به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، ماینکرفت (Minecraft) یکی از معروف‌ترین بازی‌های کامپیوتری جهان به‌شمار می‌رود که توانسته است به محبوبیت بسیار بالایی در میان طراحان شهری نیز دست پیدا کند. در این بازی، بازیکن می‌تواند محل زندگی خود شامل خانه‌ها، دهکده‌ها و فضاهای باز را آن‌گونه که خود می‌خواهد شکل دهد و حتی به تخریب سازه‌های قدیمی در شهر بپردازد. هر ماه بیش از ۱۱۰ میلیون نفر از مردم جهان ماینکرفت را بازی می‌کنند، اما نکته جالب توجه اینکه طراحان و معماران نیز با هدف بهبود طراحی مناطق شهری به این بازی علاقه‌مند شده‌اند.
یکی از طراحان سوئدی در سال ۲۰۱۳ به پیروی از شهرسازی رایج در بازی ماینکرفت پروژه‌های شهری متعددی را ارائه داد که در همه آن‌ها، درست مانند بازی نام‌برده، از بلوک‌ها برای طرح‌های خود بهره گرفت و سپس به برگزاری کارگاه‌هایی آموزشی برای تشویق مردم به ارائه ایده‌های خود با هدف بازطراحی فضاهای عمومی از طریق بهره‌گیری از بلوک‌های بتنی پرداخت. این رویکرد که «Block by Block» نام گرفت جذب بسیاری از جوانان را به ایده‌پردازی از ماینکرفت برای طراحی دوباره محل سکونت خود به دنبال داشت و تغییرات قابل‌توجهی را در شهرهای آن‌ها به وجود آورد.
بهره‌گیری از ماینکرفت برای طراحی شهری
طرح Block by Block در مدت زمانی کوتاه به محبوبیت بالایی در میان ۳۷ کشور از دنیا رسید و جذب بیش از ۲۵ هزار شهروند را به بازطراحی فضاهای اطراف محل سکونت خود با الهام از ماینکرفت در پی داشت. در این کارگاه‌ها، مردم به ایده‌پردازی برای طراحی دوباره فضاهای عمومی اطراف محل سکونت خود تشویق می‌شدند، حال آن‌که مدیران افراد سرمایه‌گذار، معماران و طراحان شهری را به مشارکت در تأمین سرمایه و تکمیل طراحی‌ها دعوت می‌کردند تا در نهایت به پیاده‌سازی بهترین پروژه‌ها بپردازند.
بهره‌گیری از ماینکرفت برای طراحی شهری از نظر برگزارکنندگان کارگاه‌های آموزشی از دو جهت بسیار حائز اهمیت است؛ اول، این بازی بسیار جذاب است و می‌تواند کاربران را با طراحی شهری آشنا کند، دوم اینکه استفاده از آن بسیار راحت است و به همین دلیل شهروندان مختلف می‌توانند از طریق آن به ایده‌پردازی برای محیط‌های اطراف محل سکونت خود بپردازند. در واقع به ادعای کارشناسان بازی، تنها ۲۰ دقیقه زمان لازم است تا ماینکرفت و قوانین آن را به طور کامل حتی به بی‌سوادترین افراد بیاموزیم و سپس آن‌ها را به ایده‌پردازی برای بازطراحی محیط‌های اطراف خود بر اساس بازی سوق دهیم.
پوکمون گو (Pokémon GO) از دیگر بازی‌های کامپیوتری محسوب می‌شود که در سبک واقعیت افزوده به کاربران امکان تجربه شرایط بازی را در دنیای واقعی، به‌ویژه مکان‌های اطراف محل سکونت آن‌ها می‌دهد و از این طریق، قابلیت تجربه واقع‌گرایی را برای آن‌ها فراهم می‌آورد. این تجربه امکان یافتن شخصیت‌های پوکمون را در سراسر شهرها به بازیکنان بازی ذکر شده می‌دهد و از این طریق می‌تواند بازیکن‌ها را که همان شهروندان هستند، با یکدیگر و با محل سکونت خود پیوند دهد.
چالش‌های گیمیفیکیشن برای طراحی شهری
از آن‌جا که بازی‌های کامپیوتری نظیر ماینکرفت و پکمون گو برای طراحان و معماران شهری توسعه داده نشده است، بنابراین از جزئیات کافی برای طراحی سازه‌ها و مناطق برخوردار نیست، با این حال امکان طراحی فضاهای عمومی بر اساس این بازی‌ها وجود دارد.
«Cities:Skylines» یک نمونه بازی کامپیوتری دیگر است که در طراحی شهری کاربرد بسیاری دارد و نسبت به بازی‌های قبلی (میانکرفت و پوکمون گو) جزئیات بیشتری را در بر گرفته است، به‌طوری که حتی مدیران استکهلم سوئد برای طراحی یکی از مناطق جدید شهر کاملاً از آن الهام گرفته‌اند.
