به گزارش خبرنگار ایمنا، بررسی‌ها نشان می‌دهد که آلودگی هوا، چهارمین عامل مرگ‌ومیر زودرس در جهان است، ذرات کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون، مهمترین و نگران‌کننده‌ترین آلاینده‌های هوا به شمار می‌رود، طبق اعلام مسئولان، در کشور ۲.۴۸ درصد تولید ناخالص ملی معادل ۳۴ هزار میلیارد تومان صرف عوارض ناشی از آلودگی هوا می‌شود؛ به‌طوری که ریزگردها و آلاینده‌های هوا، ۳۸ میلیون نفر از جمعیت کل کشور را در معرض درجاتی از آلودگی هوا قرار می‌دهد، مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرده بود که بر اساس مطالعات، هر سال حدود ۴۰ هزار نفر در کشور به دلیل مواجهه با غلظت آلایندگی ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در هوا، جان خود را از دست می‌دهند که این عدد، معادل ۱۰ درصد کل موارد فوتی‌ها است.
در سال‌های پیش بنزین علت اصلی آلودگی هوا بود، اما آن‌طور که مسئولان اعلام کردند، افزایش کیفیت بنزین، این فرآورده نفتی را از این گردونه خارج کرد؛ اما همچنان احتراق بد خودروهای فرسوده و موتورسیکلت‌ها، یکی از علل اصلی آلودگی هوا است و در این میان، آنچه در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته، مازوت‌سوزی صنایع و نیروگاه‌ها بوده؛ اما آنچه لازم است بیشتر مورد توجه قرار گیرد، این است که در سوختی مانند مازوت، محتوای زیادی از سولفور و گوگرد وجود دارد که هنگام احتراق گازهایی مانند دی‌اکسید گوگرد نیز تولید می‌شود و این گاز علاوه بر آنکه خود یک آلاینده معیار به شمار می‌رود، می‌تواند با فعل و انفعالات شیمیایی در جو، موجب تشکیل ذرات معلق ریز شود، سولفور دی‌اکسید گازی سمی و مضر است، این گاز وزن بیشتری نسبت به هوا دارد و زمانی که غلظت آن در هوا به بیش از حد مجاز برسد، بوی بدی خواهد داشت که در این سطح کُشنده خواهد بود.
دی‌اکسید گوگرد یکی از مهمترین آلاینده‌های ناشی از سوزاندن سوخت مازوت در نیروگاه‌های حرارتی است و هوای شهرها را در فصول سرد سال با انباشت آلودگی‌ها مواجه می‌کند و خطرات آن سبب بروز خسارات جبران‌ناپذیر به محیط زیست و سلامت انسان‌ها می‌شود، لذا طی روزهای اخیر با افزایش آلایندگی‌های زیست‌محیطی و صدور هشدار نارنجی هواشناسی با کیفیت شاخص‌های ناسالم (قرمز، نارنجی) که بارها مدارس استان را به تعطیلی کشاند، تمام گمانه‌ها به سمت مازوت‌سوزی صنایع و نیروگاه‌ها رفته است، در حالی که تمام مسئولان و کارشناسان امر بر عدم استفاده از مازوت‌سوزی در صنایع تاکید دارند.
امیدواریم بتوانیم پلمب که روی مشعل‌های مازوت‌سوز نیروگاه زده شده را حفظ کنیم
سیدرضا مرتضوی، استاندار اصفهان با بیان اینکه اصفهان تاب اینکه بار دیگر مشعل‌های مازوت در آن سوخته شود را ندارد، اظهار کرد: اجازه مازوت‌سوزی به نیروگاه شهید منتظری نمی‌دهیم.
وی در حاشیه بازدید از نیروگاه شهید محمد منتظری طی سه‌شنبه بیست‌وسوم آبان که با حضور معاونان هماهنگی امور عمرانی و اقتصادی، مدیرکل محیط زیست و جمعی از مدیران استان انجام شد، دلیل حضور خود را در این مجموعه مباحث آلودگی هوای استان مطرح و اظهار کرد: امیدواریم بتوانیم پلمب که روی مشعل‌های مازوت‌سوز نیروگاه زده شده را تا پایان حفظ کنیم.
