به گزارش خبرنگار ایمنا، جهانی شدن و در پرتو آن، توسعه و پیشرفت سریع در فناوری ارتباطات و اطلاعات، گسترش استفاده از وسایل ارتباطی سریع و در پی آن دسترسی آسان به اطلاعات، شرایط بین‌المللی را دگرگون ساخته است، این دگرگونی ساختاری در نظام بین‌الملل دیپلماسی عمومی را تبدیل به ابزاری کرده است که دولت‌ها با توسل به آن بهتر می‌توانند به اهداف ملی خود در رابطه با دیگر کشورها و در صحنه بین‌الملل دست پیدا کنند.
دیپلماسی شهری بخشی از دیپلماسی عمومی کشورهای پیشرفته و مردم‌سالار است، در دیپلماسی شهری مدیران کلان‌شهرها در راستای استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌های بین‌المللی برای توسعه وارد عرصه تعاملات میان‌شهری در مقیاس جهانی می‌شوند، با برقراری روابط کامل تخصصی منافع شهری خود را در کلان‌شهرها و یا جهان‌شهرهای دیگر جست‌وجو می‌کنند.
در چنین وضعیتی یکی از راهبردهای اساسی مدیران کلان‌شهرهای ایران در حوزه مناسبات بین‌المللی با شهرهای دارای اولویت راهبردی، شکل‌دهی به دیپلماسی شهری است، بنابراین مدیران شهری علاوه بر وظایف محلی، در حوزه راهبردی درگیر مناسبات بین‌المللی نیز هستند؛ یکی از ابزارهای دیپلماسی شهری، ایجاد پیوند «خواهرخواندگی» است که به مثابه هم افزایی تجربیات شهری برای ایجاد شهرهای خلاق و شکوفاتر است.
شهرهای تاریخی جهان برای حفظ و حراست از زمینه‌های تاریخی و فرهنگی مشترک، اقدام به ایجاد یک رابطه غیرمتمرکز از طریق انعقاد قراردادی موسوم به خواهرخواندگی می‌کنند و تلاش دارند با اعزام گروه‌های کارشناسی از تجربیات یکدیگر استفاده کنند و در زمینه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و عمرانی با یکدیگر همکاری کنند تا زمینه برای تعمیق روابط میان آن‌ها فراهم شود.
مفاد این قراردادها موضوعات فرهنگی، اقتصادی، بازرگانی و به تازگی ورزشی را شامل می‌شود، به‌طور معمول دو شهر برای خواهرخواندگی باید دارای تشابهات و برخوردار از منافع، خصوصیات و وجوه مشترک باشند؛ به‌عنوان مثال دو شهر تاریخی، دو شهر علمی، دانشگاهی، گردشگری یا دو بندر یا حتی دو شهر دارای نماد مشترک باشند که این اشتراک، زمینه و انگیزه لازم را برای خواهرخواندگی ایجاد می‌کند.
شهر تاریخی اصفهان با شهرهای شیان چین، کوالالامپور مالزی، فلورانس ایتالیا، یاش رومانی، بارسلون اسپانیا، ایروان ارمنستان، کویت، فرایبورگ آلمان، هاوانا کوبا، لاهور پاکستان، پورتو پرتغال، سن پترزبورگ روسیه، داکار سنگال، بعلبک لبنان و نجف عراق عقد خواهرخواندگی دارد.
برای تقویت و بهره‌برداری از قراردادهای منعقد شده بین اصفهان و شهرهای خواهرخوانده باید دیپلماسی این استان بیش از پیش تقویت و فعال شود که در این بین، رفت‌وآمد و تبادل نظر با هیئت‌های مختلف شهرهای خواهرخوانده در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، علمی و اجتماعی می‌تواند به ارتباطات بیشتر اصفهان با شهرهای خواهرخوانده منجر شود.
