به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از روزنامه فایننشال تایمز، ۲۰۲۳ سال فوقالعادهای برای یوان بوده است. اما از طرف دیگر، به وضوح سرمایهگذارانی که انتظار داشتند با خروج اقتصاد چین از سیاستهای سختگیرانه کووید در پایان سال ۲۰۲۲ ارزش یوان افزایش خواهد یافت، ناامید کرده است.
به گفته فایننشال تایمز، ارزش یوان حدود ۸.۵ درصد در برابر دلار از پایینترین سطح آن در ژانویه کاهش یافت تا اینکه که در حدود کف ۷.۳ یوان در ازای در هر دلار ثابت شد. این روند منعکسکننده لجبازی اقتصاد چین پس از بازگشایی و خروج بخشی از سرمایه از این کشور بوده است. ارزش یوان بهتازگی افزایش یافته است که این روند در راستای ملایم شدن رویکرد فدرال رزرو ایالات متحده در خصوص نرخ بهره است و با افزایش ارزش سایر ارزها همخوانی دارد.
فایننشال تایمز معتقد است که با این حال یوان در سال ۲۰۲۳ به دستاوردی چشمگیر رسیده است: افزایش سریع استفاده در تبادلات فرامرزی. از زمانی که چین در سال ۲۰۰۴ شروع به تلاش برای بینالمللیسازی پول خود کرد، سهم آن در پرداختهای جهانی تا حد زیادی راکد ماند، اما اسال جاری سهم آن از ۱.۹ درصد در ژانویه ۲۰۲۳ به ۳.۶ درصد در اکتبر رسید.
به گفته این روزنامه، چنین سهمی در مقایسه با دلار (۴۷.۲۵ درصد) و یورو (۲۳.۳۶ درصد) پایین است، اما این رشد میتواند نشاندهنده یک تغییر بزرگ باشد. بانک خلق چین از افزایش شدید تراکنشهای حساب جاری به یوان گزارش داده است. نزدیک به ۳۰ درصد از مبادلات کالا و خدمات در داخل و خارج از چین با این ارز تسویه شده است.
فایننشال تایمز تشریح کرده است که وقتی به محرکهای اصلی این تغییر نگاه میکنیم، چندین موضوع برجسته میشود. نخستبه نظر میرسد چین بهطور فزایندهای مایل به تجارت با یوان است، اما دلایل این امر فراتر از کاهش هزینههای پوششدهی تجارت به ارزهای دیگر است، بلکه علت اصلی آن ناشی از نگرانیهای ژئوپلیتیکی است.
این روزنامه در ادامه نوشته است که با توجه به تشدید تحریمهای غرب علیه روسیه پس از جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ و تنشهای آمریکا با چین بر سر تایوان، کاهش وابستگی به دلار آمریکا یا سایر ارزهای G7 برای چین اهمیت بیشتری پیدا کرده است؛ به نظر میرسد این تحریمها عاملی شتابدهنده برای سایر کشورها برای پذیرش یوان در تسویهحسابهای تجاری بوده است.
فایننشال تایمز همچنین نوشته است اینکه چین سیستم پرداخت بینالمللی خود (CIPS با سرواژه «سامانه پرداخت بینبانکی فرامرزی») را از قبل ابداع کرده و آماده استفاده از آن بعد وضع تحریمهای غرب علیه روسیه بود، بدون شک به افزایش وزن یوان کمک کرده است. بعضی پرداختهای بینالمللی با یوان که از طریق CIPS تسویه میشود ، از سیستم پیامرسانی بینبانکی سوئیفت استفاده نمیکند که ردیابی آنها را برای آمریکا بسیار دشوار میکند. این موضوع به این معنی است که سهم یوان در آمار تراکنشهای فرامرزی جهانی ممکن است دست کم گرفته شود.
به گفته فایننشال تایمز، فراتر از ایجاد سامانه CIPS مقامات چینی ابزارهای مهم دیگری را برای حمایت از بینالمللی شدن یوان مانند سوآپ ارز دوجانبه بین بانک خلق چین و بیش از ۳۰ بانک مرکزی معرفی کردهاند. این خطوط سوآپ که پیشتر در بانکهای مرکزی میزبان بیاستفاده بود، اکنون با توجه به نیازهای مالی رو به رشد برخی از کشورهای نوظهور شروع به بهرهبرداری کرده است.
این روزنامه کشور آرژانتین را مثال میزند که پیشتر معادل یک میلیارد دلار از خط سوآپ خود با چین را برای پوشش بازپرداخت به صندوق بینالمللی پول خارج کرده است. مقامات چین همچنین با ایجاد مراکز تسویه وجه برای ارز یوان، تلاشهای خود را برای افزایش نقدینگی یوان در خارج از کشور افزایش دادهاند.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، در حالی که همه این ترتیبات نهادی میتوانند نقدینگی فرامرزی یوان را افزایش دهند، با توجه به اینکه این ارز قابل تبدیل نیست، شرایط استفاده آن محدود باقی خواهد ماند، به عبارت دیگر، شرکتها بهسختی میتوانند از یوان به دست آمده از صادراتشان به چین برای اقدام دیگری به جز خرید کالا با ارز چین یا پرداخت بدهی با آن استفاده کنند. در عمل، کشورها با پذیرش تسویهحساب یا کمکهای مالی به یوان، تعامل تجاری خود را با چین افزایش میدهند.
این روزنامه درباره ادعای قبلی تصریح کرده است که بانکهای چینی نیز از یوان برای وامدهی در خارج از کشور استفاده میکنند. این رقم از ۱۷ درصد در پایان سال ۲۰۲۱ به ۲۸ درصد از کل وامهای فرامرزی ۲۰۲۳ رسیده یافته است. یکی از دلایلی که چین تمایلی به اعطای وام به دلار ندارد، خروج سرمایه از چین است.
روزنامه فایننشال تایمز در پایان به وجه متناقض وضعیت یوان پرداخته است که از یک طرف، تسلط اقتصادی چین به اهرمی برای استفاده گستردهتر از ارز یوان تبدیل شده است، اما در عین حال، فقدان قابلیت تبدیل ارز چین، شرایط را برای سرمایهگذاران مشتاق به خرید داراییهای یوان دشوار میکند.
نظر شما