به گزارش خبرنگار ایمنا، سامانه ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت دارو که به اختصار "تیتک" نیز نامیده می‌شود، از سال ۹۲ و با هدف رصد سیستمی و الکترونیک زنجیره تأمین دارو عملیاتی شد؛ سامانه تیتک قادر است پروانه‌های تولید و واردات دارو همچنین میزان داروی تولید شده و وارد شده به کشور را به صورت الکترونیک رصد کند.
نحوه توزیع دارو از تامین‌کنندگان به شرکت‌های پخش و از شرکت‌های پخش به داروخانه‌ها در این سامانه قابل رصد است؛ سامانه ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت دارو به سامانه‌های اطلاعاتی سایر دستگاه‌ها و سازمان‌ها نیز متصل شده است، از این رو امکان تبادل اطلاعات بین دستگاه‌های مختلف را نیز فراهم ساخته است.
ردیابی ۱۳۰۰ قلم داروی گران و پرمصرف با کد ملی
سیدحیدر محمدی، رئیس سازمان غذا و دارو با اشاره به کارکرد ابرسامانه تیتک در رهگیری و ردیابی داروها و تجهیزات پزشکی گران قیمت و پرمصرف که ریسک قاچاق و خروج از زنجیره را دارند، اظهار کرد: اکنون برای بیش از ۱۳۰۰ قلم داروی گران قیمت و پرمصرف استعلام در داروخانه و به نام بیمار انجام می‌شود و بالغ بر ۶۰۰ قلم تجهیزات پزشکی نیز در مراکز درمانی ثبت شده و استعلام می‌شوند.
وی افزود: بسیاری از فرایندها را از طریق این سامانه در حال رهگیری هستیم و ردیابی می‌کنیم، در همین راستا تمام فرایندهای صدور مجوز در سامانه تیتک انجام می‌شود. در قالب این سامانه قابلیتی وجود دارد که بدانیم تولید کننده‌هایی که در سامانه تیتک ثبت شدند چه تعداد از فراورده‌های سلامت محور (دارو و تجهیزات) را تولید کرده و تحویل پخش دادند و شرکت پخش چه تعدادی را از چه کسی تحویل گرفته است، چه تعداد در کدام شرکت پخش و در کجای کشور است و تحویل کدام داروخانه یا مرکز درمانی شده است و در نهایت هم می‌توانیم بگوییم بخش بزرگی از این موارد که از نظر ریالی حدود ۵۰ درصد بازار را تشکیل می‌دهند، تحویل کدام بیمار شده است. اینکه تحویل کدام بیمار شده است مربوط به این است که رهگیری کنیم دارو یا تجهیزات مربوطه از زنجیره خارج نشوند.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: به صورت طبیعی این رهگیری برای اقلامی انجام می‌شود که از نظر اقتصادی به صرفه‌تر باشد؛ چراکه یک سری از اقلام به دلیل پایین بودن قیمت‌شان توجیه ندارد که همه این مسیر را برایشان انجام دهیم.
وی ادامه داد: ابتدای این طرح در سال ۱۳۹۲ تنها مربوط به کالاهایی بود که قیمت‌شان بالا بود و قاچاق می‌شدند و اکنون به صورت تقریبی برای بیش از ۱۳۰۰ قلم داروی گران قیمت و پرمصرف استعلام در داروخانه و به نام بیمار انجام می‌شود و تعداد زیادی از تجهیزات پزشکی که بالغ بر حدود ۶۰۰ قلم در مراکز درمانی است، استعلام صورت می‌گیرد و این روند در حال توسعه به سایر اقلام است. در مجموع اکنون بخش عمده‌ای از اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی که ریسک قاچاق معکوس و خروج از زنجیره دارند، استعلام گرفته می‌شوند.
محمدی خاطرنشان کرد: در داشبوردهایی که در ابرسامانه تیتک ارائه کردیم، تمام این موارد مشخص است؛ تعداد مصرف این اقلام و همچنین اقلامی که مشمول کمبود هستند نیز مشخص است. بنابراین داشبوردهایی که در ابرسامانه تیتک است کمک می‌کند تا بتوانیم برنامه‌ریزی دقیقی برای تأمین دارو، تجهیزات و ارز انجام دهیم و همچنین بدانیم که اکنون به لحاظ مواد اولیه، قطعات ساخت، محصول نهایی در نقاط مختلف کشور در چه وضعیتی هستیم و پیش بینی‌های لازم را برای سال آینده نیز داشته باشیم. این موضوع کمک می‌کند که بتوانیم زنجیره تأمین دارو و تجهیزات را ردیابی و رهگیری کنیم و اطلاع‌رسانی خوب و دقیقی نیز داشته باشیم.
واردات داروی بیماران پیوندی
پیش‌تر نیز ناصر هیراد، معاون برنامه‌ریزی اداره‌کل داروی سازمان غذا و دارو از تأمین داروی سیکلوسپورین بیماران پیوندی از دو مسیر تولید داخل و واردات خبر داد.
وی با اشاره به تأمین داروی بیماران پیوندی، افزود: تأمین این دارو به دلیل مشکلات شرکت تولیدکننده داخلی در تأمین ارز و نقدینگی ایجاد شده بود که با توجه به ورود سازمان غذا و دارو برای حل مشکل شرکت، ماده اولیه تولید این دارو پس از شش ماه تأمین شد.
معاون برنامه‌ریزی اداره‌کل داروی سازمان غذا و دارو تصریح کرد: بر این اساس تولید کپسول نرم سیکلوسپورین با ترخیص ماده اولیه از گمرک، توسط شرکت تولیدکننده داخلی آغاز شده است.
وی گفت: به منظور اطمینان خاطر از تأمین پایدار این داروی حیاتی بیماران کلیوی، مسیر موازی برای تأمین سیکلوسپورین از محل واردات نیز در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار گرفته و اقدامات لازم برای تأمین از ماه‌های گذشته انجام شده بود که مقدار مناسبی از این دارو هم اکنون وارد کشور شده است.
هیراد با اشاره به اینکه واردات سیکلوسپورین همزمان با تولید داخل در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار دارد، اضافه کرد: بر اساس اقدامات صورت گرفته امیدواریم تا پایان سال مشکلی برای تأمین این دارو نداشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر مقدار مناسبی از این دارو وارد و توزیع شده است، هرچند به منظور رفع مشکل کمبود ماه‌های گذشته نیاز به تأمین چند برابری در ماه‌های آتی وجود دارد.
نظر شما