به گزارش خبرنگار ایمنا، انرژی، نیاز بی‌بدیل زندگی محسوب می‌شود، زیرا انجام هر فعالیتی در هر جامعه‌ای نیازمند بهره‌برداری از انواع انرژی است؛ به‌طور کلی دو نوع انرژی در جهان وجود دارد؛ انرژی‌هایی همچون زغال‌سنگ یا نفت خام در زمره تجدیدناپذیرها و انرژی‌های خورشیدی، بادی، جزر و مد و گرمایی در دسته انرژی‌های تجدیدپذیر قرار می‌گیرد.
همان‌طور که از نام انرژی‌های تجدیدناپذیر مشخص است، این دسته دوباره به چرخه انرژی‌های قابل استفاده بازنمی‌گردد، بنابراین لزوم استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بیش از پیش احساس می‌شود.
مصرف انرژی در شهرها در بخش‌های مختلفی همچون خدمات، حمل‌ونقل، گرمایش و سرمایش، اداری و روشنایی است و با توجه به اینکه طبق آمار موجود بهره‌وری صنعت برق کشور حدود ۱۰ درصد است، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر ضروری به‌نظر می‌رسد.
یکی از انواع انرژی‌های تجدیدپذیر، انرژی خورشیدی است؛ این انرژی در شهرهای کشور به وفور یافت می‌شود و با توجه به اینکه در بیشتر شهرها بیش از ۳۰۰ روز آفتابی داریم، استفاده از آن مقرون به صرفه خواهد بود.
با توجه به اینکه سوخت‌های فسیلی را بهتر است برای نسل‌های آینده نگه داریم، حرکت به سوی استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر عمل به همان موضوع توسعه پایدار است.
هر ۱۰ متر مربع، برابر با حداقل ۱۰ کیلووات برق در هر ساعت است
علی‌اکبر عالم‌رجبی، استاد تمام دانشگاه صنعتی اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در شهرها استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به‌دلیل وجود مشکلات و محدودیت‌هایی برای استفاده از انرژی بادی، به انرژی خورشیدی محدود می‌شود.
وی می‌افزاید: انرژی خورشیدی در بیشتر شهرهای کشور به‌غیر از شهرهای شمالی و ساحلی، به وفور وجود دارد؛ با توجه به اینکه بلندمرتبه‌سازی در کشور باب شده است، سطح بام، به‌ازای هر نفر محدود شده است که به‌رغم این موضوع، می‌توان در بام آپارتمان‌ها نیز پنل‌های خورشیدی نصب کرد.
استاد تمام دانشگاه صنعتی اصفهان خاطرنشان می‌کند: اگر ۱۰ متر مربع پنل خورشیدی با شرایط مناسب نصب شود، به‌صورت متوسط یک کیلووات در ساعت، هشت تا ۱۰ کیلووات در روز و در هر ماه ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلووات ساعت برق خورشیدی تولید خواهد کرد که البته در بسیاری از نقاط این میزان بسیار بالاتر خواهد بود.
وی با بیان اینکه یکی از مزایای نیروگاه‌های خورشیدی کوچک در بام منازل، نزدیکی به مصرف‌کننده‌ها است، اضافه می‌کند: با توجه به اینکه انرژی در مسیر انتقال از نیروگاه به مصرف‌کننده در کشور حدود ۱۵ درصد و در سایر کشورها حدود هشت درصد تلفات دارد، بنابراین راندمان بهتری با راه‌اندازی نیروگاه روی بام منازل خواهیم داشت.
عالم‌رجبی با بیان اینکه نیروگاه‌های فسیلی دو مشکل عمده دارد، تاکید می‌کند: ابتدا اینکه سوزاندن به‌عنوان بدترین روش استفاده از سوخت‌های فسیلی محسوب می‌شود؛ به‌عنوان مثال گازی که با صنعت پتروشیمی می‌تواند به سود چند ۱۰ برابری تبدیل شود، سوزانده می‌شود و دوم اینکه با سوزاندن آن آلودگی تولید می‌کنیم.
