به گزارش خبرگزاری ایمنا، سال ۱۴۰۲ یکی از سال‌های تلخ از لحاظ درگذشتگان عرصه فرهنگ، هنر و سینما بود و در این روزهای پایانی سال، فرصتی مناسب است که مروری بر اسامی و مختصری از زندگینامه تعدادی از آن‌ها داشته باشیم.
کیومرث پوراحمد
کیومرث پوراحمد متولد سال ۱۳۲۸ و فیلم‌ساز و نویسنده ایرانی بود که یکی از مهم‌ترین فیلم‌سازان نسل پس انقلاب اسلامی به حساب می‌آمد؛ او در اواخر دهه ۱۳۶۰ مجموعه تلویزیونی قصه‌های مجید را بر پایه داستانی به همین نام از هوشنگ مرادی کرمانی کارگردانی کرد و در سال ۱۳۷۴ نیز برای خواهران غریب برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر شد و اتوبوس شب او نیز در سال ۱۳۸۵ نیز جوایزی را کسب کرد.
از دیگر آثار پوراحمد می‌توان به فیلم‌های سینمایی تیغ و ترمه، کفش‌هایم کو، ۵۰ قدم آخر، اتوبوس شب، نوک برج، گل یخ، شب یلدا، بخاطر هانیه، بی‌بی چلچله و سریال سرنخ اشاره کرد؛ وی در شانزدهمین روز از سال ۱۴۰۲ در بندر انزلی درگذشت و خبرگزاری‌های رسمی به نقل از خانواده این کارگردان گفته بودند او بر اثر ایست قلبی درگذشته است اما مجله فیلم امروز دلیل مرگ او را خودکشی اعلام کرد.
حسام محمودی
حسام محمودی متولد سال ۱۳۶۵، هنرپیشه و دانش‌آموخته رشته حقوق قضائی و فوق لیسانس کارگردانی تئاتر از دانشگاه تربیت مدرس بود؛ او پیش از ورود به دانشگاه در کلاس‌های بازیگری مهین اسکویی و امین تارخ و حسن معجونی شرکت کرد.
محمودی بازی را با فیلم سینمایی «خسته نباشید» در سال ۱۳۹۱ آغاز کرد و با بازی در سریال «لحظه گرگ و میش» به شهرت رسید و ازجمله دیگر آثار وی می‌توان به فیلم‌های سینمایی غریب، عطرآلود، رماتیسم عماد و طوبی و سریال‌های رحیل، نوار زرد ۲، باخانمان و زعفرانی اشاره کرد.
محمودی دوازدهم اردیبهشت ۱۴۰۲ در ۳۷ سالگی به علت ایست قلبی درگذشت؛ آخرین نقش‌آفرینی او در سریال رحیل بود که در میانه تولید آن درگذشت و نقشش ناتمام ماند.
اسماعیل سلطانیان
اسماعیل سلطانیان از دیگر بازیگرانی بود که در سال ۱۴۰۲ درگذشت؛ وی متولد سال ۱۳۳۳ بود که در سال ۱۳۴۹ فعالیت هنری‌اش را با تئاتر به‌عنوان نویسنده، بازیگر و کارگردان آغاز کرد؛ سلطانیان در سال ۱۳۵۷ به پایتخت آمد و در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی مشغول به‌کار شد.
سلطانیان فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۴ با بازی در فیلم سینمایی «شکارچی» آغاز کرد و در طول دفاع مقدس نیز چند تئاتر را در جبهه‌ها به روی صحنه برد؛ ازجمله آثار وی می‌توان به فیلم‌های سینمایی «چ»، «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند»، «در شهر خبری نیست»، «زندانی ۷۰۷»، «غزال»، «بایسیکل ران»، «دیده بان» و سریال‌هایی همچون «معراجی‌ها»، «پایتخت ۲»، «وضعیت سفید،» «ستایش»، «رستگاران» و «یوسف پیامبر» اشاره کرد.
اسماعیل سلطانیان بیست‌وچهارم خرداد ۱۴۰۲ در ۶۹ سالگی به دلیل ایست قلبی چشم از جهان فروبست.
فریماه فرجامی
فریماه فرجامی از دیگر بازیگرانی بود که در سال ۱۴۰۲ درگذشت؛ او متولد ۱۳۳۱ بود و برای بازی در فیلم سینمایی «سرب» به کارگردانی مسعود کیمیایی دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد، وی همچنین برای بازی در نقش اصلی «پرده آخر» در سال ۱۳۶۹ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد.
