به گزارش خبرنگار ایمنا، هنوز حادثه تلخ فروریختن ساختمان متروپل آبادان که خردادماه سال گذشته اتفاق افتاد، از ذهن ما پاک نشده است؛ ساختمانی که قبل از اتمام به دلیل رعایت نکردن اصول سازهای و توجه نکردن مهندسان ناظر و شهرداری آبادان فروریخت یا بهطور مثال پاساژ قدیمی پلاسکو که در ۱۷ طبقه از ۱۳۴۲ بهعنوان نخستین ساختمان مدرن و مرتفع در تهران ساخته شده بود، سال ۱۳۹۵ در پی توجه نکردن مالکان به بازسازی و نوسازی ساختمان، دچار حریق شد و ریزش آن اتفاق افتاد.
ساختمانهای فرسودهای از جمله پلاسکو و متروپل، همچنین ساختمانهای نوساز بدون پروانه پایان کار در کلانشهر اصفهان وجود دارد، در حالی که توجه به سازوکارهای ساختوساز و اولویت قراردادن تجهیزات ایمنی ساختمانها از ضرورتهای اصلی در روند ساختمانسازی است و باید رعایت شود.
در شهرهای بزرگ توجه به ایمنی ساختمانها حائز اهمیت است و در شناخت ایمنی یا ایجاد تغییرات در آنها باید با توجه به رعایت ضوابط و آئیننامههای ساختوساز شهری باشد تا از تهدید ریزش و خطر سقوط ساکنان به دور باشد.
تعدادی از ساختمانها در شهرها قدمت بسیاری دارد و نیازمند بازسازی است، همچنین در بعضی از ساختمانها نیز الزامات فنی و مهندسی بهدرستی رعایت نمیشود و جزو ساختمانهای بسیار پرخطر و ناایمن به حساب میآید.
مدیریت شهری در راستای انجام وظیفه خود بهدنبال شناسایی ساختمانهای ناایمن است، زیرا مطابق اصول مهندسی تعدادی از ساختمانهای قدیمی را میتوان مقاومسازی کرد، اما تعدادی نیز تنها نیازمند نوسازی است تا خطر جانی شهروندان را تهدید نکند.
مجتمعسازی در شهرهای بزرگ با کالبد و ساختار کلانشهرها گره خورده است و ساخت و نگهداری از این بناها در کنار ایجاد زیرساختهای شهری از چالشهای شهرهای بزرگ همچون کلانشهر اصفهان است.
منظور از ایمنی، مجموعه عواملی است که امنیت یک ساختمان، از منظر سازهای و مهندسی، تجهیزات و ملازمات اطفای حریق را شامل میشود؛ در شهرهای بزرگ توجه به بحثهای ایمنی ساختمانها برای در معرض خطر نبودن شهروندان حائز اهمیت است، از اینرو شناخت ایمنی ساختمانها و ایجاد تغییرات در آنها باید با توجه به رعایت ضوابط و آئیننامههای ساختوساز شهری باشد، تا از تهدید ریزش و خطر سقوط ساکنان به دور باشد.
حدود ۴۳۰ ساختمان ناایمن با دستههای ناایمنی متفاوت در اصفهان وجود دارد
وحید مهدویان، معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه در موضوع ساختمانهای بلندمرتبه، مهم و ناایمن، دو مقوله شناسایی و ارزیابی مطرح است، اظهار میکند: شهرداری اصفهان با همکاری سازمان نظام مهندسی از سنوات گذشته کمیته شناسایی ساختمانهای ناایمن را راهاندازی و نسبت به شناسایی ساختمانهای ناایمن شهر با توجه به بازدیدها و چک لیستهای ابلاغ شده، اقدام کرد.
وی با بیان اینکه در این اقدام مشترک پهنههای مختلفی اعم از ساختمانهای قدیمی و بلندمرتبه ناایمن شناسایی شد، ادامه میدهد: ناایمنی از چند بعدسازهای و تاسیساتی طبق چک لیستهایی که وزارت کشور ابلاغ کرده بود، با همکاری شهرداری و دستگاههای ذیربط بررسی میشود.
معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان تصریح میکند: حدود ۴۳۰ ساختمان ناایمن با دستههای ناایمنی متفاوت قدیمی و جدید در این کلانشهر وجود دارد، همچنین ساختمانهای جدید از نگاه حوزه شهر و تیم پایش و شناسایی ناایمن شناسایی شدند.
وی با بیان اینکه بر اساس قانون مدیریت بحران، ارزیابی و تشخیص ایمن یا ناایمن بودن ساختمانها بر عهده اداره کل راه و شهرسازی است، میافزاید: بخشی از مواردی که توسط شهرداری مشخص و توسط اداره کل راه و شهرسازی ارزیابی شده، در سامانه «منتاک» که مخصوص معرفی ساختمانهای ناایمن است، ثبت و پس از آن ساختمان بهعنوان ساختمان ناایمن شناخته میشود؛ سپس لیست ساختمانهای ناایمن از سوی شهرداری به ستاد بحران استانداری ارسال و برای رفع ناایمنی از سوی دادستانی به مالکان ابلاغیه داده میشود که تمام این مراحل نیز تا حصول نتیجه پیگیری میشود.