وی اضافه می‌کند: ممکن است بگویند نیروگاه‌هایی که خارج از شهرها احداث می‌شود، آلودگی ندارد؛ باید توجه کرد در هر نقطه از کره زمین، سوخت فسیلی سوزانده شود، آلودگی آن در جو زمین باقی خواهد ماند، بنابراین باید جهانی فکر کنیم.
معتقدم بخش‌های مربوط به انرژی در هر کشور، باید به‌جای اینکه یارانه انرژی را برای راه‌اندازی نیروگاه‌های فسیلی به‌کار بگیرند، این هزینه را باید برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی صرف کنند.
استاد تمام دانشگاه صنعتی اصفهان تاکید می‌کند: نتیجه استفاده از سوخت فسیلی طی ۱۰۰ سال اخیر، افزایش دمای سطح زمین است که آثار زیان‌بار آن بارش‌های نابهنگام، وقوع سیل، آتش‌سوزی جنگل‌ها و ذوب‌شدن یخ‌های قطبی که سرعت آن بسیار زیاد شده است را به‌همراه دارد؛ پیش‌بینی شده است تا چند سال آینده حجم زیادی از یخ‌های قطبی آب شود که تمام این موارد پیامدهای منفی دارد.
وی می‌گوید: با آب شدن یخ‌های قطبی، سطح آب اقیانوس‌ها بالا می‌آید و موجب از بین رفتن شهرهای ساحلی و خاک حاصل‌خیز اطراف این شهرها می‌شود؛ مهاجرت‌های گسترده، کمبود زمین‌های کشاورزی و سایر موارد اتفاق خواهد افتاد که این تبعات وحشتناک، حاصل از سوزاندن سوخت فسیلی است.
عالم‌رجبی اضافه می‌کند: امکان دارد تمام این موارد در یک نسل اتفاق نیفتد، اما وقتی موضوع توسعه پایدار را مطرح می‌کنیم، یعنی توجه به این قبیل موارد باید توجه داشته باشیم تا نسل‌های آینده نیز بتوانند در شرایط مساعدی زندگی کنند؛ بنابراین صرفه‌جویی در مصرف انرژی در هر خانه نیز اهمیت دارد.
وی ادامه می‌دهد: معتقدم بخش‌های مربوط به انرژی در هر کشور، باید به‌جای اینکه یارانه انرژی را برای راه‌اندازی نیروگاه‌های فسیلی به‌کار بگیرند، این هزینه را باید برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی صرف کنند، زیرا مسئول چگونگی تولید برق این نهادها هستند.
وی اضافه می‌کند: این سیاست‌گذاری‌های کلان است که شهروندان را به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر ترغیب می‌کند، اگر تمام موارد اتفاق افتاده و پیش‌بینی‌هایی که ممکن است رخ دهد را کنار هم بگذاریم، خواهیم دید که راه را اشتباه رفته‌ایم.
استاد تمام دانشگاه صنعتی اصفهان تصریح می‌کند: به‌عنوان مثال اگر طی ۳۰ سال اخیر که یارانه انرژی روی گاز و بنزین ارائه شده است، این مبلغ در قالب یارانه انرژی‌های تجدیدپذیر ارائه می‌شد، آلودگی و وابستگی صنایع به برق کمتری داشتیم و منابع انرژی تجدیدناپذیر نیز مصرف نشده بود و برای نسل‌های آینده باقی می‌ماند.