تا پایان امسال یک شهر به شهرهای خواهرخوانده اصفهان اضافه می‌شود
سیدعلی معرک‌نژاد، مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: مباحث حوزه بین‌الملل متأثر از فضای بین‌الملل و ملی کشور است و موردی نیست که در سطح شهر بتوانیم تعیین کنیم تا این مراودات گسترش اساسی پیدا کند.
وی می‌افزاید: زمانی که سطح تعاملات با یک کشور در سطح خاص باشد و توسعه یا کاهش پیدا کند، به‌طور قطع بر تعاملات شهرها و سطح خواهرخواندگی تأثیر می‌گذارد.
مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان با بیان اینکه در ایام کرونا و سال ۱۴۰۰ به‌واسطه شرایط و اقتضائات خاص در کشور، شاهد انقباض توسعه تعاملات بین‌المللی بودیم که شرایط را سخت کرده بود، تصریح می‌کند: به‌طور کلی سایه اتفاقاتی که در شهرهای کشور رقم می‌خورد، بر توافقات خواهرخوانده‌ها اثر می‌گذارد؛ حتی بعضی خواهرخوانده‌ها مکاتباتی داشتند تا بهره‌برداری‌هایی به سود خود داشته باشند.
وی خاطرنشان می‌کند: با اتفاقاتی که طی سال جاری افتاد، در حوزه دیپلماسی بین‌الملل کشور شاهد گشایش‌های ویژه‌ای بوده‌ایم، چراکه تعاملات با کشورهایی همچون چین و روسیه و کشورهای عضو شانگهای صورت گرفت، همچنین عضویت در بریکس و تعاملات با کشور عربستان فضا را برای ما متفاوت‌تر کرد و موجب شد تا در فضای مناسب‌تری برای توسعه اقدامات دیپلماسی فعالیت داشته باشیم.
معرک‌نژاد با بیان اینکه برای فعالیت‌ها در حوزه بین‌الملل مثلثی داریم که یک ضلع آن مدیریت شهری، ضلع دوم مردم و ضلع سوم کالبد شهر اصفهان است، می‌گوید: برای هریک باید در حوزه‌های مختلف تعامل و برنامه داشته باشیم، البته این برنامه‌ریزی از ابتدای سال جاری انجام شده است و طبق این برنامه، در حوزه بین‌الملل باید از دریچه‌های مختلف، ظرفیت اقتصادی با شهرهای خواهرخوانده را فعال و برای مردم شهر استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه در اطلاع‌رسانی‌ها باید برای مردم مشخص شود که چه ظرفیت‌های فرهنگی، هنری و اقتصادی وجود دارد، می‌افزاید: در زمینه‌های علمی باید بتوانیم فعالیت‌هایمان را گسترده‌تر کنیم، البته در حوزه گردشگری توافقات خاص و ویژه‌ای انجام می‌شود که پیوستن به کمیته ابتکار احیای جاده ابریشم کمیته آسیا و اقیانوسیه سازمان شهرهای متحد و حکومت‌های محلی با نام UCLG ASPAC BRLC از مصادیق آن است ، همچنین پیوستن به شبکه شهرهای خلاق جهان که در سال‌های گذشته انجام شده است و در حال حاضر اعلام میزبانی این رویداد بزرگ، از جمله اقدامات صورت گرفته است.
تا چند ماه آینده شهروندان خروجی‌های تعاملات بین‌المللی در بازه ابتدای امسال تا کنون را ملموس‌تر مشاهده می‌کنند و امیدوارم نتایجی که به‌دست می‌آید این ابهام را برای مردم شهر برطرف کند که توافق خواهرخواندگی می‌تواند به صورت میدانی برای مردم سود و منفعت داشته باشد.
مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه در دوره ششم مدیریت شهری این کلان‌شهر سطح ملاقات‌ها و تعداد آن‌ها بسیار قابل توجه شده است، خاطرنشان می‌کند: به‌واسطه این دیدارها مراوداتی با شهرهای مختلف شکل می‌گیرد؛ به‌عنوان مثال چند دوره دیدار با نمایندگانی از کشور عراق داشتیم که بسیاری از خدمات ارائه شده در پیاده‌روی اربعین، به‌واسطه توافقات خواهرخواندگی انجام شد.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون در حوزه توسعه فضاهای تفریحی شهر به‌طور ویژه فعالیت‌هایی برای تقویت زیرساخت‌ها انجام می‌شود، می‌گوید: در این راستا نقش شهرهای خواهرخوانده و کشورهای حوزه بین‌المللی مؤثر است؛ طی تعاملاتی که با کشور عربستان داشتیم زمینه‌هایی ایجاد می‌شود که روابط رو به گستردگی برود و آورده آن مبنایی برای حضور گردشگران بیشتر و رونق اقتصادی شود و جوانان برای ارائه خدمات و محصولات به شهرهای خواهرخوانده راحت‌تر باشند و شهرداری نقش تسهیل‌گر و پشتیبان داشته باشد.
معرک‌نژاد با بیان اینکه در حوزه بین‌الملل فاصله زمانی بین برنامه‌ریزی تا نهایی‌شدن آن، حداقل شش ماه تا یک سال طول می‌کشد، ادامه می‌دهد: سال گذشته تعاملی را داشتیم که بتوانیم برای «شیان» به عنوان اولین خواهرخوانده اصفهان، رویداد خاص و توافقات دو جانبه برای شهروندان داشته باشیم که این موضوع منوط به مذاکرات ما با تیم چینی شده و زمان یک ساله از ما درخواست کرده‌اند تا بتوانیم مذاکره کنیم که در حال حاضر شش ماه آن گذشته و جلساتی نیز با تیمی که از چین آمدند، داشته‌ایم.
وی می‌افزاید: تا چند ماه آینده شهروندان خروجی‌های تعاملات بین‌المللی در بازه ابتدای امسال تا کنون را ملموس‌تر مشاهده می‌کنند و امیدوارم نتایجی که به‌دست می‌آید این ابهام را برای مردم شهر برطرف کند که توافق خواهرخواندگی می‌تواند به صورت میدانی برای مردم سود و منفعت داشته باشد.
مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان با بیان اینکه در موضوع خواهرخوانده‌ها دو رویکرد تعمیق و گسترش توافقات قبلی و دیگری افزایش تعداد و کمیت خواهرخوانده‌ها را داریم، تصریح می‌کند: در حال حاضر حداقل با سه شهر برای خواهرخواندگی در حال مذاکره هستیم که با یکی از آن‌ها توافق دوجانبه صورت گرفته است و مراحل اداری را طی می‌کند، امیدوار هستم تا پایان امسال حداقل یک شهر را به خواهرخوانده‌ها اضافه کنیم.
ظرفیت خواهرخوانده‌ها در کنار سایر عناصر بین‌المللی قابل اهمیت است
مصطفی نباتی‌نژاد، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: در صحن علنی شورای ششم اصفهان طرحی بررسی و به کمیسیون تلفیق ارسال شد مبنی بر اینکه تا حد امکان از ظرفیت خواهرخوانده‌ها در شهرداری استفاده کنیم، اما محدودیت‌های زیادی وجود دارد، چراکه روابط سیاسی ما با بعضی کشورهایی که یکی از شهرهای آن خواهرخوانده ما است، به دلیل سیاست‌های کلان دولت، در سطح روابط پایینی است.
وی با بیان اینکه در این راستا از سایر ظرفیت‌ها و گشایش‌ها همانند بریکس و شهرهای عضو کشورهای بریکس، اعضا و شهرهای عضو مجموعه شانگهای می‌توانیم استفاده کنیم، می‌افزاید: عقد قرارداد با شهرهای خواهرخوانده جدید در دستور کار است و باید در وزارت امور خارجه کارشناسی لازم انجام شود.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه می‌دهد: یکی دیگر از محدودیت‌ها در شهر اصفهان، حضور نداشتن سرپرست وزارت امور خارجه به مدت یک‌سال در این کلان‌شهر بود، چراکه تسهیل‌گر اساسی ما که بتواند سریع‌تر مسائل را پیگیری کند، وجود نداشت.
