به گزارش ایمنا، در ادامه جلسه علنی امروز _یکشنبه پانزدهم مردادماه_ مجلس شورای اسلامی بررسی گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد لایحه ایجاد منطقه آزاد تجاری-صنعتی دوغارون در دستور کار صحن علنی مجلس قرار گرفت.
مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی در دفاع از این گزارش که هفتم تیرماه ۱۴۰۱ در این کمیسیون به تصویب رسیده بود، اظهار کرد: بر اساس این مصوبه به دولت اجازه داده می‌شود، منطقه آزاد دوغارون در استان خراسان رضوی را ایجاد کند و باید بر اساس قانون چگونگی اداره منطقه آزاد مصوب مجلس در سال ۱۳۷۲ اداره شود.
وی همچنین از تصویب اعمال امتیازات قانونی ورود و خروج کالا به استثنای ماشین‌آلات تولید منوط به صدور مجوز عبور از منطقه محدود شده از سوی گمرک خبر داد و افزود: از سوی دیگر باید طی مدت یک‌سال‌ونیم طرح جامع این منطقه تهیه و برای تصویب به شورای عالی مناطق آزاد تقدیم شود؛ این شورا ظرف ۶ ماه آن را باید به تصویب برساند.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: مجوز واردات خودروهای سواری در محدوده منطقه آزاد دوغارون صرفاً به اشخاصی داده می‌شود که دارای مجوز فعالیت اقتصادی در محدوده منطقه بوده و باید تنها در آن منطقه تردد کند.
وی ادامه داد: پیشنهاد لایحه ایجاد منطقه آزاد دوغارون در مجلس دهم داده شده بود؛ در پیش‌نویس این لایحه آمده است باید منطقه خالی از بافت جمعیتی باشد؛ همچنین شرط محصور بودن و فنس‌کشی شدن هم اضافه شده است؛ مشکلات واردات و صادرات در مناطق آزاد قبلی هم آسیب‌شناسی و در این لایحه اعمال شده است.
در ادامه یزدی‌خواه در مخالفت با تصویب ماده واحده این لایحه گفت: فلسفه ایجاد مناطق آزاد، هدف‌گیری بُعد صادراتی و ایجاد ارزش افزوده است، در خصوص دوغارون تردید دارم که آیا قرار است این منطقه پایه‌ای برای صادرات باشد یا محلی برای واردات؟ البته دوغارون از مرزهای فرصت‌ساز ما برای صادرات محسوب می‌شود و اگر پایه صادراتی باشد، مشکلی ندارم.
در ادامه کمال علیپور خنکداری، به عنوان موافق این لایحه اظهار کرد: در مجلس قبل قرار شد لایحه هر ۳ منطقه آزاد در یک لایحه به مجلس بیاید که این اتفاق افتاد؛ در کشور نیاز به حمایت از تولیدکنندگان داریم که بتوانند در رقابتی آزاد در مناطق آزاد فعالیت کنند و صادرات بدون پرداخت مالیات از سوی تولیدکنندگان رونق گیرد؛ بعضاً شنیده می‌شود که مناطق آزاد ما به سمت تولید نرفته و درگاه واردات شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: توسعه روابط با همسایگان در توسعه مناطق آزاد مؤثر است از سوی دیگر مناطق آزاد می‌توانند در توسعه روابط تجاری با همسایگان تأثیرگذار باشند. در حال حاضر درباره لایحه تأسیس دوغارون مذاکره می‌شود که مرز ایران و افغانستان است.
علیپور گفت: در خصوص لایحه ایجاد منطقه آزاد در استان مازندران هم باید این نکته را در نظر بگیریم که موجب توسعه روابط تجاری با کشورهای حوزه CIS ایجاد می‌کند؛ در این سال‌ها در حوزه مناطق آزاد کم فروغ ظاهر شده‌ایم بسیاری از کشورها توسعه تولید و صادرات خود را در مناطق آزاد لحاظ کرده‌اند. در این چند سال توجه جدی به صادرات از منطقه آزاد توجه نکرده‌ایم.
در ادامه محمدرضا صباغیان، نماینده مردم بافق در مجلس در مخالفت با ماده واحده این لایحه تصریح کرد: من با توسعه روابط با کشورها و واردات کالاهای ضروری و صادرات موافقم که سبب می‌شود قاچاق کالا کاهش پیدا کند و کولبری ساماندهی شود، اما متأسفانه مناطق آزاد محلی برای واردات شده‌اند؛ دولت پاسخ دهد که برای جلوگیری از واردات چه کار خواهد کرد؟ بسیاری واردات از مناطق آزاد، تولیدات ما را نابود می‌کند.