سریال‌های «پهلوانان نمی‌میرند» و «ولایت عشق» از دیگر نقش‌آفرینی‌های این بازیگر بود؛ وی سرانجام در دو ماه پایانی عمر دچار سکته مغزی شد و پس از بهبود نسبی درمان را تحت نظر پزشک در منزل ادامه داد، اما دوباره پس از سکته در بیمارستان بستری شد و چند روز را در کما به سر برد و سرانجام نهم تیر ۱۴۰۲ در ۷۱ سالگی درگذشت.
آرش میراحمدی
آرش میراحمدی متولد ۱۳۵۰ در استان فارس بود و از آثار شاخص او که در ذهن بسیاری از مخاطبان ماندگار شده، می‌توان به «خنده بازار»، «محله گل و بلبل» و «بچه محل» اشاره کرد.
میراحمدی دانش‌آموخته کارشناسی هنرهای نمایشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود که فعالیت او محدود به بازیگری نبود و نویسندگی و کارگردانی را نیز در کارنامه خود داشت؛ وی بیست‌وهشتم شهریور ۱۴۰۲ به‌دلیل سرطان لوزالمعده درگذشت.
فردوس کاویانی
فردوس کاویانی متولد سال ۱۳۲۰ در کرمان بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر بود؛ او فارغ‌التحصیل لیسانس بازیگری از دانشگاه تهران و دانشجوی انصرافی زبان آلمانی دانشگاه برلین بود که فعالیت خود را با تئاتر شروع کرد و با سریال «همسران» به شهرت رسید.
بعد از گرفتن دیپلم در برنامه بورسیه اعزام به خارج شرکت کرد و راهی آلمان شد و سال ۱۳۴۰ به ایران بازگشت و بعد از سپری کردن یک دوره زیر نظر حمید سمندریان شروع به بازی در تئاتر کرد و در سال ۱۳۵۰ نیز از دانشگاه تهران لیسانس بازیگری خود را گرفت؛ اوج درخشش فردوس کاویانی بازی در سریال پربیننده همسران سال ۱۳۷۳ در نقش کمال بود که در این سریال کنار مهرانه مهین‌ترابی در نقش مهین به شهرت رسید.
اردیبهشت ۱۳۹۶ و حضور این هنرمند در چهاردهمین جشنواره شب بازیگری آن‌هم بعد از شش سال دوری از محافل هنری موجب متأثر شدن اهالی هنر شد؛ وی در مهر سال ۱۴۰۲ و در ۸۲ سالگی، دار فانی را وداع گفت.
آتیلا پسیانی
شاید یکی از شوکه‌کننده‌ترین این اخبار، درگذشت آتیلا پسیانی بود؛ وی متولد سال ۱۳۳۶ در تهران و فرزند «جمیله شیخی» و همسر «فاطمه نقوی» بازیگران سینما، تلویزیون و تئاتر بود که لیسانس بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا اخذ کرد.
او با علاقه‌ای که به بازیگری داشت و تشویق‌های پدر و مادرش در نوجوانی پا به عرصه تئاتر گذاشت و در دوران دبیرستان در جلسات انجمن‌های ادبی و اجرای نمایش‌ها شرکت می‌کرد و بازی در تئاتر را از سال ۱۳۵۶ و حضور جلوی دوربین را از سال ۱۳۵۷ با فیلم کوتاه «سکوت و سلام»، همکاری «شاهرخ غیاثی» تجربه کرد و همینطور بازی در سینما را از سال ۱۳۶۰ با «عفریت»، همکاری «فرشید فلک نازی» شروع کرد و از آن زمان حضور فعال و پررنگی در عرصه تئاتر داشت و در جشنواره‌های مختلف و نمایش‌های آزاد زیادی اجرا کرد.
وی در نهایت در ۱۴ مهر ۱۴۰۲ پس از تحمل یک دوره بیماری از دنیا رفت.
داریوش مهرجویی
از دیگر اخبار ناگهانی سینمای ایران در سال ۱۴۰۲، قتل داریوش مهرجویی و همسرش بود؛ داریوش مهرجویی هفدهم آذر ۱۳۱۸ در تهران و در خانواده‌ای فرودست متولد شد و در نوجوانی نقاشی را آموخت و به موسیقی علاقه‌مند شد و در کلاس موسیقی نیز شرکت کرد؛ او در ۱۷ سالگی به سینما علاقه‌مند شد و برای درک بهتر فیلم‌های روز به آموختن زبان انگلیسی پرداخت و در ۲۰ سالگی برای تحصیل راهی آمریکا شد.