وی با بیان اینکه بخشی دیگر مشکلات به شورای اسلامی شهر اصفهان مربوط است، می‌گوید: در یک‌سال نخست فعالیت شورای ششم، سفر کردن در دیپلماسی فعال یک تابو و هزینه گزاف بود، این موضوع را از زبان برخی همکاران در شورا می‌شنیدیم، در حالی که همکار ما در شهرداری شرافت‌مندانه مرخصی گرفته، جایگزین تعیین کرده و با هزینه شخصی خود به یک سفر خارجی با هدف دیدن نمایشگاه تخصصی رفته است، اما شاهد هستیم که برخی اعضای شورای اسلامی شهر نسبت به این موضوع نیز منتقد بودند.
اگر شورا را در سه فاز مسئله‌شناسی، تدوین مصوبه که متأثر از لایحه است یا طرح و ارزیابی مصوبه تقسیم کنیم، مصوبه خوبی داشتیم که در تاریخ شورای اسلامی شهر اصفهان وجود نداشته است و آن «رسمیت‌بخشی به شورای بین‌الملل شهرداری با ارکان و شرح وظایف آن» بوده است.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه شورای بین‌الملل بر اساس مصوبه ما، ظرفیت و قابلیت اجرای بسیاری از برنامه‌ها را دارد، می‌گوید: آنچه در حال حاضر باید از شهرداری درخواست کنیم، سوال گزارش نظارتی است که مشخص شود بر اساس ظرفیت‌ها چه کاری انجام شده است.
وی خاطرنشان می‌کند: اگر شورا را در سه فاز مسئله‌شناسی، تدوین مصوبه که متأثر از لایحه است یا طرح و ارزیابی مصوبه تقسیم کنیم، مصوبه خوبی داشتیم که در تاریخ شورای اسلامی شهر اصفهان وجود نداشته است و آن «رسمیت‌بخشی به شورای بین‌الملل شهرداری با ارکان و شرح وظایف آن» بوده است که بر این اساس، اداره کل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری در این موضوع تقویت و شورایی به ریاست شهردار تشکیل می‌شود و موضوعات را پیش می‌برد.
نباتی‌نژاد ادامه می‌دهد: سوال دیگری مطرح می‌شود مبنی بر اینکه طبق وظایف و شرح وظایف چه اقداماتی انجام داده‌ایم، که در پاسخ باید اعلام کنم، همانند اقدامی که برای طرح شفافیت انجام دادیم، طرحی تحت عنوان شفافیت ابتدای دوره مصوب شد که در حال حاضر چندین مرتبه گزارش نظارتی خواسته است و هربار در این گزارش‌ها شاهد بهبود بوده‌ایم، نمی‌توانیم به‌طور قطعی بگوییم تمام مصوبه ایده‌آل شورا اجرا شده، اما در مسیر اجرا و انجام است، همچنین در حوزه بین‌الملل به همین ترتیب است.
