به گزارش خبرگزاری ایمنا، دوم اسفندماه سال جاری، مصادف با یازدهم شعبان و ولادت حضرت علی‌اکبر (ع) «روز جوان» نام‌گذاری شده است تا فرصتی باشد که بیش از پیش به دغدغه‌ها، توانمندی‌ها، افکار، باورها و ارزش‌های نسل جوان توجه کنیم.
دوران جوانی، دورانی برای شکوفایی و بروز استعدادهای افراد در سطح خانواده و جامعه است و بسیاری از متخصصان صاحب نظر از آن به عنوان بهترین و لذت‌بخش‌ترین دوران‌های زندگی یاد می‌کنند، جوانان در هر جامعه از نشاط اجتماعی و انگیزه بالایی برای فعالیت برخوردار و به همین سبب، محور حرکت هر جامعه هستند.
شهید مطهری نیز همواره نگاهی ویژه به جوانان داشته و جوان را فردی تلقی می‌کند که در پی تحصیلات، سواد و آشنایی با اندیشه‌های جدید، دارای فکری نو و سوالاتی تازه است و حاضر نیست مانند نسل گذشته بدون دلیل منطقی همه چیز را بپذیرد؛ در طول تاریخ، جوانان همیشه در صحنه‌های فرهنگی، اجتماعی، سازندگی و سیاسی پیشگام‌تر از دیگر افراد بودند و جوانه اندیشه و فعالیت‌های آنها کارآمدتر بوده است.
دوران جوانی علاوه بر تمام فرصت‌هایی که برای افراد فراهم می‌کند، دارای آفت‌ها و بحران‌هایی همچون بحران هویت، روابط اجتماعی، خانواده و اشتغال است که کم‌توجهی به آنها می‌تواند آینده‌ای که شخص برای خود متصور می‌شود را به خطر اندازد، اما با گذر جوانان از این بحران‌ها با تکیه بر خود و ورود به دوران بزرگسالی، بحران‌هایی که به عنوان تهدید شناخته می‌شد، زمینه‌هایی برای رشد و تعالی خواهد بود.
حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد جمعیت هر جامعه‌ای را جوانان تشکیل می‌دهند و از همین رو ارتقای سرمایه اجتماعی و پیشرفت هر کشور، در گرو تلاش و پویایی جوانان آن جامعه است و باید جوانان را در فعالیت‌های مختلف جامعه مورد توجه قرار داد؛ در این میان، در بعضی جوامع نگاه صحیحی از واقعیت‌های روحی و جسمی و توانایی‌های یک جوان وجود ندارد که همین امر منجر به نادیده گرفته شدن ظرفیت و استعداد درونی جوانان می‌شود و آثار زیانباری به همراه خواهد داشت.
درواقع جوانی، دورانی است که مشغله‌های زندگی با آن درآمیخته، تلاش برای دستیابی به اهداف در آن پر رنگ‌تر شده و امید در این دوران ویژگی مهمی است که باید بیش‌ازپیش در جوانان تقویت شود، همچنین ویژگی‌های روحی هر فرد در این دوران نمایان‌تر می‌شود، شخصیت اصلی افراد شکل می‌گیرد و رویارویی با دغدغه‌ها، با شجاعتی بیشتر حاصل می‌شود.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص دوره جوانی و جوانان می‌فرمایند، «این جوانی را قدر بدانید؛ این حوصله و نشاط جوانی را قدر بدانید. شماها از آن وقت ماها خیلی جلوترید؛ اما حالا بد نیست این را هم بدانید - که به سن حالاهای شما بودیم، جوان بودیم، وضعیت از لحاظ امنیتی یا غیره طوری بود که نمی‌شد رفت یک جایی نشست؛ وقتی مجبور بودیم یک جایی صحبت کنیم، سه ساعت، چهار ساعت سر پا به بحث و تبادل نظر و گفتن و شنفتن می‌گذشت! جوان نیرو دارد، نشاط دارد، توانایی دارد؛ می‌تواند با پشتوانه‌ی همین نیروی جوانی خود اثرگذاری کند.»
