چگونه به کودکم ارزش پول را بیاموزم؟

به گزارش خبرگزاری ایمنا یکی از مفاهیم موجود در تربیت اقتصادی کودکان آموزش مفهوم پول است، در روزگاران قدیم کودکان ارزش پول را بیشتر درک می‌کردند، دسته‌های پول را در جیب پدر می‌دیدند، خودشان گاهی اوقات کنار پدر یا یکی از بزرگترها مشغول به کار می‌شدند و پول‌هایشان را در قلک می‌انداختند و پس‌انداز می‌کردند تا بتوانند وسیله‌ای که دوست دارند را تهیه کنند، اما امروزه با وجود کارت‌های بانکی یکی از معضلات خانواده‌ها این است که کودکم ارزش پول را متوجه نمی‌شود و فکر می‌کند هرچقدر که بخواهد داخل کارت موجود است.

تاریخچه تشکیل پول را برای کودکان توضیح دهید

برای رفع این مشکل لازم است تا ابتدا ارزش پول را به آنها بیاموزید، کودکان باید بدانند که پول از کجا به دست آمده و چرا از آن استفاده می‌کنیم؟ بنابراین می‌توانید تاریخچه تشکیل پول را برای آنها توضیح دهید؛ در قدیم چیزی به نام پول وجود نداشته و مردم به تنهایی نیازهای خود را برطرف می‌کردند و آن چیزی که نداشتند را از طریق مبادله با فرد دیگر به دست می‌آوردند، به طور مثال فردی که درخت سیب داشت سیب‌های آن را می‌چید و آن را به کسی که نان می‌پخت می‌داد و به جایش نان می‌گرفت.

به مرور زمان متوجه شدند که مبادله مشکلاتی دارد، از جمله اینکه ممکن بود فردی که نان می‌پزد به این راحتی پیدا نشود و یا نیازی به سیب نداشته باشد و فرد اول که فقط سیب دارد باید کالای خود را با چندین نفر مبادله کند تا بالاخره بتواند نان بگیرد، مشکل بعدی این بود که معلوم نبود در ازای چه مقدار سیب می‌تواند یک نان بگیرد؟ بنابراین افراد متوجه شدند باید کالای واسطه‌ای وجود داشته باشد تا مبادلات میان آنان تسهیل گردد.

برای کودکتان توضیح دهید که پول‌ها ابتدا به صورت کالایی بودند، یعنی در هر زمان و مکان متناسب با شرایط و امکانات شکل پول متفاوت بود، به طور مثال نمک، صدف، ماهی خشک، سپس پر پرنده، سنگ‌های بزرگ، سنگ‌های کوچک و در نهایت به شکل سکه‌های طلا و نقره درآمد، سپس به دلیل ارزش بالای این سکه‌ها به صورت اسکناس ظاهر شد و امروزه همان اسکناس‌ها درون کارتهای بانکی قرار گرفته‌اند تا بتوان مقدار زیادی از آن را بدون آنکه کسی متوجه شود حمل کرد و فرایند خرید آسان‌تر گردد.

پول از عابربانک در نمی‌آید

کودکانی که سن کمتری دارند گاهی به اشتباه فکر می‌کنند که بانک یا دستگاه عابربانک به آنها پول می‌دهد، یکی دیگر از راه‌هایی که می‌توانید ارزش پول را برای کودکان مشخص کنید این است که برای آنها توضیح دهید پول نه از بانک و نه عابربانک به دست می‌آید، بلکه پول با کار کردن به دست می‌آید.

برای توضیح این موضوع داستان ضرب المثل "باد آورده را باد می‌برد" را در اینترنت جست و جو و برای آنها تعریف کنید تا بدانند پولی که بدون زحمت به دست می‌آید ماندگاری ندارد و پول حلال با زحمت و کار کردن به دست می‌آید و باید به درستی نیز خرج شود.

همچنین این موضوع را برای آنها توضیح دهید که مقدار آن نامحدود نیست و ممکن است تمام شود، پس نمی‌توان همه چیز با هم تهیه کرد و باید آن چیزهایی که در اولویت هستند ابتدا خریده شود.

