به گزارش خبرنگار ایمنا، کودکان، سرمایه‌های اصلی کشور هستند و پرورش آنها از هدف‌های اصلی برنامه‌های توسعه اجتماعی، اقتصادی است، برای دستیابی به اهداف توسعه باید تأمین بالاترین سطح سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی کودکان به عنوان ضرورت و اولویت برنامه‌های توسعه‌ای مورد توجه قرار گیرد، بعد از خانواده مدرسه مهمترین نقش را در سلامت کودک دارد، دانش‌آموز در مدرسه علاوه بر یادگیری مهارت خواندن و نوشتن دانش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای جدید را می‌آموزد این رفتارها علاوه بر تأثیر بر سلامت فردی، نقش تعیین‌کننده سلامت خانواده و جامعه را دارد.
در همین راستا برای رشد سلامت دانش‌آموزان و کارکنان مدرسه، خانواده‌ها و افراد جامعه مدرسه جایگاه ویژه‌ای است، زیرا کودک ساعات زیادی را در مدرسه به سر می‌برد، در آنجا رشد می‌یابد و تکامل پیدا می‌کند، بنابراین افزایش آگاهی عمومی با بهداشت مدارس و برنامه‌های آن امری ضروری است، تا در جهت اجرای مطلوب برنامه‌های بهداشتی مدارس و دانش‌آموزان و ارتقا سلامت این گروه موفق باشیم، بنابراین هدف از معاینات غربالگری جست‌وجوی بیماری یا نقص با استفاده از آزمون‌های علمی عملی و معاینه در افرادی است که در ظاهر سالم به نظر می‌رسند؛ این معاینات شامل دو بخش ارزیابی مقدماتی و معاینات پزشکی است، بعضی بیماری‌ها و نقایص مانند بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان، غدد، قلب و عروق، شکم، اختلالات رفتاری، مشکلات بینایی و شنوایی توسط این روش به صورت سالانه دنبال می‌شود.
بر این اساس طی اردیبهشت سال جاری، اداره‌کل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش با صدور اطلاعیه‌ای از آغاز اجرای غربالگری دانش‌آموزان در تمام مقاطع تحصیلی در اردیبهشت و خرداد، در اطلاعیه‌ای خطاب به مدیران کل آموزش و پرورش استان‌ها اعلام کرد که «به منظور اجرای غربالگری دانش‌آموزان در مقاطع سه‌گانه تحصیلی و شناسایی دانش‌آموزان نیازمند دریافت خدمات راهنمایی و مشاوره، جدول زمانبندی اجرای غربالگری در سامانه نماد ارسال می‌شود. پس از اجرای آزمون‌های غربالگری و شناسایی دانش‌آموزان نیازمند دریافت خدمات تخصصی راهنمایی و مشاوره، در فصل تابستان خدمات تخصصیِ حمایتی-درمانی در مراکز مشاوره آموزش و پرورش به آنان ارائه خواهد شد. در ضمن بستر اجرای غربالگری my.medu.ir (سامانه نماد) است.»
غربالگری ۵ میلیون دانش‌آموز در طرح «نماد» / بررسی وضعیت دانش‌آموزان در معرض خطر و آسیب‌دیده
اصغر باقرزاده، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش به تشریح فرآیند نظام مراقبت از دانش‌آموزان در برابر آسیب‌های اجتماعی (نماد) پرداخت و اظهار کرد: بیش از پنج میلیون دانش‌آموز در این طرح غربالگری شده و مشاوران آموزش و پرورش هم اکنون در حال بررسی موارد پرخطر هستند.
وی در این باره گفته است: نظام مراقب اجتماعی دانش‌آموزان (نماد) با غربالگری دانش‌آموزان در مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم به‌صورت سامانه‌ای آغاز شد، در مرحله نخست، پنج میلیون و ۱۰۰ هزار نفر از دانش‌آموزان غربال می‌شوند، غربالگری در پایه‌های سوم و ششم ابتدایی، هفتم و هشتم متوسطه اول، دهم و یازدهم متوسطه دوم با استفاده از آزمون‌های غربالگری و سلامت روان انجام خواهد شد.
