به گزارش خبرگزاری ایمنا، انتخاب روش زایمان یک خانواده‌ها همواره با چالش‌هایی همراه بوده و بسیاری از زنانی که برای بار اول مادر شدن را تجربه می‌کنند، در خصوص روش زایمان با سوالات بسیاری مواجه هستند، البته باید مد نظر داشت که زایمان یک فرآیند طبیعی است و به جز موارد ضروری که جان مادر و نوزاد در خطر باشد، نباید در فرآیند آن مداخله شود.
داده‌های سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد افزایش آمار سزارین با کاهش مرگ‌ومیر و عوارض زایمان طبیعی همراه بوده است، اما زمانی که آمار سزارین از حد استاندارد بالاتر می‌رود، کمکی به روند زاد و ولد نمی‌کند و ممکن است خود این موضوع نیز مشکل‌ساز شود، زیرا مادرانی که می‌خواهند سزارین شوند، نمی‌توانند به بارداری‌های متعدد فکر کنند.
سازمان بهداشت جهانی در سال ۱۹۸۵ میلادی اعلام کرد آمار بالای ۱۰ تا ۱۵ درصد سزارین نسبت به کل زایمان‌ها کمکی به کاهش مرگ‌ومیر و عوارض بد زایمان نمی‌کند، اما آمار کمتر از ۱۰ درصد سزارین نسبت به کل زایمان‌ها می‌تواند میزان مرگ‌ومیر را افزایش دهد و این موضوع نشان می‌دهد زنان آن کشور به امکانات لازم در حوزه تخصصی زنان و زایمان دسترسی ندارند.
روند صعودی آمار سزارین جهانی از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸
براساس مطالعات جهانی، آمار سزارین تا ۱۹ درصد منطقی به نظر می‌رسد، اما سازمان بهداشت جهانی امیدوار است این رقم را به ۱۵ درصد برساند، آمار جهانی سزارین از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ نشان‌دهنده روند صعودی این نوع زایمان به‌طور متوسط در کل دنیاست و طبق گفته مدیرکل اقتصاد و درمان سازمان نظام پزشکی، نرخ ایده‌آل جهانی سزارین ۱۵ درصد و در نهایت ۲۵ درصد است، اما نرخ سزارین در ایران به ۵۵ درصد می‌رسد.
مجلس شورای اسلامی در قانون جوانی جمعیت، وزارت بهداشت را مکلف کرده است که میزان سزارین را سالانه ۵ درصد کاهش داده و زایمان طبیعی را افزایش دهد تا جایی که به استاندارد جهانی برسد و تمام اقدامات و اطلاع‌رسانی‌های انجام شده در همین خصوص است.
در این بین پزشکانی برای دادن حق انتخاب به مادر باردار برای انتخاب شیوه زایمان خود و انجام سزارین، اقدام به دریافت وجوهی اضافه‌تر یا حتی سکه می‌کنند که این موضوع بسیاری از خانواده‌ها و مادران باردار را دچار چالش کرده است.
جریمه ۴۰۰ میلیون ریالی پزشک متخصص زنان و زایمان
مدتی قبل علی اکبر مختاری، مدیرکل تعزیرات حکومتی استان اصفهان، از محرز شدن تخلف دریافت زیرمیزی یک متخصص زنان و زایمان توسط شعبه رسیدگی کننده با توجه به شکایت افراد و نتیجه بررسی موضوع شکایت، با توجه به اوراق و محتویات پرونده، خبر داد و اظهار کرد: این پزشک متخصص زنان و زایمان علاوه بر استرداد وجه اضافه دریافتی از بیمار به درج در پرونده پزشکی و پرداخت مبلغ ۴۰۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم شد.
وی افزود: هر گونه دریافتی بالاتر از سقف تعرفه مصوب خدمات سلامت، دریافت هرگونه وجه بدون ارائه رسید رسمی، هرگونه دریافتی خارج از بیمارستان‌ها و مراکز جراحی، دریافت هرگونه وجه برای هر نوع عمل جراحی چه در مطب و چه در جای دیگر تحت عنوان زیرمیزی، حق دستمزد و شیرینی در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی ممنوع است.
