به گزارش خبرنگار ایمنا، امام حسن عسکری (ع) یازدهمین پیشوای شیعیان در ۸ ربیع الثانی سال ۲۳۲ هجری در مدینه به دنیا آمدند؛ پدرشان امام هادی (ع)، دهمین امام شیعیان و به نقل از منابع شیعی مادرشان حُدیث یا «حدیثه» نام داشت؛ ایشان به مدت ۶ سال امامت شیعیان را بر عهده داشتن و مشهورترین لقب‌شان عسکری است که به اقامت اجباریشان در سامرا اشاره دارد.
امام حسن عسکری (ع) در سامرا تحت مراقبت حکومت قرار داشتند و برای فعالیت‌های خود با محدودیت روبرو بودند؛ وجود مبارک امام حسن عسکری به‌دلیل بشارت تولد حضرت مهدی (عج) برای دولت وقت خطرناک بود و به همین دلیل مأمون حضرت را محبوس کرده و مورد آزار و اذیت قرار دادند و بر همین اساس ایشان از طریق نمایندگان خود و نیز از راه نامه نگاری، با شیعیان ارتباط داشتند؛ امام (ع) در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ ق، در ۲۸ سالگی در سامرا به شهادت رسیدند و در کنار مرقد پدرش دفن شدند.
حجت‌الاسلام سید محمدحسن شفیعی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به ابعاد مختلف زندگی امام حسن عسکری (ع) اظهار کرد: مدت زمان امامت امام حسن عسکری (ع) کوتاه و حدود ۶ سال در سن ۲۸ سالگی ایشان بود اما شرایط ایشان بسیار پیچیده بود یعنی عوامل متغیر و ثابت بسیاری در شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه مسلمین تأثیر داشت.
امامی که با وجود شرایط سخت، وظیفه خود را به نحو احسن انجام دادند
وی با بیان اینکه امام حسن عسکری (ع) دورانی را تجربه کردند که دوران باز و فضای علمی مامون وجود نداشت، افزود: در آن زمان متوکل شرایط را تغییر داده و یک حاکم خونریز بود، جانشینان وی نیز به همین منوال ادامه می‌دادند، لذا فعالیت‌های علمی امام در یک فضای بسیار سخت ادامه داشت اما در عین حال امام وظیفه امامت را به نحو احسن در آن شرایط انجام دادند.
پژوهشگر گفت‌وگوی ادیان در حوزه علمیه قم و دانشگاه با بیان اینکه در آن زمان مبارزات عقیدتی هم در عین حال پیچیده بود زیرا امام در آن برهه از تاریخ هم از خودی و هم از دشمن ضربه می‌خوردند، تصریح کرد: شاهدیم که در آن دوره، در داخل و حتی در خاندان امامت افراد منحرف وجود داشتند که باعث اختلافات می‌شدند و امام (ع) باید از چنین فضایی مراقبت می‌کردند.
وی با اشاره به حضور فرقه‌های انحرافی و غلو کردن عده‌ای در دوران امام حسن عسکری (ع) خاطرنشان کرد: در آن دوران چند جریان شیعه و اعتقادات اسلامی در تهدید بوده و امام باید به آن‌ها پاسخ می‌دادند، در مقابل نیز جریان‌های غیر شیعه و مخالف شیعیان که اغلب با دشمنی‌ها همراه بودند کار را برای امام بسیار دشوار می‌کردند.
حجت‌الاسلام شفیعی گفت: حکومت مرکزی در زمان امام حسن عسکری (ع) متزلزل شده بود، لاجرم به سمت حذف و محدود کردن رقبا پیش می‌رفت، بر همین اساس امام را رقیب خود می‌دانستند و ایشان را در حصر خانگی و اردوگاه نگه‌داری می‌کردند.
وی بیان کرد: در آن شرایط بسیار سخت امام (ع) به پرورش شاگرد پرداخته و شاگردانی را تربیت کردند که خودشان سرسلسله‌های اعتقادی و امورات دینی مردم می‌شدند و هرکدام توانایی راهبری و رهبری بخشی از جامعه را داشتند.
امام حسن عسکری (ع) شبکه‌سازی را وارد فعالیت‌های خود کردند
پژوهشگر گفت‌وگوی ادیان در حوزه علمیه قم و دانشگاه اظهار کرد: در شرایط مذکور، امام (ع) دست به فعالیتی زدند که علاوه بر مبارزات سیاسی، در قالب تقیه که راهبرد شیعی معروف است کار را پیش بردند؛ از زمان صادق (ع) جریان شبکه‌سازی، سازمان‌دهی و نظام‌مند کردن شیعه آغاز شد و از زمان امام حسن عسکری (ع) باید به ثمر می‌نشست بر همین اساس ایشان جزو کسانی هستند که این شبکه‌سازی را در فعالیت‌های خود وارد کردند.
وی خاطرنشان کرد: این شبکه‌سازی فقط به جهت اختناق نیست، بلکه یکی از علل مهم بحث شبکه‌سازی، گسترش مرزهای اسلامی و عدم دسترسی مسلمانان به منابع اصلی بود بر همین اساس امام (ع) باید شاگردان و نوابی را تعلیم می‌دادند که هرکدام به مناطقی مأمور می‌شدند.
حجت‌الاسلام شفیعی عنوان کرد: از سوی دیگر فشار و اختناق هم به‌عنوان فاکتوری دیگری وجود داشت و این امر به‌دلیل بشارت ولادت امام دوازدهم بود، بر همین اساس همه انتظارش را می‌کشیدند و دشمنان منتظر بودند تا حضرت را دستگیر و به شهادت برسانند.
وی خاطرنشان کرد: بر همین اساس امام (ع) وظایفی از جمله تکالیف امامت که نسبت به بحث حفظ جامعه و مبارزات سیاسی و فعالیت‌های علمی را به عهده داشتند و در این راستا صیانت از امام دوازدهم و مدیریت فرآیند جانشینی، دستگیری و حضور مدعیان دروغین، تمرکز حکومت مرکزی برای پیدا کردن نایب دوازدهم از جمله عواملی بود که دست به دست می‌داد و شرایط را برای امام بسیار دشوار می‌کرد اما در این میان هدف غائی رسیدن به جامعه آرمانی و عادلانه برای همه و رفع ظلم و فساد از دنیا و برقراری قسط و عدل و برقراری حکومت الهی است که هدف نهایی همه انبیا و اولیا است،
پژوهشگر گفت‌وگوی ادیان در حوزه علمیه قم و دانشگاه ادامه داد: همه اهل بیت و امامان در یک مسیر و برای رسیدن به یک هدف فعالیت می‌کردند و در زمان‌ها و موقعیت‌های مختلف با استراتژی‌های گوناگون و با راهبردهای متفاوت و با شکل‌ها و قالب‌های مختلف در این مسیر حرکت می‌کردند.
نظر شما