به گزارش خبرگزاری ایمنا، آلودگی هوا در شهرها متأثر از عوامل متعدد از جمله موقعیت جغرافیایی، میزان ترافیک و تردد خودروهای آلاینده، جریان هوا و وضعیت اقلیمی است. آلودگی هوا در فصل سرد سال و با توجه به وارونگی دما در بعضی کلانشهرهای کشور به دلیل ثبات هوا تشدید می‌شود و در این شرایط استفاده از انواع سوخت اهمیت زیادی دارد. جایگزین کردن مازوت با سوخت‌های طبیعی به دلیل افزایش مصرف گاز و روی آوردن نیروگاه‌ها به این سوخت موجب افزایش سطح آلاینده‌ها در هوای شهرهای کشور می‌شود و در کنار سایر عوامل، آلودگی هوای شهرها به ویژه کلانشهرها را در شرایط بحرانی قرار می‌دهد.
مازوت از ترکیبات نفت خام است و نفت کوره با کیفیت بسیار پایین به شمار می‌آید، نفت کوره از جمله فرآورده‌های نفتی است که در بسیاری از موتورها، چراغ‌ها، گرمکن‌ها و کوره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. چنانچه الزامات زیست‌محیطی در استفاده از سوخت مازوت رعایت نشود، می‌تواند اثرات مخربی بر طبیعت باقی بگذارد. استفاده از این سوخت سلامت شهروندان در شهرهای بزرگ را تهدید می‌کند و به همین دلیل نگرانی در مورد مصرف آن به ویژه همزمان با آغاز فصول سرد سال وجود دارد.
طی سال‌های اخیر همواره استفاده از این نوع سوخت در نیروگاه‌های کشور از سوی مسئولان تأیید یا تکذیب شده است، سال گذشته داریوش گل‌علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: از بین ۱۶ نیروگاه بخاری در کشور ۱۴ نیروگاه همچون نیروگاه طوس در مشهد، مفتح در همدان، سهند بناب در تبریز، ایرانشهر در سیستان و بلوچستان، شهید منتظری در اصفهان، شهید منتظر قائم در البرز، شهید رجایی در قزوین و بندرعباس مازوت‌سوزی دارند.
البته سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در ادامه اظهارات خود علت آلودگی هوا را مازوت‌سوزی ندانست و گفت: به عنوان مثال طی سال گذشته در تبریز مازوت‌سوزی نداشتیم، اما آلودگی هوا وجود داشت. در این مواقع می‌توان گفت مصرف مازوت عامل ایجاد آلودگی هوا نیست، اما می‌تواند در شهرهایی که در مجاورت نیروگاه‌ها هستند، تشدیدکننده آلودگی هوا باشد.
امسال نیز با آغاز فصل سرما، احتمال روی آوردن نیروگاه‌ها به سوخت مازوت داده می‌شود و با توجه به آلودگی هوای کلانشهرهای کشور از جمله اصفهان این نگرانی از همان ابتدای سال وجود دارد، در این میان استفاده کردن یا استفاده نکردن از سوخت مازوت در نیروگاه‌های کلانشهرهای کشور بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
سال جاری مازوت توسط صنایع و نیروگاه‌های اصفهان مصرف نشده است
منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره مصرف مازوت توسط صنایع و نیروگاه‌ها در این استان، اظهار می‌کند: سال جاری مازوت توسط صنایع و نیروگاه‌ها مصرف نشده و تاکید بر این است که با صرفه‌جویی در مصرف گاز و برق، گاز نیروگاه‌ها تأمین شود، همچنین تأمین گاز برای نیروگاه‌ها در اولویت وزارت نفت و نیرو است.
وی با اشاره به اینکه در طول سال اقدامات گسترده‌ای برای جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها انجام می‌شود، می‌افزاید: اجرای این اقدامات با دقت پیگیری می‌شود و استانداری بر اجرای این برنامه‌ها نظارت دارد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان می‌گوید: اداره کل محیط زیست مسئول هماهنگی و نظارت بر مصارف سوخت و منابع آلاینده بوده و در قانون هوای پاک اعلام شده است که محیط زیست باید پایش و نظارت لازم بر صنایع را انجام دهد.
وی تصریح می‌کند: اصفهان شرایط خاصی به دلیل عوامل طبیعی، کم‌بارشی، سکون هوا، نبود جابه‌جایی هوا و ریزش هوای سرد دارد و به طور معمول در پاییز و زمستان این شرایط رخ می‌دهد و شرایط برای باقی ماندن آلاینده‌ها ایجاد می‌شود.
قصد مجاز اعلام کردن استفاده از سوخت مازوت را نداریم
یوسف یوسفی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی نیز در این خصوص به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: مشکل آلودگی هوای اراک کهنه است و امکان رفع آن در کوتاه مدت میسر نیست و رفع این مشکل با برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت به سرانجام می‌رسد.
