به گزارش خبرگزاری ایمنا، راهبرد دشوار برندسازی شهری، ایجاد هویتی برای شهر است که از گستره متغیرهای مفهومی نظیر تاریخ، مردم‌شناسی، اقتصاد، سیاست و خط مشی‌ها توسعه یافته است، همچنین یک شهر دارای پندارهای قابل شناسایی خاص یا ارزش‌های درونی ادراک شده از ساکنان آن است.
وقتی نام یک شهر را می‌شنویم تصویری از آن شهر در ذهن ما شکل می‌گیرد که می‌تواند از خاطرات گذشته ما یا تبلیغاتی که در مورد این شهر دیده‌ایم و شنیده‌ایم به وجود آمده باشد؛ ین تصویر شامل ابعادی همچون تصویر اجتماعی (همچون تصویری که از مردم، رفتارها، باید و نبایدها، نمادها و آئین‌های آن جامعه)، تصویر اقتصادی (میزان توسعه یافتگی، فضای کسب و کار، ظرفیت‌های اقتصادی)، تصویر کالبدی (از جمله معماری شهر، موقعیت جغرافیایی، معماری و گردشگری) یا تصویری از گذشته تاریخی آن شهر است.
اینجا به برند سازی شهری یا برندینگ شهری (Place Branding) می‌رسیم، البته این سوال در ذهن تداعی می‌شود که آیا می‌شود تصویری که در ذهن‌ها شکل گرفته را به صورت دیگری تغییر داد و یا بهبود بخشید؟ این مسئله در بسیاری از شهرهای جهان به طور وسیعی مورد بررسی قرار گرفته و برنامه‌های عملی زیادی در قالب برند سازی شهری تهیه و به مرحله اجرا گذاشته شده است که نتایج آن نیز خوب بوده است، به‌نحوی که روز به روز بر شمار شهرهایی که علاقه‌مند به اجرا و سرمایه‌گذاری در این حوزه هستند، افزوده می‌شود.
در ایران نیز تمهیداتی برای تشکیل کمیته‌ای برای برند سازی شهری، در برخی کلان‌شهرها از جمله تهران، اصفهان، مشهد و کرمانشاه انجام شده است.
متخصصان برای برند سازی شهری و در حمایت از اهمیت آن دلایلی ذکر کرده‌اند و مدعی هستند که در دنیای رقابتی امروز، شهرها نیز باید در تحول و تغییر باشند و برند قدرتمند شهری می‌تواند به رشد اقتصاد شهر و در نتیجه شهرسازی که موجب توسعه شهر می‌شود، کمک کند.
برندسازی شهری، زمینه‌ساز درآمد پایدار
علی صالحی، سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در شرایطی که موضوع کمیابی منابع و لزوم تصمیمات بهینه و بهره‌وری در اقتصاد بخش عمومی روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، راهکارهای مدیریت این شرایط و خلق ارزش افزوده تبدیل به اکسیر حیات‌بخش شده است.
وی اضافه می‌کند: مقوله برندسازی شهری و یا عضویت در کنوانسیون‌های جهانی برای برگزیده شدن به یک عنوان بین‌المللی از جمله راهکارهایی است که می‌تواند زمینه‌ساز درآمد پایدار و ایجاد ارزش افزوده شود.
سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: آنچه تاکنون درباره کلان‌شهرهای ایران از جمله اصفهان رخ داده است، بیشتر در حد رقابت برای دریافت برندها و برچسب‌های بین‌المللی نظیر شهر خلاق، دوستدار کودک و دوستدار معلول باقی مانده است و به صورت جدی موجب تحول زیرساختی در شهر نبوده است، همچنین زمینه‌ساز ورود سرمایه‌گذار نشده و حتی عامل جذب توریسم مرتبط با این موضوعات نبوده است.
صالحی با بیان اینکه طبق گزارش میراث فرهنگی، رشد مقطعی گردشگران خارجی سال ۱۳۹۷ به‌واسطه تسهیل شرایط ورود به کشور بود، می‌گوید: با وجود عنوان «شهر دوستدار کودک» اصفهان نتوانسته حتی جشنواره کودک را در میان شهروندان خود ترویج کند تا حداقل از تأثیر معنوی آن بر شهر بهره‌مند شود.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر عضویت در این کنواسیون‌ها و مجامع و دریافت عناوین، نیازمند رعایت پروتکل‌هایی است که در صورت رعایت نکردن آن این عناوین اهدا نمی‌شود.
سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان می‌کند: اصفهان در برنامه‌های خود در این زمینه دچار سرگردانی شده است و نه تنها اسناد بالادستی کشور در این برنامه‌ها وزن لازم را پیدا نکرد، بلکه گاهی به بهای اهدای یک عنوان، مجبور به تغییر رویکردهای خط مشی‌گذاری و تغییر در اولویت‌های توسعه شهر شد.
صالحی می‌گوید: به جای رقابت‌های خالی از محتوا برای دریافت نمادهای جهان شهری، باید به فکر فعال کردن همه آنچه باشیم که تا امروز به عنوان ظرفیت‌های ملی و بین‌المللی ایجاد شده است تا ضمن حفظ حقوق شهروندی و ارتقای زیست‌پذیری شهر به نخبگانی اتکا کنیم که مهاجرت آن‌ها رو به افزایش است.