با احداث ۶۰ هزار نیروگاه خورشیدی کوچک‌مقیاس روی بام منازل، اصفهان شهر خورشیدی می‌شود
سیدامیر سامع، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان می‌گوید: یکی از برنامه‌هایی که در کشور توسط وزارت نیرو و دستگاه‌های مربوطه همچون سازمان محیط زیست در حال پیگیری است، جایگزینی نیروگاه‌های فسیلی با نیروگاه‌های خورشیدی است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۱۵ درصد عقب‌ماندگی تولید انرژی داریم، می‌افزاید: در واقع مصرف ۱۵ درصد جلو افتاده است و می‌تواند در زمان‌های مختلف خطرناک و مشکل‌زا باشد.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان خاطرنشان می‌کند: یکی از راهکارها این است که انرژی الکتریکی را از طریق نیروگاه‌های خورشیدی بزرگ همچون نیروگاه شهید کاظمی مجتمع فولاد مبارکه در حد چند صد هزار وات و کوچک روی سقف منازل تأمین کنیم که در حال حاضر تمرکز روی نیروگاه‌های کوچک است که هر منزل می‌تواند یک نیروگاه پنج تا ۱۰ کیلوواتی راه‌اندازی کند.
وی با بیان اینکه با توجه به نزدیکی محل تولید و مصرف انرژی الکتریکی با راه‌اندازی نیروگاه خورشیدی خانگی، بیشترین راندمان را خواهیم داشت، ادامه می‌دهد: به‌عنوان مثال در شهر اصفهان ۴۰۰ هزار واحد مسکونی داریم که شاید حدود ۱۰۰ هزار واحد بتواند این نیروگاه‌ها را روی سقف خود داشته باشد.
سامع تاکید می‌کند: اصفهان حدود ۶۰۰ مگاوات و بیشتر، نیاز به انرژی الکتریکی دارد و اگر بتوانیم در ۶۰ هزار خانه نیروگاه ۱۰ کیلوواتی احداث کنیم، شهری خورشیدی خواهیم داشت که این موضوع از سوی مدیریت شهری در حال پیگیری است و جلساتی در این زمینه برگزار شده است.
وی با بیان اینکه یکی از مسائل در احداث این نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس، این است که سرمایه‌گذاری در این زمینه انجام شود، تاکید می‌کند: به‌عنوان مثال یک نیروگاه ۱۰ کیلوواتی حدود ۳۰۰ میلیون تومان هزینه دارد که بهتر است تسهیلات ارزان را در اختیار شهروندان، به‌ویژه گروه‌های هدف تحت حمایت بهزیستی و کمیته امداد، گروه‌های محیط زیستی، مساجد و حسینیه‌ها قرار دهیم که به دنبال آن هستیم.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه احداث نیروگاه‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس اگر شامل تسهیلات ارزان هم نباشد، صرفه دارد و مردم می‌توانند با پرداخت مبلغی تا ۲۰ سال قرارداد و درآمد داشته باشند، اضافه کرد: بخشی از درآمد چند سال نخست برای بازپرداخت وام در نظر گرفته می‌شود و در سال‌های آینده می‌تواند درآمد مناسبی برای خانوار داشته باشد.
وی با بیان اینکه این اقدام می‌تواند به سمت شرق اصفهان که کمبود آب داریم، سوق پیدا کند، اضافه می‌کند: حتی کارخانه‌ها و صنایع نیز می‌توانند از این موضوع استفاده کنند که البته مقداری به حمایت اقتصادی نیاز دارد.
با توجه به راندمان ۳۰ تا ۳۵ درصدی نیروگاه‌های فسیلی کشور، حدود ۶۵ درصد انرژی تولید شده از سوخت فسیلی، به مصرف‌کننده نمی‌رسد.
سامع با بیان اینکه دولت توسط وزارتخانه‌های نفت و نیرو از احداث نیروگاه‌های خورشیدی حمایت می‌کند، تاکید می‌کند: قیمت تولید برق بسته به استفاده از نوع سوخت فسیلی، حدود پنج هزار تومان به ازای هر کیلووات است که البته این نرخ برای فروش حدود ۱۰۰ تومان تا ۵۰۰ تومان خواهد بود؛ با تولید انرژی خورشیدی، دولت آن را با قیمت حدود سه هزار تومان می‌خرد و مابه‌التفاوت آن امکان سرمایه‌گذاری را خواهد داشت.