به گفته وی پس از شناسایی دانش‌آموزان نیازمند دریافت خدمات، ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به آنان در مراکز مشاوره آموزش و پرورش صورت می‌گیرد. امروزه با توجه به هجوم آسیب‌های اجتماعی، شناسایی به‌موقع کودکان و نوجوانان که نیازمند کمک هستند، بسیار دارای اهمیت است، از این‌رو کمک به اجرای مطلوب فرایند غربالگری و همکاری تمام حوزه‌های وزارت آموزش و پرورش در دستیابی به اهداف مهم این کار، ضرورتی غیرقابل انکار است.
غربالگری اختیاری «سلامت روان» دانش‌آموزان ۵ پایه / عمده دانش‌آموزان مشکلی ندارند
معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه امسال دانش‌آموزان پایه‌های سوم و ششم ابتدایی، هفتم، هشتم و دهم متوسطه تحت غربالگری سلامت روان قرار می‌گیرند، اعلام کرد شرکت در این غربالگری اجباری نیست.
وی درباره برنامه غربالگری سلامت روان دانش‌آموزان برای سال جاری، اظهار کرد: سال جاری غربالگری سلامت روان دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی به عنوان پایه‌ای که پایان دوره اول ابتدایی است، کلاس ششم ابتدایی به عنوان پایه‌ای که پایان دوره دوم ابتدایی است مد نظر ما است؛ چراکه کلاس ششم پایه ورودی به متوسطه محسوب می‌شود.
باقرزاده درباره غربالگری سلامت روان دانش آموزان مقطع متوسطه نیز تصریح کرد: امسال از متوسطه اول دو پایه هفتم و هشتم و از متوسطه دوم پایه دهم مد نظر ما در طرح غربالگری سلامت روان است. دانش آموزان پایه‌های یازدهم و دوازدهم آزمون نهایی دارند و از طرف دیگر دانش‌آموزان پایه نهمی نیز آزمون رغبت و توانایی دارند، به همین جهت در طرح غربالگری سلامت روان امسال دانش آموزان متوسطه، کلاس‌های هفتم، هشتم و دهم مد نظر ما هستند.
وی با بیان اینکه علاقه‌مند هستیم و وظیفه داریم که غربالگری سلامت روان را برای تمام دانش‌آموزان و در تمام پایه‌های تحصیلی اجرا کنیم، تاکید کرد: اگر توان داشته باشیم، باید این کار را برای تمام پایه‌های تحصیلی انجام دهیم اما هدف‌گذاری ما برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ تنها در خصوص دانش‌آموزان پنج پایه یاد شده است تا بتوانیم غربالگری سلامت روان دانش‌آموزان این پایه‌ها را به‌صورت تمام شمار انجام دهیم.
شرکت در هیچ‌یک از مراحل غربالگری سلامت روان دانش‌آموزان اجباری نیست
معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه انجام شرکت در هیچ یک از مراحل غربالگری سلامت روان برای دانش‌آموزان اجباری نیست، گفت: با این حال خود خانواده‌ها از این امر استقبال می‌کنند و همان‌گونه که دانش آموزان را در مباحث درسی استعدادیابی می‌کنند، تمایل دارند تا بدانند آیا فرزندشان در زمینه مسائل اجتماعی مشکلی دارد یا خیر.
وی افزود: این غربالگری سلامت روان تشخیص می‌دهد که کدام دانش‌آموزان نیاز به مشاوره و درمان دارند، اما عمده دانش‌آموزان ما مشکلی ندارند. در نهایت نیز آن درصدی از دانش‌آموزان که در معرض آسیب اجتماعی یا فوریت‌های روانی اجتماعی تشخیص داده شده باشند، به مراکز مشاوره وزارت آموزش و پرورش دعوت می‌شوند و مشاورین با همکاری خود دانش‌آموز و والدین اقدام به توانمندسازی آن دانش‌آموز می‌کنند.
