به گزارش خبرگزاری ایمنا، آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان از بدو تولد و در سنین پایین، در افزایش سلامت ذهنی و جسمی آنها تأثیر بسزایی دارد، از سوی دیگر، آموختن مهارت‌ها در سنین کودکی، مانند نقش بستن تصویر روی سنگ است.
مهارت حل مسئله یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که کودکان می‌توانند در طول زندگی خود یاد بگیرند، این مهارت به آنها کمک می‌کند تا با چالش‌ها و موانع به‌طور موثرتری روبه‌رو شوند و به راه‌حل‌های خلاقانه دست پیدا کنند، حل موفقیت‌آمیز مشکلات به کودکان اعتماد به نفس می‌دهد و به آنها نشان می‌دهد که می‌توانند بر چالش‌ها غلبه کنند.
حل مسئله به کودکان کمک می‌کند تا به طور انتقادی فکر کنند، اطلاعات را تجزیه و تحلیل کنند و بهترین راه‌حل را برای یک مشکل انتخاب کنند، کودکان با یادگیری مهارت حل مسئله، بهتر می‌توانند و ناامیدی کنار بیایند، بنابراین مهارت حل مسئله یک مهارت کلیدی برای زندگی است که به کودکان در تمام مراحل زندگی آنها کمک خواهد کرد.
مهارت حل مشکلات شامل شش مرحله از جمله شناسایی مشکل، ایده‌پردازی، ارزیابی راه‌حل‌ها، انتخاب بهترین راه‌حل، اجرای راه‌حل و در نهایت ارزیابی نتایج است، بدین ترتیب در ابتدا به کودک کمک کنید تا مشکل را به طور واضح تعریف کند، به او کمک کنید تا راه‌حل‌های مختلفی برای مشکل پیدا و مزایا و معایب هر راه‌حل را ارزیابی کند و بتواند بهترین راه‌حل را برای مشکل برگزیند، بعد از آن به کودک خود کمک کنید تا راه‌حل را اجرا کند و در نهایت برای ارزیابی نتایج راه‌حل با او مشارکت کنید که بتواند در صورت نیاز آن را اصلاح کند.
یادگیری مهارت حل مسئله زمان می‌برد، بنابراین باید صبور باشید و به کودکتان فرصت دهید تا این مهارت را به‌تدریج یاد گیرد، به کودک خود بگویید که به او ایمان دارید و می‌توانید برای آموزش مهارت حل مسئله از بازی و فعالیت‌های سرگرم‌کننده استفاده کنید، زیرا بازی و فعالیت‌های سرگرم‌کننده می‌تواند به کودکان در یادگیری مهارت حل مسئله به‌طور مؤثرتر کمک کند، اشتباه کردن و درس گرفتن از اشتباهات نیز بخشی از فرایند یادگیری است.
تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی در کودکان به آنها کمک می‌کند تا در آینده به عنوان افراد مستقل و متفکر عمل کنند
فاطمه رضازاده، روان‌شناس و مشاوره خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی در کودکان اظهار می‌کند: تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی در کودکان از سنین پایین بسیار حائز اهمیت است، زیرا این مهارت به آنها کمک می‌کند تا در آینده به عنوان افراد مستقل و متفکر عمل کنند، چند روش برای تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی در کودکان وجود دارد و بودن الگویی مناسب برای فرزندان، نخستین روش تقویت مهارت‌ها به‌شمار می‌رود، کودکان از رفتار و کردار والدین خود الگو می‌گیرند و اگر خودتان در زندگی روزمره از تفکر انتقادی استفاده کنید، فرزندتان نیز به‌طور ناخودآگاه این مهارت را از شما خواهد آموخت.
وی ادامه می‌دهد: کودکان کنجکاو هستند و سوالات زیادی می‌پرسند، به جای سرکوب کردن این کنجکاوی، به سوالات آنها با صبر و حوصله پاسخ دهید و آنها را تشویق کنید تا سوالات بیشتری بپرسند، همچنین به جای اینکه همیشه پاسخ مشکلات را به فرزندتان بدهید، به آنها کمک کنید تا خود راه حل مشکلات را پیدا کنند، از آنها سوالات متعدد بپرسید تا به تفکر عمیق‌تر و پیدا کردن راه‌حل‌های خلاقانه‌تر تشویق شوند.
