به گزارش خبرنگار ایمنا، پانزدهمین نشست سران بریکس از سه‌شنبه، بیست‌ودوم اوت (سی‌ویکم مردادماه) در آفریقای جنوبی آغاز شده و بر همین اساس آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور ایران اسلامی نیز به منظور شرکت در این نشست، شب گذشته تهران را به مقصد پرتوریا ترک کرد.
نشست جاری بریکس به شکل اساسی بر کاهش تکیه کشورهای عضو به دلار و گفت‌وگو درباره چگونگی سرعت بخشیدن به این کاهش تمرکز دارد.
تلاش گروه بریکس برای تقویت روابط اقتصادی میان کشورها
سیریل رامافوزا، رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی روز سه‌شنبه در افتتاحیه این اجلاس گفت که گروه بریکس شکل اقتصاد جهانی را تغییر داده است و برای تقویت روابط اقتصادی میان کشورهای خود تلاش می‌کند.
وی اظهار کرد: رشد اقتصادی باید تحت سلطه شفافیت و یکپارچگی در چارچوب استانداردهای سازمان تجارت جهانی باشد و اقتصادهای بریکس به رشد اقتصاد جهانی کمک می‌کنند.
رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی ادامه داد: درخواست‌هایی برای اصلاح سازمان‌های بین‌المللی با هدف همگام شدن با تحولات وجود دارد.
رامافوزا خاطرنشان کرد، کشورهای بریکس یک‌چهارم اقتصاد جهانی، یک‌پنجم مبادلات تجاری و ۴۰ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند و حجم مبادلات تجاری بین این کشورها به بیش از ۱۶۲ میلیارد دلار طی سال گذشته میلادی رسید.
از تجارت جهانی عادلانه تر حمایت می‌کنیم
لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل نیز در نخستین روز از نشست سران بریکس گفت که گروه بریکس و کشورهای جنوب نسبت به سایر کشورها به رشد بیشتری دست یافته‌اند و ما از تجارت جهانی عادلانه‌تر حمایت می‌کنیم.
وی ادامه داد: ما قصد داریم یک سیستم ویژه معرفی و از ارزهای ملی در مبادلات بین اعضای بریکس استفاده کنیم.
لولا داسیلوا افزود: بانک توسعه بریکس به ما اجازه می‌دهد تا به مشکلات خود رسیدگی کنیم و بستر مهمی برای کشورهای در حال توسعه است.
کشورها، جهانی با صلح پایدار و امنیت جهانی می‌خواهند
شیء جین پینگ، رئیس‌جمهور چین نیز در سخنانی که از سوی «وانگ ونتائو» وزیر بازرگانی این کشور قرائت شد، در مورد آغاز جنگ سرد جدید هشدار داد.
رئیس جمهور چین گفت: جامعه بشری در حال رسیدن به یک مقطع حساس است و باید تصمیم بگیرد که صلح و ثبات را حفظ کند یا به ورطه یک جنگ سرد جدید سقوط کند.
وی افزود: هیچ کشوری خواهان یک جنگ سرد جدید یا یک دسته‌بندی دیگر نیست، بلکه آنها جهانی با صلح پایدار و امنیت جهانی می‌خواهند.
شیء گفت که هژمونیسم در ذات ما نیست و پکن علاقه‌ای به رقابت با قدرت‌های بزرگ ندارد.
رئیس جمهور چین ادامه داد: چین در سمت درست تاریخ ایستاده و به سیاست خارجی مستقل و صلح آمیز ادامه خواهد داد.
شیء خاطرنشان کرد: پکن قاطعانه از منافع مشترک کشورهای در حال توسعه حمایت کرده و صدای بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه در امور جهانی خواهد بود.
رئیس‌جمهور چین پیش از این نیز گفته بود: ما یقین داریم که این نشست بریکس به نقطه عطفی در توسعه مکانیسم بریکس تبدیل خواهد شد و به افزایش اتحاد و همکاری کشورهای در حال توسعه کمک بسیاری خواهد کرد.
روند دلارزدایی در بین اعضای بریکس قطعی است
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه که به صورت حضوری در نشست بریکس شرکت نکرده است و سخنرانی خود را از طریق مجازی در این نشست ارائه کرد، گفت: تحریم‌های غیرقانونی غرب به‌عمد برای روسیه در بازار جهانی مانع ایجاد می‌کند و در عین حال مسکو به‌عنوان مقصر بحران جهانی غذایی جلوه داده می‌شود.