از حدود ۴۳۰ ساختمان ناایمن شهر اصفهان، تاکنون تنها ۳۰ ساختمان از سوی اداره کل راه و شهرسازی به عنوان ناایمن تأیید و نامه پلمب برای مالکان آنها ارسال شده است.
مهدویان خاطرنشان میکند: از حدود ۴۳۰ ساختمان ناایمن شهر اصفهان، تاکنون تنها ۳۰ ساختمان از سوی اداره کل راه و شهرسازی به عنوان ناایمن تأیید و نامه پلمب برای مالکان آنها ارسال شده است، اما مالکان برای رفع ناایمنی همکاری نکردند.
وی با بیان اینکه ایمنی ساختمانها با تعداد واحد کم را بهتر میتوان پیگیری کرد، زیرا پلمب مجتمعهای مسکونی و تجاری ناایمن به دلیل تبعات اجتماعی بالا، دشوار است، میگوید: با توجه به زیاد بودن سرمایه مورد نیاز برای رفع ناایمنی، نقصی که در این زمینه نیاز به رصد دارد، این است که چه تسهیلاتی به مالکانی که باید رفع ناایمنی کنند، داده میشود.
معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان ادامه میدهد: اگرچه بیشتر ساختمانهای ناایمن مسکونی است، اما پاساژ شکری از مجموعههای عامالمنفعه تجاری بوده که به آنها اخطار داده شده است.
بازاریان ایمنسازی محل کار خود را جدی بگیرند
آتشپاد دوم ابراهیم مطلبی، مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان نیز به خبرنگار ایمنا، میگوید: برای گواهی پایان کار ساختمانهای بلندمرتبه ابتدا از این ساختمانها بازدید میشود، البته در این راستا ساختمانهای بیش از پنج طبقه از سازمان آتشنشانی استعلام ایمنی میشود و ایمنی ساختمانهای کمتر از پنج طبقه بر عهده مهندس ناظری است که نظارت آن ساختمان را بهعهده دارد.
وی ادامه میدهد: دستورالعمل ایمنی برای ساختمانهای بالای پنج طبقه تا هر تعداد که باشد، در زمینه نحوه اجرا، معماری ساختمان و اجرای سیستم اعلام و اطفای حریق صادر میشود و بر موارد ایمنی اعلام شده، نظارت میشود تا بتوانند تاییدیه سازمان آتشنشانی را بگیرند.
مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان میافزاید: از نکات مهمی که پس از دریافت پایانکار با آن مواجه هستیم و یک چالش محسوب میشود، این است که مالکان پس از دریافت پروانه از سازمان آتشنشانی، سیستم اطفای حریق را خاموش میکنند که این اقدام در صورت وقوع حریق، خسارات زیادی را برجای میگذارد.
وی تصریح میکند: نکته مهمتر این است که ساختمانها قبل از دریافت تاییدیه به فروش میرسد و افراد در آن ساکن میشوند و در صورت آتشسوزی صدمات مالی زیادی وارد میشود، بنابراین ساختمانهای بلندمرتبه باید خود ایمن باشد تا بتوان در کسری از ثانیه اطفای حریق انجام شود.
کارشناسان سازمان آتشنشانی هر هفته برای شناسایی ساختمانهای ناایمن سطح شهر اعزام میشوند.
مطلبی با بیان اینکه معاونت شهرسازی کارگروهی برای ساختمانهای ناایمن سطح شهر تشکیل داده و مدیریت بحران شهرداری در رأس کار قرار گرفته است، ادامه میدهد: کارشناسان سازمان آتشنشانی هر هفته برای شناسایی ساختمانهای ناایمن سطح شهر اعزام میشوند و موارد قانونی ابلاغ شده از سوی وزارت کشور را به سرانجام میرسانند.
وی میافزاید: در شهر اصفهان بیش از ۴۰۰ ساختمان ناایمن شناسایی شده است که بیشتر آنها، ساختمانهای تجاری است.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان توصیه میکند: بازاریان باید برای ایمنسازی محل کار خود اقدام کنند، مغازهها اصول سیمکشی برق را رعایت و کلید آسیبدیدگی و جلوگیری از نشر جریان را روی کنتور نصب کنند، همچنین از مواد قابل اشتعال در طراحی مغازه استفاده نکنند و در ساختمانها، مراکز تجاری و فروشگاههای زنجیرهای سیستم اطفای حریق وجود داشته باشد.
مالکان ساختمانهای ناایمن به اخطارها و تذکرها توجه کنند!
احمدرضا کیانی، مدیریت بحران و پدافند غیرعامل شهرداری اصفهان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، اظهار میکند: از سال ۹۶ بعضی ساختمانهای ناایمن شناسایی شده است و به استناد کارگروه استانی، پایش و رصد ساختمانهای بلندمرتبه و ناایمن مطرح شد و بخشی که متعلق به شهر اصفهان بود، جهت بررسی به کارگروه این کلانشهر واگذار شد.