کارگاه‌هایی که بر اساس این بازی در استکهلم برگزار شد نشان داد که بسیاری از مردم شرکت‌کننده مایل هستند دیوارهایی بزرگ را در محل سکونت خود داشته باشند تا از این طریق بیشتر احساس ایمنی و امنیت کنند. این در حالی است که وجود ساختمان‌ها و به طور کلی دیوارهای بلند در یک شهر فضاهای گریز را به حداقل می‌رساند و از این طریق به کاهش حس ایمنی و امنیت در میان شهروندان منجر می‌شود.
گروهی از معماران اهل کوزوو به طراحی اولین پارک اسکیت کشور به همین روش (الهام از بازی شهرها: خطوط چشم‌انداز) پرداختند و در طراحی آن، ایمنی و امنیت کاربران را بیش از هر جنبه دیگری مورد توجه قرار دادند.
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در مورد کارگاه‌های گیمیفیکیشن در میان شهروندان وجود دارد این است که بسیاری از مردم تصور می‌کنند که این دوره‌ها تنها مخصوص کودکان است، در حالی که مدیران آن‌ها را برای پرورش ایده‌پردازی در میان تمام مردم برای طراحی دوباره محل سکونت خود برگزار می‌کنند. به عنوان مثال، پروژه Block by Block با هدف آموزش طراحی شهری به جوانان علاقه‌مند برگزار شد، با این حال جذب بسیاری از شهروندان را با سنین متفاوت به دنبال داشت و جالب‌تر اینکه کودکان نقش اصلی را در آموزش بازی به افراد بزرگ‌تر از خود به عهده داشتند.
اهداف برگزارکنندگان از دیگر چالش‌های مهم برگزاری کارگاه‌های گیمیفیکیشن در شهرها محسوب می‌شود به این صورت که برخی از آن‌ها از همان ابتدا به برگزاری این ورکشاپ‌ها برای تشویق مردم به بازطراحی مناطق می‌پردازند، حال آن‌که بسیاری نیز کارگاه‌ها را برای کنفرانس‌های فناوری یا سایر اهداف مشابه برگزار می‌کنند.
گیمیفیکیشن در شهرهای هوشمند
گیمیفیکیشن می‌تواند ایده‌های مناسب بسیاری را برای شهرهای هوشمند به وجود بیاورد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مفهوم «حق بر شهر» اشاره کرد که بر فراگیری، مشارکت همگان در طراحی شهری و قابلیت دسترسی همه ساکنان به فضاهای عمومی تاکید دارد. بدیهی است که شهروندان می‌توانند به کمک بازی‌های کامپیوتری، با صرف کمترین هزینه ممکن محیط زندگی خود را تغییر دهند، ضمن اینکه در چنین شرایطی امکان مشارکت همه در بازطراحی فضاهای عمومی وجود دارد.
اگرچه شیوع بیماری کووید -۱۹ برگزاری کارگاه‌های آموزشی مهم مبتنی بر گیمیفیکیشن را متوقف کرد، با این حال مدیران در نقاط مختلف دنیا نظیر قرقیزستان، نیجریه و اردن به طور مجازی کلاس‌های آموزشی Block by Block را برگزاری کردند و با آموزش بازی ماینکرفت، شهروندان را به ایده‌پردازی برای بهبود وضعیت محل سکونت خود سوق دادند. اگرچه پیامدهای حاصل از این اقدام در کشورهای نام‌برده رضایت‌بخش بود، با این حال بازیکنان با چالش‌هایی نظیر پایین بودن کیفیت ویدئوها و صداهای بازی مواجه بودند، ضمن اینکه در بسیاری از مواقع سرعت پایین اینترنت منجر به قطع بازی و نیمه‌کاره ماندن طراحی می‌شد. بدون شک، چنان‌چه مدیران شهرهای جهان تلاش کنند این چالش‌ها را از میان بردارند، آن‌گاه خواهند توانست از گیمیفیکیشن به عنوان یکی از ابزارهای بسیار قدرتمند برای طراحی مناطق هوشمند بهره بگیرند.
بسیاری از محققان پیش‌بینی کرده‌اند که در آینده تمام ساکنان شهرهای هوشمند نرم‌افزارهایی را دریافت خواهند کرد که از طریق آن‌ها نه‌تنها خواهند توانست به اخبار روز دنیا دسترسی پیدا کنند، بلکه امکان اشتراک ایده‌های آن‌ها در زمینه طراحی شهری در آن‌ها فراهم خواهد آمد. در واقع گیمیفیکیشن رویکردی بسیار مؤثر برای تشویق جوامع بزرگی از سراسر جهان به مشارکت در طراحی شهری محسوب می‌شود که می‌تواند آینده طراحی شهرهای هوشمند را از آن خود کند و از آن‌جا که زیست‌پذیری در رأس اهداف مدیران قرار دارد و تا حد زیادی در گرو ایده‌پردازی شهروندان است، گیمیفیکیشن می‌تواند زمینه را برای حضور همه مردم در ارائه نوآوری‌های شهری فراهم بیاورد.
نظر شما