دوران جوانی، مسیری برای تحقق اهداف
زهرا که جوانی ۲۲ ساله است به دغدغه‌های دوران جوانی خود اشاره می‌کند و به خبرنگار ایمنا می‌گوید: دوران جوانی، دورانی پراسترس برای هر نوجوان است، افراد انتظار دارند خواسته‌ها و اهداف خود را در سنین جوانی تحقق بخشند و در این مسیر از هیچ تلاشی فروگذار نمی‌کنند.
او می‌افزاید: دغدغه اصلی جوانان، داشتن شغلی است که در آن دیده شوند، برای سایر افراد مفید باشند و استعدادهای خود را در این مسیر شکوفا کنند، گاهی اوقات جوانان برای آینده خود به سردرگمی می‌رسند و از همین رو وجود کانون‌ها و نهادها به منظور یاری کردن جوانان برای پیدا کردن هدف، شکوفایی استعداد و رسیدن به اشتغال می‌تواند یاری‌کننده باشد.
این جوان ادامه می‌دهد: زمانی که جوانان بتوانند مشغول به کاری شوند که مرتبط با خواسته، علاقه، استعداد و توانایی‌های آنها باشد، امید بیشتری برای ساختن آینده‌ای بهتر خواهند داشت و در مسیر تعالی خود و جامعه گام برمی‌دارند.
ازدواجی که در گرو فرهنگ‌سازی است
شایان نیز که جوانی ۲۴ ساله است به خبرنگار ایمنا می‌گوید: ازدواج و اشتغال، از دغدغه‌های مهم دوران جوانی است و با توجه به نقش جوانان در هر جامعه، حمایت و توجه به دغدغه‌های آنها نقش بی‌بدیلی در پیشرفت خواهد داشت.
وی می‌افزاید: کمال‌گرایی، توقعات بالا، چشم و هم چشمی و سخت‌گیری‌های دختر و پسر و خانواده‌های آنها موضوعی است که ازدواج جوانان را دچار سختی می‌کند و فرهنگ‌سازی در این خصوص به همراه در نظر گرفتن تسهیلاتی کارآمد برای جوانان می‌تواند کلیدی برای حل این مشکل باشد.
این جوان خاطرنشان می‌کند: جدی گرفته شدن فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی در هر جامعه از مواردی است که می‌تواند آینده را تضمین کند و سلامت اندیشه و جسم را در پی داشته باشد، از همین رو مورد توجه قرار دادن این فعالیت‌ها و اقداماتی از جمله کاهش یافتن هزینه‌های خرید کتاب یا کمتر شدن هزینه فعالیت‌های ورزشی می‌تواند راهکاری برای این موضوع باشد.
جوان ایرانی، آگاه و توانمند است
اردشیر گراوند، جامعه‌شناس در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به گروه سنی جوانان اظهار می‌کند: طبق تعریفی که از جوان وجود دارد، افرادی که در گروه سنی ۱۴ تا ۳۴ سال قرار دارند، جوان تلقی می‌شوند.
وی با بیان اینکه جوان ایرانی آگاه و توانمند است و به همین سبب جوانان امروزی کشور با جوانان نسل‌های گذشته تفاوت بسیاری دارند، می‌افزاید: ویژگی‌های کیفی همچون سطح سواد بالاتر، تحصیلات بیشتر و بهره‌مندی از توانمندی‌ها و مهارت‌های متعدد از جمله ویژگی‌هایی است که در جوانان امروز به خوبی قابل مشاهده است.
این جامعه‌شناس تصریح می‌کند: از ویژگی‌های دیگر جوانان، مهارت استفاده از ابزارهایی مانند تلفن هوشمند و تسلط بر زبان‌های مختلف دنیا است که گستره ارتباطات آنها را بین‌المللی خواهد کرد.