وی در سال ۱۳۴۶ اولین فیلم خود را با نام الماس ۳۳ ساخت که از فیلم‌های پرهزینه سینمای ایران بود، با توجه به هزینه فیلم و فروش متوسط آن، الماس ۳۳ به یک شکست تجاری تبدیل شد؛ از جمله آثار او می‌توان به فیلم‌های گاو، هامون، اجاره‌نشین‌ها، لیلا، درخت گلابی و ده‌ها فیلم دیگر اشاره کرد؛ داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدی‌فر، در بیست‌ودوم مهر ۱۴۰۲ در منزل شخصی‌شان در کرج به قتل رسیدند.
اکبر گلپایگانی
اکبر گلپایگانی در سال ۱۳۱۲ در تهران متولد شد؛ وی در سال ۱۳۲۰ به‌طور جدی و منظم تعلیم موسیقی و دستگاه‌ها را نزد پدرش آغاز کرد و در سال ۱۳۲۶ اولین تجربه شرکت در یک گروه ارکستر کر و در سال ۱۳۲۷ در انجمن موسیقی مدرسه نظام عضو شد و از سال ۱۳۲۸ به بعد کم‌کم با اساتید تراز اول موسیقی آشنا شد و تعلیم را زیر نظر این اساتید آغاز کرد.
گلپا تحصیلاتش را ادامه می‌داد اما از موسیقی جدا نبود تا اینکه در پانزده سالگی با حسین خواجه‌امیری (ایرج) در مدرسه نظام همکلاس شد تا سرنوشت دو چهره فراموش‌نشدنی موسیقی ایرانی به یکدیگر گره بخورد؛ اولین آواز رسمی اکبر گلپایگانی آوازی در مایه ابوعطا در سال ۱۳۲۸ (در ۱۶ سالگی) در یک محفل خصوصی و در منزل استاد مرتضی خان محجوبی و با همکاری استادان بزرگی همچون مرتضی خان محجوبی، بانو قمرالملوک وزیری، سعادتمند قمی، علی تجویدی و حسین تهرانی.
گلپا که به دلیل کهولت سن از مدت‌ها قبل درگیر بیماری بود، در ۹۰ سالگی و در ۱۳ آبان ۱۴۰۲ دار فانی را وداع گفت.
الهام شکیب
الهام شکیب متولد سال ۱۳۵۷ دارای مدرک کارشناسی نمایش با گرایش طراحی صحنه بود، اما نمایش‌های بیماری خانواده میم و یرما را کارگردانی کرده بود، وی همچنین در نمایش‌هایی همچون «رستم از شاهنامه رفت» زنده‌یاد رضا حداد، «عروس طوقی» نیما دهقان، «خرس» و «یک نوکر و دو ارباب» حمید پورآذری، «شازده احتجاب» علی رفیعی، «آوای باد» حمید ابراهیمی، «کلفت‌ها» و «خیلی دیرم شده» محمد عاقبتی، «زنی که زیاد می‌دانست» علیرضا اولیایی و «پرفورمنس» زنده‌یاد آتیلا پسیانی بوده است.
شکیب در عرصه تئاتر، همکاری با کارگردانان بزرگی همچون علی رفیعی و مرحوم آتیلا پسیانی را در کارنامه خود داشت و در نمایش‌های متعددی از جمله رستم از شاهنامه رفت، عروس طوقی، خرس و یک نوکر و دو ارباب، شازده احتجات، آوای باد، کلفت‌ها و خیلی دیرم شده، زنی که زیاد می‌دانست، عروسی شغال و پرفورمنس حضور داشت و چهاردهم آبان سال ۱۴۰۲ بر اثر بیماری درگذشت.
بیتا فرهی
بیتا فرهی متولد ۱۳۳۷ و فارغ‌التحصیل رشته هنر از مدرسه هنر جان پاورس آمریکا در سال ۱۳۵۹ بود که برای بازی در هامون توسط ناصر چشم‌آذر به مهرجویی معرفی شد و به سرعت مورد پسند او برای بازی در نقش مهشید قرار گرفت و بر همین اساس در سال ۱۳۶۸ با بازی در فیلم هامون به کارگردانی داریوش مهرجویی آغاز کرد و در سال‌های بعدی فعالیت خود را با کارگردانان بزرگی چون احمدرضا درویش، بهمن فرمان‌آرا، مسعود کیمیایی و رخشان بنی‌اعتماد ادامه داد.
در نهایت این هنرمند به دلیل عارضه ریوی و قلبی، چهارم آذر ۱۴۰۲ در بیمارستان دی درگذشت.
