به گزارش خبرنگار ایمنا، سلامت روان و تقویت شادی سالمندان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و مطالعات نشان داده‌اند که انزوای اجتماعی و تنهایی است که منجر به بیماری‌های جدی در افراد مسن می‌شود. شناخت سلامت روان در سالمندان و راهکارهای مؤثر درمانی به افراد کمک می‌کند تا مسیر بهبود یا جلوگیری از بعضی آسیب‌ها را به خوبی طی کنند. ممکن است عوامل خطرناک متعددی برای مواجهه با مشکلات مربوط به سلامت روان در هر مقطعی از زندگی افراد وجود داشته باشند و افراد مسن نیز ممکن است استرس‌های زیادی مانند از دست دادن قابل توجه مداوم در ظرفیت‌ها و کاهش توانایی عملکردی را تجربه کنند.
سالمندان کاهش تحرک، درد مزمن، ضعف یا سایر مشکلات سلامتی را تجربه می‌کنند که آنها را مستعد انواع مراقبت‌های طولانی مدت می‌کند؛ افزون بر این، افراد مسن‌تر در حوادثی مانند سوگ یا افت وضعیت اجتماعی اقتصادی با بازنشستگی سرخوردگی بیشتری را حس می‌کنند. تمام این عوامل استرس‌زا می‌تواند منجر به انزوا، تنهایی یا ناراحتی روانی در افراد مسن شود که باید مورد توجه اطرافیان قرار بگیرد.
سلامت روان بر سلامت جسمی تأثیر بسیاری دارد؛ به عنوان مثال، افراد مسن با شرایط سلامت جسمانی مانند بیماری قلبی نسبت به افراد سالم، میزان افسردگی بیشتری دارند، افزون بر این، افسردگی درمان نشده در یک فرد مسن مبتلا به بیماری قلبی می‌تواند بر نتیجه درمان او، تأثیر منفی بگذارد و باید توجه داشت که احتمال ابتلاء به بیماری‌های قلبی و عروقی در سالمندان بسیار بیشتر از افراد جوان است.
طرح جدید بهزیستی برای بهداشت روان دوران پیش‌سالمندی و سالمندی
معصومه توکلی، معاون مشاوره و امور روان‌شناختی مرکز توسعه و پیشگیری سازمان بهزیستی، با بیان اینکه سراسر جهان و تمام کشورها با پدیده سالمندی مواجه هستند و پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که تا سال ۲۰۵۰ حدود ۱.۵ میلیارد نفر سالمند در جهان وجود داشته باشد، اظهار کرد: این عدد قابل‌توجهی است و سالمندی مشکلات خاص خود را دارد. در ایران نیز پیش‌بینی می‌شود با توجه به روند رشد جمعیتی تا سال ۲۰۵۰، ۱۸ میلیون سالمند داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه سالمندی دوران بسیار ارزشمندی است که برای تمام افراد وجود دارد و باید به آن اهمیت داد، افزود: یکی از راه‌های اهمیت‌دادن به سالمندان این است که به سلامتی جسمی و سلامت تمام ابعاد زندگی آنها اهمیت داد. سلامتی مختص جسم نیست و سلامت روان بسیار اهمیت دارد، سازمان بهداشت جهانی نیز سلامتی را داشتن قابلیت‌های مختلف برای ایفای نقش‌های متفاوت تعریف می‌کند و تنها بر سلامت جسم تأکید نمی‌کند.
معاون مشاوره و امور روان‌شناختی مرکز توسعه و پیشگیری سازمان بهزیستی تصریح کرد: شایع‌ترین نشانه‌های روانی که در سالمندان به‌ویژه سالمندان ایرانی مشاهده می‌شود، افسردگی، اضطراب، علائم روان‌تنی و احساس بیهودگی است. فرد در دوران سالمندی با این موضوعات بیشتر روبه‌رو می‌شود و از سوی دیگر، ضعف و مشکلات جسمی بیشتری را تجربه می‌کند که این موضوعات باعث می‌شود فرد از جامعه فاصله گیرد و دوری گزیند.
وی ادامه داد: هر اقدامی در حوزه سالمندی، اقدام پیشگیرانه است و تلاش می‌کنیم فرد به مراقبت دائمی نیاز نداشته باشد و از خدمات درمانی گران‌قیمت و مستمر جلوگیری می‌کنیم. با این رویکرد به موضوع بهزیستی روان‌شناختی دوره سالمندی پرداخته و برنامه‌ای در این خصوص تهیه شده است.
توکلی گفت: این طرح بهزیستی روان‌شناختی، دوره پیش‌سالمندی و سالمندی آزمایشی است. هدف از این طرح اقدامات پیشگیرانه است و مؤلفه‌هایی از قبیل آگاه‌سازی، آموزش، غربالگری و ظرفیت‌سازی در آن دنبال می‌شود. در دو استان خراسان رضوی و فارس این طرح به عنوان پایلوت در نظر گرفته و نتایج و تحلیل‌های مربوط به این طرح مشخص شده و قرار است در کشور فراگیر شود. شش بسته آموزشی برای گروه‌های مختلف را نیز در این طرح در نظر گرفتیم.
وی اضافه کرد: سالمندان در مجموعه خانواده یا مرکز بهزیستی زندگی می‌کنند و تمام این افراد باید در طرح آموزشی در نظر گرفته شوند. در این طرح ۶ هزار سالمند مورد بررسی قرار گرفتند و موضوعات مربوط آنها غربالگری شده است. خانواده‌ها نیز آموزش دیدند و دوره‌های تکمیلی برای متخصصان برگزار شد؛ چراکه موضوع خدمات روان‌شناختی به سالمندان موضوع قدیمی در کشور ما نیست و در این رابطه ۲۳۶ نفر آموزش‌های لازم را دیدند و وارد این فرایند شدند.
نظر شما