به گزارش خبرنگار ایمنا زبان هنر همواره یکی از تاثیرگذارترین وجوه برای انتقال مفاهیم به جامعه بوده و در این راستا «سینما» را می‌توان یکی از عناصری دانست که مردم اقشار مختلف با آن سر و کار داشته و همواره مورد توجه قرار گرفته است؛ در همین راستا رهبر معظم انقلاب در دیداری که حدود ده سال قبل با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی داشتند، بیان کردند: «سینما خیلی عنصر جذّابی است، رسانه فوق‌العاده‌ای است، یعنی واقعاً الان هیچ‌چیزی مثل سینما نیست از لحاظ اثرگذاری؛ روی این زمینه کار بکنید؛ کارهای ابتکاری بکنید.»
با نگاهی به اولین آمارهای رسمی اعلام شده از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۱۳۶۴ شاهدیم که ۲۴ استان کشور دارای سالن سینما بوده و به‌نظر می‌رسد با توجه به شرایط خاص کشور در دوره دفاع مقدس بعید است که سالنی به سینماهای کشور اضافه شده باشد، علاوه بر این موضوع در آن سال‌ها برخی برخلاف نظر امام خمینی (ره) که سینما را یکی از مظاهر تمدن می‌دانست، دنبال تعطیلی همان سالن‌های موجود سینماها نیز رفتند.
به هر حال طبق آمار اولیه در سال ۱۳۶۴ ایران ۲۲۹ سینما با ۲۳۱ سالن داشت که با بررسی اجمالی شاهدیم ظرفیت پذیرش این سالن‌ها ۱۴۷ هزار و ۱۰۳ صندلی بوده است؛ البته در بخش دیگری از آمارها آمده در بازه زمانی یاد شده به‌جز استان بوشهر، ۲۳ استان دیگر کشور از نعمت سینما برخوردار بوده‌اند اما اگر با ریزبینی بیشتری به آمارهای منتشر شده رسمی آن دوره بنگریم، متوجه می‌شویم که استان‌های ایلام و کردستان، تنها یک سالن سینما و ۱۳ استان دیگر نیز کمتر از ۱۰ سینما داشتند.
اگر به ۳۶ سال بعد از این آمار نگاهی بیندازیم، بررسی‌های دقیق و استانداردهای موجود از تعداد سالن‌های سینمایی متناسب با جمعیت در هرمنطقه نشان می‌دهد اصولاً به ازای هر ۱۰ هزار نفر یک سینما باید وجود داشته باشد و دولت سیزدهم نیز در راستای نزدیک شدن به این استاندارد نیز برنامه‌ریزی کرده و قصد افزایش سالن‌ها را دارد اما از سمتی با شیوع ویروس منحوس کرونا یکی از عواملی که خیلی سریع تحت تأثیر این امر قرار گرفت و تغییرات فراوانی در بعد کمی و کیفی آن ایجاد شد موضوع سینما بود و در همین راستا دولت سیزدهم همچون دیگر ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در یکی از مبهم‌ترین برهه‌های تاریخ سینمای ایران، عنان این شاخه از فرهنگ را به دست گرفت؛ افزایش سرسام‌آور جمعیت بیکار در میان فعالان سینما که از اسفند ۹۸ به دلیل شیوع کرونا کلید خورد، رکود مطلق تولید، بسته شدن بسیاری از سینماها و پردیس‌های سینمایی، بدهی‌های درون‌صنفی میان سینماداران با تهیه‌کنندگان و دفاتر پخش و… تنها گوشه‌ای از مختصات سینمای ایران تا قبل از روی کار آمدن دولت سیزدهم بود.
این مختصات، هیچ چشم‌انداز روشنی از آینده سینمای ایران را ترسیم نمی‌کرد و در این بین، اظهار نظرهای غیرکارشناسانه عده‌ای که تداوم این روند را برای سالیان دراز تخمین می‌زدند، عمق نگرانی و اضطراب را بیشتر می‌کرد.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، دو اتفاق مهم در حوزه سینمای کشور رخ داد: نخست آن‌که، با ارائه مشوق‌های کارآمدتر، خوراک مناسب و بهینه‌ای به سینماها تزریق شد و در وهله بعدی، سینماها به‌عنوان اماکنی امن شناخته شدند که با تغییر رنگ‌بندی، مشمول تعطیلی نمی‌شدند و این رویکرد سبب شد تا اعتماد مردم به سینماها بیشتر شده و روند استقبال، در فاصله‌ای کوتاه از اجرایی نمودن این دو سیاست، رشد مضاعفی را به خود ببیند.
این سیاست، تنها به نفع مردم نبود: سینماهای بسیاری بازگشایی شد، سینماداران و کسانی که در سینما مشغول به کار بودند، بر سر کارهای خود بازگشتند، چرخ اقتصاد سینما چرخید و از صف طویل ۱۸۰ فیلمی که منتظر اکران بودند، کاسته شد.
رویکرد حمایتی از سینما، تنها به همان ماه‌های نخست استقرار دولت مردمی ختم نشد بلکه این روند، تا به امروز که دو سال از عمر دولت می‌گذرد نیز در تمامی شئون رعایت شده است که در ادامه بر برخی از مهم‌ترین این اقدامات اشاره می‌شود.
رسیدن به ۳۵۲ سینما و ۷۱۰ سالن
برای سینما در حیات پس از کرونا، بسیار واجب بود که به یک تثبیت جایگاه برسد. این استقرار، نخستین مؤلفه در مسیر بازگشت به دوران پیش از کرونا بود؛ اتفاقی که امروزه، تقریباً اجرایی شده و سینمای ایران هم‌اکنون در نزدیک‌ترین جایگاه در مقایسه با آخرین سال پیش از کرونا قرار دارد.