پروانه معصومی
پروانه معصومی متولد ۱۳۲۳ تحصیلاتش را در دانشکده زبان‌های خارجی دانشگاه ملی ایران به پایان رساند؛ او نخستین بار در سال ۱۳۵۰ در فیلم بیتا نقش کوتاهی گرفت و سال بعد در رگبار ساخته بهرام بیضایی نقش اوّل زن را بازی کرد؛ وی در فیلم‌هایی از جمله معکوس (۱۳۹۷)، جانان (۱۳۹۷)، ترانه شرقی (۱۳۹۲)، ساکن خانه چوبی (۱۳۹۱)، یوسف پیامبر (۱۳۸۶)، سفر به هیدالو (۱۳۸۴) و ده‌ها فیلم دیگر به ایفای نقش پرداخت و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای بازی در فیلم گل‌های داوودی از سومین جشنواره فیلم فجر و سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای بازی در فیلم جهیزیه برای رباب از ششمین جشنواره فیلم فجر را از آن خود کرد.
معصومی ششم آذر سال ۱۴۰۲ دار فانی را وداع گفت.
ناصر طهماسب
ناصر طهماسب در سال ۱۳۱۸ در جهرم متولد شد و فعالیت در دوبله را به صورت حرفه‌ای از سال ۱۳۴۰ آغاز کرد؛ وی برادر ایرج طهماسب است. طهماسب به صورت جدی فعالیت خود را از سال ۱۳۴۰ وقتی ۲۲ ساله بود به‌عنوان گوینده نقش اول شروع کرد و تا انقلاب اسلامی در نقش دوبلور فیلم‌های ایرانی و کمتر خارجی فعالیت داشت و بعد از انقلاب اسلامی یعنی سال ۵۷ بود که به عنوان مدیر دوبلاژ و سرپرست گویندگان فعالیت ش را ادامه داد و صدایش یادآوری بازیگرانی چون هارولد لوید، جک نیکلسون، دیوید جانسنو … بود.
صدای او در سریال هزار دستان بین سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۶ در نقش علی نصیریان بسیار مورد استقبال قرار گرفت اما بیشتر شهرت او در سال ۱۳۷۱ با سریال ارتش سری بود؛ صدای وی در نقش فرمانده کسلر ارتش سری و کارتون یوگی بسیار مورد توجه قرار گرفت؛ طهماسب در سال ۱۳۶۳ اولین بار، بازیگری را در فیلم راه دوم تجربه کرد، او سپس سال ۸۵ در سریال مرگ تدریجی یک رؤیا برای تلویزیون بازی کرد؛ هنرنمایی در سریال کلانتر ۳ در سال ۸۸ و فیلم من مادر هستم سال ۸۹ به کارگردانی فریدون جیرانی از جمله فعالیت‌های بازیگری‌اش به شمار می‌رود.
طهماسب یکم بهمن سال ۱۴۰۲ درگذشت؛ وی هفته قبل از درگذشتش دچار سکته مغزی شده و در طول این مدت در بیمارستان بستری بود.
پردیس افکاری
پردیس افکاری زاده سال ۱۳۴۲، دانش آموخته رشته تئاتر از دانشگاه آزاد بود که دوره بازیگری را در گروه تئاتر آناهیتا گذراند؛ او فعالیت خود را در سینما با فیلم «شاخه‌های بید» به کارگردانی امرالله احمدجو در سال ۱۳۶۷ آغاز کرد و در تئاتر با کارگردانانی چون زنده‌یاد رکن‌الدین خسروی، مجید جعفری، شکرخدا گودرزی، محمد نجفی و قطب‌الدین صادقی همکاری داشت.
بازی در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی چون هادی و هدی، بزبز قندی (عروسک‌گردان)، غروب یک روز بارانی، غفلت، معین پزشک، با طراوت، فکر پلید، خانه شماره پنجم، این یک دادگاه نیست، در مسیر زاینده‌رود و پنج کیلومتر تا بهشت بخش دیگری از کارنامه هنری این بازیگر است؛ افکاری در سینما با کارگردانانی چون سیروس الوند، محمدعلی سجادی، امرالله احمدجو، حسن فتحی، کریم آتشی و حمید رخشانی همکاری کرده که نتیجه آن بازی در آثاری همانند دخترک کنار مرداب، گزل، کیفر، برخورد، پرواز را به خاطر بسپار، پنجاه روز التهاب، ضربه آخر و بانی چاو است.
افکاری سوم اسفند سال ۱۴۰۲ بر اثر بیماری از دنیا رفت.
نظر شما