وی با بیان اینکه احداث نیروگاه‌های خورشیدی حرکتی برد-برد و به‌صرفه است، اضافه می‌کند: با توجه به راندمان ۳۰ تا ۳۵ درصدی نیروگاه‌های فسیلی کشور، حدود ۶۵ درصد انرژی تولید شده از سوخت فسیلی، به مصرف‌کننده نمی‌رسد، بنابراین بهتر است این میزان تلفات را نداشته باشیم و در نزدیک‌ترین نقطه مصرف، انرژی را تولید کنیم.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: در واقع اختلاف هزینه خرید برق از شهروندان و فروش به آن‌ها، همان تلفات حدود ۶۵ درصدی است که البته این اقدام به یک سرمایه اولیه نیاز دارد که تسهیلات کم‌بهره آن است.
سرعت جایگزینی نیروگاه فسیلی با خورشیدی افزایش پیدا کند
وی با بیان اینکه ارقامی در بودجه دولت برای این استفاده از انرژی خورشیدی دیده شده است که باید سرعت آن بیشتر شود، اضافه می‌کند: در کنار آن، مدیریت شهری نیز طرحی را در شورای اسلامی شهر اصفهان مبنی بر «حمایت از ساختمان‌های سازگار با محیط زیست» مصوب کرده است و در صورتی که ساختمانی ویژگی‌های مشخص شده در این لایحه را داشته باشد، امتیاز می‌گیرد و با افزایش امتیاز به سمت ساختمان دوستدار محیط زیست پیش می‌رود.
سامع اضافه می‌کند: از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به تحقق ۲۰ درصدی فضای سبز ریشه‌دار در ساختمان، بازچرخانی آب خاکستری، اجرای مقررات ملی ساختمان، صرفه‌جویی در مصرف برق و تأمین مقداری یا تمام برق مصرفی ساختمان به‌صورت تجدیدپذیر اشاره کرد که شهروندان می‌توانند در زمان صدور پروانه ساختمانی در این گروه قرار گیرند و تا ۵۰ درصد تخفیف عوارض و تراکم دریافت کنند.
وی ادامه می‌دهد: سعی می‌کنیم در آینده سمیناری در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان با همکاری تمام دستگاه‌های از جمله مدیریت شهری، تولیدکنندگان و سازمان نظام مهندسی در رابطه با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر با محوریت تبیینی و ترویجی برگزار کنیم.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه ممکن است مشکلات فنی در اجرا وجود داشته باشد که باید رفع شود، تاکید می‌کند: علاوه بر انرژی خورشیدی، به ویژه در حواشی شهرهای و بعضی استان‌ها از سایر انرژی‌های تجدیدپذیر همچون انرژی‌های بادی و زمین‌گرمایی نیز می‌توان استفاده کرد.
وی با بیان اینکه اگر قدر انرژی را بدانیم، از هر فرصتی برای استفاده از آن اقدام خواهیم کرد، ادامه می‌دهد: به‌تازگی شورای اسلامی شهر اصفهان مصوبه‌ای داشت که طبق آن استفاده از آب‌گرم‌کن‌های خورشیدی توسط ساختمان‌های گروه «د» الزامی شد که می‌تواند مصرف انرژی ساختمان‌ها را پایین بیاورد.
سامع اضافه می‌کند: امیدواریم در این حوزه شرکت‌های مشاور بیشتر تشویق شوند و شرکت‌های مشاور و مجری سیستم‌های انرژی خورشیدی نیز بیش از پیش فعال شوند و شرکت‌هایی که می‌توانند به‌عنوان صندوق‌های اقتصادی و پشتیبانی مالی نیز همکاری داشته باشند.
شهرداری اصفهان تا ۱۴۱۰ انرژی صفر می‌شود
سیدمهدی حسینی، مدیر بهینه‌سازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری معاونت محیط زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: استفاده انرژی‌های تجدیدپذیر موضوع مهمی است که در سطح جهانی و کلان در حال پیگیری است و از نظر زیست‌محیطی و بهره‌وری مزایایی دارد.