وی ادامه می‌دهد: به عنوان مثال تعدادی اندک و حدود یک یا دو درصد از جوانان گذشته به زبان‌هایی به جز زبان مادری مسلط بودند، اما امروز حدود ۷۰ درصد از جوانان از زبان انگلیسی فهم دارند و تسلط برخی دیگر از این زبان بالا است و به این واسطه شناختی وسیع‌تر از دنیای جهانی دارند.
انقلاب اسلامی ایران با اراده و از خودگذشتگی جوانان به پیروزی رسید
گراوند با تاکید بر اینکه جوانان در تمام دنیا قوه محرکه توسعه، لطافت، شادابی و ترمیم آینده کشور هستند، می‌گوید: امروزه جوانان زندگی فعال، کنجکاوی و پرسشگری بیشتری دارند و رسیدگی به مشکلات و خواسته‌های جوانان می‌تواند گره‌گشایی اصلی و سرمایه‌گذاری مناسبی برای آینده هر جامعه باشد.
وی اضافه می‌کند: تسهیل زندگی، مهم‌ترین اقدامی است که می‌توان برای جوانانی هر جامعه مد نظر داشت و مهم‌تر از آن، فراهم کردن شرایطی به منظور ازدواج و فرزندآوری است، چرا که تضمین نسل‌های بعدی هر کشور به آنها وابسته است.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه توسعه اشتغال برای جوانان از دیگر مواردی است که باید در دستور کار جوامع باشد، ادامه می‌دهد: تسهیل کردن اشتغال و ازدواج، مشارکت دادن این قشر در امور مختلف و نشستن پای صحبت جوانان از جمله مواردی است که می‌تواند رشد و تعالی هر جوان و جامعه او را تضمین کند.
گراوند با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی ایران با اراده و از خودگذشتگی جوانان ایرانی به پیروزی رسید، می‌گوید: تنها افراد قابل اعتماد برای تکیه و پشتیبانی مردم ایران و به‌خصوص جوانان، اعضای خانواده هستند که مهم‌ترین عنصر این نهاد، امنیت به شمار می‌رود، در واقع یک جوان باید در نهاد خانواده امنیت خاطر داشته باشد و بداند که در هر شرایطی می‌تواند از حمایت خانواده خود بهره‌مند شود.
برای جوانی خود ارزش قائل باشید
حجت‌الاسلام مجید خانی، فعال فرهنگی حوزه جوان و نوجوان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: جوانی، دوره‌ای بسیار تأثیرگذار در سال‌های بعدی بزرگسالی و سالمندی است و هر آنچه که جوانان برای آن تلاش کنند، در بزرگسالی نمود خواهد کرد، از همین رو تعیین کردن هدف و دیدگاهی مناسب برای جوانان از موارد بسیار حائز اهمیت است.
وی می‌افزاید: با توجه به اهمیت دوره جوانی، فرد باید با برنامه‌ریزی، تعیین هدف و مشورت با اساتید مختلف قدم از قدم بردارد و شروع به فعالیت و حرکت کند تا دچار اشتباه نشود و مسیری که مناسب است را طی کند.
این فعال فرهنگی حوزه جوان و نوجوان تصریح می‌کند: بدون هدف‌گذاری، جوان هدف از زندگی خود را فراموش می‌کند و پس از گذشت مدتی با ضعف در ایمان، دچار ناامیدی و بی‌برنامگی در زندگی می‌شود و زندگی را بدون رنگ می‌بیند.
او با تاکید بر اهمیت حضور جوانان برای تصمیم‌گیری در آینده جامعه و مؤثر بودن در این زمینه ادامه می‌دهد: جوانان باید هویت فردی و اجتماعی خود را رشد دهند و برای سرنوشت جامعه با آگاهی مسئولان را انتخاب کنند و این مهم تنها با حضور در انتخابات قوت می‌گیرد، همچنین جوانان باید خود و تفکراتی که دارند را رشد دهند، از هدف خلقت آگاهی داشته باشند، استعدادها و توانایی‌های خود را بشناسند و در جهت تقویت آنها برنامه‌ریزی و تلاش کنند تا آینده خود و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند را تضمین کنند.