روان‌شناس و مشاوره خانواده بیان می‌کند: به فرزندتان فرصت انتخاب بدهید، حتی در مورد مسائل کوچک؛ این کار به آنها کمک می‌کند تا یاد بگیرند که چگونه تصمیم بگیرند و مسئولیت انتخاب‌های خود را بر عهده بگیرند، همچنین بازی‌های فکری و استراتژیک، مانند شطرنج می‌تواند به کودکان کمک کند تا مهارت‌های حل مسئله، تفکر استراتژیک و تصمیم‌گیری را در خود تقویت کنند.
آموزش احترام به نظرات و دیدگاه‌های متفاوت به کودکان، از پایه‌های اساسی تربیت یک انسان فهیم و متمدن است
رضازاده اظهار می‌کند: احترام به نظرات مختلف را به فرزندتان یاد بدهید، چراکه آموزش احترام به نظرات و دیدگاه‌های متفاوت به کودکان، از پایه‌های اساسی تربیت یک انسان فهیم و متمدن است و این امر نه‌تنها به آنها کمک می‌کند تا در روابط خود با دیگران موفق‌تر باشند، بلکه در شکل‌گیری شخصیت و هویت مستقل آنها نیز نقشی کلیدی ایفا می‌کند.
وی اضافه می‌کند: روش‌هایی برای آموزش احترام به نظرات مختلف به کودکان وجود دارد، از جمله این روش‌ها این است که اگر شما در گفت‌وگوهای خود با دیگران، به نظرات و دیدگاه‌های مختلف احترام گذارید، فرزندانتان نیز این رفتار را از شما یاد خواهند گرفت، همچنین برای اینکه فرزندانتان احساس ارزشمندی و احترام کنند، لازم است به نظرات و عقاید آنها، حتی اگر با نظر شما متفاوت باشد؛ با دقت و توجه گوش فرا دهید، از این رو می‌توانید فرزندانتان را تشویق کنید تا در مورد موضوعات مختلف، نظرات خود را بیان کنند و سوالات خود را مطرح کنند و از آنها بخواهید تا به نظرات دیگران نیز گوش فرا دهند و در مورد آنها بحث و گفت‌وگو کنند.
روان‌شناس و مشاوره خانواده بیان می‌کند: می‌توانید به فرزندانتان یاد دهید که انسان‌ها با یکدیگر تفاوت دارند و نظرات و عقاید مختلفی دارند و این تنوع نه‌تنها امری طبیعی است، بلکه می‌تواند موجب پویایی و پیشرفت جامعه شود، در نتیجه آنها می‌آموزند که از برچسب زدن به افراد و نظرات آنها، به عنوان «خوب» یا «بد» خودداری کنند و بدون قضاوت و پیش‌داوری، به نظرات دیگران گوش فرادهند و آنها را درک کنند.
وی می‌گوید: می‌توانید برای آموزش احترام گذاشتن به نظر دیگران، از از کتاب‌ها و داستان‌هایی که به موضوع احترام به نظرات مختلف می‌پردازند، استفاده کنید، همچنین بازی‌های گروهی به کودکان کمک می‌کنند تا یاد بگیرند که چگونه با دیگران همکاری کنند، به نظرات یکدیگر گوش فرادهند و به توافق برسند، حتی می‌توانید هنگامی که فرزندانتان به نظرات دیگران احترام می‌گذارند، آنها را تشویق کنید و به آنها جایزه دهید، این کار به آنها انگیزه می‌دهد تا این رفتار را ادامه دهند.
رضازاده تاکید می‌کند: لازم به ذکر است که کودکان در سنین مختلف، درک متفاوتی از احترام به نظرات مختلف دارند، بنابراین متناسب با سن و درک فرزندتان، مطالب و مفاهیم را به او آموزش دهید و از سرزنش و تحقیر فرزند، در صورت احترام نگذاشتن به نظرات دیگران، خودداری کنید، زیرا این کار نه‌تنها به آنها کمک نمی‌کند، بلکه ممکن است موجب لجبازی و مقاومت آنها شود.
