الهام پیرحاجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: در مغز انسان، هورمونی به نام دوپامین یا آدرنالین به اندازه کافی ترشح می‌شود، اما در صورتی که میزان این ماده در مغز کم‌تر از حد معمول ترشح شود، اختلالی به نام بیش‌فعالی ایجاد می‌کند؛ کودکان بیش‌فعال، اوتیسم، ناشنوا یا کم‌شنوا نیز مانند دیگر کودکان زندگی می‌کنند، با این تفاوت که زندگی آنها با یک اختلال همراه است و باید روش‌های رفتاری و تربیتی گوناگونی در مقابل آنها به کار گرفته شود.
وی افزود: بیش‌فعالی، یک اختلال عصبی رشدی است که با نام‌های ADHD یا اختلال کنترل تکانه همراه با نقص توجه و تمرکز نیز شناخته می‌شود، این اختلال به دلایل مختلفی در برخی کودکان بروز می‌کند و آنها را به شکل افراطی به سمت انجام یک فعالیت می‌برد.
این مشاور کودک و نوجوان تاکید می‌کند: این اختلال با نقص توجه و تمرکز، فعالیت بدنی شدید و بیش از حد و رفتارهای تکانشی همراه است؛ بیش‌فعالی در کودکان می‌تواند مشکلات زیادی در زندگی فردی یا روابط اجتماعی آنها به وجود آورد و به‌طور مستقیم بر یادگیری آنها تأثیر بگذارد.
وی با بیان اینکه فرزندپروری و رفتار والدین برای این کودکان از اهمیت بالاتری نسبت به کودکان عادی برخوردار است، تصریح کرد: کودکان بیش‌فعال، هیچ اراده و اختیاری نسبت به رفتار خود ندارند و تنبیه و سرکوب رفتار و احساساتشان نه تنها به بهبودی کمکی نمی‌کند، بلکه در کنار مشکلات رفتاری، مشکلات روحی روانی آنها را تشدید می‌کند.
پیرحاجی ادامه داد: کودکان دارای اختلال ADHD در سه حوزه دچار مشکل هستند، دسته اول کودکانی که تنها نقص توجه و تمرکز دارند، دسته دوم کودکانی که تنها تکانش‌گر و بی‌قرار هستند و دسته سوم که ادغام شده از هر دو مشکل است، این دسته از کودکان به صورت ناخودآگاه و غیرارادی به دستورات توجهی ندارند، محرک‌های محیط دائم حواس آنها را پرت می‌کند و در سازمان‌دهی کارها مشکل دارند.
با کودکان بیش‌فعال چگونه رفتار کنیم؟
وی گفت: این گروه از فرزندان هر چه از کودکی به سمت بزرگسالی نزدیک می‌شوند به ملاک‌های کمتری برای تشخیص نیاز دارند و بی‌قراری‌های جسمی آنها به بی‌قراری‌های درونی و ذهنی تبدیل می‌شود؛ به عنوان مثال بزرگسالان بیش‌فعال به شدت تنوع‌طلب هستند و بیشتر به موادمخدر، الکل یا سیگار تمایل نشان می‌دهند.
مشاور کودک و نوجوان با بیان اینکه اولین خط درمان این کودکان دارو است و فرزندپروری به شیوه صحیح و مدیریت رفتار آنها از جانب یک بزرگسال می‌تواند به این کودکان کمک زیادی کند، اضافه کرد: محیط آموزشی این کودکان باید غنی باشد و والدین به طور دائم بازی‌هایی را با آنها انجام دهند که به بهبودی در نقص توجه و تمرکز آنها کمک می‌کند، این کودکان باید برای برنامه‌های هفتگی و روزانه خود جدول داشته باشند و لازم است در تکالیف آنها بازی و جذابیت را دخیل کنیم تا بهتر یاد بگیرند.
وی افزود: وسایل و محرک‌هایی که حواس این کودکان را پرت می‌کند نباید جلوی دید آنها باشد، کودکان عادی با تشویق‌های گاه به گاه به انجام فعالیتی ترغیب می‌شوند، اما کودکان بیش‌فعال نیاز به تشویق دائمی و سریع دارند، به تلاش کودک بیش‌فعال باید جایزه بدهیم، چراکه شکست مداوم باعث سرخوردگی این دسته از کودکان می‌شود.
پیرحاجی خاطرنشان کرد: این کودکان از نگهداری ذهنی کمی برخوردارند، پس باید برای هر تنبیه و تشویق به آنها توضیح قابل فهم ارائه دهیم، بهتر است برای این دسته از کودکان در منزل از علامت‌های به خصوصی استفاده کرد، کودک بیش‌فعال انگیزه درونی ندارد و نباید سعی کنیم از طریق این انگیزه‌ها او را به کاری تشویق کنیم، این کودکان اراده‌ای برای انجام فعالیت‌های تکانشی خود و خراب‌کاری‌ها ندارند، توهین، تحقیر و تنبیه بدنی تنها به تشدید اختلال آنها دامن می‌زند و مهم‌ترین اصل، صبوری والدین و کمک گرفتن از روان‌شناس کودک و روان‌پزشک به‌طور مداوم است.
نظر شما