با این توضیح که اولاً، ناآرامی‌های پاییز سال گذشته، از شتاب این روند کاست و مدتی طول کشید تا سینما بتواند به دوران پیش از ناآرامی‌ها بازگردد و ثانیاً، طبق نشانه‌گذاری‌ها و سیاست‌ها، احتمالاً این مهم تا پایان امسال به وقوع خواهد پیوست و سینمای ایران، با رسیدن به شاخص‌های دوران پیش از کرونا، حیات جدیدی را آغاز خواهد نمود که این دوران، مقوله صنعتی‌شدن سینمای ایران را با استانداردهای همسوتری مواجه خواهد ساخت.
در پایان دولت دوازدهم، ۲۷۷ سینما با ۵۴۱ سالن، بسته به روند فعال بودن یا نبودن آنها، در کشور وجود داشت؛ نشانه‌گذاری در دولت سیزدهم، رسیدن تعداد سالن‌های سینمایی به عدد هزار بوده است که این آمار، تا پایان تیرماه ۱۴۰۲، به ۳۵۲ سینما و ۷۱۰ سالن رسیده است.
طبق اطلاعات اختصاصی رسیده به ایرنا، تا پایان مردادماه نیز ۱۰ سالن دیگر افتتاح خواهد شد و سیاست، طی دو سال آتی به گونه‌ای خواهد بود که ماهانه، حداقل ۱۰ سالن سینمایی در کشور افتتاح شود تا در نهایت، تعداد سالن‌های سینمایی کشور تا پایان دولت سیزدهم، به عدد ۱۰۰۰ برسد که یک شاخص مطلوب و بهینه در سینمای ملی محسوب می‌شود.
۱ میلیون و ۲۱۷ هزار سانس با حدود هزار میلیارد تومان فروش
دولت سیزدهم، تلاش مضاعفی را به ثمر رساند تا وضعیت سینماها، به لحاظ کمی و کیفی، به دوران پیش از کرونا بازگردد؛ در این مسیر، ۲۸ فیلم در سال ۱۴۰۰ نمایش داده شد که این تعداد فیلم، هفت میلیون مخاطب داشت. ۳۳۱ هزار سانس برای نمایش این تعداد فیلم در نظر گرفته شد که گیشه آن را به عدد ۱۵۵ میلیارد تومان رساند.
برای سینمای سال ۱۴۰۱، ۴۹ فیلم نمایش داده شد؛ این تعداد فیلم در ۶۵۴ هزار سانس نمایش داده شد همچنین ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر برای تماشای این آثار به سینماها رفتند و گیشه نیز عدد ۴۴۵ میلیارد تومان را به خود دید.
برای سینمای ۱۴۰۲، ۲۱ فیلم نمایش داده شد، ۲۳۲ هزار سانس برای این آثار ترتیب داده شد. هشت میلیون و ۵۰۰ هزار نفر تاکنون به سینما رفتند و ۳۶۵ میلیارد تومان نیز عایدی گیشه بود.
در این آمار، به تداوم نمایش فیلم در سال بعد خود نیز توجه شده است و شمار فیلم‌ها، به تناسب سال اکران آنها لحاظ شده اما رقم گیشه، تا زمانی که آثار به روی پرده بودند، مورد نظر قرار گرفته است. همچنین در این آمار، تنها به فیلم‌های جریان اصلی اکران توجه شده و به دیگر فیلم‌ها نظیر آثار گروه هنر و تجربه، آثار خارجی یا فیلم‌های خاطره‌انگیز دهه‌های گذشته، در نظر گرفته نشده است.
در مجموع، در ۲ سال ابتدایی دولت سیزدهم تا دهه نخست مردادماه ۱۴۰۲، ۹۸ فیلم به روی پرده رفت. برای این تعداد فیلم، یک میلیون و ۲۱۷ هزار سانس ترتیب داده شد. ۳۰ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر به سینما رفتند و گیشه نیز ۹۶۵ میلیارد تومان فروخت.
در این زمینه، ذکر یک نکته بسیار مهم است؛ سینماها در مرداد و شهریور ۱۴۰۱، روزهای پرشکوهی را تجربه کردند که سبب شد تا این دو ماه تابستانی که از قضا با محرم و صفر تلاقی پیدا کردند، به یکی از پربارترین ماه‌های تابستانی یک دهه اخیر سینماها تبدیل شوند. برای تداوم این روند، برنامه‌ریزی‌های مدونی صورت گرفت تا اتفاق‌های مهمی در پاییز ۱۴۰۱ رقم بخورد که متأسفانه با بروز ناآرامی‌های اجتماعی، سینماها در تمام پاییز، یا تعطیل بودند و یا استقبال چندانی از آنها صورت نگرفت. این روند برای ابتدای زمستان ۱۴۰۱ نیز رقم خورد که اگر این ۴ ماه، با چنین ناملایماتی همراه نمی‌شد، قطعاً آمار کنونی سینماها در دولت سیزدهم، شاخص‌های بالاتری را تجربه می‌کرد.
انتظار می‌رود با توجه به تعدد سالن‌های نمایش، بر تعداد سرگروه‌های سینمایی افزوده شده و درنتیجه، فیلم‌های بیشتری در طول سال نمایش داده شود. این روند، به تکثر نسبی مخاطب خواهد انجامید و به همین دلیل، دورنمای روشنی از ۲ سال آتی برای سینمای ایران در انتظار است که طی آن، تعداد مخاطبان و متعاقباً، گیشه سینماها، به رکوردهای مطلوب‌تری رسیده و سینمای ایران در مسیر صنعتی شدن، استانداردهای بیشتری را به خود ببیند.
نظر شما