به گزارش خبرگزاری ایمنا از کهگیلویه و بویراحمد، بیش از ۵۶ درصد از وسعت یک میلیون و ۵۵۰ هزار هکتاری کهگیلویه و بویراحمد را جنگل تشکیل می‌دهد، ۹۰ درصد وسعت استان جنگل و مرتع است و این استان ۱۶ درصد جنگل‌ها و ۲۳ درصد منابع آبی زاگرس را به خود اختصاص داده است.
استان کهگیلویه و بویراحمد بین استان‌های کشور رتبه نخست سرانه جنگل را دارد، این در حالی است که این سرانه در سطح دنیا ۰.۸، در کشور ۰.۲ بود و در سطح این استان به ۱.۲ می‌رسد، در سطح این استان دو هزار گونه گیاهی و ۳۹۰ گونه دارویی وجود دارد.
فعالیت‌های انسانی و تأثیر مخرب بر منابع طبیعی
فعالیت‌های از قبیل راه‌سازی، استخراج معادن، کشاورزی، دامپروری و غیره با فلسفه وجودی منطقه حفاظت شده تعارض دارد، چرا که وارد کردن فشار بیش از حد به این مناطق عواقب جبران‌ناپذیر و خطرناکی در پی دارد و نباید از این مناطق انتظار اشتغال‌زایی و رفع مشکلات اقتصادی را داشت، چرا که کارکرد آن‌ها در اصل حفاظت از گیاه، جانور و اکوسیستم است.
علاوه بر فعالیت‌های عمرانی بشر و تأثیر مخرب آن بر منابع طبیعی و محیط زیست، طمع سودجویان بی‌رحم و تیزی تبر و اَره این جماعت باعث قطع درختان و در نتیجه آثار مخرب جبران‌ناپذیری بر پیکره طبیعت و محیط زیست می‌شود.
سالانه حجم بسیاری از جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد طعمه حریقی می‌شود که به گفته مسئولان عامل ۹۸ درصد از این آتش‌سوزی‌ها قصور عمدی یا سهوی انسانی است، علاوه بر آتش‌سوزی قطع درختان بلوط برای پخت‌وپز یا فروش در قالب هیزم و زغال نیز بلای جان درختان بلوط زاگرس در خطه کهگیلویه و بویراحمد می‌شود.
سازمان‌ها و نهادها از جمله امور عشایر، شرکت توزیع نیروی برق و منابع طبیعی و آبخیزداری با تحویل پنل‌ها و آبگرمکن‌های خورشیدی سعی در پایان دادن به قطع درختان بلوط برای پخت‌وپز گرما در مناطق روستایی کهگیلویه و بویراحمد دارند، اما دندان طمع سودجویان و قاچاقچیان هیزم و زغال به این راحتی کنده نمی‌شود.
سلیمان محمدی، رئیس اداره مراتع و بیابان منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: هم‌اکنون بیش از یک میلیون و ۸۰۰ واحد دامی از مراتع و اراضی ملی استان استفاده می‌کنند که ۲.۵ برابر ظرفیت مراتع منابع طبیعی است و علوفه مراتع این استان تنها پاسخگوی چرای دام بیش از ۸۰۰ هزار واحد دامی است.
محمدی تاکید می‌کند: بیش از ورود دام مازاد به طبیعت، حضور دام خارج از فصل، در کوبیدن خاک نقش اساسی دارد، چرا که در استان ما که دامداران به‌طور عمده عشایر و کوچ‌رو هستند که با «کوچ زودرس» همچنین با خروج دیرهنگام از مرتع و توجه نکردن به زمان‌بندی و تقویم کوچ، اثر مخربی بر طبیعت و مرتع دارد.
آفت جوانه‌خوار قاتل چموش درختان بلوط
سعید جاویدبخت، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: آفت بلوط از سال ۱۳۵۰ وارد کشور شده است و در سال‌هایی شاهد طغیان این آفت بوده‌ایم، یکی از کانون‌های این آفت شهرستان باشت در استان کهگیلویه و بویراحمد بود که در این رابطه مسئولان مختلف به استان سفر کرده‌اند و بازدیدهای مؤثری صورت گرفته است که خرد جمعی نسبت به حمایت از جنگل‌های زاگرس نتیجه مثبت این اقدام بوده است.
به گفته وی طی سال گذشته ۱۰ میلیارد تومان اعتبار از محل مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت برای مقابله با آفت‌های برگ‌خوار و جوانه‌خوار بلوط اختصاص داده شد که مقابله شروع شده و هم‌اکنون نیز در حال اجراست.
