به گزارش خبرنگار ایمنا، عبور و مرور جزو جدایی‌ناپذیر جوامع بشری در شهرها است، بخشی از این تردد به عابران پیاده و شهروندان شهرها و بخشی دیگر به خودروها و وسایل حمل‌ونقل شهری مرتبط شده است، اما معضلی غیر از ترافیک شهری، در موضوع عبور و مرور در مباحث شهری خودنمایی می‌کند.
با گذر از پیاده‌روهای شهر، متوجه سختی عبور و مرور می‌شوید، پس از گذر از بین موتورها و خودروهای نمایشگاه‌هایی که پیاده‌روهای شهر، پارکینگ اختصاصی آن‌ها شده است و عابران پیاده باید مراقب باشند که ناخودآگاه تنی به سینی‌های میوه‌فروشانی که گویی در پیاده‌رو زده‌اند، خیمه نزنند یا موجب ریخته شدن لباس‌های فروشندگان که گویی دهانه مغازه آن‌ها از لبه جدول خیابان آغاز می‌شود، نشوند.
البته سد معبر منحصر به خیابان‌ها و معابر اصلی نیست؛ در معابر فرعی و کوچه پس‌کوچه‌های شهر نیز که قدم می‌زنی، باید مکرر از موانع گچ و سیمان انباشته شده در کوچه‌های تنگ و باریک یا از بین نخاله‌ها و وسایل ساختمان‌های نیمه‌کاره‌ای عبور کنیم که بیشتر فضای کوچه را به خود اختصاص داده‌اند.
بخش دیگری از این پیاده‌روها، توسط ورق‌های پلیت و داربست فلزی ساختمان‌های در حال ساخت، مسدود شده و این وضعیت، عبور و مرور و تردد عابران پیاده و همسایگان را با سختی‌های مواجه کرده است، اما سد معبر معابر اصلی و فرعی به مغازه‌ها ختم نمی‌شود، کمی آن طرف‌تر یک راننده، خودروی خود را به‌صورت مستقیم روبه‌روی درِ پارکینگ گذاشته است که در این حالت رفت و آمد برای مردم در پیاده‌رو امکان‌پذیر نیست.
حاج احمد، شیرینی‌فروش یکی از محلات شهر اصفهان می‌گوید: سد معبر مغازه‌داران اختلاف نظر زیادی را بین مردم و مغازه‌داران ایجاد کرده است، عابران ناچار هستند برای عبور و مرور خود پا در خیابان بگذارند، چراکه پیاده‌روها در قُرق وسایل کسبه است؛ و این نگرانی وجود دارد که یکی از روزهایی که در خیابان رفت و آمد می‌کنند، ناگهان جوان موتورسواری که با عجله تردد می‌کند، متوجه حضور عابران در خیابان نشود و عابر را خانه‌نشین یا بهتر بگویم خاک‌نشین کند.
پویا، پسر نوجوان بازیگوشی است که هر روز برای بازی کردن به دلیل کوچک بودن آپارتمان محل سکونت خود به کوچه محله می‌آید؛ با عصبانیت زیر لب زمزمه می‌کند «وسایل مغازه‌ها در این پیاده‌روها و کوچه‌ها، حق بازی را از ما گرفته!»
یوسفی، بانویی میانسال و مادر دو فرزند است که روزانه برای خرید مایحتاج زندگی، باید چرخ به دست به خیابان برود، اما درباره سد معبر کسبه اینگونه می‌گوید: در مسیر رفت که چرخ دستی خرید خالی است مشکلی وجود ندارد، اما چشمتان روز بد نبیند، با کمردردی که دارم، بعد از هر بار خرید خانه، وقتی پا در پیاده‌روها می‌گذارم، به دلیل وجود اسباب و وسایل کسبه در کف پیاده‌رو، دائم مجبور به تغییر مسیر و بلند کردن چرخ دستی سنگین پر از بار هستم تا بتوانم به راهم ادامه دهم.
بررسی‌های میدانی خبرنگار ایمنا نشان می‌دهد که شهروندان زیادی روزانه مجبور هستند مسیر خود را به سمت خیابان منحرف کنند؛ بارها افراد زیادی برای عبور در مسیر پیاده‌رو به دلیل وجود موانعی باید به ناچار مدتی صبر کرده یا مسیر خود را به سمت خیابان تغییر دهند و طبیعی است که این عمل احتمال حادثه و ترافیک را زیاد می‌کند.
زندگی شهرنشینی به‌رغم مزایا و محاسنی که دارد، می‌تواند افراد را با دردسرها و مشکلات حقوقی یا اخلاقی روبه‌رو سازد، در این راستا سد معبر موجب اختلال در امر تردد عابران و ایجاد مزاحمت‌هایی برای کسبه می‌شود.
