به گزارش خبرنگار ایمنا، اصفهان را بی‌دلیل «نصف‌جهان» نمی‌نامند. این شهر تاریخی، گنجینه‌ای از آثار دوران مختلف ایران را در دل خود پنهان کرده است؛ به‌طوری که بازدید کامل از این شهر، در طی روزها و هفته‌ها یا یکی دو مرتبه سفر نمی‌گنجد و به اندازه گشتن نیمی از جهان زمان‌بر است. مساجد، مناره‌ها، خانه‌های تاریخی، کنیسه‌ها و بناهای متعددی که هرکدام دنیایی از تاریخ و هنر این مرز و بوم را با خود دارد، در این شهر جای گرفته‌اند؛ اما این تعدد آثار تاریخی، همچون تیغی دولبه عمل کرده و موجب شده است بسیاری از آنان مغفول بمانند.
امروز بسیاری از گردشگران، تنها آثار تاریخی مربوط به دوران صفویه را که اصفهان پایتخت ایران بود و طبیعتاً مورد توجه ویژه سلاطین قرار داشت، می‌شناسند و بازدید می‌کنند، اما این آثار تنها حدود ۴۰۰ سال قدمت دارند، در حالی که در همین حوالی، آثاری با قدمت بیش از ۱۲۰۰ سال نیز وجود دارد که مورد توجه گردشگران نیست.
مهدی گلی‌پور، دبیر تاریخ و پژوهشگر حوزه تاریخ و معرفی آثار کمترشناخته‌شده اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، می‌گوید: بخش خصوصی، میراث فرهنگی، دانشگاه هنر، بانک‌ها و شورای خلیفه‌گری ارامنه، هرکدام متولی بخشی از آثار تاریخی اصفهان هستند و اجازه بازدید نمی‌دهند.
وی می‌افزاید: در سال‌های اخیر، در خصوص بناهای کمترشناخته‌شده اصفهان مانند مناره‌ها، گنبدها و مکان‌هایی که دسترسی عموم مردم به آن‌ها سخت‌تر است با دریافت مجوز از اوقاف، ارشاد، خلیفه‌گری ارامنه، انجمن کلیمیان اصفهان و حوزه علمیه تصویربرداری کردم تا این مناطق باارزش اما کمترشناخته‌شده اصفهان را معرفی کنم.
این پژوهشگر آثار تاریخی اصفهان اظهار می‌کند: گردشگران و مسافران، تنها میدان نقش‌جهان را به عنوان شاخص گردشگری اصفهان می‌شناسند در صورتی که آرامستان تخت فولاد، گنجینه‌ای از آثار تاریخی اصفهان و دومین قبرستان جهان تشیع است که قدمت آن به دوران آل‌بویه برمی‌گردد، اما کمتر به آن پرداخته شده است.
گلی‌پور با بیان اینکه منارجنبان نیز از جمله آثاری است که کمتر مورد استقبال قرار می‌گیرد، خاطرنشان می‌کند: از همه این آثار مهم‌تر، مسجد جامع عتیق است که از آن به عنوان موزه معماری ایرانی در دوران اسلام یاد می‌کنند. این مسجد در دوران خلافت عباسیان در سال ۱۵۶ هجری قمری ساخته شد و بیش از ۱۲۰۰ سال قدمت دارد و هر سلسله در جهت توسعه، بسط و تزئین آن تلاش کرده است، اما اکنون کمتر مورد توجه است.
این پژوهشگر آثار تاریخی اصفهان می‌گوید: امام‌زاده‌هایی مثل امام‌زاده شاه‌زید (ع)، امام‌زاده شاه میرحمزه (ع) و امام‌زاده اسماعیل (ع) که در خیابان هاتف قرار دارد و از نظر معماری چیزی کم از چهل‌ستون ندارد و خانه‌های تاریخی زیادی که در اصفهان وجود دارد، همچون خانه مصورالملکی، خانه شهید اول و خانه زرگرباشی بناهای باارزشی است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی می‌افزاید: مسجد جامع دشتی متعلق به دوران ایلخانیان، مقبره استراخاتون، ۱۳ کلیسای ارامنه که فقط دو کلیسا اجازه بازدید دارد و کنیسه‌های سیزده‌گانه اصفهان نیز جزو گنجینه آثار تاریخی مغفول‌مانده اصفهان است، به‌طوری که کنیسه گلبهار حتی از مسجد عتیق هم قدیمی‌تر است.
گلی‌پور با بیان اینکه از گردشگری و توریسم به عنوان صادرات نامرئی یاد می‌شود تصریح می‌کند: نهادهای متولی مانند آموزش و پرورش، میراث فرهنگی و اوقاف و امور خیریه برای معرفی این آثار همکاری مناسبی ندارند. برای مثال من برای عکاسی و تصویربرداری از برخی از این مکان‌های یاد شده می‌روم، اما اجازه انتشار تصاویر را به من نمی‌دهند زیرا ممکن است افراد دیگری نیز متقاضی رفتن به این اماکن شوند. البته با توجه به اینکه این اماکن ایمنی لازم را برای بازدیدکنندگان ندارند، این سخت گیری‌ها درست است، اما باید به هر نحو ممکن این آثار معرفی شوند.
وی می‌افزاید: یکی از مکان‌های کمتر دیده شده اصفهان مدارس علمیه است، برای مثال، مدرسه علمیه بابا قاسم مربوط به عصر ایلخانان و مغول از شاخص‌ترین مدارس علیه اصفهان است، اما حتی به من نیز مجوز ورود و عکاسی نمی‌دهند. اگر مسئولان در این راه با دلسوزان و متخصصان همکاری کنند، این گنجینه ارزشمند معرفی و ثبت می‌شود.
این پژوهشگر آثار تاریخی اصفهان تصریح می‌کند: رسانه‌ها نیز می‌توانند نقش مهمی در معرفی آثار باارزش اصفهان داشته باشند و با ایجاد هماهنگی، مانع بروز سوءتفاهم شوند تا در نهایت همان‌طور که گذشتگان این بناها را برای ما حفظ کردند، ما نیز آن را برای آیندگان نگه داریم.
گلی‌پور ابراز می‌کند: ساخت میدان امام علی (ع) باعث شد دید مسجد جامع عتیق که بسیار مهم و باارزش است، کور شود.
وی می‌افزاید: همه مسافران و گردشگران میدان نقش‌جهان را می‌شناسند اما کمتر کسی به کاخ هشت‌بهشت که فاصله کمی با نقش‌جهان دارد، می‌رود. تالار اشرف نیز اداره تشریفات استانداری است و به‌راحتی اجازه ورود به عموم را نمی‌دهند، اما زمان‌هایی هم وجود دارد که مقام مهمی به اصفهان نمی‌آید و این تالار استفاده نمی‌شود، بازدید برای مردم در یک روز و ساعت مشخص می‌تواند آزاد باشد.
نظر شما