وی می‌افزاید: ایران یکی از کشوهایی است که روی کمربند بهترین نقاط استفاده از انرژی خورشیدی قرار دارد و اصفهان نیز با میانگین بیش از ۳۰۰ روز آفتابی، می‌طلبد که از این انرژی تجدیدپذیر استفاده کند.
مدیر بهینه‌سازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری معاونت محیط زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان خاطرنشان می‌کند: شهرداری اصفهان تا سال ۱۴۰۰، حدود ۶۰۰ کیلووات ظرفیت استفاده از انرژی خورشیدی داشت که با توجه به برنامه معاونت خدمات شهری که مصوب شورای اسلامی شهر شد، با افق ۱۰ ساله، تمام برق خود معادل حدود ۲۲ مگاوات را به‌صورت خورشیدی تأمین خواهد کرد و به شهرداری انرژی صفر تبدیل می‌شود.
وی اضافه می‌کند: موضوع انرژی صفر شدن شهرداری در مقیاس ملی و بین‌المللی، جدید محسوب می‌شود که در دنیا فقط ۴۳ شهر برای آن گام برداشتند و تعدادی از شهرداری اصفهان جلوتر و تعداد دیگری عقب هستند که برنامه مدونی برای این موضوع دارند.
حسینی تاکید می‌کند: برنامه شهرداری اصفهان از سال ۱۴۰۱ آغاز شد و میزان ۶۰۰ کیلوواتی که طی ۱۵ سال عملیاتی شده بود را در سال نخست تأمین کردیم و ظرفیت تولید را به ۱.۲ مگاوات رساندیم.
با همکاری شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان، درآمد انرژی‌های تجدیدپذیر به افزایش ظرفیت تأمین آن در شهرداری اختصاص پیدا می‌کند.
وی تصریح می‌کند: این برنامه ادامه یافت و با توجه به اقدامات انجام شده و برگزاری مناقصه، انتخاب پیمانکار و خرید تجهیزات، سال جاری ظرفیت تولید انرژی خورشیدی شهرداری اصفهان به ۲.۴ مگاوات می‌رسد.
مدیر بهینه‌سازی، تعمیرات و نگهداری تأسیسات شهری معاونت محیط زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان موضوع اضافه می‌کند: استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر بسیار حائز اهمیت است که باید به آن پرداخته شود و با توجه به ناترازی انرژی در کشور، این اقدام می‌تواند به شبکه برق سراسری کمک کند که دولت نیز در حال تلاش در این زمینه است.
وی می‌گوید: با همکاری شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر اصفهان، درآمد انرژی‌های تجدیدپذیر به افزایش ظرفیت تأمین آن در شهرداری اختصاص پیدا می‌کند و روند رو به افزایشی را خواهیم داشت.
به گزارش ایمنا، وقتی به موضوع استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در شهرها اشاره می‌کنیم، فقط به آن معنی نیست که در سطح شهر و پشت‌بام منازل می‌توانیم از این نوع انرژی استفاده کنیم، بلکه بسیاری از صنایعی که در نزدیکی شهرها هستند، می‌توانند زمین‌هایی به‌صورت رایگان دریافت کنند و برق خود را از طریق نور خورشید تأمین کنند.
صنایع، علاوه بر تولید آلودگی برای تولید محصول، به‌دلیل استفاده از انرژی الکتریکی نیز آلایندگی دارند؛ تمام این مصارف اگر به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر هدایت شود، کاهش آلودگی و باقی ماندن منابع انرژی‌های تجدیدناپذیر برای نسل‌های آینده را خواهیم داشت.
در واقع می‌توان گفت فقط ساکنان شهرها نیستند که می‌توانند تولیدکننده برق خورشیدی باشند، بلکه صنایع مستقر در حاشیه شهرها می‌توانند به استفاده از این انرژی‌ها ملزم شوند.
اگر استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در دستور کار دولت قرار گیرد و سیاست‌های کلان در این جهت باشد، استفاده چندبرابری از این سرمایه‌گذاری خواهیم داشت، زیرا این معامله چند سر سود است.
گزارش از: امین شبانی
نظر شما