تا زمانی که روایت درستی از آورده‌های این برندها و عناوین برای شهروندان و مراجعه‌کنندگان به شهر یا مشتریان بالقوه شهر ارائه نشود، تصور تولید ارزش افزوده از آن عبث و ناشدنی خواهد بود
وی اضافه می‌کند: به جای تکیه بر رشد درآمد از شهرفروشی، باید از ظرفیت‌های ملی و بین‌المللی به‌صورت واقعی و آگاهانه برای ایجاد برند شهری مولد باید برای تحقق درآمد پایدار و مزیت‌های رقابتی سازگار با اصفهان بهره‌مند شویم.
سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح می‌کند: این مهم بدون باور به ظرفیت‌های این بخش در سیاست‌گذاران شهری و نیز کارگزاران اجرایی دست یافتنی نیست.
صالحی می‌گوید: تا زمانی که روایت درستی از آورده‌های این برندها و عناوین برای شهروندان و مراجعه‌کنندگان به شهر یا مشتریان بالقوه شهر ارائه نشود، تصور تولید ارزش افزوده از آن عبث و ناشدنی خواهد بود.
وی ادامه می‌دهد: باید تلاش شود بر اساس داشته‌های شهر، مزیت رقابتی و ذائقه شهروند در مسیر درست تعریف برند شهری مؤثر و پیش‌برنده قدم برداشت تا در زمینه هویت شهروندی و تقویت حوزه‌هایی از جمله روابط بین‌المللی و اقتصاد شهری اثرگذار باشد.
سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: در دوره فعلی تلاش داریم تا با همت بخش‌های مختلف در بخش رویداد، زیرساخت و ساختارها بر اساس مؤلفه‌های اصلی اصفهان یعنی فرهنگ، نشاط، تعلق شهری، زاینده‌رود و اقتصاد فناوری قدم‌های راهبردی در این زمینه برداشته شود، همچنین این مطلب در انحصار شهرداری نیست و تمام نهادهای مؤثر در این زمینه باید هماهنگ و در تعامل عمل کنند.
برندسازی شهری عاملی برای جذب سرمایه و سرمایه‌گذاران است
«حامد اخگر»، دکترای شهرسازی نیز در این باره اظهار می‌کند: برند قدرتمند شهری می‌تواند به رشد اقتصاد شهر و در نتیجه شهرسازی آن کمک کند، همچنین در مورد صنعت توریسم برند سازی شهری اهمیت دارد، زیرا شهرهای توریستی جهان با برنامه ریزی کشورهای متبوعه خود سعی می‌کنند توریست بیشتری به خود جذب کنند و اگر شهری در این رقابت از رقیبان خود عقب بماند، به مرور گردشگران آن کمتر خواهد شد.
وی می‌افزاید: یکی از مهمترین دلایل نیاز به برند سازی شهری، نقشی است که برند سازی شهری در جذب سرمایه و سرمایه‌گذاران دارد؛ هرچه شهر در این زمینه قدرتمندتر ظاهر شود، می‌تواند سرمایه بیشتری را از داخل و خارج از محدوده خود جذب کند.
هرچند المان‌های مصنوعی نیز مخاطبان خاص خود را دارد و می‌تواند موفق عمل کنند، اما چیزی که شهر را بیشتر منحصر به فرد می‌کند، ویژگی‌های طبیعی آن است
دکترای شهرسازی ادامه می‌دهد: در برندسازی شهری چیزی که حائز اهمیت است، تصویری است که از آن شهر مورد نظر وجود دارد، بنابراین باید روی پارامترهای خاص آن شهر که می‌تواند آن شهر را از دیگر شهرهای مشابه متمایز کند، مانور داد، البته این کار در کوتاه مدت انجام نمی‌شود و باید برای آن برنامه ریزی بلند مدت انجام داد.
اخگر تصریح می‌کند: هرچند المان‌های مصنوعی نیز مخاطبان خاص خود را دارد و می‌تواند موفق عمل کنند، اما چیزی که شهر را بیشتر منحصر به فرد می‌کند، ویژگی‌های طبیعی آن است؛ به عنوان مثال ممکن است یک مجتمع تجاری یا گردشگری مدرن در یک شهر یکی از پایه‌های برند سازی آن شهر باشد اما مخاطبان می‌توانند نمونه‌های آن را در مناطق دیگر هم ببینند. اما یک جاذبه تاریخی قابلیت تکرار و تکثیر ندارد.
به گزارش ایمنا، رویکردهای برند سازی شهری طی سال‌های اخیر متفاوت شده است؛ ابتدا تأکید متخصصان بیشتر روی ویژگی‌های اقلیمی و جغرافیایی شهر و کسب و کار و صنایع مطرح آن شهر بود، در حالی که طی سال‌های اخیر نقش فرهنگ و عوامل فرهنگی و همچنین نوآوری‌های بکر بیش از پیش در برند سازی شهر مورد توجه قرار گرفته است، البته با توجه به ابعاد مختلف شهر، امکانات متفاوتی که بتواند برای اقشار مختلف مردم جذاب باشد، می‌تواند تصویر جامع‌تری از شهر را ارائه دهد.
نظر شما