وی می‌افزاید: برنامه پیشنهادی اداره کل حفاظت محیط زیست استان به استانداری مرکزی در کوتاه‌مدت این است که باید اقدامات مدیریتی در تولید برق صورت گیرد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی با تاکید بر اینکه استفاده از منابع جایگزین همچون نیروگاه رودشور که دارای ظرفیت ۵۰۰ مگاوات تولید برق است در محلی قرار دارد که آلایندگی ایجاد نمی‌کند، اضافه می‌کند: در برنامه‌های میان مدت می‌توان برای نیروگاه فیلتر تصفیه نصب کرد تا واحدهای تولید برق با فیلتراسیون فعالیت کند یا اینکه سوخت استاندارد در اختیار نیروگاه قرار گیرد.
یوسفی تاکید می‌کند: قصد مجاز اعلام کردن استفاده از مازوت را نداریم و در صورتی است که باید از آن استفاده شود، مازوت با سولفور کمتر استفاده خواهد شد تا آلایندگی کمتری ایجاد کند.
وی با اشاره به برنامه‌های بلندمدت این اداره کل، تاکید می‌کند: لازم است نیروگاه خورشیدی جایگزین نیروگاه حرارتی باشد و این نیروگاه‌ها از رده خارج شود، چراکه نیروگاه‌های خورشیدی دارای عمر مفیدی است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی با اشاره به مصوبات و پیگیری‌هایی که صورت گرفته است، تصریح می‌کند: اینکه چه میزان از این مصوبات اجرایی شود، به شرایط پیش رو بستگی دارد و اینکه چه میزان انرژی گاز در دسترس است و ناترازی آن با کدام سوخت جبران خواهد شد.
وی با بیان اینکه اداره کل محیط زیست یک نهاد حاکمیتی، نظارتی و مطالبه‌گر است، اظهار می‌کند: در ماده ۱۳ قانون هوای پاک به صراحت بیان شده است که دستگاه‌های متولی باید به دنبال رفع آلایندگی باشند و در مواردی که درخواست سوخت دارند باید تأمین سوخت آن‌ها استاندارد باشد.
ابلاغیه استفاده صنایع از سوخت دوم به زودی اعلام خواهد شد
محمود قهرمانی، مدیر روابط عمومی شرکت گاز استان فارس نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: با توجه به فرا رسیدن فصل سرما و استفاده محدود صنایع و کارخانجات بزرگ از گاز طبیعی، به زودی بر اساس سامانه دیسپاچینگ کشوری با هدف مدیریت میزان مصرف گاز در این واحدها، ابلاغیه استفاده صنایع از سوخت دوم اعلام خواهد شد.
وی می‌افزاید: این اقدام در راستای قطعی نشدن یا افت فشار استفاده از گاز در بخش مصرف خانگی است و بیشتر در روزهای اوج سرما لحاظ می‌شود که از اواخر پاییز و اوایل زمستان و در بازه زمانی بیست‌وپنجم آذرماه تا پانزدهم دی انجام می‌شود و چنانچه بارش برف صورت گیرد، این بازه زمانی بیشتر مدنظر خواهد بود.
مدیر روابط عمومی شرکت گاز استان فارس از برگزاری جلسه‌ای با تمام صنایع استان در هفته آینده خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: این جلسه با هدف اعلام آمادگی مدیران صنایع برای استفاده از سوخت دوم برگزار خواهد شد. استفاده از سوخت دوم برای کارخانجات بزرگ همچون کارخانه‌های سیمان، نیروگاه‌ها، پتروشیمی شیراز و کوره‌های آجرپزی و کارخانجات ساخت سرامیک و کاشی سازی است که در محدودیت مصرف قرار دارند.
قهرمانی تاکید می‌کند: بر اساس قراردادی که شرکت ملی گاز ایران با کارخانجات بزرگ دارد، این قرارداد هشت ماهه است و در صورتی که بخش خانگی دچار مشکل شود، صنایع باید از سوخت دوم استفاده کنند.
وی خاطرنشان می‌کند: سوخت دوم از سوی وزارت نفت تأمین می‌شود و این گونه نیست که کارخانجات و صنایع بتوانند آن را تأمین کنند. این موضوع در بازه زمانی متفاوت یک ماه و نیم تا دو ماه رخ می‌دهد تا توده هوای سرد از کشور عبور کند و مشکلات تأمین گاز خانگی رفع شود.
مدیر روابط عمومی شرکت گاز استان فارس اضافه می‌کند: درصد محدودیت‌ها در هر صنعتی که در استان است با توجه به میزان مصرفی که دارد با اعلام سیستم دیسپاچینگ از تهران اعمال می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه هیچ‌گونه قطعی گاز در صنایع نخواهیم داشت، می‌گوید: بسته به شرایط جوی و استفاده مردم از نعمت گاز، درصد محدودیت استفاده از گاز در صنایع اعلام خواهد شد.
