به گزارش خبرگزاری ایمنا، منطقه ۴ شهرداری اصفهان با مساحت ۱۳۳ هزار و ۷۳۱ هکتار، از شمال به میدان احمدآباد در مسیر خیابان جی تا تقاطع خیابان همدانیان، از جنوب به پل اشکاوند در مسیر زایندهرود تا میدان بزرگمهر، از شرق به حدفاصل باغ رضوان تا جاده انرژی اتمی و قسمتی به کمربندی شرق و از غرب به میدان بزرگمهر در محور خیابان بزرگمهر تا میدان احمدآباد محدود میشود.
این منطقه دارای ۱۷ محله از جمله محلات پینارت، زوان، کلمهخواران، کلمان، کردآباد، شهرک فاضل، مفتح، رکنالدوله شرقی، شاهزید، همدانیان، باغ غدیر، مهرآباد، شهرستان یا بازارچه، چشمه باقرخان و روشندشت است که هرکدام ویژگیهای خود را دارد.
پینارت دارای بافتی کاملاً فرسوده و کردآباد، کلمان و شهرک فاضل سهقلوهای افسانهای این منطقه با بافتی متفاوت از یکدیگر است که روزگارانی را از سر گذراندهاند و امروز همچنان با قدمزدن در پسکوچههای کلمان و کردآباد گویی دفتر گذشته ورق زده میشود، اما قصه شهرک فاضل طور دیگری است و به محض ورود به آن با ساختاری نو مواجه خواهید شد، بافتی تازهنفس که شاید معماری خانهها در آن طی این سالها از مُد افتاده باشد، اما خیابانها و کوچهها استاندارد شهرسازی دارد و عرض معابر آن استاندارد است.
محله شهرستان یا بازارچه بسیار قدیمیتر از سایر محلات در این منطقه است و بهدلیل منتهی شدن به رودخانه زایندهرود آن را تبدیل به محلهای ساحلی کرده است؛ مهرآباد محلهای با فضایی کاملاً متفاوت بهلحاظ سبک و معماری بسیار جدید بافت مسکونی آن بوده که وجود مادی نیاصرم، درختان سرو و بید مجنون به جذابیت بصری آن بسیار افزوده است.
از نکات قابل توجه در منطقه ۴ شهرداری اصفهان وجود ظرفیتهای متفاوت و متنوع در آن است؛ باغ گلها، بازار گل و گیاه همدانیان، شرکت نمایشگاه بینالمللی استان اصفهان، شهر رویاها، پل تاریخی شهرستان، کوه نخودی، تپه اشرف و باغ جوان از جمله ظرفیتهای این منطقه بهشمار میرود و بهدلیل عبور رودخانه زایندهرود از آن بیشترین سرانه فضای سبز را به خود اختصاص داده است.
منطقه ۴ شهرداری اصفهان یکی از مناطق باصفای این کلانشهر بهحساب میآید که پس از منطقه ۹ علاوهبر داشتن محلات قدیمی با بافتی قدیمی و تاریخی دارای بیشترین فضای باز و سبز است که بر لطافت و افزایش سطح انرژی و هوای این منطقه تأثیر بسزایی دارد.
ترافیک و نبود دسترسی به خیابانهای اصلی در بافت فرسوده کردآباد
محمد کردآبادی که او را در محله به «آقا رضا» میشناسند، ۷۰ سال دارد و از بدو تولد تاکنون در محله کردآباد زندگی کرده است؛ او درباره قدمت این محله میگوید: تاریخچه و قدمت محله کردآباد به قرن پنجم بازمیگردد و وجه تسمیه آن به حاصلخیز بودن زمینهای آن برمیگردد؛ در واقع کِرد به معنای همان کارکرد است که بهدلیل حاصلخیز بودن زمینهای این منطقه به آن نسبت داده شده است، از طرفی این منطقه به صورت قلعه و به لحاظ هندسی گِرد بوده که به مرور زمان گِردآباد در محاوره به کِردآباد تبدیل شده است.