وی تاکید کرد: اگرچه تحریم‌های غیرقانونی اعمال شده توسط غرب مانع اقتصاد روسیه شده است، اما اقتصاد در حال توسعه است.
رئیس‌جمهور روسیه افزود: روند دلارزدایی در بین اعضای بریکس قطعی و سهم دلار آمریکا در تجارت رو به کاهش است.
پوتین ادامه داد: روند غیرقابل برگشت دلارزدایی در روابط اقتصادی ما شتاب گرفته و تلاش‌ها برای ایجاد مکانیسم‌های مؤثر روابط بانکی متقابل و کنترل پولی و مالی در حال انجام است. در نتیجه، سهم دلار در معاملات صادرات و واردات در بریکس رو به کاهش است. در سال گذشته سهم دلار در تجارت ما تنها ۲۸. ۷ درصد بود.
وی همچنین تاکید کرد مذاکرات روسیه و شرکای آفریقایی در مورد عرضه رایگان غلات تقریباً به پایان رسیده است.
رئیس‌جمهور روسیه همچنین اشاره کرد که کشورش تأمین‌کننده قابل اعتماد مواد غذایی برای قاره آفریقا بوده و در آینده نیز این نقش را حفظ خواهد کرد.
پوتین با اشاره به توافق صادرات غلات دریای سیاه نیز گفت که روسیه آماده بازگشت به این توافق است، اما تنها به شرطی که به همه تعهدات ارائه شده به روسیه عمل شود.
وی گفت: از هجدهم ژوئیه (بیست‌وهفتم تیرماه) ما از تمدید بیشتر این به اصطلاح توافق خودداری کرده‌ایم، اما آماده بازگشت به آن هستیم. بازگشت ما فقط در صورتی اتفاق خواهد افتاد که اجرای واقعی همه تعهدات به طرف روسی محقق شود.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به نمایندگی از پوتین در این نشست شرکت کرده است.
هند به موتور رشد جهانی تبدیل خواهد شد
نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند نیز در اجلاس اقتصادی سران بریکس در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی گفت که کشورش به‌زودی یک اقتصاد پنج تریلیون دلاری و به موتور رشد جهانی تبدیل خواهد شد.
وی افزود: هند موتور رشد دنیا خواهد شد زیرا این کشور ناکامی و سختی را به اصلاحات اقتصادی تبدیل کرد.
نخست‌وزیر هند ادامه داد: در چند سال گذشته فعالیت اقتصادی در هند آسان‌تر شده و ما بر ارائه خدمات بهتر به مردم و حکمرانی خوب متمرکز شده‌ایم.
مودی اظهار کرد: در سال ۲۰۰۹ وقتی اولین نشست سران بریکس برگزار شد، دنیا به‌تازگی از یک بحران بزرگ اقتصادی خارج شده بود. بریکس از آن هنگام تاکنون به بارقه امیدی برای اقتصاد جهانی تبدیل شده است.
وبگاه خبری المانیتور به بررسی موضوعات مطرح شده در روز اول نشست اقتصادی بریکس پرداخته و تاکید کرده است که امروز اعضای گروه بریکس برای عضویت اعضای جدید تصمیم‌گیری خواهند کرد.
به گفته المانیتور، چین، روسیه و آفریقای جنوبی همه از گسترش این بلوک حمایت می‌کنند و به دنبال افزایش نفوذ سیاسی و اقتصادی خود هستند، در عین حال برزیل نسبت به این موضوع بدبین و هند بلاتکلیف است. اعضای جدید امیدوارند از نفوذ سیاسی و اقتصادی این گروه که در حال حاضر بیش از ۴۲ درصد از جمعیت جهان و حدود ۲۶ درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهد، بهره‌مند شوند.
