قوم و فامیل بنا کرده البته بناهای دیگری هم به مرور به خانه اضافه شد.
دانایی نیا خانه عامری‌ها بزرگ و دارای ۸۵ اتاق عنوان کرد و گفت: این بنا زیبایی خود را مدیون معماری چشم‌نواز، مقرنس‌کاری و منبت‌کاری بی‌نظیر به همراه گچبریهای زیبا است. تقارن در این خانه و به خصوص در حیاط آن بسیار مورد توجه است و نظر هربیننده‌ای را جلب می‌کند. تناول غذا در تالار آیینه‌سرا یکی از لذت‌هایی است که نباید به راحتی از آن گذشت.
به گفته وی به منظور احیا و صیانت از آثار تاریخی، پروژه مرمت خانه عامری‌ها در سال ۱۳۷۸ آغاز گردید که بعد از پنج سال به پایان رسید. ساختمان این عمارت به عنوان هتل ۵ ستاره، اقامتگاهی سنتی و دلپذیر را برای گردشگران داخلی و خارجی فراهم نموده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری کاشان همچنین در خصوص خانه عباسی‌های کاشان گفت: بسیاری از گردشگران معتقدند این خانه زیباترین خانه قدیمی در کاشان است و در واقع خیابان علوی کاشان جلال و زیبایی خود را از این خانه قرض گرفته است، این خانه دارای پنج حیاط است، خانه از سطح کوچه پایین‌تر بنا شده تا اهالی آن به سهولت به آب قنات دسترسی داشته باشند و در عین حال با توجه به مصالح به کار برده شده در بنا که جنس عایق دارند، خانه از سرما و گرما حفظ شود.
به گفته وی حدود یک قرن پیش خانه عباسیان که یک خانه موروثی شده بود، توسط ورثه به آقای عباسیان، تاجر فرش، فروخته می‌شود. از همان زمان اسم او روی خانه می‌ماند.
وی در پایان گفت: این خانه زیبا طلایه‌دار هنر معماری در بین خانه‌های کاشان می‌باشد و با گچبریهای فریبنده و زیبایش پای خود را بر سکوی معماری سنتی محکم کرده است.
بازار سنتی کاشان یکی از قشنگ‌ترین بازارهای کشور است
مهدی هوشمندی نژاد، کارشناس بافت تاریخی کاشان در خصوص بازار کاشان اظهار کرد: این بازار یکی از مکان‌های دیدنی کاشان است که اتفاقاً طرفداران بسیار زیادی هم دارد. جالب است بدانید بازار بسیاری از بناهای تاریخی را در دل خود جای داده است، ابتدای از خیابان باباافضل کاشان است و تا نزدیکی دروازه دولت ادامه دارد. بناهایی چون: کاروانسرای میرپنج، مسجد میدان میرعماد، تیمچه صباغ، تیمچه معروف امین‌الدوله، حسینیه سوراخ ریسمان و بسیاری بناهای دیگر در درون بازار سنتی کاشان قرار گرفته‌اند.
وی افزود: بازار در بین اصناف مختلف تقسیم‌بندی شده و این‌گونه به آن نظم و سامان داده‌اند. بخشی مخصوص مسگری و کفشدوزی و رنگرزی است، بخشی دیگر مختص زرگری، بزازی و خیاطی می‌باشد. عرقیات و شیرینی‌های این بازار سنتی از بهترین سوغات‌های کاشان است که مسافران را به سوی خود می‌کشاند.
هوشمندی نژاد گفت: حمام‌ها یکی از مکان‌های تاریخی و دیدنی در منطقه کاشان به شمار می‌آید از جمله حمام میر احمد، این حمام مربوط به عصر سلجوقیان است. علت نام‌گذاری حمام، هم‌جوار بودن آن با امام‌زاده سلطان امیراحمد است، البته بنای فعلی حمام آن چیزی است که در دوران قاجار مرمت و ترمیم شده است، حمام میر احمد دارای دو حمام است که یکی کوچک و دیگری بزرگ می‌باشد. مشتریان حمام بیشتر در انتهای هفته راهی حمام می‌شدند، گچبریهای حمام دارای ۱۷ لایه مرمتی است.
وی اضافه کرد: بام گنبدی شکل حمام به خاطر زیبایی خیره کننده‌اش جز یکی از زیباترین بام‌های گنبد گونه کشورمان است. روی گنبد شیشه عدسی محدب قرار دارد که هم نور حمام را تأمین می‌کنند و هم از دید به داخل حمام ممانعت می‌ورزند.
کارشناس بافت تاریخی کاشان گفت: تیمچه امین الدوله نمونه کاملی از یک اثر فاخر و معماری ایرانی اسلامی که به ثبت ملی رسیدهاست.
وی افزود: در بافت قدیمی کاشان که پرسه می‌زنیم در زیبایی‌هایی غرق می‌شویم که در هیچ فروشگاهی پیدا نمی‌شود حال خوبی که تک تک آجرها و کاشی‌های نهفته به ما می‌دهد.
هوشمندی نژاد با اشاره به حس غریبی که در کوچه‌های تاریخی کاشان انسان را فرا می‌گیرد، گفت: قدم زدن در کوچه بافت‌های تاریخی شهر کاشان که همراه است با بوی نم و کاه گل و خطایی هر گردشگری را به دورانی کودکی می‌برد که دور از هیاهوی زمان به آغوش امن تاریخ بازگشته است.
به گفته وی وقتی به خونه‌های بروجردی، طباطبایی، مسجد آقابزرگ و دیگر بناهای زیبا و تاریخی این شهر نگاه می‌کنیم یاد دوره‌های گذشته، زیبای دنیای کودکانه و صفا و صمیمیت مردمان قدیم برائت تداعی می‌شود.
وی اضافه کرد: بناهای تاریخی در شهرها گرانبهاترین یادگار دوران معماری گذشته هستند که سالیان طولانی از ساخت آنها می‌گذرد و در گذر زمان دچار فرسودگی می‌شوند و باید بازسازی شوند، ترمیم بافت‌های تاریخی ضرورتی اجتناب ناپذیر در جهت حفظ آنها محسوب می‌شود.
کارشناس بافت تاریخی کاشان گفت: سوق بازار معروف به میان چالِ کاشان ساخته شده است، تیمچه کاروانسرایی است که امین الدوله در جنب چهارسوق بازار کاشان از گچ و آجر تراش و سنگ تراش و کاشی الوان احداث نموده و انواع نجاری‌ها و حجاری‌ها و نقاشی‌ها در آن به‌کار رفته و تیمچه سرپوشیده است.
وی در خصوص ثبت این آثار فاخر اظهار کرد: بنای عظیم، و زیبا تیمچه امین الدوله که اکنون ۹۰۰ ساله است در سال ۱۳۵۳ ثبت ملی شده است.
به گزارش ایمنا، بقعه خواجه تاج‌الدین، پل گبرآباد، مسجد میرعماد، قلعه جلالیه، مدرسه سلطانیه، مناره زین‌الدین، خانه حشمت‌الله خان، کاروانسرای مرنجاب و صدها آثار تاریخی و آئین‌های سنتی در کاشان وجود دارد که همه ساله هزاران گردشگر و مسافر را به سوی این منطقه روانه می‌کند.
گزارش از فاطمه بصیرتی، خبرنگار ایمنا
نظر شما