به گزارش خبرنگار ایمنا، یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین سیاست‌گذاری‌های دولت که نقش ویژه‌ای در شکل‌دهی فرهنگ جامعه و شرایط زندگی مردم دارد در حوزه ارتباطات است. امروزه دسترسی به اینترنت و فضای مجازی تبدیل به موضوع بسیار حائز اهمیت و مهمی شده به طوری که اگر کشوری بتواند از این حوزه دسترسی سالم، ایمن و سریعی به اینترنت برای جامعه خود فراهم کند تبدیل به کشوری توسعه یافته و از دید عموم پیشرفته خواهد شد. امروزه سیاست‌گذاری‌های دولت در حوزه ارتباطات نقش ویژه‌ای در ایجاد آسایش و رفاه برای جامعه دارد به همین دلیل صحیح بودن سیاست‌گذاری‌ها موضوع بسیار حائز اهمیتی است.
سیاست‌گذاری‌های کشورهای پیشرفته در حوزه ارتباطات
کشورهای پیشرفته به وسیله سیاست‌ها و استراتژی‌های خاص خود توانسته‌اند تکنولوژی‌های ارتباطی را بهبود دهند و از توسعه این حوزه بهره‌برداری کنند. در واقع سیاست‌های ارتباطات در کشورهای پیشرفته از اهمیت بسیاری برخوردار است و برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فناوری این کشورها اساسی است. این سیاست‌ها به نحوه بهره‌برداری از تکنولوژی‌های ارتباطی و اینترنت برای بهبود کیفیت زندگی و توسعه کشورها کمک می‌کنند. از جمله اقداماتی که کشورهای پیشرفته در این حوزه انجام داده‌اند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فراهم آوردن دسترسی به اینترنت: کشورهای پیشرفته تلاش می‌کنند تا دسترسی به اینترنت را برای تمام شهروندان و نواحی تضمین کنند. این اقدامات شامل ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی و ارائه خدمات اینترنت پرسرعت به نقاط مختلف شهری و روستایی است.
- پشتیبانی از تحقیق و توسعه: کشورهای پیشرفته به تحقیق و توسعه در حوزه فناوری ارتباطات اهمیت می‌دهند. آن‌ها سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در دانشگاه‌ها، مؤسسات تحقیقاتی و شرکت‌های فناوری انجام می‌دهند تا نوآوری‌های جدید را حمایت کنند.
- حفاظت از حریم خصوصی و امنیت: کشورهای پیشرفته سیاست‌هایی برای حفاظت از حریم خصوصی افراد در فضای دیجیتال تعیین می‌کنند. امنیت شبکه‌ها و سیستم‌های اطلاعاتی را تقویت می‌کنند تا از تهدیدات سایبری محافظت کنند.
- ترویج نوآوری و کارآفرینی: کشورهای پیشرفته از طریق ایجاد بسترهای مطلوب برای کارآفرینان و شرکت‌های نوپا در حوزه ارتباطات، نوآوری را تشویق می‌کنند. این اقدامات می‌توان شامل اعطای تسهیلات مالی، مشوق‌های مالی و حمایت از استارتاپ‌های فناوری باشد.
- تنظیمات قانونی و مقررات: کشورهای پیشرفته مقررات دقیقی برای صنعت ارتباطات و اینترنت تدوین می‌کنند. این مقررات شامل مواردی مانند حقوق مالکیت فکری، حمایت از رقابت، حریم خصوصی و مسائل امنیتی است.
- ارتقای پایداری و انرژی: کشورهای پیشرفته سعی می‌کنند تا بهره‌وری انرژی در صنعت ارتباطات افزایش دهند و بر استفاده از منابع تجدیدپذیر تمرکز کنند تا بر اثرات منفی بر محیط زیست کمتری داشته باشند.
- توسعه برنامه‌های آموزشی: کشورهای پیشرفته برنامه‌های آموزشی مناسب را برای افزایش دانش و مهارت‌های جامعه در زمینه فناوری ارتباطات ارائه می‌دهند. این برنامه‌ها به افراد کمک می‌کنند تا با تغییرات تکنولوژیکی سریع درگیر شوند.
یک سیاست‌گذاری صحیح چه ویژگی‌هایی دارد؟
امروزه سیاست‌گذاری در حوزه ارتباطات به مهم‌ترین مسئله برای توسعه کشور تبدیل شده است، بنابراین باید در این حوزه به طور صحیحی سیاست‌گذاری انجام شود و تمام سطوح جامعه از آن سیاست‌گذاری راضی باشند. در واقع هنگامی که قرار است در حوزه ارتباطات سیاست‌گذاری کرد، باید تمام سطوح جامعه شامل کودکان و سالمندان، فرهیختگان و حتی کسانی که سواد آن‌چنانی ندارند را مدنظر قرار داد و به شکلی برنامه‌ریزی کرد که تمام سطوح جامعه در صورت تمایل بتوانند به راحتی از ارتباطی سالم و ایمن استفاده کنند.
