به گزارش خبرگزاری ایمنا، تغییرات آب‌وهوایی که از آنها به‌عنوان «تهدید وجودی زمین» یاد می‌شود، در صورتی که مورد رسیدگی قرار نگیرد، خطرات نهفته قابل‌توجهی ایجاد خواهد کرد و حتی ممکن است به بحرانی یا به یک فاجعه غیرقابل انکار جهانی تبدیل شود و درک خطرات شدید ناشی از تغییرات آب‌وهوایی به‌منظور تصمیم‌گیری قوی در زمینه آنها، از آماده‌سازی تا در نظر گرفتن پاسخ‌های اضطراری برای پیشگیری از شرایط خطر بسیار اهمیت دارد.
ظرفیت تأثیرات فاجعه‌آمیز تغییرات آب‌وهوایی به بزرگی و سرعت آن، آسیب‌های وارد شده به زمین و سیستم‌های انسانی و در نهایت آسیب‌پذیری و واکنش سیستم‌های آسیب‌دیده در برابر این تغییرات بستگی دارد، گزینه‌هایی همچون افزایش بیش‌ازحد دما و تأثیرات آبشاری تغییرات آب‌وهوایی از عوامل تأثیرگذار بر این ظرفیت در نظر گرفته نشده، چراکه تاکنون برآوردهای کمی از اثرات گرمایش بالای سه درجه سانتی‌گراد بر کل زمین انجام گرفته و مطالعات در مورد چگونگی تأثیرگذاری تغییرات آب‌وهوا بر ایجاد بحران‌های بزرگ‌تر بسیار پراکنده است.
تأثیرات فاجعه‌بار، حتی اگر بعید باشد، پیامدهای عمده‌ای برای تحلیل‌های اقتصادی، مدل‌سازی و پاسخ‌های جامعه به‌دنبال دارد و درک آسیب‌پذیری و پاسخ‌های جوامع بشری می‌تواند به سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری برای جلوگیری از بحران‌های سیستماتیک ناشی از تغییرات کمک کند، درک سناریوهای فاجعه‌آمیز آب‌وهوایی می‌تواند مداخلات سیاسی‌ای همچون اقدامات اضطراری آخرین راه‌حل‌ها مانند مدیریت تابش خورشیدی و تزریق ذرات معلق هوا به استراتوسفر برای انعکاس نور خورشید را نیز برانگیزاند و درنتیجه بشر را به گزینه‌هایی بهتر از جبران تغییرات آب‌وهوایی برساند.
تغییر اقلیم تهدیدی برای تمدن بشریت
مهدی رهنما، رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور در حاشیه هفتمین کنفرانس بین‌المللی تغییر اقلیم در تهران اظهار کرد: تغییر اقلیم در بسیاری از کشورها پیامدها و آثار زیانباری داشته است که ایران نیز از آنها مستثنی نیست.
وی افزود: از مهم‌ترین آثار منفی تغییر اقلیم در ایران می‌توان به افزایش وقوع بلایای جوی و اقلیمی مانند سیل، خشکسالی، طوفان‌های گرد و خاک، موج‌های گرمایی، موج‌های سرمایی و کاهش منابع ذخایر برف اشاره کرد.
دبیر علمی هفتمین کنفرانس بین‌المللی تغییر اقلیم ادامه داد: اکنون ایران وارد چهارمین سال متوالی خشکسالی شده است که اثر آن را می‌توان در کاهش ذخایر آبی پشت سدها، افزایش رخداد طوفان‌های گردوخاک در کشور و کاهش کیفیت هوا در بسیاری از شهرهای کشور مشاهده کرد.
رهنما تصریح کرد: پیامدهای تغییر اقلیم مشکلات زیادی برای بخش‌های مختلف کشور ایجاد کرده است که یکی از راه‌های چیره شدن بر این مشکلات، استفاده از ظرفیت‌های علمی برای مواجهه با این پدیده و آثار آن است.
وی اضافه کرد: بی‌شک اثرات تغییر اقلیم به سبب گسترش فعالیت‌های بشر و افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای در سال‌های پیش رو افزایش خواهد یافت، بنابراین توجه به این موضوع و تلاش برای مواجهه علمی با آن ضروری است.
رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو کشور ادامه داد: سال‌ها است پژوهشگران کشور به موضوع تغییر اقلیم و آثار آن ورود پیدا کرده‌اند، اما همچنان مطالعات جدید و نوآورانه زیادی در حال ارائه است که بخشی از آنها در هفتمین کنفرانس بین‌المللی تغییر اقلیم نیز ارائه شده است.
رهنما خاطرنشان کرد: امید است نتایج هفتمین کنفرانس تغییر اقلیم نقش مهمی در درک بهتر این پدیده داشته باشد و بیش از پیش چشم‌انداز علمی و راهکارهای اجرایی سازگاری با پدیده تغییر اقلیم را روشن سازد.