وی افزود: اگر سابقه مناطق آزاد را بررسی کنید می‌بینید که محلی برای واردات شده است؛ در مجلس و دولت قبل یک لایحه آمد که چند منطقه آزاد تصویب شد شورای نگهبان ایراد گرفت و مجلس اصرار کرد و به مجمع رفت؛ اما مجمع تشخیص مصلحت در اقدامی عجیب پیشنهادهای مجلس را حذف کرد و لایحه اولیه را تصویب کرد؛ حالا لایحه ایجاد مناطق آزاد جدید به صورت موردی و تک به تک به مجلس آمده است. من با اصل ایجاد منطقه آزاد با افغانستان به دلیل نیازی که به کالاهای ایرانی دارد موافقم اما باید ایرادات آن برطرف شود.
در ادامه محسن زنگنه در موافقت با این لایحه اظهار کرد: بررسی لایحه منطقه آزاد دوغارون و سرخس موجب شد تا درباره مناطق آزاد یک بار دیگر بازنگری کنیم؛ در بسیاری از کشورها مانند چین و سنگاپور، مناطق آزاد یکی از اهداف راهبردی آنها برای توسعه بوده است؛ چین که در حال دستیابی به جایگاه اول اقتصاد دنیا است، سهم بزرگ توسعه‌اش را مدیون توسعه منطق آزاد می‌داند، اما در ایران سهم مناطق آزاد از جی‌دی‌پی یک درصد است، متأسفانه به‌رغم حرف‌های خوبی که زده می‌شود، بعضی اظهارات وهن است، تاکنون چیز مثبتی ندیده‌ایم؛، اگر نگاه درست به مناطق آزاد و ویژه داشته باشیم و به آن تعریض و استثنا نزنیم، مناطق آزاد می‌تواند نقش مهمی در توسعه داشته باشد.
وی درباره لایحه منطقه آزاد دوغارون با اشاره به روابط ایران و افغانستان گفت: افغانستان مقصد ششم صادراتی ایران است؛ مرز دوغارون هم مزایایی چون نزدیکی به مشهد مقدس و سوق‌الجیشی بودن جغرافیای دوغارون دارد؛ اگر از این مزایا به درستی استفاده شود، می‌توانیم محرومیت تعدادی از شهرستان‌های شمال شرق کشور را برطرف کنیم. الان سهم دوغارون در صادرات بسیار اندک است علت آن هم نبود زیرساخت‌های مناسب است اگر دولت با فرض اینکه سیاست‌های خود را در قبال مناطق ویژه و آزاد اصلاح کند، ایجاد این منطقه می‌تواند در عمیق کردن پیوندهای ما با افغانستان مؤثر باشد.
در ادامه محمود عباس‌زاده مشکینی موافق لایحه منطقه آزاد دوغارون تصریح کرد: یکی از اصلی‌ترین وظایف مجلس، محرومیت زدایی است با توجه به کمبود منابع مالی، امکان سرمایه گذاری دولت در مناطق محروم وجود ندارد بخش خصوصی هم در مناطق توسعه یافته تر است سرمایه گذاری می‌کند لذا این حلقه بسته محرومیت‌زایی ادامه پیدا می‌کند، بنابراین ایجاد مناطق آزاد می‌تواند به محرومیت‌زدایی کمک کند؛ دوغارون ۱۵۰ سال است که گمرک دارد ضمن اینکه رقبا بازار را گرفته‌اند.
در ادامه حجت عبدالملکی دبیر شورای عالی مناطق آزاد به عنوان نماینده دولت در دفاع از این لایحه با اشاره به موفق بودن دنیا از جمله چین که با ۲۰۰ منطقه آزاد توانسته‌اند اقتصاد پر قدرتی ایجاد کنند گفت: مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در سیاست‌های کلی نظام هم مورد تأکید قرار گرفته‌اند که برای افزایش تولید، انتقال فناوری و توسعه صادرات در این مناطق تأکید شده است.
