به گزارش خبرگزاری ایمنا از لرستان، یکی از معضلات بهداشتی و اجتماعی در بسیاری از شهرها و روستاهای کشور وجود سگ‌های ولگرد است. اگرچه سگ از دوستان قدیم انسان محسوب می‌شود و بیش از هزاران سال از اهلی شدن این حیوان و نقش مفید آن در زندگی بشر می‌گذرد، اما با شناخت بعضی بیماری‌های قابل انتقال میان حیوان و انسان و به مخاطره افتادن سلامت انسان‌ها، امروز در هیچ نقطه‌ای حضور سگ‌های بدون صاحب در خیابان‌ها پذیرفته نیست و لازم است اقدامات اساسی برای کنترل این حیوانات به عمل آید.
ازدیاد بیش از حد هرگونه جانوری در محیط زیست موجب ایجاد مشکلاتی می‌شود، فرآیندهای طبیعی با هدف ایجاد توازن در محیط اقدام به کنترل جمعیت گونه‌های جانوری در راستای حفظ زیست‌بوم می‌کند، اما انسان با نداشتن شناخت کافی نسبت به محیط موجب از بین رفتن این توازن می‌شوند، از جمله مشکلات معمولی که به واسطه بر هم خوردن تعادل میان انسان و محیط زیست به وجود آمده است، ازدیاد سگ‌های ولگرد و گشت‌زنی آن‌ها در شهرها و روستاها حتی شهرهای بزرگ است.
خرم‌آباد همچون بسیاری از شهرهای کشور با معضل سگ‌هایی مواجه است که در سطح شهر با هدف پیدا کردن غذا تردد می‌کنند، وجود بعضی کاربری‌ها اطراف شهر موجب نزدیک شدن این حیوانات به شهر و وحشت شهروندان می‌شود. بر اساس مفاد بند ۱۵ ماده ۵۵ قانون شهرداری، جلوگیری از شیوع امراض ساریه انسانی و حیوانی، جمع‌آوری حیوانات بلاصاحب و دفع حیوانات مریض، مزاحم و ولگرد از وظایف شهرداری است، اما این پرسش مطرح است که آیا کارگروه‌های استانی نیز در این راستا به وظایف خود عمل می‌کنند؟!
انتقال سگ‌ها به نقاهتگاه راه خوبی برای کنترل جمعیت آن‌ها است
رضا ماجدی، مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری خرم‌آباد به خبرنگار ایمنا می‌گوید: از ابتدای شهریور تاکنون حدود ۱۰۰ قلاده سگ بلاصاحب از سطح خیابان‌های شهر خرم‌آباد زنده‌گیری و به محل مرکز نگهداری وفاداران که از سال ۹۵ احداث شده است، تحویل داده شده‌اند، اما واقعیت این است که شهرداری در این زمینه تنها است و ضرورت دارد کارگروه‌های استانی از جمله دامپزشکی، استانداری و بهداشت در کنار شهرداری باشند.
وی با اشاره به اینکه ساماندهی سگ‌های بلاصاحب همواره یکی از چالش‌هایی است که شهرداری‌ها با آن مواجه هستند، می‌افزاید: برخی حامیان محیط زیست با کشتن این حیوانات مخالف هستند و می‌گویند که آن‌ها باید زنده‌گیری و به مکان‌هایی برای نگهداری انتقال داده شوند، غافل از اینکه نگهداری آن‌ها هزینه‌هایی برای شهرداری‌ها در پی دارد و ما نمی‌توانیم تا ابد این سگ‌ها را نگهداری کنیم.
مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری خرم‌آباد خاطرنشان می‌کند: هرچند جمع‌آوری و نگهداری سگ‌های بلاصاحب دشوار است، اما روزانه این حیوانات را در سطح شهر زنده‌گیری می‌کنیم و به مرکز وفاداران تحویل می‌دهیم.
ماجدی اضافه می‌کند: انتقال این حیوانات به نقاهتگاه و عقیم‌سازی آن‌ها می‌تواند راه خوبی برای کنترل جمعیت این حیوانات بدون صاحب باشد، چراکه نمی‌توانیم این حیوانات را برای همیشه نگهداری کنیم.
وی ادامه می‌دهد: لازم است دو دامپزشک در مرکز نگهداری سگ‌های بلاصاحب مستقر شوند تا هر بار این حیوانات زنده‌گیری می‌شوند، غربالگری صورت گیرد و مرگ با ترحم انجام گیرد.
مدیرعامل سازمان پسماند شهرداری خرم‌آباد تصریح می‌کند: قرار بود دستگاه‌های دیگر از جمله بهداشت و سازمان دامپزشکی در بحث واکسن، غربالگری و عقیم‌سازی به شهرداری کمک کنند که تاکنون به صورت موردی انجام شده است، اما با توجه به اینکه در نظر داریم یک اکیپ به این منظور اضافه کنیم استقرار دامپزشکی در این محل ضرورت دارد.
ازدیاد بی‌رویه سگ‌های ولگرد حیات سایر گونه‌ها را تهدید می‌کند
ماجدی به شهروندان توصیه می‌کند که به این حیوانات نزدیک نشوند، چراکه قابل اطمینان نیستند و ممکن است به بیماری‌هایی همچون سالک و هاری مبتلا باشند و فرد دچار گزش و مبتلا به بیماری شود.