محیط زیست با هرگونه استفاده از سوخت دیگر به جز گاز طبیعی مخالف است
قاسم نهاوندی، معاون نظارت و پایش اداره کل حفاظت محیط زیست فارس نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص استفاده صنایع از سوخت دوم، تصریح می‌کند: محیط زیست به هیچ عنوان با این اقدام موافق نیست و واحدهای صنایع و کارخانجاتی که از گاز طبیعی استفاده می‌کنند، طبق قانون هوای پاک عملاً اجازه استفاده از سوخت آلاینده و سنگین را ندارند.
وی اضافه می‌کند: سال گذشته مصوبه‌ای توسط هیئت وزرا ابلاغ شد که بر اساس آن با توجه به وضعیت کمبود سوخت، محیط زیست در استفاده از سوخت‌های دیگر سخت‌گیری نکند، در حالی که این موضوع به صراحت اعلام شد که اگر واحدهای صنعتی به علت تغییر سوخت آلودگی داشته باشند، پیگیری قانونی انجام خواهیم داد.
وی خاطرنشان می‌کند: چنانچه سوختی به جز گاز طبیعی در صنایع و کارخانجات استفاده شود، محیط زیست موافق با تغییر آن نیست تا از سوختی همچون مازوت استفاده شود. چراکه استاندارد مصرف برای استفاده از این سوخت هنوز تعریف نشده است.
نهاوندی تصریح می‌کند: هر گونه فعالیت و هر نوع سوختی که بخواهد در فصل سرما در واحدهای صنعتی و کارخانجات مورد استفاده قرار گیرد، باید خروجی دودکش‌ها توسط محیط زیست اندازه‌گیری و پایش شود تا مشخص شود که با استانداردهای مدنظر انطباق دارد.
به گفته معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست استان فارس، بر اساس قانون هوای پاک هر صنعتی باید از سوخت غیر آلاینده استفاده کند.
امسال احتمال استفاده از سوخت مازوت در تبریز زیاد است
نادر کمالی، مدیرعامل شرکت گاز استان تبریز با بیان اینکه سال گذشته در صنایع استان آذربایجان‌شرقی مازوت‌سوزی صورت نگرفته بود، تاکید می‌کند: امسال با توجه به وضعیت نیروگاه‌های استان به ویژه نیروگاه حرارتی تبریز، به احتمال زیاد از سوخت مازوت استفاده کنند.
وی اضافه می‌کند: نیروگاه‌هایی از جمله نیروگاه تبریز و سهند به دلیل استفاده نکردن از فناوری مدرن و هدررفت انرژی بسیار بالا نسبت به سایر نیروگاه‌های مدرن استان، گازسوزی بیشتری دارند که موجب می‌شود در فصل سرما این نیروگاه‌ها مجبور به استفاده از مازوت شوند.
مدیرعامل شرکت گاز استان تبریز مصرف روزانه نیروگاه تبریز را بیش از چهار میلیون مترمکعب گاز می‌داند و می‌گوید: این نیروگاه با این حجم از مصرف گاز، تنها ۷۲۰ مگاوات برق تولید می‌کند و این نیروگاه باید به سوی مدرن کردن تجهیزات خود برود.
وی با بیان اینکه فصل زمستان امسال نسبت به سال گذشته سردتر پیش‌بینی شده است، تصریح می‌کند: در صورتی که شاهد کاهش دمای استان باشیم، مجبور می‌شویم گاز نیروگاه‌های استان از جمله نیروگاه‌های تبریز را قطع کنیم تا شاهد کاهش گاز بخش خانگی نشویم.
کمالی ادامه می‌دهد: در این صورت احتمال استفاده از سوخت مازوت و سایر سوخت‌های مایع در نیروگاه‌های حرارتی حتمی خواهد بود.
افزایش میزان مصرف گاز و برق خانگی در فصل زمستان باعث شده است کشور با کمبود انرژی روبه‌رو شود. با توجه به محدودیت‌های موجود در صنعت گاز کشور این انرژی از طریق حامل‌های دیگر همچون مازوت‌سوزی تأمین می‌شود و آلودگی هوا از تبعات استفاده از این حامل محسوب می‌شود تا این موضوع مطرح شود که در صورت ضرورت استفاده از مازوت، چه راهکارهایی برای کاهش آلودگی ایجاد شده ناشی از مازوت وجود دارد. برخی کارشناسان بر این باور هستند که به جای پنهان کاری در بحث مصرف مازوت، در کوتاه مدت باید به دنبال راهکاری برای کاهش تبعات استفاده احتمالی از آن بود و در بلندمدت نیز برای حذف کامل این حامل انرژی برنامه‌ریزی کرد.
نظر شما