توجه به موضوع تغییر اقلیم در سند ملی توانمندسازی
محمد آئینی، معاون وزیر راه و شهرسازی، با بیان اینکه در سند ملی توانمندسازی که به‌زودی با حضور مسئولان ارشد کشور رونمایی می‌شود، موضوع تغییر اقلیم مورد توجه قرار گرفته و یکی از مفاد اصلی آن تاکید بر پیش‌نگری است، اظهار کرد: تغییرات اقلیمی می‌تواند با آثاری همچون خشکسالی، کم بارشی و گرد و غبار همراه باشد و بر نحوه معیشت بخش‌هایی از شهرها یا روستاهایی که اقتصاد آنها مبتنی بر کشاورزی یا دامپروری است، تأثیر بگذارد و ساکنان آنها ناچار به مهاجرت شوند.
وی افزود: به این ترتیب افراد ناچار به مهاجرت به شهرهای کوچک و بزرگ می‌شوند و نظام سکونتی و استقرار جمعیت در کشور تغییر می‌کند که نمود عینی آن، تراکم جمعیتی در شهرها، تشدید حاشیه‌نشینی و افزایش تمرکز یک جمعیت آسیب‌پذیر در محدوده‌های بافت‌های فرسوده است.
معاون وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: تراکم جمعیت به‌تدریج منجر به فرسودگی بیشتر کالبد می‌شود و بر این اساس، مدیریت یا مطالعه کاهش آثار تغییرات اقلیمی در حوزه بازآفرینی شهری می‌تواند بسیار مهم باشد.
آئینی گفت: امروز در چابهار، حاشیه اهواز و حتی در استان‌های فارس و کرمان شاهد حاشیه‌نشینی‌های جدی هستیم که ناشی از تغییرات اقلیمی است و مهاجرت‌هایی که به‌ویژه از خوزستان به سمت مرکز یا شمال کشور انجام می‌شود متأثر از مشکل گرد و غبار و کم آبی است.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری همایش‌هایی مانند کنفرانس بین‌المللی تغییر اقلیم در تهران می‌تواند زمینه هم‌افزایی و استفاده از تجارب دیگر کشورها را فراهم کند و جمع‌بندی جهانی در این موضوع می‌تواند در مدیریت و کاهش آثار زیانبار تغییرات اقلیمی تأثیرگذار باشد.
تغییرات اقلیمی یکی از بزرگترین چالش‌های محیط زیستی در دنیای کنونی است
علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه استکبار جهانی به دنبال ایجاد تنش و اختلاف‌افکنی بین کشورهای منطقه با تکیه بر مشکلات محیط زیستی است، اظهار کرد: محیط زیست یک موضوع پدافند غیرعامل است، از این‌رو سازمان محیط زیست و پدافند غیرعامل باید در کنار یکدیگر قرار گیرند تا با ایجاد هم‌افزایی، تهدیدهای محیط زیستی کشور را به فرصت تبدیل کنیم و اقتصادی شکوفا مبتنی بر توسعه پایدار و ارتقای شاخص‌های محیط زیستی به وجود آوریم.
وی با بیان اینکه امروز کشورهای توسعه‌یافته به اهمیت حفظ محیط زیست پی برده‌اند و برای آن مشغول برنامه‌ریزی هستند، افزود: این کشورها در عین حال خط‌کش‌های خود را برای کشورهای در حال توسعه طراحی و تنظیم کرده‌اند و هدف آنها این است که بر اساس منافع خود، کشورهای دیگر را محدود و محصور کنند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ظرفیت‌های گسترده محیط زیست تصریح کرد: ما واجد سرمایه عظیم ملی و مذهبی در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی هستیم، اما از آن استفاده نکرده‌ایم. کلیدواژه‌های محیط زیستی بسیاری در قرآن کریم وجود دارد، اما نتوانسته‌ایم آنها را به دنیا عرضه کنیم و کار به جایی رسیده است که امروز دشمن برای ما واژه‌سازی می‌کند.
وی با بیان اینکه جزو سه کشوری در جهان هستیم که در قانون اساسی خود یک اصل مترقی محیط زیستی داریم که حفاظت از محیط زیست را وظیفه آحاد جامعه تلقی می‌کند، ادامه داد: در سازمان حفاظت محیط زیست مکلف هستیم که آموزش‌های محیط زیستی را بر اساس واقعیات کشور و جهان ارائه کنیم.
سلاجقه با اشاره به اولویت پیشگیری نسبت به درمان افزود: حفاظت از محیط زیست نیز همان بحث پیشگیری است که از بسیاری از معضلات و چالش‌ها پیشگیری می‌کند.
وی تغییرات اقلیمی را یکی از بزرگترین چالش‌های محیط زیستی در دنیای کنونی دانست و خاطرنشان کرد: تغییرات اقلیمی تمام ارکان حیات را تحت تأثیر قرار داده است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: با وجود آنکه سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه محیط زیست از جامعیت کافی برخوردار است، اما ارزیابی‌های ما نشان می‌دهد که دستگاه‌های مختلف به تکالیف خود در این سیاست‌ها به‌طور کامل عمل نکرده‌اند.
نظر شما