استاندار اصفهان با تاکید بر اینکه مدیریت استان اصفهان اجازه اینکه در مجموعه نیروگاه شهید منتظری مازوت سوزانده شود را نمی‌دهد، ابراز داشته است؛ با همه مدیریت و سیاست‌گذاری‌های انجام شده در شرایطی هستیم که از چهارشنبه هفته گذشته تا به امروز (به غیر از شنبه هفته جاری) واحدهای آموزشی اصفهان با تعطیلی مواجه شدند.
وی با بیان اینکه مدیریت استان اصفهان اجازه اینکه در مجموعه نیروگاه شهید منتظری مازوت سوزانده شود را نمی‌دهد، با اشاره به آسیب‌های ناشی از تعطیلی مدارس و واحدهای آموزشی معتقد بود؛ اگر مقدور بود، باید سایر دستگاه‌های اجرایی استان نیز تعطیل می‌شدند.
مرتضوی با بیان اینکه بعضی مرزهای آلودگی هوا در اصفهان شکسته شده است، بیان کرده است؛ اصفهان با توجه به شرایط جغرافیایی و توپوگرافی خاصی که دارد در موقعیتی قرار گرفته است که باید ملاحظات ویژه‌ای در حوزه محیط زیست این استان اتخاذ شود.
وی ضمن تأکید بر اینکه حفظ سلامتی مردم یکی از مطالبات همیشگی مدیریت استان است، اعتقاد دارد: بهبود فرآیند و فعالیت نیروگاه شهید منتظری یکی از مطالبات استان از این مجموعه است، مجموعه نیز آمادگی جابه‌جایی نیروگاه دارد و در این خصوص مطالعات و طرح‌هایی نیز انجام شده است. از این رو هر دو رویکرد، بهبود فرآیند نیروگاه و جابه‌جایی مکانی نیروگاه باید در دستور کار قرار گیرد و برای آن طرح و برنامه عملیاتی و کارشناسی داشته باشیم و تا مدت زمانی که نیروگاه جدید تأسیس می‌شود، نباید تراز تأمین انرژی منفی شود.
استاندار اصفهان با بیان اینکه تأسیس نیروگاه در دو دولت گذشته متوقف شده بود و خسارت‌هایی که امروز با آن مواجه هستیم به دلیل سیاست غلط گذشته است، اظهار کرده است: برای جبران این مهم تأسیس نیروگاه‌های خورشیدی با جدیت در استان دنبال می‌شود تا تراز تولید انرژی در اصفهان مثبت شود.کمیته‌ای با محوریت معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان تشکیل و با حضور ذی‌نفعان در مورد جابه‌جایی و بهبود فرآیندهای نیروگاه طرح و برنامه عملیاتی و کارشناسی شده ارائه شود.
وی با اشاره به آلودگی هوای اصفهان ابراز داشته است؛ در هفته‌های گذشته و روزهای اخیر مکالمات جدی با دبیر شورای عالی امنیت ملی، رئیس‌جمهور، معاون اجرایی رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط زیست کشور داشتم تا شرایط آلودگی هوای استان در سطح ملی به‌خوبی تشریح و تبیین شود و باید تلاش کنیم این وضعیت خاص استان اصفهان را به درستی در سطح ملی تبیین کنیم.