وی ادامه داد: در دولت سیزدهم رشد صادرات از مناطق آزاد دو برابر و میزان پیشرفت پروژه‌های عمرانی هم نسبت به مدت مشابه در دولت قبل دو برابر شده است. به‌تازگی با اعمال موارد قانونی که برای مناطق جدید در نظر گرفته شده، نگرانی‌ها برای مناطق آزاد برطرف شده است، همچنین نگرانی برای ورود کالای مسافرتی یا خودرو یا امثال آن دیگر وجود ندارد چون منطقه محصور بوده و گمرک مستقر است و بر اساس قانون مناطق آزاد مصوب سال ۱۳۷۲ اداره می‌شود، دوغارون در مرز با افغانستان بسیار راهبردی بوده و برای اقتصاد کشور مؤثر است، بنابراین ارتقای منطقه ویژه اقتصادی دوغارون به منطقه آزاد مزایای بیشتری ایجاد می‌کند، زیرساخت‌های اولیه هم برقرار است.
مشاور رئیس‌جمهور با اشاره به اضافه شدن چند تبصره به لایحه در کمیسیون اقتصادی گفت: مرکز پژوهش‌های هم با تبدیل منطقه ویژه اقتصادی به منطقه آزاد موافقت کرد.
محمد رضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره این لایحه گفت: دولت پیش‌تر برای ایجاد منطقه آزاد مشترک سرخس و دوغارون لایحه داده بود که به تصویب رسید اما اشکالاتی داشت چون ۱۶۰ کیلومتر فاصله داشتند، بنابراین دولت تصمیم گرفت لایحه مجزا برای این دو منطقه بدهد. دوغارون در شرق کشور دروازه صادرات به افغانستان محسوب می‌شود و نگرانی‌هایی که قبلاً برای مناطق آزاد وجود داشت که به دپوی واردات تبدیل شود، وجود ندارد، چون ۷۵ درصد تردد از دوغارون صادرات است و آن ۲۵ درصد واردات هم مواد اولیه معدنی است که به اقتصاد کشور کمک کرده و می‌توانیم آن را فرآوری و بازصادرات کنیم.
وی افزود: در راستای این مهم که ذیل بند ۲۴ سیاست‌های کلی نظام است، توسعه مناطق آزاد با نگاه به انتقال فناوری‌های پیشرفته، کمک به تولید و صادرات مورد توجه قرار گرفته است؛ در کنار این موضوع برخی دغدغه‌ها را هم در متن لایحه اعمال کردیم که یکی از موارد مهم، ایجاد منطقه آزاد دوغارون خارج از بافت جمعیتی است، پیش‌تر این مشکلات بود که منطقه آزاد برای مردم مشکل ایجاد می‌کرد و بنابراین قرار شد این منطقه خارج از بافت جمعیتی باشد.
نماینده مردم کرمان در مجلس ادامه داد: مرز بین منطقه آزاد و سرزمین اصلی مشخص نبود و فلسفه ایجاد منطقه آزاد زیر سوال می‌رفت که در این لایحه این ایراد اصلاح شده است واردات کالا و خودرو هم در این لایحه دیده شده است.
رحمت الله نوروزی در اخطار قانون اساسی گفت: توسعه مناطق آزاد برای توسعه کشور و ایجاد اشتغال است اما روشی که در حال حاضر در هم مناطق آزاد می‌بینیم که به جای استفاده از نخبگان تولید است، شاهد ایجاد محلی برای ثبت شرکت صوری و فرار مالیاتی است بخش عمده صادرات ما محصولات پتروشیمی است چرا منطقه آزاد اینچه‌برون موفق نبود؟ مناطق آزاد باید صادرات محور باشد و از مافیای واردات جلوگیری شود.
علیرضا سلیمی در تذکر آئین نامه‌ای خاطرنشان کرد: بر اساس اصل ۷۱ قانون اساس قانون‌گذاری حق مجلس است در مصوبه قبلی مجلس در رابطه با مناطق آزاد، هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص ایراد گرفت؛ سوال این است که آیا هیئت عالی نظارت دوباره ایراد نمی‌گیرد؟ مجلس حکیم است و حکیم کار لغو نمی‌کند؛ از هشتادبندی که در مجلس تصویب شد، تنها ۷ بند در هیئت عالی نظارت مجمع مورد تأیید قرار گرفت که آن ۷ مورد را هم دولت اجرا نکرد.
قالیباف در پاسخ به تذکر آئین‌نامه‌ای سلیمی گفت: ایرادات هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص برطرف شده و لایحه سال ۹۸ به طور کلی منتفی شده؛ دولت برای ایجاد مناطق آزاد جدید، لوایح جداگانه آورده است.
در نهایت ماده واحده این لایحه با ۱۶۱ رأی موافق، ۵۳ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۴ نماینده حاضر در مجلس، به تصویب رسید.
نظر شما