به گزارش خبرنگار ایمنا، تصویب و ابلاغ طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر قم را باید گامی مؤثری در مدیریت علمی ترافیک و دور شدن از تصمیمات سلیقه‌ای و سیاسی در فرآیند توسعه شهر دانست. نخستین‌بار سال ۱۳۵۴ یک شرکت فرانسوی برای شهر تهران برنامه حمل‌ونقل تهیه کرد که آغازی بر شروع برنامه‌ریزی شهری در این حوزه بود.
ابتدای دهه ۷۰ وزارت کشور دستورالعملی به استانداری‌ها ابلاغ کرد که از آن به عنوان شرح خدمات مطالعات جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهرها یاد می‌شد، نیمه دوم دهه ۷۰ این دستورالعمل کامل شد و طبق آن تمام شهرهای بزرگ باید برنامه ساماندهی برای امور حمل‌ونقل داشته باشند؛ این برنامه در شهرهایی که بالای ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارند باید به مطالعات جامع حمل‌ونقل و ترافیک تبدیل می‌شد.
حمل‌ونقل و ترافیک در شهرها علاوه بر تأثیرگذاری در ابعاد شهری، یک مسئله اثرگذار در حوزه محیط زیست و جزیره گرمایی شهرها محسوب می‌شود و از خواسته‌های متقابل مدیریت شهری و شهروندان است.
مطالعات طرح جامع حمل‌ونقل در شهرها از سه مرحله شناخت وضع موجود، تحلیل شرایط کنونی و ارائه راهکارها تشکیل شده است. این راهکارها که بر مبنای اهدافی همچون کاهش تقاضای سفر، کاهش زمان سفر، کاهش هزینه، افزایش بهره‌وری سیستم حمل‌ونقل، افزایش ایمنی در شهرها و افزایش راحتی سفرهای شهری تدوین می‌شود، یک نقشه راه برای سال‌های آینده است.
وجود این نقشه راه موجب می‌شود تصمیم‌گیری درباره ایجاد زیرساخت‌های ترافیکی، اجرای پروژه‌های عمرانی، شکل‌دهی به حمل‌ونقل انبوه‌بر و اموری از این دست که از اساسی‌ترین تصمیمات در مدیریت شهری محسوب می‌شود، از سلیقه‌ای و فردمحور بودن فاصله بگیرد و برنامه‌ای و علم‌محور شود.
طرح جامع حمل‌ونقل سند توسعه شهر است
خردادماه امسال بود که پس از برگزاری یک جلسه دو ساعتی با حضور معاون عمرانی وزیر کشور، طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر قم به تصویب رسید. این طرح پس از انقضای مهلت طرح جامع قبلی که در دهه ۸۰ تهیه شده بود، یک سند توسعه‌ای بسیار مهم برای شهر و نقشه راه مدیران و تصمیم گیران برای آینده قم محسوب می‌شود.
رضا خانه‌زادیزدی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم با اشاره به اهمیت تصویب طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر قم و ابلاغ آن از سوی وزارت کشور، تاکید می‌کند: مسائل مختلفی در قالب این طرح دستخوش تغییر می‌شود که از جمله آن می‌توان به حذف طرح تعریض در بعضی معابر شهری اشاره کرد.
وی با اشاره به تعریض بعضی معابر شهر قم طی سال‌های گذشته، می‌گوید: در روزگار حاضر بخشی از این پروژه‌ها امکان تحقق نداشت و از اتفاقات خوب طرح جامع حمل‌ونقل جدید، بررسی مجدد این مسائل و حذف بعضی از آن‌ها بود.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم خاطرنشان می‌کند: تقویت ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهر قم، دو سطحی شدن بعضی معابر شهری، ساماندهی ترافیکی هسته مرکزی شهر، توسعه شبکه معابر شهر و اجرای خط B قطار شهری از جمله مسائلی است که در طرح جدید بر آن‌ها تاکید شده است.
خانه‌زادیزدی با بیان اینکه در طرح جامع حمل‌ونقل یک کلان‌شهر از نظر ترافیکی بررسی می‌شود و نگاه نقطه‌ای به ترافیک وجود ندارد، ادامه می‌دهد: تصویب این طرح در کمیسیون ماده ۵ استان و دیگر مراجع ذی‌صلاح تکلیف بسیاری از پروژه‌های توسعه تعریض را مشخص کرد.
وی اضافه می‌کند: در این طرح تاکید شده است که عرض ۴۵ متر برای فاز ۵ عمار یاسر کافی است و نیازی نیست خیابان بیگدلی در تمام مقاطع ۳۵ متر عرض داشته باشد.
معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم با بیان اینکه از جمله مباحث مطرح شده در طرح جدید ایجاد تقاطع‌های همسطح است، اظهار می‌کند: در بیشتر شهرهای بزرگ دنیا به ویژه در مناطق مسکونی، مسئله چراغ راهنمایی به عنوان یک اصل شناخته شده است و همه با آن کنار آمده‌اند.