به گفته معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش، در غربالگری سلامت روان برای دانش‌آموزان ابتدایی نظر اولیا و معلمان مهم است و در غربالگری سلامت روان دانش‌آموزان متوسطه خوداظهاری دانش‌آموزان، نظر معلم و مشاور مدرسه مهم است.
باقرزاده با بیان اینکه مرحله اول غربالگری سلامت روان معطوف به جمع‌آوری اطلاعات و مرحله بعد معطوف به تشخیص اختلالات روان می‌شود، خاطرنشان کرد: در مرحله اول سنجش سلامت روانی و اجتماعی دانش‌آموزان در دستور کار قرار می‌گیرد و در مرحله بعد تشخیص مهم است، برای مرحله تشخیص نیز مشاورین ما تمام اطلاعات جمع‌آوری شده را بررسی می‌کنند و طبق اطلاعات اولیه به دست آمده از افرادی که به نظر می‌رسد در بحث سلامت روان پرخطر یا در معرض آسیب‌های اجتماعی هستند، برای مشاوره دعوت به عمل می‌آید تا مشکل موجود به کمک آن شخص و خانواده او حل شود.
ضرورت انجام غربالگری به عنوان پایه روان‌شناختی دانش‌آموزان
حجت‌الله مهدی، رئیس مرکز مشاوره و خدمات روان‌شناختی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، درباره آزمون «سلامت روانی رفتاری» و «غربالگری پایه روان‌شناختی» اظهار کرد: غربالگری و سنجش سلامت روان بر اساس نظام مراقبت از آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان (نماد) برعهده آموزش و پرورش است که در دو حوزه غربالگری دانش‌آموزان و سلامت روان ارزیابی انجام می‌شود.
وی ادامه داد: از این ارزیابی برای تحلیل نقطه‌ای مناطق اصفهان و تحلیل استانی استفاده می‌شود و به کمک این داده‌ها بررسی می‌کنیم در یک منطقه و مدرسه و مجموعه استان شرایط روان‌شناختی چگونه است و چه مداخلاتی باید انجام شود.
رئیس مرکز مشاوره و خدمات روان‌شناختی اداره کل آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به اینکه این فرایند برای دانش‌آموزان مدارس دولتی و غیردولتی است، افزود: فرایند به این شکل است که ابتدا آزمون غربالگری برای دانش‌آموزان پایه هشتم و یازدهم استان انجام می‌شود و آزمون سلامت روان برای دانش‌آموزان ورودی یعنی پایه هفتم و دهم برنامه‌ریزی‌شده و غربالگری برای دانش‌آموزان ابتدایی هم در پایه‌های سوم و ششم انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: در دوره ابتدایی غربالگری توسط آموزگار پایه کلاس انجام و در دوره متوسطه هم غربالگری و هم سلامت روان توسط خود دانش‌آموزان به‌صورت خود گزارش‌دهی انجام می‌شود.
مهدی گفت: پس از برگزاری آزمون‌ها نتایج آنها برای استان، منطقه و مدرسه قابل تحلیل است و دانش‌آموزان بر اساس تحلیل‌های به‌دست آمده، خدمات روان‌شناختی و مشاوره موردنیاز برای دانش‌آموزان نیازمند توسط مشاوران مدارس، مرکز مشاوره منطقه و در صورت نیاز مرکز مشاوره استان خدمات مورد نیاز انجام می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: هر سال بر اساس سند نظام تحول سلامت روان، فرایند غربالگری باید از مهرماه انجام شود، اما با توجه به تغییر سامانه و انتقال فرایند غربالگری از سامانه نماد به زیرمجموعه سامانه my.medu.ir سال جاری این فرایند از اواسط اردیبهشت آغاز شده است و این فرایند در تابستان و سال تحصیلی آینده ادامه خواهد یافت.
نظر شما