برای سیاست‌گذاری در حوزه ارتباطات مسائل بسیار زیادی باید مدنظر قرار گرفته شود که بعضی از آن‌ها شامل ایمنی در ارتباطات، لحاظ کردن محدودیت سنی، سرعت برقراری ارتباط، پشتیبانی از ایده‌های نو، تنظیم قانون و مقررات و توسعه برنامه‌های آموزشی می‌شود که در ادامه به بررسی هر یک از این ویژگی‌ها می‌پردازیم:
ایمنی در برقراری ارتباط
یکی از مهم‌ترین مقوله‌های حوزه ارتباطات در جامعه امروز امنیت فضای مجازی است، در واقع زمانی که کشوری در حوزه ارتباطات از ایمنی کافی برخوردار نباشد، همواره از سوی کشورهای مهاجم و حتی افرادی مانند هکرهای کلاه سیاه در معرض خطر قرار می‌گیرد. امروزه فضای مجازی تبدیل به عضوی جدایی‌ناپذیر از زندگی شده است و دور از انتظار نیست اگر با گسترش متاورس زندگی در جهان واقعی کم‌رنگ‌تر شود به همین دلیل وجود امنیت سایبری و انجام اقدامات لازم برای تأمین ایمنی در فضای مجازی بسیار حائز اهمیت است. در این راستا تربیت نیروهای متخصص بسیار حائز اهمیت است که در ایران نیز به‌تازگی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
وجود محدودیت سنی در استفاده از خدمات اینترنتی
متأسفانه امروزه با افزایش سطح سواد جامعه و گسترش استفاده از فضای مجازی در جهان حتی کودکان نیز گوشی‌های شخصی با توانایی اتصال به اینترنت دارند. در واقع دسترسی بدون محدودیت و نظارت کودکان به فضای مجازی می‌تواند مشکلات زیان‌باری را برای جامعه به همراه داشته باشد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها کاهش ایمنی خود کودکان است. متأسفانه تا کنون سیاست‌گذاری‌های کشور در حوزه فضای مجازی به‌گونه‌ای نبوده است که بتواند دسترسی کودکان به فضای مجازی را کنترل کند، از طرفی با گذشت زمان دسترسی کودکان به فضای مجازی افزایش یافته است و امروز نه‌تنها هر کودک، نوجوان و جوانی دسترسی به گوشی و اینترنت دارد، بلکه از ابزارهای دیگری برای دور زدن قوانین استفاده می‌کند.
اجرای رده‌بندی سنی برای محدودیت دسترسی کودکان و نوجوانان در فضای مجازی به خصوص شبکه‌های اجتماعی از مسائلی است که در کشورهای مختلف دنیا انجام می‌شود. فضای مجازی علی‌رغم اینکه دارای مزایا و فرصت‌های فراوانی است، رها کردن و مدیریت نکردن صحیح آن خسارات و آثار زیان باری را در حوزه کودکان و نوجوانان به دنبال خواهد داشت. به گفته مقام معظم رهبری «فضای مجازی، حقیقتاً قتلگاه نوجوانان و جوانان شده است. منطقه عظیمی از این فضا اکنون در دست دشمن است. باید دشمن را از فضای مجازی برانید و بتارانید.» بنابراین می‌توان مهم‌ترین ویژگی سیاست‌گذاری در حوزه ارتباطات را ایجاد رده‌بندی سنی در استفاده از فضای مجازی دانست.
سرعت برقراری ارتباط
یکی دیگر از مسائلی که در هنگام سیاست‌گذاری ارتباطات بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، سرعت برقراری ارتباط در فضای مجازی است، درواقع فارغ از اینکه افزایش سرعت منجر به افزایش رفاه جامعه می‌شود، امروزه سرعت اینترنت تبدیل به معیاری برای تشخیص سطح توسعه یافته بودن هر کشور شده است.
تنظیم قانون و مقررات
در هنگام سیاست‌گذاری حوزه ارتباطات تنظیم قانون و مقررات امر بسیار مهمی است و درواقع مسئله رده‌بندی سنی نیز زیرمجموعه همین حوزه محسوب می‌شود. در حوزه ارتباطات اگر قانون و مقررات دقیقی تنظیم نشود، نه تنها امنیت جامعه و کسانی که از فضای مجازی استفاده می‌کنند تضعیف می‌شود، بلکه کشور نیز از نظر سایبری نمی‌تواند به ثبات لازم دست پیدا کند.
پشتیبانی از ایده‌های نو
یکی از مسائلی که می‌تواند به پیشرفت ارتباطات یک کشور کمک کند، استفاده از نیروهای متخصص، بهره‌مندی از ایده‌های نو و گسترش استارتاپ‌ها است. در واقع امروزه شرکت‌های دانش‌بنیان، ایده‌های استارتاپی و نیروهای داخلی نقش ویژه‌ای در گسترش و توسعه کشورهای پیشرفته و در حال توسعه ایفا می‌کنند.
گسترش آموزش در حوزه ارتباطات
با گسترش فضای مجازی و افزایش کاربران در این حوزه لازم است که سواد رسانه‌ای جامعه نیز در این حوزه افزایش پیدا کند. در واقع زمانی که کاربر بدون محدودیت به انبوهی از اطلاعات در سراسر دنیا دسترسی داشته باشد، اگر دانش و سواد کافی برای استفاده از این فضای نامتناهی نداشته باشد، به‌طور قطع تحت تأثیر مطالب و محتوای موجود در فضای مجازی قرار می‌گیرد که بسیاری از این مطالب ممکن است شایعه، دروغ یا نادرست باشد.
نظر شما