انجام مطالعات زیرشاخه طرح جامع حمل‌ونقل
به گفته معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم مرحله بعدی کار در حوزه ترافیک، انجام مطالعات زیرشاخه طرح جامع حمل‌ونقل است تا به برنامه‌های زمان‌بندی شده رسیدگی شود و مردم کمترین آسیب را در سطح شهر برای استفاده از مدهای حمل‌ونقل داشته باشند.
خانه‌زاد یزدی با اشاره به اینکه ایجاد خط B قطار شهری از جمله موضوعاتی است که در این طرح بر آن تاکید شده و در قالب حمل‌ونقل انبوه به آن اشاره شده است اظهار می‌کند: در این طرح خطوط بی‌آرتی نیز توصیه شده است که باید با مطالعات موضعی همراه شود.
در همین پیوند حامد خسروی، مدیرکل مطالعات و برنامه‌ریزی حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم با اشاره به اینکه اوایل سال ۹۷ قرارداد بازنگری طرح جامع حمل‌ونقل قم به صورت کنسرسیوم منعقد شد به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: همان سال آمارگیری‌ها بر اساس دستورالعمل نشریه ۸۰۱ و ۳۱۴ سازمان برنامه و بودجه کشور که وزارت کشور آن را ابلاغ کرده بود، آغاز شد.
وی با اشاره به اینکه مطالعات طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر قم دو سال به طول انجامید و اساتید ترافیک دانشگاه تهران ناظر علمی پروژه بودند، تصریح می‌کند: این طرح سال ۱۳۹۹ به اتمام رسید و مصوبه کمیته فنی شورای ترافیک استان قم در رابطه با آن اخذ شد.
مدل‌سازی و بررسی علمی وضعیت ترافیک شهر قم
مدیرکل مطالعات و برنامه‌ریزی حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم با اشاره به اینکه اخذ مصوبات طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر قم از سال ۱۳۹۹ تا خردادماه امسال به طول انجامیده است، خاطرنشان می‌کند: طرح جامع حمل‌ونقل الگوی ترافیکی شهر را در سال پایه برداشت کرده است که بر اساس داده‌های اقتصادی و آماری این موضوع را رشد می‌دهد.
خسروی تصریح می‌کند: وضعیت مالکیت خودرو، شرایط اقتصادی و کاربری‌های طرح تفصیلی از جمله داده‌هایی است که در این طرح مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پیش‌بینی می‌تواند به ما بگوید که سال ۱۴۱۲ چه وضعیتی در شبکه معابر شهر قم خواهیم داشت و مشکلات حوزه حمل‌ونقل و ترافیک خود را نشان می‌دهد.
وی اظهار می‌کند: بر اساس مدل‌سازی‌ها طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک پیشنهاداتی را مطرح می‌کند، جانمایی تقاطع‌های غیرهمسطح، جانمایی خطوط انبوه بر ریلی، پیشنهاد بازگشایی معابر، جانمایی پیاده‌راه‌ها، جانمایی پارکینگ‌ها و مسیرهای دوچرخه از جمله خروجی‌های طرح جامع است.
مدیرکل مطالعات و برنامه‌ریزی حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم با اشاره به اینکه طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر قم یک نقشه راه جامع ترافیکی در افق ۱۴۱۲ برای شهر قم است، اضافه می‌کند: این طرح بیست‌وهفتم خردادماه امسال به تصویب شورای عالی ترافیک کشور رسید و وزیر کشور آن را ابلاغ کرده است.
خسروی با اشاره به اینکه این طرح بر اساس نشریه ۳۱۴ سازمان برنامه و بودجه تدوین شده و لازم‌الاجرا است، می‌گوید: معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری قم برای تصویب این طرح، ۴۸ جلسه تخصصی خارج از شهرداری دایر کرده است.
وی با تاکید بر اینکه مرحله بعدی تصویب طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک شهر قم تعریف ریز پروژه‌های این حوزه است، ادامه می‌دهد: یکی از این پروژه‌های خرد مقیاس طرح ممیزی ایمنی معابر شهر قم است که ۱۴ محور بحرانی در این طرح مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش ایمنا، وجود یک نقشه راه برای حوزه حمل‌ونقل و ترافیک در شهر قم در آستانه تصمیم‌گیری‌های مهم مدیریت شهری از جمله ادامه منوریل، احداث معابر وسیع شهری، ایجاد کنارگذرها، جانمایی ایستگاه قطار پرسرعت قم-تهران-اصفهان و در ابتدای مسیر پرفرازونشیب مدیریت شهری برای ساماندهی به هسته مرکزی شهر را باید اتفاقی مبارک توصیف کرد.
بدون شک جدا شدن از شیوه تصمیم‌گیری‌های سلیقه‌ای، گروهی یا سیاسی یکی از الزامات رسیدن به شهری مطلوب و با کیفیت است و نقشه راه جدید ترافیکی شهر قم را باید گامی بزرگ در این مسیر دانست.
نظر شما