مرتضوی با بیان اینکه اصفهان تاب بار دیگر مشعل‌های مازوت در آن سوخته شود را ندارد، گفته است: انتظار می‌رود نمایندگان و مدیران استان نیز همراهی کنند و تصویر صحیحی از میزان و تأثیرات منفی آلودگی هوای اصفهان به سطح ملی منعکس کنند. البته اگر فرایندی برای نیروگاه تعریف می‌کنیم، باید پشتیبانی لازم را نیز داشته باشیم و از این‌رو تسهیلات مورد نیاز نیروگاه برای جابه‌جایی و بهبود فرآیند نیز دنبال می‌شود، پیگیری مطالبات نیروگاه شهید محمد منتظری از وزارت نیرو نیز باید پیگیری شود. رویکرد مناسب در حوزه تأمین انرژی و افزایش سرمایه‌گذاری در این خصوص به تکمیل زیرساخت‌های کشور منجر می‌شود و اگر فرآیندهای تولید تسهیل نشود و حمایت‌های اجتماعی و فنی در بخش‌های مختلف صورت نگیرد، افزایش این ظرفیت‌ها که به زیرساخت‌های اساسی کشور کمک می‌کند با بن‌بست مواجه می‌شود.
بخش مازوت‌سوز نیروگاه شهید منتظری پلمب است
احمدرضا لاهیجان‌زاده مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان با بیان اینکه بخش مازوت سوز نیروگاه شهید منتظری پلمب است، می‌گوید: این نیروگاه هم اینک با چهار واحد فعال با سوخت گاز در حال تولید برق است.
وی اظهار می‌کند: برای جلوگیری از مازوت سوزی دوباره نیروگاه شهید منتظری خیلی تلاش شده است و استاندار اصفهان سنگ تمام گذاشتند که امسال مانع مازوت سوزی شوند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان می‌افزاید: در حال حاضر سوخت این نیروگاه ۴.۶ میلیون مترمکعب گاز و چهار واحد از هشت واحد آن در حال تولید برق است و از مصرف مازوت جلوگیری شده است.
وی ادامه می‌دهد: امید است این روند ادامه پیدا کند؛ البته بخش مازوت سوز این نیروگاه را با حکم قضائی پلمب کردیم و بر پلمب بودن آن محکم ایستاده‌ایم مگر اینکه مجوز شکستن پلمب را مانند سال گذشته از مراجع بالاتر از مقامات استانی صادر کنند.
نیروگاه منتظری یکی از عوامل بیماری‌زا در شعاع ۵۰ کیلومتر اصفهان است
لاهیجان‌زاده تصریح می‌کند: یکی از اقدامات بزرگی که با حمایت استاندار اصفهان دنبال شده موضوع تبدیل نیروگاه منتظری به نیروگاه سیکل ترکیبی است، زیرا مازوت سوزی این نیروگاه در فصل سرد در دو سال گذشته حجم بسیار زیادی آلودگی هوا به ویژه آلاینده SO2 (گاز دی اکسید گوگرد) در محیط منتشر می‌کند و علاوه بر اینکه مورد اعتراض مردم اصفهان، شاهین‌شهر و خمینی‌شهر است یکی از عوامل بیماری زا در شعاع ۵۰ کیلومتر اصفهان است.
وی می‌گوید: این نیروگاه به دلیل اینکه قدیمی است با راندمان پایین ۳۲ درصد کار می‌کند، اما اگر به نیروگاه سیکل ترکیبی تبدیل شود راندمان آن بین ۵۶ تا ۶۰ درصد افزایش می‌یابد ضمن اینکه میزان مصرف گاز آن بین ۱.۲ تا ۱.۴ میلیارد مترمکعب در سال کمتر و مصرف مازوت آن کلاً قطع خواهد شد.
تلاش برای انتقال نیروگاه منتظری به بیرون از شهر اصفهان
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان پیرامون اینکه با مدیریت نیروگاه منتظری برای بازسازی و بهسازی آن وارد مذاکره شدیم تا این نیروگاه به خارج از شعاع ۵۰ کیلومتر منتقل شود، اظهار می‌کند: استاندار اصفهان از این فرآیند صورت گرفته، حمایت می‌کند که این واحد به بیرون از شهر و به جاده نائین منتقل شود که جانمایی اولیه برای خروج نیروگاه از شهر در حال بررسی است.