وی ادامه می‌دهد: خواهش ما این است که به این حیوانات غذا ندهند، زیرا سگ با غذا خوردن به حضور در آن محلات و داخل شهر عادت می‌کند. شهروندان باید بدانند که غذا دادن ترحم کردن نیست و چنانچه می‌خواهند برای غذارسانی به این حیوانات کمک کنند باید آن‌ها را به پناهگاه وفاداران تحویل دهند.
در همین پیوند، محمدنبی حسنوند، معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان تصریح می‌کند: امروزه سگ‌های ولگرد علاوه بر تهدید برای گونه‌های مختلف حیات‌وحش تهدیدی برای انتقال و جابه‌جایی بیماری‌ها محسوب می‌شوند.نابودی طعمه گوشت‌خوران، جابه‌جایی و انتقال بیماری‌ها از عوارض سگ‌های ولگرد برای محیط زیست است.
وی می‌افزاید: سگ حیوانی است که راحت می‌تواند به سمت حیات‌وحش برود و مجدد به روستا و شهر بازگردد؛ بنابراین می‌تواند ضمن آسیب به حیات وحش عامل انتقال بسیاری از بیماری‌های مشترک میان انسان و حیات‌وحش باشد.
معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان تاکید می‌کند: زمانی که سگ‌ها به صورت گله‌ای حرکت می‌کنند، می‌توانند بعضی زیستگاه‌های حیات وحش را تهدید کنند و آن را تحت سیطره خود درآورند که تهدید جدی برای حیات‌وحش به‌ویژه گونه‌های در خطر انقراض همچون یوزپلنگ و جمعیت آسیب‌پذیر علف‌خواران از جمله کل، بز، قوچ و میش است.
حسنوند اضافه می‌کند: به علاوه زمانی که یوزپلنگ‌ها به دلیل کمبود منابع غذایی ناشی از تغییرات اقلیمی به حاشیه شهرها پناه می‌آورند، سگ‌های حاشیه شهرها به صورت گله‌ای به یوز ایرانی حمله می‌کنند و آن را از بین می‌برند.
زنده‌گیری و عقیم‌سازی باید زیر نظر دامپزشک انجام شود
مصطفی زبردست، مدیرکل دامپزشکی استان لرستان با بیان اینکه سگ‌های بلاصاحب یکی از چالش‌های جوامع صنعتی است، می‌گوید: بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان دهیاری‌ها و شهرداری‌های وزارت کشور، سه محل نگهداری در شهرهای بروجرد، خرم‌آباد و دورود پیش‌بینی شده است که این حیوانات در حال جمع‌آوری و انتقال به این مراکز هستند، اما با توجه به زاد و ولد و ازدیاد این حیوانات شهرداری‌ها باید نسبت به زنده‌گیری و جمع‌آوری اقدام کنند.
وی ادامه می‌دهد: سگ می‌تواند بیش از ۱۴۰ بیماری که کشنده‌ترین آن هاری است را به انسان منتقل کند، از آنجا که بحث حیوانات بلاصاحب از دغدغه‌های ما به‌شمار می‌رود، طی جلساتی که داشته‌ایم از مسئولان شهرهای دورود، کوهدشت، خرم‌آباد و بروجرد در خواست کرده‌ایم که برای احداث مراکز نگهداری اهتمام ورزند.
مدیرکل دامپزشکی لرستان تاکید می‌کند: در آخرین دستورالعمل وزارت کشور در سال ۱۴۰۱ معاونت عمرانی، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها بر اساس بند ۱۵ و ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها تاکید شده است که شهرداری‌ها در این خصوص چه وظایفی دارند و بر همین اساس کارگروه‌های ملی، استانی و شهرستانی مختلفی تشکیل شده است و در سطح استانی معاونت عمرانی رئیس کارگروه و مدیرکل امور شهری دبیر جلسه و در شهرستان نیز فرماندار رئیس و شهردار دبیر کارگروه هستند.
زبردست می‌افزاید: برنامه‌ریزی لازم با هدف اجرای مصوبات ستاد مرکزی و کارگروه استانی، حمایت و نظارت بر فعالیت‌های شهرداری‌ها و دهیاری‌های شهرستان ارائه پیشنهادها و نظرات و ارسال گزارش عملکرد به کارگروه استانی، برگزاری جلسات منظم (حداقل هر ۴۵ روز یک‌بار) از مهم‌ترین وظایف این کارگروه است.
وی تاکید می‌کند: اقدامات زنده‌گیری، ساخت اقامتگاه‌ها، جداسازی، عقیم‌سازی و پلاک‌کوبی باید زیر نظر مسئول فنی که دامپزشک است انجام شود و لازم است شهرداری در این خصوص قراردادی را منعقد کند.
مدیرکل دامپزشکی استان لرستان اظهار می‌کند: این اقدام در شهر خرم‌آباد و بروجرد در حال انجام است و امیدواریم در دیگر شهرهای استان نیز شهرداری‌ها پای کار بیایند تا بتوانیم با معضل سگ‌های بلاصاحب که از تهدیدات محیط پیرامون ما به‌شمار می‌رود، مبارزه کنیم.
لازمه حل معضل سگ‌های بلاصاحب همچون سایر مسائل شهری در گرو همراهی دستگاه‌ها و نهادهای دخیل و همراهی شهروندان است تا تعداد این حیوانات در یک بازه زمانی مشخص در محیط‌های شهری کاهش پیدا کند، البته باید در نظر داشت که رعایت مسائل زیست‌محیطی پیرامون شهرها به حل کلیدی این طرح کمک زیادی می‌کند.
نظر شما