به گزارش خبرنگار ایمنا، سیدعزتالله ضرغامی در صفحه خود در اینستاگرام نوشت: «قناتهای ایرانی را باید شاهکار ایرانیان در مدیریت و مهندسی آب به شمار آورد. جایگاه خاص قناتها در زندگی ایرانیان زمانی اهمیت مضاعف مییابد که بدانیم ایران سرزمین کمآبی بوده و نیاکان ما برای مدیریت آب موفق شدند تا با احداث قنات یا کاریز آب را از اعماق به سطح زمین جاری ساخته و از این طریق شالوده کشاورزی و دامداری را تثبیت کنند.
شواهد امر موید آن است که در سراسر مناطق خشک ایران، آب سکونتگاههای دائمی و کشاورزی توسط سیستم قناتهای باستانی از سفرههای آب زیرزمینی با طی کیلومترها مسافت، تأمین میشد. سیستم مدیریت عمومی سنتی آب از طریق قناتها هنوز هم توزیع عادلانه و پایدار آب را امکان پذیر میسازد.
همین ویژگیهای خاص و منحصربفرد قناتهای ایران در سراسر کشور باعث شد تا در مجموع ۱۱ قنات کشورمان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شوند.
قناتهای ثبت شده کشورمان در فهرست میراث جهانی عبارتند از: قصبه گناباد، بلده فردوس، زارچ حسن آباد، آسیاب آبی میرزا نصرالله مهریز، جوپار کرمان، اکبرآباد و قاسم آباد بروات بم، مون در اردستان، وزوان و مزدآباد اصفهان و ابراهیم آباد اراک
قنات جهانی بلده فردوس
میراث جهانی قنات بلده فردوس نشانهای از نبوغ بشری در استحصال و مدیریت سنتی آب به شمار میرود.
شهر تاریخی تون همچون بسیاری از شهرهای فلات مرکزی ایران در حوزهی قنات و قناتداری و تکنولوژی استحصال آب دارای تجارب ارزشمندی است. این شهر در گذشته دارای قنوات متعددی بوده است که بعضی از آنها در درون شهر و برخی هم در اطراف شهر ظاهر میشده و اهالی به کشاورزی در کشتمانهای آنها میپرداختهاند.
شاه بیت غزل قنوات در شهر تاریخی تون، مجموعه قنوات یا آب بلده است. بلده به معنای شهر و آب بلده همان آب شهر است. آب بلده را به تعبیری میتوان یک رود مصنوعی، جاری در دشت فردوس قلمداد کرد. این تعبیر زمانی مورد توجه قرار میگیرد که این آب، از بهم پیوستن چندین رشته قنات و چشمه وشاه جوی بوجود میآید. آب بلده متشکل از ۱۵ رشته قنات و چهار دهانه چشمه است که از اعصار گذشته و زمانهای قدیم در دل کوههای شرقی فردوس حفرگردیده است. این آب حدود ۳۵ کیلومتر را طی میکند و دشتهای تشنه وباغات را سیراب و در روزگاران قبل از زلزله ۱۳۴۷ بخش اعظمی از آب مصرفی شهر را تأمین می کرده است. امروزه این آب حدود ۲۳۸۲ هکتار از زمینهای کشاورزی این منطقه را مشروب میکند.»
نظر شما