این محدوده دارای سه محله کلمان، کردآباد و سوار دز (اسپهوردز به معنای دژی برای اصفهان) است که در دل یکدیگر قرار گرفتهاند؛ این محلات در واقع روستا بوده که امروز به محله تبدیل شده است و ساکنان آن کشاورز بودهاند.
این روستاها پیشتر در تملک سه ارباب به نامهای کاشفی، فاضلی و فروغی ابری و باقیمانده زمینهای آن دارای خرده مالک بوده است که هنگام تقسیم اراضی با کشاورزان این مهم را بهصورت توافقی انجام میدهند؛ این زمینها به مرور با رکود کشاورزی تغییر کاربری داده و مسکونی شده است.
شهرک فاضل ازجمله این زمینها است که متعلق به ارباب فاضلی بوده است و پس از تقسیم اراضی و بهدلیل بیآبی تغییر کاربری داده و امروز به شهرکی مسکونی تبدیل شده است؛ البته در این شهرک شیرزنانی همپای مردان خود مشغول فعالیت هستند.
کردآبادی ادامه میدهد: این محلات در زمان خود بهترین الگو را برای زندگی داشت و پدربزرگ و پدر من تنها افرادی بودند که به اداره امور مکتب در این منطقه میپرداختهاند، از سوی دیگر این محلات بهدلیل داشتن آب فراوان و خاک حاصلخیز، مهاجران بسیاری را از اطراف در دل خود جای داده است و مادیهای بزرگ و معروف اصفهان همچون نیاصرم و فرشادی از این محلات عبور میکند.
او میگوید: محصول مرغوب و معروف این منطقه زردآلو و طالبی بوده است، اما در حال حاضر در زمینهای باقیمانده، گندم کاشته میشود؛ در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از مردم این محله به شغل بافندگی و بهطور کل نساجی مشغول هستند و نساجی از جمله مشاغلی بود که ساکنان این منطقه پس از کشاورزی به آن مشغول بودند؛ پس از رکود کشاورزی بهدلیل کمآبی، افراد بیشتری در این منطقه جذب این حرفه شده و پس از رکود کارخانههای ریسندگی و بافندگی، کارگران با آوردن دستگاههای بافندگی به منازل خود همچنان این حرفه را ادامه دادند تا جایی که در محله مشاغلی در ارتباط با ساخت ماشینهای بافندگی نیز ایجاد شد.
محله کردآباد دارای بافت فرسوده بسیاری است و شهرداری منطقه در این خصوص اقدامات خوبی از جمله آزادسازی گلوگاهها، همچنین ساخت فرهنگسرا انجام داده است، اما یکی از بزرگترین معضلات محله کردآباد نداشتن دسترسی به خیابانهای اصلی است؛ بافت محله فرسوده، عرض معابر باریک و دارای گلوگاههایی است که تردد وسایل نقلیه عمومی را دشوار و غیرممکن میکند، از اینرو ساکنان محله برای رسیدن به خیابانهای اصلی بسیار مشکل دارند، از سوی دیگر برای رفع این مشکل اهالی از خودروی شخصی استفاده میکنند که این موضوع نیز به دلیل نبود پارکینگ و بافت فرسوده محله معضل ترافیک را ایجاد کرده است.
به گزارش ایمنا، منطقه ۴ شهرداری اصفهان بهدلیل عبور رودخانه زایندهرود از آن یکی از مناطق خوش آب و هوای این کلانشهر محسوب میشود؛ این منطقه علاوهبر اینکه بالاترین سرانه فضای سبز را به خود اختصاص داده، دارای آثار تاریخی و ظرفیتهای متنوعی چون پل تاریخی شهرستان، شهر رویاها، امامزاده شاهزید و باغ گلها است که در کنار این تنوع و تعدد ظرفیت، دارای فرهنگی غنی و دیرینه بوده است و بیشتر ساکنان آن را اهالی بومی و قدیمی این منطقه تشکیل میدهند.
گزارش از: ریحانه راهپیما
نظر شما