فشار دو چندان دریافت هزینه‌های اضافی برای سزارین
سیمین، مادری که به تازگی نوزاد خود را به دنیا آورده است، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: با شنیدن تجربیات سایر افراد، ترس از داشتن زایمان طبیعی، موضوعی است که در تمام مادران باردار وجود دارد و از همین رو تمایل بیشتر مادران به انتخاب زایمان سزارین است، پزشکان و متخصصان حوزه زنان و زایمان نیز در صورت ایمن بودن، اولویت را به زایمان طبیعی می‌دهند و انجام عمل سزارین اولویت دوم آنها است.
او به تجربه خود از مراجعه به پزشک زنان و زایمان اشاره می‌کند و می‌افزاید: انتخاب من برای زایمان، انجام عمل سزارین بود و در ابتدا پزشک سعی بر تغییر انتخاب روش زایمان داشت، اما با دیدن ترس و واهمه از زایمان طبیعی که در من وجود داشت، اعلام کرد که با دریافت مبلغی تحت عنوان دستمزدی جدا از هزینه بیمارستان عمل سزارین را انجام می‌دهد.
این مادر با اشاره به اینکه مبلغ درخواستی پزشک ۷ میلیون تومان بود، تصریح ادامه می‌دهد: درخواست پزشکان برای دریافت وجوهی بیشتر از تعرفه‌های پزشکی برای انجام اعمالی مانند زایمان فشار دو چندانی را برای خانواده منتشر فرزند وارد می‌کند، این مبلغ جدای هزینه بالای بیمارستان هاست.
او خاطرنشان می‌کند: پرداخت هزینه‌های معاینات پزشکی و سونوگرافی، تهیه سیسمونی و خرید لوازم مورد نیاز نوزاد و پرداخت هزینه‌های بیمارستان برای بسیاری از افراد در وضعیت کنونی سنگین است و با اضافه شدن دستمزد متخصص برای انجام عمل سزارین، افزون بر مشکلات اقتصادی، نگرانی‌هایی را نیز برای خانواده‌ها به همراه دارد.
نظرات تعدادی از مادران در یکی از سایت‌های تخصصی
زیرمیزی، شیرینی یا حق دستمزد جراح؟
شادی، مادر دیگری که به تازگی نوزاد خود را با روش زایمان طبیعی به دنیا آورده است نیز به خبرنگار ایمنا می‌گوید: ترس و واهمه از زایمان طبیعی برای تمام مادران باردار وجود دارد، اما من با در نظر گرفتن نکات مثبت زایمان طبیعی و مقایسه عوارض دو شیوه زایمان، زایمان طبیعی را انتخاب کردم.
او می‌افزاید: از بسیاری مادران باردار شنیده‌ام که برخی پزشکان برای انجام عمل سزارین درخواست وجوهی اضافه‌تر تحت عنوان زیرمیزی، شیرینی یا حق دستمزد جراح می‌گیرند و حتی پزشکی نیز معروف به دریافت سکه برای انجام سزارین از بیماران خود است.
این مادر اضافه می‌کند: بارداری به نحوه خود دغدغه‌های بسیاری به همراه دارد و اینکه خانواده‌های چشم انتظار فرزند نگران هزینه‌های زایمان نیز باشند، به طور قطع بر چالش‌های آنها می‌افزاید و استرس، اضطراب و حتی نگرانی متوجه مادران باردار می‌شود.
مادر دیگری در گفت‌وگو با ایمنا این طور شرح ما وقع می‌دهد: دفعه اول که به دکترم گفتم می‌خواهم سزارین بشوم گفت «هزینه دارد»؛ اواخر ماه هفتم به طور قطع به دکتر گفتم می‌خواهم به روش سزارین زایمان کنم؛ در پاسخ گفت «وزارت بهداشت سزارین اختیاری را منع کرده و ما اعتبار خودمان را زیرسوال می‌بریم و انجام می‌دهیم، هزینه‌ش هم یک ربع سکه بانکی هست»؛ یک هفته قبل از زایمان رفتم مطب و سکه را به منشی دادم، منشی گذاشت رو پرونده و برد پیش دکتر؛ دکترم من را تنها صدا کرد و گفت اگر طبیعی زایمان کردم این امانت را بر می‌گرداند.