در این گزارش از کشورهای الجزایر، بحرین، مصر، کویت، ایران، فلسطین، عربستان سعودی، تونس، ترکیه و امارات متحده عربی به عنوان کشورهای خاورمیانه‌ای که خواهان عضویت در بریکس هستند، نام برده شده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، تشدید تنش‌ها در پی جنگ اوکراین و رقابت فزاینده پکن با ایالات متحده، چین و روسیه را وادار کرده است تا به دنبال تقویت بریکس باشند. آنها سعی دارند از این فرصت برای ساختن گروهی به عنوان وزنه تعادل برابر تسلط غرب در نهادهای جهانی استفاده کنند.
شیء جین پینگ، رئیس‌جمهور چین طی سخنانی که در مجمع تجاری بریکس ایراد شد، گفت: «در حال حاضر، تغییرات در جهان، در زمان ما، و در تاریخ به‌گونه‌ای پیش می‌آید که هرگز پیش از این اتفاق نیفتاده است و جامعه بشری را به یک مقطع حساس می‌رساند. مسیر تاریخ با انتخاب‌هایی که ما انجام می‌دهیم شکل خواهد گرفت.»
به گفته رویترز، شیء جین پینگ علیرغم ملاقات با سیریل رامافوسا قبل از این رویداد، از شرکت در این مراسم با حضور نخست‌وزیر هند و رئیس‌جمهور برزیل صرف‌نظر کرد و اظهارات وی توسط وزیر بازرگانی چین، وانگ ونتائو، ارائه شد.
رویترز مدعی شده است که نظرات لولا، رئیس‌جمهور برزیل، به اختلاف دیدگاه در این بلوک اشاره دارد که به گفته تحلیلگران سیاسی مدت‌ها است که برای شکل دادن به دیدگاهی منسجم از نقش خود در نظم جهانی مشکل داشته است. لولا روز سه‌شنبه در پخش زنده رویداد از شبکه‌های اجتماعی از ژوهانسبورگ گفت: «ما نمی‌خواهیم نقطه مقابل G7، G20 یا ایالات متحده باشیم. ما فقط می‌خواهیم خودمان را سازماندهی کنیم.»
در ادامه گزارش رویترز آمده است که فراتر از بحث توسعه، تقویت استفاده از ارزهای محلی کشورهای عضو در تجارت و مبادلات مالی برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا نیز در دستور کار نشست سران قرار دارد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در بیانیه‌ای از پیش ضبط‌شده گفت: «فرایند عینی و غیرقابل بازگشت دلارزدایی از روابط اقتصادی ما در حال افزایش است.» اما سازمان‌دهندگان آفریقای جنوبی می‌گویند که هیچ بحثی در مورد ارز مشترک بریکس وجود نخواهد داشت، ایده‌ای که برزیل به عنوان جایگزینی برای وابستگی به دلار مطرح کرده است.
به گزارش رویترز، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران در واشنگتن گفت که به‌نظرش برکیس به رقیب ژئوپلیتیکی ایالات متحده تبدیل نخواهد شد.
او افزود: «این مجموعه بسیار متنوعی از کشورها است… با دیدگاه‌های متفاوت در مورد مسائل مهم.»
به گفته این خبرگزاری، رهبران بریکس عصر سه‌شنبه یک نشست کوچک و شام برگزار خواهند کرد که احتمالاً در مورد چارچوب و معیارهای پذیرش کشورهای جدید بحث و گفت‌وگو خواهند کرد.
هند نسبت به توسعه شتابزده هشدار داده و نگران تسلط احتمالی چین بر بریکس است، با این حال وینای کوترا، معاون وزیر خارجه هند، روز دوشنبه اعلام کرد که با «نیت مثبت و ذهنی باز» به این مسئله رسیدگی خواهند کرد. در همین حال، برزیل نگران است که گسترش بریکس نفوذ آن را کمرنگ کند، اگرچه لولا روز سه‌شنبه تمایل خود را برای پیوستن آرژانتین به این بلوک تکرار کرد.
گزارش رویترز نتیجه‌گیری می‌کند که علیرغم نامعلوم بودن وضعیت پیوستن اعضای جدید، تعهد این گروه برای تبدیل شدن به قهرمانِ جهانِ در حال توسعه و ارائه جایگزینی در برابر نظم جهانی تحت سلطه کشورهای ثروتمند غربی بازتاب و همدلی زیادی داشته است. مقامات آفریقای جنوبی می‌گویند بیش از ۴۰ کشور برای پیوستن به بریکس ابراز علاقه کرده‌اند.
نظر شما