جاویدبخت خاطرنشان می‌کند: در زمینه حفاظت، قرق و آفت‌زدایی در سطح ۱۰۰۰ هکتار مبارزه با آفت انجام داده‌ایم و ۵۵۰۰ هکتار نیز آماده اجراست که با توجه به شرایط آفت و زمان مقابله آغاز می‌شود.
مدیرکل منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه آفت‌های جوانه‌خوار و برگ‌خوار بلوط بیش از ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است، گفت: آفت جوانه‌خوار ۳۳ هزار هکتار بود که به هشت هزار هکتار کاهش پیدا کرد، آفت برگ‌خوار بلوط علاوه بر کاهش سطح، کاهش جمعیت تا سطح ۵۰ درصد در عرصه نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است که با این وضعیت عملیات مقابله انجام شد.
وی افزود: از مهم‌ترین اقدامات در مقابله با آفت بلوط، برشمردن این آفت جزو آفت‌های عمومی برای برخورداری از اعتبار جهت مبارزه و مقابله است.
کمبود نیرو و عرصه گسترده منابع طبیعی در کهگیلویه و بویراحمد
مدیرکل منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد یکی از چالش‌های مهم پیش‌روی مجموعه خود را برای حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی کمبود نیرو عنوان می‌کند و می‌گوید: برای حفاظت و صیانت از جنگل‌ها و عرصه‌های منابع طبیعی با کمبود ۱۰۶ نیروی انسانی و قرق‌بان مواجهه هستیم و حداکثر استفاده و بهره از ظرفیت موجود برای حفاظت از جنگل‌ها و منابع طبیعی می‌شود.
وی می‌افزاید: اگرچه سال جاری ۲۵ نفر به شمار قرق‌بانان استان اضافه شده است، اما همچنان برای حفظ عرصه‌های طبیعی نیازمند مشارکت مردم هستند.
جاویدبخت می‌گوید: ۲۲ محدوده بحرانی با وسعت ۶۶۰ هزار هکتار در موارد مختلف آتش‌سوزی، بوته‌کنی و قطع درختان در استان وجود دارد که برای حفاظت از این محدوده‌ها نیاز به ۸۰ نفر نیروی انسانی داریم.
وی با بیان اینکه ۶۳ درصد از معیشت مردم استان به عرصه‌های طبیعی وابسته است، خاطرنشان می‌کند: حفظ جنگل‌ها و مراتع استان به بهبود شرایط زندگی جوامع محلی نزدیک جنگل‌ها کمک می‌کند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: طی سال جاری ۲۸ تن شیرابه گیاه دارویی «باریجه و آنغوزه» از عرصه‌های ملی استان برداشت شد.
به گفته جاویدبخت شیرابه گیاه دارویی «آنغوزه» به شکل خام به خارج از کشور صادر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه تلاش می‌شود سطح زیرکشت این دو گیاه دارویی به سه هزار هکتار در استان افزایش داده شود، تصریح می‌کند: قیمت هر کیلو شیرابه «آنغوزه» حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است.
وی افزود: مبلغ برداشت شده گیاه «آنغوزه» به بیش از ۳۷ میلیارد تومان در استان رسیده است.
تعهد تولید و کاشت ۱۵ میلیون اصله نهال در طرح ملی کاشت درخت
جاویدبخت خاطرنشان می‌کند: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در راستای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت، سال جاری حدود دو میلیون نهال تولید کرده و با اجرای پویش‌های مختلف نهال‌کاری با حضور همه گروه‌ها به‌خصوص سپاه و بسیج در حال اجرای آن است.
وی افزود: استان کهگیلویه و بویراحمد در طرح ملی کاشت یک میلیارد درخت در مدت زمان چهار سال، عملیات کاشت و تولید ۱۵ میلیون اصله نهال را تعهد داده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کهگیلویه و بویراحمد کاشت ۱۰ هزار اصله درخت در سال‌جاری در انواع بلوط، بادام وحشی، کنار، بنه و زالزالک به عنوان گونه‌های جنگلی و ابریشم، زبان‌گنجشک و انواع سوزنی‌برگ به عنوان گونه‌های فضای سبز را از جمله مهم‌ترین برنامه‌های مهم منابع طبیعی استان عنوان می‌کند.
وی می‌افزاید: ۱۵ تفاهم‌نامه با دستگاه‌های اجرایی برای فرهنگ‌سازی و کاشت درخت در راستای تحقق طرح ملی یک میلیارد درخت صورت گرفته است.
جاویدبخت می‌گوید: همه ساله بحران‌های مختلفی همچون سیل، ریزگردها، کم‌آبی، فرسایش خاک، آتش‌سوزی و هجوم آفت‌ها جنگل‌های این استان را تهدید می‌کند که درختکاری نقش مهمی در کاهش پیامدهای این آسیب و احیای طبیعت دارد.
نظر شما