فراهم‌سازی شرایط برای زایمان طبیعی خوب؛ روند مد نظر در سراسر جهان
یک متخصص زنان و زایمان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به بهتر بودن روند طبیعی هر اقدام نسبت به دخالت انسان در انجام آن، اظهار کرد: زایمان روندی طبیعی دارد که در صورت فراهم بودن شرایط برای مادر باردار، بهتر است زایمان به صورت طبیعی انجام شود، البته شرط اصلی برای انجام زایمان طبیعی، فراهم بودن شرایط است.
وی با اشاره به اینکه مناسب بودن لگن، درشت نبودن نوزاد، وجود امکانات کافی و تمایل مادر باردار به زایمان طبیعی از جمله فاکتورهایی است که باید در زایمان طبیعی مد نظر قرار گیرد، افزود: در صورت فراهم نبودن شرایط برای زایمان طبیعی یا در خطر بودن جان مادر یا نوزاد، زایمان به شیوه سزارین جایگزین زایمان به روش طبیعی به شمار می‌رود.
این متخصص زنان و زایمان با بیان اینکه فراهم‌سازی شرایط برای زایمان طبیعی خوب، موضوعی است که در حال حاضر در سراسر جهان مد نظر قرار گرفته است، تصریح کرد: در کشورهای پیشرفته، به محض آغاز شدن درد و ورود مادر باردار به اتاق زایمان، بی‌حسی نخاعی (اپیدورال) برای او انجام و در واقع سیر زایمان این مادر بدون درد طی می‌شود.
نگرانی و ترس از زایمان طبیعی در مادران باردار
وی با اشاره به اینکه امکان اپیدورال کردن دو تا سه درصد زایمان‌های طبیعی در کشور وجود دارد، ادامه داد: در بیشتر بیمارستان‌های کشور امکانات زایمان بی‌درد وجود ندارد و با توجه به ارتباط مادران باردار با یکدیگر و به اشتراک‌گذاری تجارب، افرادی که زایمان طبیعی همراه با درد را تجربه کرده‌اند، احساس ترس را به زنان باردار منتقل می‌کنند.
این متخصص زنان و زایمان با بیان اینکه بیشتر مادران بارداری که به پزشکان مراجعه می‌کنند از همان لحظه ابتدایی، نسبت به زایمان طبیعی ابراز نگرانی و ترس می‌کنند، عنوان کرد: بالا بودن تعداد افرادی که تمایل به زایمان سزارین دارند، یکی از چالش‌هایی است که پزشکان با آن مواجه هستند و در صورتی که پزشک از انجام عمل سزارین برای آنها خودداری کند، به پزشک دیگری مراجعه می‌کنند.
وی با تأیید ضمنی وجود زیرمیزی برای انجام سزارین، اضافه کرد: دریافت وجهی اضافه‌تر تحت عنوان زیرمیزی، تنها مختص به زایمان و سزارین نیست، در اعمال جراحی دیگر نیز این مورد دیده می‌شود و یکی از دلایل این موضوع، واقعی نبودن تعرفه‌های پزشکی به شمار می‌رود.
از واقعی نبودن تعرفه‌های پزشکی تا اعمال جراحی رایگان!
این متخصص زنان و زایمان با تاکید بر افزایش نداشتن تعرفه‌های پزشکی متناسب با تورم جامعه، اظهار کرد: در طول پنج سال اخیر هر سال شاهد حدود ۵۰ درصد تورم بودیم، اما دستمزد جراح سالانه پنج درصد افزوده می‌شود و دستمزد جراحی بیمار در ماه جاری به پزشک تعلق نمی‌گیرد؛ به عنوان مثال با انجام عمل جراحی در یک بیمارستان خصوصی با بیمه تکمیلی، دستمزد جراح چندین ماه پس از انجام جراحی به او تعلق می‌گیرد که گاهی این زمان به یک سال یا بیشتر نیز می‌رسد.