داستان‌نویسی؛ راهی برای آموزش همدلی در کنار رشد ذهنی و عاطفی کودک
وی اظهار می‌کند: چگونه جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کردن اطلاعات از منابع مختلف را به فرزندتان یاد دهید و به آنها کمک کنید تا بین اطلاعات درست و نادرست تمایز قائل شوند، همچنین آنها را به بحث و گفت‌وگو تشویق کنید و با آنها در مورد موضوعات مختلف به گفت‌وگو بنشینید، سوالات متعدد بپرسید و شنوای نظرات آنها باشید.
روان‌شناس و مشاوره خانواده توضیح می‌دهد: خواندن کتاب به کودکان کمک می‌کند تا با ایده‌ها و نظرات مختلف آشنا شوند و مهارت‌های تفکر انتقادی خود را تقویت کنند، همچنین فعالیت‌های خلاقانه، مانند نقاشی، موسیقی و داستان‌نویسی موجب می‌شود تا کودکان تفکر خلاق و مهارت‌های حل مسئله خود را تقویت کنند.
وی اضافه می‌کند: داستان‌نویسی فواید متعددی برای رشد ذهنی و عاطفی کودکان دارد، داستان‌نویسی به کودکان اجازه می‌دهد تا دنیاهای خیالی خود را خلق کنند، شخصیت‌های جدید بسازند و در موقعیت‌های مختلف قرار بگیرند، این فرآیند به رشد قوه تخیل و خلاقیت آنها کمک می‌کند.
رضازاده می‌گوید: داستان‌نویسی می‌تواند تفکر انتقادی کودک را تقویت کند، چراکه برای نوشتن یک داستان جذاب، کودکان باید به‌طور انتقادی فکر کنند، ایده‌های خود را سازماندهی کنند و به دنبال راه‌حل‌های خلاقانه برای مشکلات باشند، همچنین داستان‌نویسی به کودکان کمک می‌کند تا از کلمات به صورت خلاقانه و مؤثر استفاده کنند و این مهارت زبانی کودک را افزایش می‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: داستان‌نویسی می‌تواند کودکان را با چالش‌هایی مانند ساختن شخصیت‌های پیچیده، ایجاد خط داستانی جذاب و حل تعارضات روبه‌رو کند، این چالش‌ها به آنها کمک می‌کند تا مهارت‌های تجزیه و تحلیل و حل مسئله خود را تقویت کنند، به این ترتیب در داستان همیشه یک مشکل یا چالش وجود دارد که باید حل شود، این فرآیند موجب می‌شود تا کودکان به دنبال راه‌حل‌های خلاقانه و ابتکاری باشند، اشتراک‌گذاری داستان با دیگران، به کودکان کمک می‌کند تا نظرات و بازخورد دریافت کنند و اعتماد به نفس خود را در بیان ایده‌ها و نظرات افزایش دهند.
روان‌شناس و مشاوره خانواده تصریح می‌کند: داستان‌نویسی همدلی را به کودکان می‌آموزد، زیرا در داستان‌نویسی نیاز است کودکان با شخصیت‌های داستان همدلی و احساسات و دیدگاه‌های آنها را درک کنند، در نتیجه مهارت‌های ارتباطی کودک از این طریق تقویت خواهد شد، داستان‌نویسی می‌تواند به صورت گروهی انجام شود و کار تیمی را به کودکان بیاموزد.
با این اوصاف، با به‌کارگیری این روش‌ها می‌توانید به فرزندتان کمک کنید تا مهارت‌های حل مسئله و تفکر انتقادی خود را در سنین پایین تقویت کنند و به انسان‌هایی با ذهنی باز، منطقی و فهیم تبدیل شوند که به نظرات و دیدگاه‌های مختلف احترام می‌گذارند و در آینده به عنوان یک فرد مستقل و متفکر عمل می‌کنند، لازم به ذکر است که آموزش احترام به نظرات مختلف، یک فرایند زمان‌بر است و نیاز به صبر و حوصله دارد، از فرزندانتان انتظار نداشته باشید که در یک شبانه‌روز، این مهارت را به‌طور کامل یاد بگیرند.
نظر شما