وی با بیان اینکه موضوع قابل اهمیت دیگر، خواهرخوانده‌ها است که ظرفیت آن‌ها باید در کنار سایر عناصر بین‌المللی شناسانده شود و مورد استفاده و بهره‌برداری قرار گیرد، تصریح می‌کند: سفیران بین‌المللی ظرفیت بالایی برای رسانه‌ای کردن و ارتقای جایگاه یک شهر نسبت به تقویت ارتباطات خواهرخواندگی دارند.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان ادامه می‌دهد: سفیران بین‌الملل همانند ستاره‌های فوتبالیستی که در حال حاضر عربستان استخدام می‌کند و در قبال انتشار تصاویر شهرها و اماکن در رسانه‌های اجتماعی این ستاره‌های جهانی که چند صد میلیون دنبال‌کننده دارند، هزینه پرداخت می‌کند، به عبارتی ستاره‌ها اجیر کشور عربستان سعودی شده‌اند؛ آیا این الگو برای ما الگوی خوبی نیست؟؛ حضور موثران گردشگری در شهر ما به‌عنوان راهبرد بین‌المللی محسوب نمی‌شود؟
وی با اشاره به حضور مؤثر در سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان جهانی شهر هوشمند، خاطرنشان می‌کند: شهر دبی در کشور همسایه ما تفاهم‌نامه تعامل با سازمان جهانی شهر هوشمند را بسته و پایلوت هوشمندسازی در منطقه دبی قرار می‌گیرد، این سازمان با استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی که بیش از ۱۰۰ شهر جهانی در آن عضو هستند و اشتراک تجربه و دانش آن‌ها، در این حوزه پشتیبانی انجام می‌دهد.
نباتی‌نژاد با بیان اینکه سازمان‌ها، رسانه‌ها و سفیران بین‌المللی را نباید نادیده بگیریم و اولویت را تنها خواهرخوانده‌ها در نظر بگیریم، درواقع تمام این‌ها می‌تواند مؤلفه یک سند توسعه بین‌الملل باشد، می‌گوید: با حُسن نیتی که شورای اسلامی شهر دارد، به نظر می‌رسد طی هفته‌های آینده این موضوع کامل‌تر شود.
طی نظرسنجی از شهراندیشان، «ارتقای جایگاه شهر اصفهان در ابعاد مختلف» پس از بهبود شرایط زیست‌محیطی شهر اصفهان که یک مسئله مورد اجماع شهروندان این کلان‌شهر است، در پنج هدف کلان با فاصله بسیار اندک رتبه دوم را کسب کرده است.
وی ادامه می‌دهد: این مباحث در شورای بین‌الملل و شورایی که شورای اسلامی شهر به‌صورت قانونی ایجاد کرده و در شهرداری موجود است، بحث و بررسی و نقشه راه تدوین می‌شود، در صورتی که بخش‌هایی از نقشه راه در اختیار شورای بین‌المللی شهرداری وجود نداشت یا مصلحت دیده شد که الزام به تصویب در صحن علنی شورای اسلامی شهر و ارسال به فرمانداری وجود دارد، این امکان فراهم است.
رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با تاکید بر اینکه افق روشنی در بحث ارتقای بین‌المللی اصفهان داریم، می‌افزاید: با اصرار مرکز پژوهش‌های شورای شهر اصفهان، قبل از تصویب لایحه برنامه راهبردی، موضوع ارتقای جایگاه اصفهان در متن ارسالی شهرداری به شورا قرار داده شد که بخش قابل توجهی از موضوع حل شده است.
وی ادامه می‌دهد: طی نظرسنجی از شهراندیشان، «ارتقای جایگاه شهر اصفهان در ابعاد مختلف» پس از بهبود شرایط زیست‌محیطی شهر اصفهان که یک مسئله مورد اجماع شهروندان این کلان‌شهر است، در پنج هدف کلان با فاصله بسیار اندک رتبه دوم را کسب کرده است.
نباتی‌نژاد تصریح می‌کند: در حال حاضر قانع به جایگاه جهان‌شهری که امروز وارث میراث آن هستیم و شهره جهانی دارد، نیستیم و تمایل داریم جایگاه آن به مراتب بالاتر برود.
به گزارش ایمنا، امروزه بسیاری از شهرهای جهان بر اساس تشابهات فرهنگی و اجتماعی به ایجاد روابط خواهرخواندگی با یکدیگر پرداخته‌اند و از این طریق به سودآوری بسیاری در زمینه‌های مختلف دست پیدا کرده‌اند؛ اصفهان نیز توانسته است از ظرفیت خواهرخوانده‌های خود تا حد زیادی بهره‌مند شود و با اقدامات مدیریت شهری ششم افق روشن‌تری در پیش‌رو دارد.
نظر شما