وی ادامه می‌دهد: با خروج نیروگاه از شهر، محل فعلی تعطیل و به مجموعه واحدهای غیر آلاینده‌های تک تبدیل خواهد شد تا کانون بزرگ آلودگی از شعاع ۵۰ کیلومتر حذف شود.
لاهیجان‌زاده با اشاره به اینکه مازوت سوزی واحدهای آجرپزی در اطراف اصفهان که گاز آنها قطع می‌شود، می‌افزاید: تمام این واحدهای آجرپزی که بسیاری از آنها کوره‌های هوفمن هستند از یک دهه قبل گاز سوز شدند و امکان مصرف سوخت مازوت ندارند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان خاطرنشان می‌کند: براساس پایش‌های میدانی و بررسی تصاویر ماهواره‌ای طی چهار سال اخیر بیش از یک‌هزار و ۲۰۰ سوله و کارگاه صنعتی در اطراف شهر اصفهان بدون مجوز شکل گرفته است که این‌ها نیز بار آلودگی زیادی برای شهر اصفهان ایجاد می‌کنند.
هیچ‌یک از صنایع و نیروگاه‌های اصفهان سوخت مازوت مصرف نمی‌کنند
بر این اساس منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: طی سال جاری و در حال حاضر هیچ‌یک از نیروگاه‌ها و صنایع شعاع ۵۰ کیلومتر اصفهان، سوخت مازوت مصرف نمی‌کنند.
وی با اشاره برخی اظهارات درباره مصرف مازوت در صنایع و یا نیروگاه‌های شعاع اصفهان، اظهار کرد: براساس پایش و بازرسی‌های شبانه روزی تیم‌های گشت و نظارت اداره کل محیط زیست استان، استفاده از سوخت مازوت در هیچ یک از صنایع و نیروگاه‌های شعاع ۵۰ کیلومتر اصفهان گزارش نشده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان افزود: شرکت گاز استان نیز به تأمین گاز صنایع متعهد شده است، از طرفی بخشی از صنایع در روزهای گذشته مکلف به کاهش ظرفیت شده‌اند تا با تأمین گاز مورد نیاز از استفاده از سوخت مازوت جلوگیری شود.
وی بیان کرد: تاکنون هیچ گونه دستور و تصمیمی برای مازوت سوزی در نیروگاه شهید منتظری گرفته نشده و برخی اظهارنظرها در این باره کاملاً تکذیب می‌شود.
شیشه فروش خاطر نشان کرد: در پایش صنایع استان مقرر شده اداره کل محیط زیست، اداره کل صمت و شرکت شهرک‌های صنعتی استان با همکاری شهرداری‌های استان بازرسی از صنایع و کارگاه‌ها را به صورت شبانه روزی دنبال کنند. در حال حاضر آلایندگی به دلیل سوخت مازوت در شعاع ۵۰ کیلومتری اصفهان به هیچ عنوان مطرح نیست.
اصفهان رکورددار شاخص‌های آلودگی هوا در بین دیگر کلانشهرهای کشور
بابک صادقیان، رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه در روزهای اخیر اصفهان رکورددار شاخص‌های آلودگی هوا در بین دیگر کلانشهرهای کشور بود، اظهار کرد: سیاست‌های کلان حداقل ۵۰ سال اخیر در اصفهان سبب بارگذاری‌های غیراصولی به لحاظ زیست محیطی شده و اکنون که این شرایط دلیل اصلی آلودگی‌ها کلانشهر اصفهان است، تعداد این بارگذاری‌ها بازهم در حال شکل‌گیری است.
وی با بیان اینکه طی سال جاری تعداد روزهای ناسالم اصفهان در ماه‌های آبان و آذر نسبت به ماه‌های سال گذشته افزایش یافته است، به طوری که در ایام اخیر شاهد کیفیت هوای ناسالم با شاخص‌های بالاتر از سایر شهرها به ویژه تهران بودیم، افزود: شهر اصفهان به لحاظ اقلیمی و توپوگرافی شرایط خاصی دارد، اما آلودگی هوا و سایر مسائل زیست محیطی اصفهان شبیه نامعادله‌ای است که طی پنج دهه گذشته شکل گرفته است.
رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان ادامه داد: نامعادله زیست محیطی اصفهان طی این روزها شکل نگرفته، بلکه طی دهه‌های گذشته با فقدان توجه به شرایط اقلیم خاص این منطقه، توسعه‌های نامتعارف صورت گرفته است، به نحوی که ۷۰ درصد صنعت و جمعیت استان در هشت درصد مساحت آن، شعاع ۵۰ کیلومتر شهر اصفهان متمرکز شده است، از این‌رو اقدامات مقطعی برای جبران آلودگی‌ها پاسخگوی توازن و تعادل این نامعادله نیست.
وی تصریح کرد: بارگذاری این میزان حجم صنعت و جمعیت در شعاع ۵۰ کیلومتری شهر اصفهان از دهه‌های بسیار گذشته که بدون توجه با شرایط اقلیم و مسائل زیست محیطی اجرایی شده است، اکنون دیگر با وجود مصوبات و قوانین به ویژه طرح جامع کاهش آلودگی هوا و قانون هوای پاک نمی‌توانند پاسخگو و تلاش‌ها برای کاهش آلایندگی‌ها باشد.
صادقیان درباره مطالعات سیاهه انتشار آلایندگی‌های کلانشهر اصفهان با توجه به میزان جرم آلودگی منابع مختلف در سال ۹۶ با همکاری محیط‌زیست استان و دانشگاه‌های اصفهان، گفت: بر اساس اطلاعات و آمارهای علمی اگر در منطقه‌ای بیش از ۵۰ درصد ایام سال حجم بادهای آرام زیر سه متر بر ثانیه باشد، بارگذاری در آن مناطق هرگز نباید اجرایی شود، اما در شهر اصفهان که بیش از ۸۰ درصد روزهای سال سرعت وزش باد، کمتر از سه متر بر ثانیه ثبت می‌شود، میزان بارگذاری آن بسیار بالا است.
سهم حمل و نقل در آلودگی هوا در مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان ۷۶ درصد و سهم کارخانه ذوب آهن ۶ درصد است
وی پیرامون نتایج یکی دیگر از مطالعات میزان سهم انتشار منابع آلاینده و تأثیر آن بر مناطق پانزده‌گانه و شعاع ۵۰ کیلومتر شهر اصفهان در سال ۹۹ با همکاری اداره کل هواشناسی استان اصفهان، اظهار کرد: بر اساس این مطالعات سهم حمل و نقل در آلودگی هوا در مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان ۷۶ درصد و سهم کارخانه ذوب آهن شش درصد است، البته این میزان سهم آلایندگی حمل‌ونقل مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان با فعالیت صنایع به دلیل جابه‌جایی روزانه کارکنان، تأمین مواد اولیه و توزیع محصولات وسایل نقلیه مرتبط است، وقتی طی یک نامعادله زیست محیطی واحدهای صنعتی در منطقه‌ای استقرار می‌شود، مهاجرت، تمرکز جمعیت و حمل و نقل نیز توسعه می‌یابد.
رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان ادامه داد: براساس شرایط هوا، سرعت و جهت وزش باد، رطوبت و تابش نور خورشید سهم منابع آلاینده با یکدیگر متفاوت است، چرا که برای نمونه در شهر لنجان آمارهای آلایندگی‌ها برعکس ارقام مذکور کلانشهر اصفهان ثبت شده، به نحوی که بیش از ۸۰ درصد آلودگی لنجان تحت‌تأثیر فعالیت کارخانه ذوب آهن و سایر منابع به ویژه حمل و نقل ۲۰ درصد بوده است و براساس آمارهای شرکت ملی گاز اصفهان هم اکنون مصارف گاز نیروگاه و صنایع استان بالغ بر ۷۰ درصد برآورد شده است.