سد معبر علاوه بر نقش حقوق شهروندی، سلامت روان و زیبایی شهر را دچار اخلال می‌کند و موجب آسیب‌رسانی به شهر و تهدید سلامت اجتماعی می‌شود و معضلات و مشکلات زیادی پدید می‌آورد، بنابراین یکی از موارد احترام به حقوق شهروندی رعایت حریم‌های اجتماعی است، از این‌رو سد معبر از مصداق‌های مهم تضییع حقوق شهروندی در جامعه به‌شمار می‌رود که این مسئله گاهی منجر به رنج مردم می‌شود.
بعضی مشاغل، حرفه‌ها و مغازه‌داران از جمله میوه‌فروشان، نمایشگاه‌داران خودرو، موتورسیکلت‌فروشان و سایر عمده‌فروشی‌های سطح شهر، حتی برخی شهروندان با پارک موتورسیکلت، بخشی از سطح پیاده‌رو را اشغال می‌کنند و مزاحم تردد عابران پیاده می‌شوند. به‌راستی علت این رفتارهای اجتماعی آزاردهنده چیست؟ آیا قانون اجرا نمی‌شود یا شهروندان به خود و قانون احترام نمی‌گذارند؟ آیا شهرداری بر اساس مصوبه شورای اسلامی شهر حق دریافت جریمه از خاطیان را دارد؟ مقصر کیست و چاره چیست؟
سد معبر خاتمه‌بردار نیست
روح‌الله ابوطالبی، مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه در هر صنف و نهادی، تخلف‌های وجود دارد، اظهار می‌کند: تخلف شهری و سد معبر در همه حوزه‌ها از جمله اصناف یا شهرداری اتفاق می‌افتد.
وی اضافه می‌کند: تخلف، موادمخدر، نزاع، درگیری و سد معبر از جمله موضوعاتی است که نمی‌توان گفت این اعمال یک روزی به پایان می‌رسد یا به پایان رسیده است؛ اگر این موضوعات خاتمه یافته بود، دیگر نیازی به حضور عوامل شهرداری، پلیس و قاضی نبود.
مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه تخلف شهری و سد معبر صرفاً مختص ایران یا کلان‌شهر اصفهان نیست و همه شهرهای دنیا با این معضل روبه‌رو هستند، تاکید می‌کند: برای پیشرفت ایجاد سد معبر در شهر، باید تخلف اصناف در سد معبر را بررسی کرد و تنها در رابطه با کاهش اینگونه تخلفات شهری در صنوف می‌توان صحبت کرد.
وی ادامه می‌دهد: فروشنده محصول خود را در معرض دید عموم مردم قرار می‌دهد تا بتواند از این جلوه ایجاد شده به فروش بیشتری برسد، این عمل شاید برای شهرداری و شهروندان خوشایند نباشد، اما از نظر او هیچ اشکالی ندارد و تنها هدفش نمایش بیشتر محصولات است.
متصدیان بیشتر مغازه‌هایی که پلمب می‌شود، تا مدتی موارد تذکر داده شده را رعایت و پس از مدتی دوباره اقدام به سد معبر می‌کنند.
ابوطالبی با بیان اینکه همه صنوف آموزش لازم را گذرانده‌اند و به‌طور خاص گفت‌وگویی با مغازه‌داران به‌خصوص میوه‌فروشان و متصدیان نمایشگاه‌های خودرو و موتورسیکلت داشته‌ایم، می‌گوید: جلسات متعددی با اتحادیه‌های صنوف برگزار کرده‌ایم و تذکرات لازم را ارائه داده‌ایم، اما مغازه‌داران برای اینکه فرصتی برای خویش ایجاد کنند و محصولات خود را در معرض دید شهروندان قرار دهند، مرتکب ناهنجاری‌هایی می‌شوند و اقدام به سد معبر می‌کنند.
وی با بیان اینکه کلاس‌های مختلفی برای صنوف برگزار شده و با هماهنگی‌های قضائی موارد بازدارنده‌ای از جمله اخطار، حمل وسایل مغازه‌ها به انبار و پلمب مغازه صورت گرفته است، اضافه می‌کند: در صورتی که مغازه‌دار به ایجاد سد معبر ادامه داد و به اخطارها گوش نکرد، طبق بند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری مغازه آن به مدت دو تا سه ماه پلمب می‌شود؛ متصدیان بیشتر مغازه‌هایی که پلمب می‌شود، تا مدتی موارد تذکر داده شده را رعایت و پس از مدتی دوباره اقدام به سد معبر می‌کنند.
کاهش ۹۰ درصدی معضل سد معبر صنوف در صورت نظارت مستمر اتحادیه‌ها
مدیرکل پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان با بیان اینکه اتحادیه صنوف باید توجه بیشتر و نظارت بهتری نسبت به کسبه‌ای که اقدام به سد معبر می‌کنند، داشته باشد، خاطرنشان می‌کند: اگر اتحادیه صنوف اقدام به بازدارندگی کند، می‌توان معضل سد معبر در شهر را تا حد زیادی کاهش داد.