برای آنها هدف پس اندازی تعیین کنید

یکی دیگر از اقداماتی که می‌تواند ارزش پول و همچنین صبوری برای رسیدن به نتیجه را به کودکان آموزش دهد این است که آنها پول‌هایی که دریافت می‌کنند را برای رسیدن به هدف مشخصی جمع کنند که به آن هدف پس اندازی گفته می‌شود.

در یادداشت قبلی در حیطه اقتصاد خانواده، درباره اصول پول توجیبی دادن به فرزندان توضیحات کاملی ارائه شد، یکی از موضوعات مهم این بود که نباید بدون هدف به کودکان پول توجیبی داد بلکه باید حتماً هدف مشخصی را با مشورت با پدر و مادر تعیین کنند و شما نیز متناسب با آن به آنها پول توجیبی بدهید.

برای تعیین کردن هدف پس اندازی می‌توانید یکی از وسایلی که فرزندتان دوست دارد داشته باشد اما نیاز اصلی او نیست را در نظر بگیرید و او را تشویق کنید تا میزان مشخصی از پولی که به او می‌دهید را برای خرید آن وسیله پس انداز کند.

به او کمک کنید تا برنامه‌ریزی کند که چقدر طول می‌کشد تا به هدف خود برسد، می‌توانید آن روز را روی تقویم مشخص کنید تا انگیزه‌اش بیشتر شود و به این صورت صبوری را نیز تمرین کرده است.

اجازه دهید کودکان پول را لمس کنند!

استفاده از کارت بانکی برای بزرگسالان عادی شده اما کودکان نباید از سنین پایین از کارت بانکی استفاده کنند، چرا که چالش‌های گفته شده به وجود می‌آید و فکر می‌کنند می‌توانند هرچقدر خواستند کارت بکشند.

بهتر است تا قبل از ۱۰ سالگی برای آنها کارت شخصی در نظر گرفته نشود و به آنها برای تمرین مدیریت پول به صورت فیزیکی پول داده شود. کودکان باید کم و زیاد شدن پول در قلک خود را احساس کنند، این موضوع هم به آنها انگیزه می‌دهد هم دقت نظر آنها را بیشتر می‌کند.

توجه کنید که در کنار اینکه باید پول را به چشم ببینند، نباید این احساس نیز در آنها تقویت بشود که بهتر است فقط پول‌هایش را جمع کند تا زیاد شوند! در مواقع بسیاری پیش آمده که والدین میگویند کودکم دوست دارد فقط پول‌ها و عیدی‌هایش را جمع کند و دلش نمی‌خواهد آنها را خرج کند.

در نظر گرفتن هدف پس اندازی این موضوع را نیز حل می‌کند و به آنها می‌آموزد که جمع کردن پول به تنهایی فایده‌ای ندارد و اگر خرج نشود ارزش خود را به مرور زمان از دست می‌دهد.

پول فقط وسیله است، هدف نیست

این نگاه که پول تنها وسیله‌ای برای رسیدن به اهداف است و نباید به عنوان هدف در نظر گرفته شود نگاهی است که باید ابتدا در بسیاری از بزرگسالان تقویت شود و سپس برای کودکان توضیح داده شود.

برای کودکانتان توضیح دهید که افراد پول را مصرف نمی‌کنند بلکه کالاها و خدمات را مصرف می‌کنند و پول به این خاطر مفید است که می‌تواند برای خرید کالاها و خدمات به کار رود.

دین مبین اسلام با ثروتمند شدن موافق اما با هدف قرار دادن پول به عنوان ثروتی که بلااستفاده باشد مخالف است چرا که انسان را دنیا طلب و طماع می‌کند، بنابراین باید به پول به اندازه‌ای بها داده شود که بتوانیم توسط آن نیازهای خود را رفع کنیم و در موارد لازم آن را خرج کنیم یا ببخشیم.

گزارش از مائده جلوخانیان؛ خبرنگار اقتصادی ایمنا