وی با اشاره به کسر ۱۰ درصدی مالیات از دستمزد تعلق گرفته به جراح و کسر ۳۰ درصدی از دستمزد توسط بیمارستان، افزود: با توجه به کسری‌های دستمزد، پرداخت ۴۰ درصد مبلغ اخذ شده حدود یک سال بعد از جراحی و با در نظر گرفتن تورم، در واقع جراحی انجام شده به منزله رایگان تلقی می‌شود.
این متخصص زنان و زایمان تصریح می‌کند: در ایران حداکثر دریافتی پزشک از یک عمل سزارین در بیمارستان، دو میلیون تومان است و این مبلغ، مبلغی نیست که پزشک بتواند مسئولیت جان یک مادر و فرزند را برعهده بگیرد؛ باید مد نظر داشته باشیم که ۹۰۰ میلیون تومان دیه مادر و ۹۰۰ میلیون تومان دیه فرزند است که این مبلغ در ماه حرام به دو برابر می‌رسد!
وی با بیان اینکه معتقدم پرداختی هزینه‌های درمانی باید برعهده بیمه‌ها باشد نه خود افراد، گفت: بعضی از بیمارستان‌های شهرهای بزرگ با هدف بالا رفتن آمار زایمان طبیعی، این شیوه زایمان را برای افراد رایگان می‌کنند و مافیاهایی مادران باردار را از سایر شهرها و شهرستان‌ها به منظور داشتن زایمان طبیعی به بیمارستان منتقل می‌کنند تا آمار زایمان طبیعی و سزارین به تراز برسد.
ممنوعیت پرداختی‌های خارج از تعرفه‌های مصوب
امیر صدری، مدیر روابط عمومی نظام پزشکی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار داشت: طبق قانون، هر گونه پرداختی خارج از تعرفه‌های مصوب و اعلام شده توسط دولت در حوزه ارائه خدمات پزشکی، ممنوع است.
وی با تاکید بر اینکه تعرفه‌های ارائه خدمات پزشکی چند سالی است که نرخ پایینی دارد و تناسبی با تورم موجود ندارد، افزود: با این وجود، تمام کادر درمان موظف به ارائه خدمات بر اساس تعرفه‌ها هستند.
مدیر روابط عمومی نظام پزشکی تهران تصریح کرد: در صورتی که فردی در چارچوب تعرفه‌های مصوب شده فعالیت نداشته و درخواست وجه اضافی و خارج از سیستم درمانی داشته باشد، این اقدام خلاف قانون به شمار می‌رود و شامل مجازات است.
وی ادامه داد: افراد به منظور گزارش اخذ زیرمیزی توسط پزشکان می‌توانند به معاونت‌های درمان دانشگاه‌ها یا نظام پزشکی‌های مناطق مختلف مراجعه و شکایت کنند و اطمینان خاطر داشته باشند که با افراد متخلف برخورد قانونی صورت می‌گیرد.
صدری با تاکید بر محدود و معدود بودن تعداد پزشکانی که اقدام به اخذ زیرمیزی می‌کنند، گفت: بیمارستان‌های خصوصی و دولتی همواره از سمت معاونت‌های درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی تحت رصد قرار دارند.
با وجود اینکه افزایش سیر زایمان طبیعی در دستور کار سیاست‌های بهداشتی کشور قرار گرفته است، همچنان تب سزارین بالا است و برخی از مادران باردار تمایلی به زایمان با روش طبیعی ندارند، در این بین هر بار خبری از جریمه پزشکی در پی دریافت زیرمیزی و وجهی اضافه‌تر از تعرفه‌های مصوب به گوش می‌رسد و همواره مسئولان کشور و دستگاه‌های ذی‌ربط نسبت به این موضوع هشدار داده‌اند؛ در واقع با وجود دغدغه‌های پزشکان از واقعی نبودن تعرفه‌های پزشکی و کم بودن دستمزد، قانون اجازه دریافت وجوهی بیشتر تحت عنوان شیرینی یا دستمزد جراحی را به افراد نمی‌دهد و تمام پزشکان موظف به رعایت قانون و تعرفه‌های مصوب شده هستند.
نظر شما