وی ادامه می‌دهد: اگر قبل از اعطای پروانه کسب، شرایط و مواردی از جمله متراژ مغازه، مکان مغازه، عوامل ترافیکی منطقه و کاربری مغازه برای متقاضی ذکر و رعایت شود، بخش عمده‌ای از معضل سد معبر در اصفهان حل می‌شود.
ابوطالبی با بیان اینکه مغازه‌ای با ابعاد ۴۰ یا ۶۰ متری برای نمایشگاه خودرو مناسب نیست و فرد مجبور می‌شود که خودروهای نمایشگاه را در پیاده‌رو یا روی پل‌ها قرار دهد و سد معبر ایجاد کند، می‌گوید: زمانی که مسیر توسط کسبه مسدود شود، شهرداری از طریق پلیس راهور پیگیری و با دریافت دستور قضائی اقدام به جریمه و جابه‌جایی وسایل مغازه می‌کند.
وی با بیان اینکه سد معبر موتورسیکلت‌ها در پیاده‌روها، تهدیدی جدی برای امنیت عابران، مشتریان، ساکنان و خانواده‌ها محسوب می‌شود، اضافه می‌کند: در شش ماه ابتدای سال جاری ۱۲ هزار و ۹۹ مورد تذکر و پیشگیری و برای بیش از ۳۸۸۴ واحد صنفی، اخطاریه صادر شد، همچنین ۱۱ هزار و ۹۷۵ رفع تخلف واحد صنفی نیز در این مدت صورت گرفته است.
رفع معضل سد معبر با ۴ مرحله
احمدرضا مصور، عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه اولین و اصلی‌ترین گره سد معبر مربوط به فرهنگ رفتاری شهروندان و هنجارهای زندگی شهری است، اظهار می‌کند: سد معبر یک نافرمانی و ناهنجاری شهری است که حقوق مردم را در عبور از معابر نقض می‌کند.
وی با اشاره به اینکه فروشندگان با قرار دادن وسایل و اشیای خود در معابر برای فروش یا انجام خدمات، مانع عبور و مرور شهروندان می‌شوند، اضافه می‌کند: سد معبر به دلیل دست‌اندازی کاسب به حقوق عمومی به وجود می‌آید و این معضل زمانی خاتمه پیدا می‌کند که فرهنگ استفاده درست و به اندازه حقوق هر شهروند در فرهنگ شهروندی مشخص شود.
عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر اصفهان تاکید می‌کند: مشکل دوم و گره کور سد معبر افزایش چشمگیر شغل‌های بخش خصوصی است؛ در اصفهان بیشترین مغازه‌ها را با مجوز یا بدون مجوز اجازه فعالیت می‌دهیم و طبیعی است که این مغازه‌ها برای باراندازی و انجام خدمات فضای مناسب را نداشته باشد.
شهروندان با روحیه عاطفی و احساسی نسبت به موضوع سد معبر برخورد نکنند، زیرا زمانی که شهرداری و مراجع قانونی اقدام به رفع سد معبر می‌کنند، اولین مخالفان شهروندانی هستند که حقوقشان نقض شده است.
وی ادامه می‌دهد: سومین گره‌ای که برای سد معبر وجود دارد، مجوزهای است که شهرداری ارائه می‌دهد و شهرداری اجازه نقض انتظارهایی که قوانین از یک تجارت و خدمات دارد را می‌دهد و همین موضوع تبدیل به یک معضل می‌شود.
مصور با بیان اینکه اگر بخواهیم مشکل سد معبر را رفع کنیم، باید طبق چهار مرحله اقداماتی انجام دهیم، می‌گوید: در مرحله نخست باید موضوعات فرهنگی را توسعه دهیم، در مرحله دوم شهرداری باید قبل از ارائه مجوز امکاناتی از جمله پارکینگ و بارانداز را برای مغازه‌های تجاری پیش‌بینی کند، در مرحله سوم مراجع قانونی که امکان اعمال قانون را دارند به شهرداری کمک کند تا شهرداری این معضل را خاتمه دهد و در مرحله چهارم شهروندان نباید با روحیه عاطفی و احساسی نسبت به موضوع سد معبر برخورد کنند، زیرا زمانی که شهرداری و مراجع قانونی اقدام به رفع سد معبر می‌کنند، اولین مخالفان شهروندانی هستند که حقوقشان نقض شده است.
به‌رغم پیگیری‌های مکرر خبرنگار ایمنا، جواد محمدی‌فشارکی، مدیر بازرسی و نظارت اصناف اصفهان حاضر به انجام مصاحبه و پاسخگویی در این باره نشد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، سد معبر را می‌توان از پدیده‌های تضییع حقوق شهروند، ایجاد ناهنجاری اجتماعی و مشکلی اساسی در رفت‌وآمد شهروندان نام برد و طبیعی است که این امر غیرقانونی دارای ضمانت اجرای مشخصی است و برای رفع معضل سد معبر باید فرهنگ‌سازی و ایجاد بستر تعامل با شهروندان مورد توجه قرار گیرد.
گزارش از: سروش زارع
نظر شما