حجت‌الاسلام خانی با اشاره به تأثیر خواسته‌ها و توقعت خانواده از جوانان تاکید می‌کند: برخی خانواده‌ها دغدغه‌هایی نادرست برای زندگی جوانان خود تعریف می‌کنند و سعی دارند که جوان را به سمت خواسته‌های خود سوق دهند.
وی می‌گوید: به عنوان مثال برخی خانواده‌ها کسب درآمد بالا و به اصطلاح پولدار شدن را برای جوانان خود در نظر می‌گیرند و تلاش می‌کنند که جوان از این مسیر خارج نشود و این در صورتی است که این نوع تربیت استعداد جوانان را تباه می‌کند و مانع حرکت و فعالیت او در زمینه استعدادها و توانایی‌ها می‌شود.
این فعال فرهنگی حوزه جوان و نوجوان اضافه می‌کند: بسیاری از موضوعات به ظاهر ساده می‌تواند جوان را به ناامیدی و پوچی بکشاند که از جمله آن می‌توان به موسیقی‌ها و مطالب خالی از امید اشاره کرد و با توجه به تاثیرپذیری جوانان، توصیه می‌شود، افراد هر مطلبی را مطالعه نکنند، هر موسیقی را نشوند، هر فیلمی را نبینند و برای وقت خود ارزش قائل باشند.
وی با بیان اینکه با ترویج ناامیدی، جوان ناامید و افسرده خواهد شد، برای آینده خود برنامه‌ریزی نمی‌کند و حتی به مسئله‌های مهمی همچون ازدواج و فرزندآوری و اشتغال فکر نخواهد کرد، می‌افزاید: برخی موضوعات سطح دغدغه جوانان را پایین می‌آورد و آینده‌ای که برای خود متصور بودند را از آنها می‌گیرد.
مقام معظم رهبری در خصوص جوانان و دوره جوانی می‌فرمایند، «وقتی با جوانان هستم و در محیط جوان قرار دارم، احساس من مثل احساس کسی است که در هوای صبحگاه تنفّس می‌کند؛ احساس تازگی و طراوت می‌کنم. آن چیزی هم که معمولاً در ملاقات با جوانان، اوّل بار به ذهن من می‌رسد و بارها به آن فکر کرده‌ام، این است که آیا اینها خودشان می‌دانند که چه ستاره‌ای در جبینشان می‌درخشد؟ من این ستاره را میبینم؛ اما آیا خودشان هم می‌بینند؟ ستاره جوانی، ستاره بسیار درخشان و خوش‌طالعی است. اگر جوانان این گوهر قیمتی و بی‌نظیر را در وجود خودشان حس کنند، فکر می‌کنم که ان‌شاءاللَّه از آن خوب استفاده خواهند کرد.»
فرد در دوره جوانی ویژگی‌های مهم و برجسته‌ای دارد و در روان‌شناسی رشد، جوان متناسب با ابعاد تحولی شامل ابعاد جسمی حرکتی، هیجانی، اجتماعی، اخلاقی و شناختی دارای ویژگی‌های متفاوت است و پیچیدگی‌های دوران جوانی و جسور بودن نیز از جمله نکات مهم در این دوران است که باید مورد توجه قرار گیرد تا فرصت‌هایی طلایی به علت اندیشه‌ورزی، استحکام اندیشه‌ها و استدلال‌هایی که پیش روی جوانان قرار دارد و افراد می‌توانند با تلفیق آنها و با ویژگی‌هایی از جمله مسئولیت‌پذیری، خستگی‌ناپذیری و تعامل و مشارکت اجتماعی در سایه حمایت‌ها به رشد و تعالی برسند، شکوفا شود.
گزارش از فهیمه نظری، خبرنگار اجتماعی خبرگزاری ایمنا
نظر شما