وی میافزاید: در حوزه مدیریت بحران، هماهنگی بازدیدها و رصد و پایش آن در حال انجام است که از اواسط سال گذشته تا کنون ۴۰ ساختمانهای ناایمن اصفهان شناسایی، اشکالات آن مشخص و به مناطق اعلام شده است و از سوی مناطق این موضوع به مالکان ابلاغ و برای برطرف کردن ناایمنی ساختمان مهلت مشخصی داده شده است.
مدیریت بحران و پدافند غیرعامل شهرداری اصفهان ادامه میدهد: فرایند ابلاغ به مالکان، سه مرتبه انجام و در صورت برطرف نشدن به حوزه مدیریت اداره کل رفع تخلفات شهری ارجاع میشود و از سوی حوزه قضائی برای مباحث حقوقی پیگیریهای لازم انجام میشود.
رصد و پایش ساختمانهایی که شهروندان بابت آن مراجعه میکنند و درصد خطر بالایی دارد، در اولویت قرار میگیرد.
کیانی تصریح میکند: این کارگروه فقط ساختمانهای نیازمند بازنگری را بررسی میکند و اطلاعات این ساختمانها به کمیته کار شهرستان حوزه فرمانداری و وزارت راه و شهرسازی اعلام و در سامانه منتاک ثبت میشود و دوباره کد رهگیری آن برای اداره کل راه و شهرسازی ارسال میشود.
وی با اشاره به اینکه رصد و پایش ساختمانهایی که شهروندان بابت آن مراجعه میکنند و درصد خطر بالایی دارد، در اولویت قرار میگیرد، اضافه میکند: مالکان ساختمانهای ناایمن اگر به ابلاغیه سوم توجه نکنند شامل جریمه و در صورت ناایمن شناخته شدن، ساختمان آنها تخریب میشود.
راه و شهرسازی در سامانه منتاک فعالیت اجرایی انجام نمیدهد
سیدحسین محمودیه، رئیس اداره نظام مهندسی و مقررات ملی و کنترل ساختمان راه و شهرسازی استان اصفهان با بیان اینکه مبنای کار و تمام مباحث آماری و اطلاعاتی مربوط به شهرداری است و اداره راه و شهرسازی در سامانه منتاک فعالیت اجرایی انجام نمیدهد، به خبرنگار ایمنا میگوید: شناسایی ساختمانهای ناایمن بر عهده شهرداری است که آمار خود را به کارگروهی متشکل از ارگانهای ذیربط از جمله مدیریت بحران استانداری، نماینده مرکز تحقیقات و نماینده سازمان نظام مهندسی با ریاست «مهران زینلیان» معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان ارائه میدهد.
وی ادامه میدهد: پس از بررسی در کارگروه و کسب نمره مربوطه، شهرداری آن ساختمان را در سامانه منتاک ثبت و به عنوان ساختمان ناایمن مشخص میکند، اما قوانین و مقررات با اداره راه و شهرسازی است که این اداره مقررات برای تشخیص ساختمان ناپایدار را از مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی دریافت میکند.
مهدی منصوری، سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی استان اصفهان نیز در این باره میگوید: در دستورالعمل تشکیل کارگروه استانی به منظور پایش ایمنی ساختمانهای مهم و بلند مرتبه که سال گذشته از سوی وزیر کشور ابلاغ شد، چکلیستی وجود دارد که بر اساس سال احداث، تعداد طبقات، نزدیکی به گسلها، سیستم سازهای و سیستم سازهای سقف ارزیابی اولیه میشود.
وی ادامه میدهد: برای ساختمان ۱۲ طبقه این عدد نیم و برای ساختمان ۲۰ طبقه ۰.۷۵ است و هرچه تعداد طبقات بالاتر باشد، در اولویت قرار میگیرد؛ برای موارد دیگر موجود در چک لیست نیز به همین ترتیب بررسیها انجام میشود.
سرپرست مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی استان اصفهان اظهار میکند: مقرر شده است که این موارد را شهرداری در سامانه منتاک وارد کند و اگر در استان تأیید شود، به مرکز تحقیقات ارسال میشود و این مرکز نسب به اینکه چه فعالیتی برای رفع ناایمنی ساختمان انجام شود، تصمیم میگیرد.
به گزارش ایمنا، با توجه به اینکه منع قانونی برای سکونت در ساختمانهای فاقد پایان کار و مجوز آتشنشانی وجود ندارد، از اینرو به نظر میرسد در نظر گرفتن چندین نکته برای ایمن ساختن ساختمانها اهمیت بسیار زیادی دارد و ایمنسازی ساختمانهای قدیمی و حتی پلمب بعضی از این ساختمانها باید مورد توجه قرار گیرد.
در این راستا لازم است شهرداری با نصب بنر، ناایمن بودن این ساختمانها را به اطلاع عموم برساند و از سوی دیگر نداشتن پایان کار و سکونت دادن افراد از دیگر مواردی است که باید نسبت به آن حساسیت داشت و قوانین درخوری برای آن نیز در نظر گرفته شود، همچنین بررسی ایمنی ساختمانها هر چند سال یکبار نیز باید در دستور کار قرار بگیرد و اختیارات بیشتری به سازمان آتشنشانی داده شود.
نظر شما