وی پیرامون مصرف سوخت مازوت در صنایع مختلف اصفهان، تصریح کرد: تا زمانی که در نیمه دوم سال قرار نگیریم و در شرایط کمبود گاز و الزامی نباشد بحث استفاده از سوخت مایع مانند مازوت در صنایع بزرگ مانند سیمان و نیروگاه‌ها مطرح نمی‌شود، از سوی دیگر اولویت کشور تأمین گاز طبیعی و سوخت پاک است، به طوری که هر روز مراجعه برای تأمین گاز طبیعی در حال افزایش است، اما با وجود کمبودهایی به ناچار سوخت مایع مورد توجه قرار می‌گیرد.
۶۴ درصد ناوگان حمل‌ونقل سنگین در اصفهان فرسوده است
صادقیان با اشاره به اینکه ۶۴ درصد ناوگان حمل‌ونقل سنگین در اصفهان فرسوده است، به طوری که کامیون‌ها عمر بالای ۱۵ سال یا بالای ۲۵ سال است، گفت: هم اکنون شبانه‌روز در استان نزدیک به ۱۳ میلیون لیتر گازوئیل سوزانده می‌شود، یعنی دوسوم مصرف گازوئیل در اصفهان سهم ارائه خدمات ترانزیت است، از این‌رو سهم حمل‌ونقل هشت میلیون لیتر برآورد شده است.
وی اصفهان را بزرگترین مصرف‌کننده سوخت گازوئیل در کشور دانست و اظهار کرد: این استان رتبه دوم استفاده از چهار فرآورده نفتی را در بخش‌های مختلف به خود تخصیص داده است، به طوری که طی هشت ماه امسال، سوخت گازوئیل با گوگرد اندک در شعاع ۵۰ کیلومتر اصفهان و ۸۰ درصد استان توزیع می‌شود.
رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان با اشاره به ورود یک میلیون و ۴۷۰ هزار خودرو طی سال گذشته در ناوگان حمل‌ونقل کشور، افزود: از این تعداد سهم استان اصفهان ۱۰ درصد بود که تعداد ۱۴۷ هزار دستگاه وارد حمل و نقل اصفهان شد، اما تنها ۲۵۰۰ دستگاه خودروی فرسوده در مراکز استان اسقاط شدند، با وجود تولید سوخت استاندارد، خودروی استاندارد برای سوزاندن این سوخت نداریم.
وی با بیان اینکه اقلیم نقش عمده در وضعیت هوای اصفهان دارد، تصریح کرد: تعداد خودروها در سطح استان روزبه‌روز در حال افزایش است و معابر را نیز هر روز توسعه می‌دهیم، تمام این موارد بر اکوسیستم و اقلیم استان اصفهان به‌ویژه منطقه مرکزی که کلانشهر اصفهان بخشی از آن است به‌صورت طبیعی تحمیل خواهد شد، در حالی که اصفهان ظرفیت این همه بارگذاری را نداشته است، این اقدامات طی ده‌های گذشته اتفاق افتاده است و اکنون شاهد اثرات آن هستیم.
صادقیان درباره راهکار کاهش میزان آلایندگی‌ها و آلودگی استان اصفهان خاطرنشان کرد: محیط‌زیست به تنهایی نمی‌تواند گره از این مشکل بزرگ و موضوع مهم باز کند، چرا که این سازمان به‌عنوان هماهنگ‌کننده بین‌بخشی است، این مسئله مهم باید در سطح ملی توسط تمام دستگاه‌های ذی‌ربط پیگیری شود.
با این اوصاف؛ آلودگی هوای اصفهان متأثر از مازوت‌سوزی نیست و سهم عظیم این آلودگی که گلوی آسمان نصف جهان را می‌فشارد و نفس‌های مردمان این دیار را به شماره انداخته است، به خودروهای فرسوده و سایر عوامل بازمی‌گردد، تمام مسئولان امر به مصرف نشدن مازوت در اصفهان اذعان دارند و خبر از پلمب بودن بخش مازوت‌سوز نیروگاه و صنایع می‌دهند، امید است که چنین باشد…
نظر شما